STATYSTYKA WYKŁAD 1

Statystyka (poch. poznawanie państwa)- nauka o metodach ilościowych badania zjawisk masowych

Metoda poznawania w statystyce jest metodą indukcyjną umożliwiającą uogólnienie spostrzeżeń z rezultatów badania empirycznego

Zjawiska masowe to takie, które badane w dużej masie zdarzeń wykazują prawidłowości, jakich nie można dostrzec w pojedynczym przypadku.

Przyczyny kształtujące procesy:

• Przyczyny główne

- działają na każde zjawisko w sposób jednakowy,

- mają charakter wewnętrzny,

- działają w ściśle określonym kierunku,

- są wspólne dla wszystkich jednostek badanej zbiorowości.

• Przyczyny uboczne

- działają na każde zjawisko w sposób odmienny,

- źródłem ich powstania są czynniki zewnętrzne,

Składnik systematyczny i przypadkowy:

• W procesach masowych wyróżniamy składnik systematyczny i przypadkowy, które są liczbowym wyrazem działania przyczyn

• Składnik systematyczny- jest wynikiem działania zespołu przyczyn głównych

• Składnik przypadkowy stanowi odzwierciedlenie działań przyczyn ubocznych

m = p+u m- liczba wszystkich zdarzeń z daną cechą n- liczba wszystkich zdarzeń

n p- składnik systematyczny u- składnik losowy

Warunki występowania prawa wielkich liczb:

• Dostatecznie duża liczba jednostek zbiorowości

• Niezależność przyczyn ubocznych

• Jednorodność zbiorowości

Opis statystyczny a wnioskowanie statystyczne

Metoda opisowa- oparta na indukcji zupełnej, ukazuje metody gromadzenia, opracowania i prezentacji danych wraz z sumarycznym ich opisem przy wykorzystaniu właściwych narzędzi statystycznych.

Wnioskowanie statystyczne- oparta na indukcji niezupełnej

• Teoria estymacji- umożliwiają szacunek nieznanych parametrów populacji na podstawie próby

• Teoria weryfikacji i hipotez statystycznych- pozwala na sprawdzanie hipotez o parametrach lub kształcie rozkładu populacji na podstawie wyników z próby

Zadania statystyki:

• Zadania idiograficzne mają charakter opisowy, wiążący się z konstrukcją metod umożliwiających opis otaczającej nas rzeczywistości

• Zadania eksplikacyjne pozwalają na streszczenie wyników opisu zjawisk w syntetycznej formie. Dają podstawę do wnioskowania.

Etapy badania statystycznego:

1. Przygotowanie badania

2. Obserwacja statystyczna

3. Opracowanie statystyczne

4. Analiza statystyczna

Ad.1

Zbiorowość statystyczna- odpowiednio liczny zbiór elementów nieidentycznych, ale tworzących całość jednoznacznie określoną pod względem rzeczowym, czasowym i przestrzennym

Podziała zbiorowości:

• Ze względu na liczebność

- skończenie liczne- składające się z określonej policzalnej liczby elementów

- nieskończenie liczne- tworzone przez elementy o nie policzalnej liczbie

• Ze względu na czas

- statyczne- tworzone przez jednostki, które istniały, istnieją i będą istnieć w określonym momencie

- dynamiczne- zbiorowości tworzone przez jednostki obserwowane w pewnym przedziale czasu

• Ze względu na treść

- jednorodne- tworzone przez jednostki, nie zróżnicowane pod względem cechy stałej

- niejednorodne- w których jednostki nie posiadają takiej samej cechy przedmiotowej

• Ze względu na widzenie pełnej lub częściowej obserwacji

- generalna- wszystkich elementów

- próbna- część zbiorowości wybrana losowo lub przez wybór przypadkowy

Jednostka statystyczna- poszczególny element wchodzący w skład zbiorowości

Jednostki proste- której elementy nie tworzą zbiorowości statystycznej

Jednostka złożona- której elementy mogą tworzyć dalsze zbiorowości

Liczebność zbiorowości- suma jednostek statystycznych

(taki wzór jak na ćwiczeniach z N)

Cechy statystyczne- właściwości którymi odznaczają się jednostki wchodzące w skład zbiorowości statystycznej

Cechy statystyczne

Stałe Zmienne

Rzeczowe rzeczowe czasowe przestrzenne

Czasowe niemierzalne mierzalne

Przestrzenne porządkowe ciągłe

Nominalne skokowe

---