Elementy składowe deszczowni:Ujęcie wody, pompownia, zawór spustowy rurociągu głównego, odpowietrznik, agregat pompowy, studzienka spustowa, rurociąg główny, hydrant, urządzenie deszczujące

Kryteria wyboru szkółki:Warunki glebowe (piasek słabogliniasty, p.gliniasty lekki, p gliniasty mocny, glina piaszczysta), warunki mikroklimatyczne (kierunek północny, wystawa, d-stan), warunki techniczne (żródło wody, energia elektryczna, drogi), warunki gospodarcze (bliskość osad ludzkich).

Dzienne zapotrzebowanie na wodę: Z=10*Pn*Ebr zależy od powierzchni nawodnień i współczynnika ewaporacji (iloczyn sumy średniorocznych opadów i współczynnika technicznej efektywności deszczowania Ebr=E/ke)

Minimalna wydajność agregatu pompowego:Zależy od dziennego zapotrzebowania na wodę i czasu pracy deszczowni w ciągu dnia roboczego (wyrażony w godzinach 4-6h) Q=(1000*Z)/(60*tz)

Straty przesyłowe:Straty na łączeniach, parowanie w powietrzu, zwiewanie drobnych kropli przez wiatr poza pole zraszania, parowanie ze zroszonej powierzchni gleby, siewek lub sadzonek. Wartość Q należy zwiększyć o przewidywane SP w urządzeniach deszczownianych. Wynoszą one przeciętnie do 5% w deszcz. przenośnych i do 2% w deszcz. półstałych… dlatego należy doprowadzić do gleby odpowiednio większą dawkę polewową, która będzie sumą dawki netto i strat wody, czyli dawka polewowa brutto.

Jednoparametrowe metody pomiarowe przepływu wody:

Polegają na pomiarze jednej zmiennej funkcji opisującej przepływ. Pomiary:

- za pomocą podstawionego naczynia- cieki o b.małym przepływie, polega na pomiarze ilości wody do podstawionego naczynka. Robimy blokadę, spietrzamy wodę i zlewamy do naczynia o znanej V, mierzymy czas napełnienia, później wzorem natężenie.

- za pomocą przelewów- przelew prostokątny Ponceleta, przelew trójkątny Thomsona, stawia się łatę o danym przekroju na szerokości przepływu wody i mierzy się ilość przelewającej wody

- metoda kolorymetryczna- dla małych potoków górskich z powodu dużej burzliwości ruchu. Wlewamy barwnik o znanym stężeniu do wody i w ustalonej odległości pobieramy próbkę, która trafia do kolorymetru, wzór i ilość barwnika.

Wieloparametrowe metody dzielimy na punktowe i odcinkowe.

1.PUNKTOWE: polegają na mierzeniu prędkości w wybranych punktach przekroju poprzecznego.

Metody punktowe Pomiar przepływu składa się z 2 części: sondowań głębokości i pomiaru prędkości. Aby dokonać sondowania przekroju należy nad zwierciadłem wody rozciągnąć wyskalowaną taśmę.

Młynek hydrometryczny - przyrząd do punktowych pomiarów prędkości przepływu wody w korytach otwartych i w przewodach zamkniętych. Pomiar polega na rejestracji liczby obrotów osadzonego na osi wirnika, poruszanego przez płynącą wodę, w określonym czasie. Po przesondowaniu przekroju poprzecznego koryta wyznacza się w nim piony hydrometryczne, w których dokonuje się pomiaru prędkości wody na różnych głębokościach. Pomiary prędkości wykonane w poszczególnych pionach hydrometrycznych służą do określenia tachoid, krzywych rozkładu prędkości w pionach.

Obliczenie objętości przepływu na podstawie wyników punktowych pomiarów prędkości

a) metoda rachunkowa. Obliczenie objętości przepływu polega na zsumowaniu iloczynów pól cząstkowych Fi i prędkości średnich V_śri,

b. metoda Harlachera Po obliczeniu prędkości średnich w poszczególnych pionach sporządza się wykres rozkładu prędkości w przekroju poprzecznym. Następnie oblicza się iloczyny prędkości średnich i głębokości wody w poszczególnych pionach hydrometrycznych, odkładając te wartości (vśr h) w dół od zwierciadła wody.

c. metoda Culmanna W oparciu o wykreślone wcześniej tachoidy należy skonstruować krzywe jednakowych prędkości, tzw. izotachy.

2. ODCINKOWE pomiary przepływu polegają na pomiarze prędkości na wybranym odcinku cieku za pomocą pływaków. Do płynącej wody wrzuca się przedmioty nietonące, które poruszają się z prędkością powierzchniową. Pływakiem może być krążek drewniany, butelka częściowo napełniona wodą itp. Pływaki pokonują pewną odległość, mierzymy odległość i czas, jak również mierzymy wielkość, prędkość przepływu wody.

filtracja - ruch wody podziemnej w różnych płaszczyznach w ośrodkach porowatych i szczelinowatych. filtracja odbywa się z małymi prędkościami, ruchem laminarnym, podlegając liniowemu prawu Darcy’ego

infiltracja – wsiąkanie wgłąb wody pochodzącej z opadów atmosferycznych, z cieków i zbiorników powierzchniowych oraz z kondensacji pary wodnej z powierzchni terenu do strefy aeracji, a następnie) przesączanie do strefy saturacji

strefa aeracji obszar zawarty między powierzchnią ziemi a strefą wzniosu kapilarnego. W strefie aeracji pustki skalne wypełniają powietrze i woda, występująca w postaci pary wodnej, wody związanej (woda higroskopijna, woda błonkowata) oraz wolnej  wody zawieszonej i wsiąkowej.

strefa saturacji strefa występowania skał, w których wolne przestrzenie (pory, szczeliny, próżnie krasowe) wypełnione są całkowicie wodą. Górna powierzchnia tej strefy (zwierciadło wód podziemnych) graniczy ze strefą aeracji.

dawka polewowa (netto, brutto) wielkość dawki jednorazowego polewu netto (dn) ustala się na podstawie zawartości wody łatwo dostępnej, jaką dana gleba może zatrzymać ze względu na jej skład mechaniczny oraz pożądanej głębokości zwilżenia gleby ze względu na zasięg korzeni siewek .
Ustalenie wielkości dawki (dn) oblicza się ze wzoru:
dn = 0,1*wd *h
dn – dawka polewowa netto [mm],
wd – zawartość wody łatwo dostępnej w % objętości gleby (tab),
h – miąższość strefy efektywnego zwilżania, przyjmowanej jako miąższość strefy korzeniowej roślin [cm].
W czasie deszczowania istnieją pewne straty wody na parowanie w powietrzu, zwiewanie drobnych kropli przez wiatr poza pole zraszania, parowanie ze zroszonej powierzchni gleby, siewek lub sadzonek. Dlatego należy doprowadzić do gleby odpowiednio większą dawkę polewową, która będzie sumą dawki netto i wymienionych wyżej strat wody przy deszczowaniu. Ilość tę, zwaną dawką polewową brutto D oblicza się według zależności:
  D = dn/ke (mm)
gdzie: dn - dawka polewowa  netto (mm),
 ke - współczynnik efektywności technicznej deszczowania, którego wartość
  dla zraszaczy deszczownianych stosowanych w szkółkach wynosi 0,85, a  
  dla mikrozraszaczy wynosi 0,90.

częstotliwość deszczowania częstotliwość deszczowania, tj. okres czasu pomiędzy jednym a drugim kolejnym nawodnieniem w I okresi

nawodnień materiału jednoletniego odczytuje się z tabeli, a w II okresie nawodnień materiału jednorocznego i wielolatek,  ustala się ze wzoru na podstawie wielkości dawki jednorazowego polewu netto, dobowego zużycia wody na ewapotranspirację oraz od ilości i częstotliwości opadów atmosferycznych.
Częstotliwość deszczowania (T) oblicza się wzorem:
  T=d/E  (dni)
gdzie:  d – dawka jednorazowego polewu netto (mm),
 E – dobowe zużycie wody na ewapotranspirację (mm).

Bilans zrównoważony i niezrównoważony Bilans wodny jest to zestawienie obiegu wody w przyrodzie na poszczególnych obszarach z rozróżnienie na przychody i rozchody mierzy się go biorąc pod uwagę ilość opadów ba danym terenie, odpływ powierzchniowy i podziemny z danego terenu i parowanie

niezrównoważony P=H+E+R

Opady=odpływ(podziemny, powierzchniowy)+parowanie terenowe (transpiracja i parowanie z pow gruntu i wody) +zmiana retencji (przyrost lub ubytek zasobów wodnych)

Zrównoważony P=H+E

Opady=odpływ (podziemny, powierzchniowy)+parowanie terenowe (transpiracja i parowanie z pow gruntu i wody) Wartości składowe występujące w równaniu bilansu wodnego stanowią podstawę oceny

stosunków wodnych w danej zlewni. Wskazują też na możliwość (zasadność) działań zaradczych poprzez melioracje wodne czy też agro- lub fitomelioracje

Typy gospodarki wodnej w glebie

- zespół zjawisk związanych z przychodem rozchodem, zatrzymywaniem oraz przemieszczeniem wody w glebie

1.Typ przemywania, przeważa w nim ruch sierowany w głąb gleby, typowych dla górnych części zlewni

2.Typ podsiąkowy- strefa korzeniowa w glebie, jest zasilana przez opady atmosweryczne jak i podsiąkanie kapilarne wody gruntowej charakterystyczny dla średnich części zlewni

3.Typ podtapiający- w glebach stale lub nadmiernie uwilgotnionych, z płytko zalegającą wodą gruntową

CELE GOSPODARKI WODNEJ:

- zachowanie stabilnych warunków rozwoju ekosystemów, czyli zapobieganie przed zbyt wysokim i zbyt niskim położeniem zwierciadła wody

- zwiększenie zasobów wodnych w celu zaspokojenia ilościowych oraz jakościowych potrzeb wodnych użytkowników i konsumentów wody zlokalizowanych na trenach leśnych

- kształtowanie optymalnych warunków wilgotnościowych w glebach szkółek leśnych

- ochrona przed erozją wodną

- poprawa warunków wypoczynku i rekreacji na terenach leśnych

Krzywa pF Krzywa ta przedstawia zależność pomiędzy potencjałem wody w glebie (siłą ssącą gleby) a jej wilgotnością. W praktyce wyznacza się ją na podstawie wyników pomiarów ilości wody odsączającej się z gleby przy wywieraniu na nią określonego ciśnienia. Krzywa pF umożliwia określenie zawartości wody w glebie dostępnej dla roślin.

Graniczne wartości pF odpowiadają różnym formom wody i stopniom jej dostępności:

PUR- potencjalnie użyteczna retencja pF 2,5-4,2

MH– maksymalna higroskopowość

PTWR (WTWR) – punkt (wilgotność) trwałego więdnięcia roślin – 4,2 pF

CHWR–całkowite hamowanie wzrostu roślin – 3,7 pF

PHWR– początek hamowania wzrostu roślin - 2,8 pF

PPW– polowa pojemnośćwodna – woda pozostająca w glebie po odcieku wody grawitacyjnej, utrzymywana siła 2,5 pF

WGWP– woda grawitacyjna wolno przesiąkająca – 2,2 pF

CPW (MPW) – całkowita (maksymalna) pojemność wodna

Prawo Chezy i Darcy

Praw Darcy liniowe doświadczalne prawo filtracji wyrażające proporcjonalność prędkości filtracji do spadku hydraulicznego. Darcy’ego prawo wyraża się wzorem:
v = kI
gdzie:
v – prędkość filtracji [LT^-1],
k – współczynnik filtracji [LT^-1],
I – spadek hydrauliczny [1] wyrażający się wzorem:
I = ΔH/s
gdzie:
H – wysokość hydrauliczna [L],
s – droga filtracji [L].

Prawo Chezy Siła ciężkości która wprawia w ruch element wody jest równoważona przez siły tarcia, w przeciwnym razie woda płynęłaby ruchem jednostajnie przyśpieszonym co w korytach naturalnych nie występuje ; v- średnia prędkość cieczy w korycie otwartym c- współczynnik zależny od szorstkości ścian przewodu i promienia hydraulicznego I- spadek dna rowu R- stosunek pola powierzchni przekroju napełnionego wodą i obwodu zwilżonego

Cykl hydrologiczny: Jest to naturalny obieg wody na Ziemi. Obejmuje on procesy zachodzące zarówno w atmosferze takie jak: parowanie, kondensacja, opady, transport wilgoci; biosferze: pobieranie wody i jej oddawanie w procesie oddychania czyli transpiracji, jak i w litosferze: wsiąkanie, spływ podziemny i powierzchniowy. W cyklu hydrologicznym wyróżnia się obieg duży i mały. Tylko część wody na kuli ziemskiej podlega cyklowi hydrologicznemu. Znaczne jej ilości

są okresowo (w skali procesów geologicznych) wyłączone z obiegu (retencja). Do wody wyłączonej z obiegu zalicza się: *lodowce i pokrywy śnieŜno-lodowe - zwłaszcza na biegunach, *wodę głębinową w jeziorach, morzach i oceanach, *głębinowe wody podziemne

TARASY: Ogólne funkcje tarasów - ograniczenie erozji gleb, - zwiększenie retencji wodnej, - spowolnienie obiegu wody Szczegółowe funkcje tarasów: - zmniejszenie długości pola, - zmniejszenie prędkości wody, - retencja spływu powierzchniowego, - zmiana spływu powierzchniowego na odpływ gruntowy.

METODY RETENCJONOWANIA WODY

Planistyczne – kształtowanie ładu przestrzennego zlewni (układ pól ornych, łąk, lasów, enklawy ekologiczne, mokradła),

Technologiczne – dobór sposobu użytkowania zlewni: agrotechnika (poprawa struktury gleby), zabiegi przeciwerozyjne (ograniczenie spływu powierzchniowego), prawidłowe zbiorowiska leśne, prace leśne, obszary infiltracyjne,

Techniczne – obiekty melioracyjne i hydrotechniczne hamujące odpływ wód powierzchniowych (zbiorniki wodne, jeziora, piętrzenia na rzekach),

Eksploatacyjne (wykorzystanie istniejącej infrastruktury do hamowania odpływu wody).

INTERCEPCJA- chwilowe zatrzymanie się wody opadowej na powierzchni liści, konarów, pni drzew i pędów roślin

SKUTKI WSPÓŁZALEŻNOŚCI LAS-WODA:

LAS – siedliskowy typ lasu (bioróżnorodność), rozwój i kondycja d-stanów (zasoby drewna, wiązanie CO2), stan fauny leśnej, odporność ekosystemu leśnego na zakłócenia, adaptacja lasu do zmian klimatycznych

WODA – retencja wody (zwiększenie zasobów wodnych), wezbrania (ochrona przed powodzią), niżówki (ochrona przed suszą), spływ powierzchniowy (och przed erozją gleb), poprawa jakości wody

Kolmatacja związana jest głównie ze zjawiskiem sufozji, wędrujące cząstki gruntu zatykają pory osadu pierwotnego (filtru gruntowego), jeżeli granulacja ziaren tego osadu jest sprzyjająca.

Przebiciem hydraulicznym nazywa się zjawisko tworzenia się kanału (przewodu) w masie gruntowej, wypełnionego gruntem o naruszonej strukturze (w końcowej fazie zjawiska – zawiesiną), łączącego miejsca o wyższym i niższym ciśnieniu wody w porach. Na powierzchni terenu przebicie hydrauliczne jest widoczne w postaci źródła. Zjawisko przebicia występuje przeważnie w gruntach mało spoistych podścielonych gruntami przepuszczalnymi a normalnym poziomem piętrzenia (NPP).

Wody strefy aeracji:

A. Wody związane

wody higroskopijne - związane siłami molekularnymi z ziarnami mineralnymi skał. Powstają na drodze

adsorbcji przez ziarna drobin pary wodnej z powietrza. Gęstość 1,2-2,4 g/cm3, temperatura zamarzania

-78 st.C. Nie przenoszą ciśnienia hydrostatycznego, nie mają zdolności rozpuszczania, ani zdolności do

ruchu. Mogą otaczać ziarno mineralne częściowo lub całkowicie. Całkowite wysycenie powierzchni

ziarn drobinami wody nazywamy maksymalną wilgotnością higroskopijną;

wody błonkowate (wody adhezyjne) - woda otaczająca błonką ziarna mineralne, powierzchnia których jest wysycona wodą higroskopijną. Z ziarnem mineralnym wiąŜą je siły elektryczne przyciągające drobiny wody. Grubość błonki nie przekracza 0,5 μm. Gęstość wód błonkowatych jest większa niŜ wody

wolnej, temperatura zamarzania niŜsza od 0 st.C. Nie podlega sile cięŜkości, nie przenosi ciśnienia, ma

ograniczoną zdolność rozpuszczania. Zdolność wiązania wody błonkowatej to wodochłonność

molekularna, a ilość wody błonkowatej w skale to wilgotność molekularna.

wody kapilarne - występują w strefie aeracji w porach i szczelinach o wymiarach kapilarnych. Poruszają się pod wpływem sił spójności i przylegania tworząc na granicy strefy saturacji i strefy aeracji strefę wzniosu kapilarnego. Wody kapilarne podlegają sile cięŜkości, przekazują ciśnienie, mają zdolność rozpuszczania, zamarzają w temperaturze nieco niŜszej od 0 st.C. WyróŜnia się: wodę kapilarną właściwą - nieoderwaną od wody wolnej w strefie saturacji i wody kapilarne zawieszone – tworzące soczewki w strefie aeracji;

B. Wody wolne

wody wsiąkowe – ich występowanie związane jest z częstotliwością i wielkością opadów = atmosferycznych oraz przepuszczalności skał w tej strefie. Wody wsiąkowe zapełniają większe tzw. Niekapilarne przestwory skalne i przesuwa się w dół pod wpływem sił grawitacji. Ruch ten występuje po uprzednim wypełnieniu wszystkich kapilarów glebowych

wody zawieszone – powstają wtedy, gdy w strefie tej występują soczewki skał nieprzepuszczalnych, na których zatrzymuje się i gromadzi woda wsiąkowa. Woda wolna zawieszona porusza się we wszystkich kierunkach: wyparowywuje, spływa na wszystkie strony soczewki i w pewnej części przesiąka do wód gruntowych.

Wody strefy saturacji:

wody zaskórne (wierzchówki) – tworzące się na niewielkich głębokościach (do 2 m) w zagłębieniach

terenu, w dolinach rzecznych i na brzegach jezior wskutek obfitych opadów. Podlegają dobowym

wahaniom temperatury i silnemu parowaniu. Często zanikają w okresach posusznych. Nie tworzą ciągłego zwierciadła tzn. występują lokalnie, najczęściej w miejscach o pogorszonych warunkach infiltracyjnych.

wody gruntowe – połoŜone poniŜej strefy aeracji. Zwierciadło podlega wahaniom sezonowym, naśladuje formy rzeźby powierzchni (jest współkształtne z powierzchnią ziemi). Obficie zasilają rzeki i jeziora. W głębszych warstwach wody gruntowe są dobrze przefiltrowane (wody freatyczne – studzienne).

wody wgłębne – połoŜone poniŜej spągu warstw nieprzepuszczalnych, zasilane wodami przesiąkającymi przez szczeliny uskoków tektonicznych, okna hydrogeologiczne. Ze względu na izolację od warunków

POJEMNOŚĆ WODNA GLEBY CZYLI RETENCJA – PODSTAWOWE DEFINICJE

Retencja wodna gleby (R) jest to ilość wody zatrzymanej przejściowo w warstwie gleby o określonej miąższości.

Wielkość retencji zależy od właściwości gleby (skład mechaniczny, budowa profilu, właściwości chemiczne gleby, głębokość wody gruntowej), agrotechniki, przebiegu pogody oraz od miąższości badanej gleby.

 Pełna (maksymalna) pojemność wodna (Retencja całkowita – Rc ) odpowiada porowatości absolutnej czyli całkowitej objętości wszystkich porów glebowych i wyraża ilość wody, jaka mieści się w profilu gleby całkowicie wypełnionym wodą. Ten stan retencji jest niekorzystny dla rozwoju roślin z powodu braku powietrza w glebie.

 Polowa pojemność wodna – PPW (Retencja polowa – Rp) to maksymalna ilość wody, jaka pozostaje po odcieknięciu wody wolnej (grawitacyjnej) z gleby poprzednio uwilgotnionej do pojemności pełnej. Polowa pojemność wodna danej gleby jest wielkością stałą i charakterystyczną. Gleby lżejsze mają mniejszą PPWniż gleby ciężkie.

 Kapilarna pojemność wodna jest to ilość wody w glebie która wypełnia jedynie jej przestwory kapilarne.

 Pojemność wodna w punkcie trwałego więdnięcia (Retencja w punkcie więdnięcia roślin – Rw ) jest to ilość wody zawartej w glebie podczas nieodwracalnego zwiędnięcia roślin. Jest to dolna granica wyczerpania wody dostępnej dla roślin. Pozostały zapas wody w glebie jest fizjologicznie nieużyteczny, ponieważ rośliny nie mogą tej wody pobrać.

 Potencjalnie użyteczna retencja – PUR (zasób wody użytecznej dla roślin pF 2,2 – pF 4,2) jest jednym z podstawowych wskaźników waloryzujących właściwości gleb, jej wielkość decyduje o możliwości wegetacji roślin w okresach międzyopadowych

Infiltracja – wsiąkanie wody pochodzącej z opadów atmosferycznych, z cieków i zbiorników powierzchniowych oraz z kondensacji pary wodnej z powierzchni terenu do strefy aeracji, a następnie (po oddaniu części tych wód do atmosfery Ewapotranspiracja)

przesączanie do strefy saturacji

Filtracja – to ruch wód gruntowych, który zachodzi w ośrodku porowatym. Woda występuje w gruncie w różnych formach (woda kapilarna, zawieszona, higroskopijna itp.) jednakże zjawisko filtracji obserwujemy gdy woda jest w stanie wolnym (w strefie saturacji),

wypełnia wszystkie pory gruntu, pory mają odpowiednią wielkość i woda może się w nich poruszać pod wpływem sił ciężkości lub zróżnicowanego ciśnienia.

Kurzawka (upłynnienie gruntu) jest to drobnoziarnisty luźny osad, np. piasek lub muł wymieszany z wodą, o konsystencji galarety, słabo związany z gruntem. Podczas prowadzenia robót górniczych kurzawka zachowuje się jak gęsta ciecz. Kurzawkę zwalcza się zamrażając grunt lub drenując. Spowodowana jest zaistnieniem krytycznego spadku

hydraulicznego i niewystępowaniem naprężeń efektywnych w gruncie.

Sufozja to zjawisko polegające na wynoszeniu przez filtrującą wodę drobnych cząstek gruntu (przesunięcie ich na inne miejsce lub wyniesione poza obręb gruntu). W rezultacie sufozji powiększają się pory, wzrasta współczynnik filtracji i prędkość wody. Woda o większej prędkości może poruszać coraz większe ziarna gruntu i powodować dalszy rozwój procesu sufozji aż do utworzenia się kawern lub kanałów w gruncie. Zjawisko przybiera wtedy cechy przebicia

hydraulicznego.

pozwolenie wodnoprawne pozwolenie wodnoprawne jest konstytucyjnym aktem administracyjnym wydawanym przez organy gospodarki wodnej na szczególne korzystanie z wód w zakresie: eksploatacji urządzeń wodnych, urządzeń służących do ujmowania wód podziemnych, oczyszczania ścieków, gospodarowania wodą w zlewniach i prowadzenia robót budowlanych w dziedzinie gospodarki wodnej, odwodnień budowli i zakładów górniczych. Pozwolenie wodnoprawne stanowi także uzgodnienie miejsca ujęcia wód podziemnych. Jest wydawane na podstawie operatu wodnoprawnego na czas oznaczony i podlega cofnięciu lub ograniczeniu bez odszkodowania w przypadku niespełnienia określonych w nim warunków przez użytkownika ujęcia. Wydanie, cofnięcie lub ograniczenie pozwolenie wodnoprawne jest wydawane przez organ administracji państwowej w postępowaniu nazywanym rozprawą wodnoprawną. W pozwoleniu wodnoprawnym określa się dopuszczalne natężenie i ograniczenia poboru, a w przypadku zrzutu ścieków – ich stan, skład chemiczny i dopuszczalny ładunek zanieczyszczeń. W pozwoleniu wodnoprawnym może być określone zobowiązanie dla użytkownika do określonego sposobu gospodarowania wodą. Pozwolenie wodnoprawne może uzyskać zarówno osoba fizyczna, jak i podmiot gospodarczy. Pozwolenia wodnoprawnego. nie wymaga: wykonywanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m, pobór wód powierzchniowych i podziemnych w ilości poniżej 5 m³/d, a także wykonywanie otworów wiertniczych do badań sejsmicznych przy użyciu płuczki wodnej.

prawo wodne prawo wodne jako dział Prawa administracyjnego jest zbiorem zasad i norm obowiązujących w dziedzinie gospodarki wodnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, 951). Mają one zastosowanie do wód śródlądowych powierzchniowych, podziemnych i morskich wód wewnętrznych. Celem prawa wodnego jest gospodarka zasobami wodnymi zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju, prowadzona w naturalnych obszarach, tj. zlewniach hydrograficznych zwanych dorzeczami. Do najważniejszych działów prawa wodnego należą: prawo własności wód, administrowanie i zarządzanie zasobami wodnymi, zasady korzystania z zasobów wodnych, budownictwo wodne, ochrona przed powodzią i suszą, system ekonomiczny – opłaty za pobór wód i odprowadzenie ścieków, księgi wodne i kataster gospodarki wodnej oraz przepisy karne. Prawo wodne wyróżnia trzy rodzaje korzystania z wód: korzystanie z wód powszechne, ... zwykłe i ... szczególne.

Rodzaje nawodnień deszczownianych

1. Nawodnienia wegetacyjne

a) deszczowanie w pierwszym okresie nawodnień sadzonek jednorocznych

Ma na celu uzupełnianie wody łatwo dostępnej dla roślin w glebie. Deszczowanie w pierwszym okresie nawodnień czyli w okresie od wysiewu nasion do momentu ukorzenienia się i wschodu siewek(do poł. czerwca). W tym okresie przesycha tylko wierzchnia warstwa gleby dlatego deszczowanie powinno odbywać się niewielkimi lecz częstymi dawkami, podczas określania dawki deszczowania należy brać pod uwagę ewentualne opady atmosferyczne. Przy tym zraszaniu intensywność zraszania powinna wynosić 3-4mm/h(wyklucza to możliwość zaskorupiania się gleby, wypłukiwania nasion i niszczenia struktury gleby). Przy określaniu potrzeb deszczowania należy brać pod uwagę także czas deszczowania powierzchni dawką jednorazowego polewu, czyli czasu pracy zraszaczy pracujących na jednym stanowisku potrzebny do dostarczenia określonej dawki polewowej. Jako czas efektownej pracy deszczowni w ciągu doby przyjmuje się 4-6 godzin. Odpowiednią intensywność deszczowania uzyskuje się odpowiednią średnicę dysz oraz ciśnienia roboczego(zalecana średnica w I okresie: 4mm – 0,32). Najodpowiedniejszymi porami deszczowania są godziny ranne i popołudniowe, gdyż w godzinach południowych występują największe straty wody na parowanie.

b) deszczowanie w drugim okresie nawodnień sadzonek jednorocznych oraz wieloletnich

Jest to deszczowanie od poł. czerwca do końca sierpnia(zakończenie wegetacji siewek). Dawkę jednorazowego polewu oblicza się tutaj na podstawie ilości wody łatwo dostępnej jaką gleba może zatrzymać, ze względu na jej skład i głębokość wymaganego zwilżania.  Głębokość zwilżania zwiększa się w tym okresie od 10cm do 20cm. W czasie polewania występują straty wody ze względu na parowanie, rozpraszanie kropli przez wiatr dlatego dawkę polewu trzeba zwiększyć. Wielkość wymaganej wody w II okresie ustala się na podstawie wymagań roślin, transpiracji oraz dobowych opadów.

2.   Deszczowanie technologiczne

a) związane ze szkółkowaniem

Wykonuje się w dwóch etapach, pierwszy obejmuje zraszanie gleby bezpośrednio przed jej przygotowaniem do szkółkowania co ma na celu uzupełnienie wilgotności gleby do stanu umożliwiającego wykonanie rowków. Należy uważać by nie spowodować nadmiernego uwilgotnienia gleby. Intensywność zraszania nie ma tu większego zraszania dlatego można używać dysz 8mm przy ciśnieniu 0,35 MPa., a drugi to zraszanie zaszkółkowanych siewek co ma na celu uzupełnienie łatwo dostępnej wody dla sadzonek i umożliwienie zespolenie się korzonków siewek z glebą. Intensywność stosowanego zraszania powinna być tu niższa. Używa się tu dysz dla 1 latek iglastych 5,6mm dla wielolatek iglastych i liściastych 7mm.

b) podcinaniem korzeni

Wykonuje się po podcięciu korzeni  w celu uzupełnienia niedoborów wody. Podcinanie powoduje rozluźnienie gleby i przyspieszenie jej parowania. w tych warunkach zredukowane systemy korzeniowe w skutek odcięcia ich dolnych partii nie są w stanie pokryć zapotrzebowania na wodę. Deszczowanie takie rozpoczyna się niezwłocznie po procesie podcięcia korzeni. Deszczuje się na głębokość dla So 8cm dla Św i gatunków iglastych 15cm.

c) po nawożeniem mineralnym

Ma na celu skrócenie czasu pomiędzy nawożeniem mineralnym, a wysiewem nasion. Bez opadów wysiew po rozsianiu nawozów mineralnych nie wcześniej niż po 2 tygodniach jednak przy zastosowaniu deszczowania już po 1 tygodniu. Deszczowanie stosuje sie dawką polewową 6-10mm/h.

3. Deszczowanie zamgławiające(ochronne) niż roślina dlatego przekazuje jj swoje ciepło.

a) przed przymrozkami

-----rodzaje deszczowania przed przymrozkami:

1. wyprzedzające - jeżeli mają pojawić się przymrozki to deszczujemy przed ich nadejściem, gdyż gleba wilgotna zachowuje więcej ciepła.

2. pośrednie – napływy przymrozków chronimy kurtyną wodną. Nawadniamy teren przed szkółką od strony nadchodzących przymrozków

3. bezpośrednie

Deszczuje się sadzonki wrażliwe na przymrozki(Bk, Db, Js, Jd). Woda z deszczowania zamarza na powierzchni rośliny uwalniając ciepło utajnione, a także woda używana do zraszania ma zawsze wyższą temperatur niż roślina dlatego przekazuje jej swoje ciepło. Dodatkowym plusem takiego deszczowania jest to iż gleba zwilżona oddaje ciepło ze swoich głębszych warstw. Decyzje o deszczowaniu podejmuje się na podst. ostrzeżeń meteorologicznych. Samo deszczowanie rozpoczyna się gdy temperatura powietrza przy powierzchni gruntu osiąga +0,5 - 0^oC i prowadzi się dopóki nie osiągnie +1^oC. Intensywność deszczowania ochronnego w warunkach bezwietrznych od 3,5mm – 4 mm. Woda powinna być rozbijana w drobne krople, na jeden obrót zraszacza powinno przypadaj 100 uderzeń młotka. Jeżeli podczas deszczowania temperatura spada do -2 to intensywność trzeba podnieść. Jednak deszczowanie nie daje już rezultatów w przypadku, gdy temperatura osiąga -8 a wilgotność -60%.

 b) w dni upalne

Należy deszczować by rośliny pod wpływem dużego niedosytu wody nie zamykały aparatów szparkowych co hamuje proces fotosyntezy i osłabia rośliny. deszczowanie takie stosuje się w momencie wschodów nasion oraz rozwoju młodych siewek. Deszczowanie takie stosuje się we wczesnych godzinach rannych dawką polewową 2 -3 mm przy dyszach 4mm. zabieg ten planuje się gdy temperatura ma wynosić powyżej 28^oC.