CHIRURGIA PPOK
Dysfagia
przyczyny:
zapalenie przełyku
czynnościowe zaburzenia motoryki
rak przełyku
rak wpustu
zaburzenia nerwowo-mięśniowe (achalazja, rozlany kurcz, twardzina, zapalenie wielomięśniowe)
ucisk z zewnątrz (rak oskrzela,powiększone węzły chłonne, tętniak aorty)
przegroda błoniasta
zwężenie popromienne
zwężenie po oparzeniu
zwężenie pozapalne
uchyłki
Achalazja przełyku
Brak komórek splotu Auerbacha w dolnej części przełyku
Brak rozkurczu zwieracza dolego przełyku – poszerzenie przełyku
Dysfagia, krztuszenie, kaszel, zwracanie, zgaga, bóle w klatce piersiowej
Leczenie – endoskopowe poszerzanie, toksyna botulinowa, operacyjne (op. Hellera), zachowawcze (blokery kanału wapniowego), akupunktura
Przepuklina rozworu przełykowego
Objawy:
brak
ból za mostkiem
po posiłku
w pozycji leżącej
przy schylaniu się
przy zmianie pozycji
dysfagia
wymioty
zgaga
powikłania
krwawienie
skręcenie
uwięźnięcie
Leczenie zachowawcze
zalecenia dietetyczne (pokarmy niezbyt obfite, niewzdymające)
powstrzymanie się od wysiłku fizycznego do 2 h po posiłku
powstrzymanie od pozycji leżącej po posiłku
leki p/bólowe – rozkurczowe
leki osłaniające, alkalizujące, obniżające pH
Refluks żołądkowo-przełykowy
Zespół objawów spowodowany cofaniem się treści żołądkowej do przełyku
Etiopatogeneza:
zmniejszone napięcie spoczynkowe dolnego zwieracza przełyku (LES) (25-30 mm Hg)
przejściowe (nocne, poposiłkowe) spadki napięcia LES
upośledzenie klirensu przełykowego (osłabienie perystaltyki trzonu przełyku)
przepuklina (wślizgowa) rozworu przełykowego?
Objawy
Zgaga
Zwracanie (kwaśnej lub gorzkiej treści)
Przewlekły kaszel lub pochrząkiwanie
Przewlekłe zapalenie gardła-krtani
Nieprzyjemny zapach z ust
Ból przy połykaniu (odynofagia)
Ból w klatce piersiowej
Leczenie
Zmniejszenie masy ciała
Uniesienie wezgłowia
Zmiana nawyków żywieniowych
Unikanie:
diety wysokotłuszczowej
obfitych posiłków
alkoholu
kawy
nikotyny
czekolady, cytrusów, itp..
Powikłania choroby refleksowej
Zapalenie przełyku
Zwężenie
Przełyk Barretta
Rak przełyku
Przełyk Barretta jest zmianą w obrębie nabłonka przełyku, o dowolnej długości, rozpoznawalną endoskopowo, która ma charakter metaplazji jelitowej, co wykazuje badanie histologiczne wycinków z przełyku, z wyłączeniem metaplazji jelitowej wpustu.
Rak przełyku – etiologia
Alkohol
nikotyna
Czynniki genetyczne ( gen p53)
Czynniki dietetyczne (zw. nitrozowe, gorące napoje – mikrooparzenia, niedobór pierwiastków śladowych i witamin, aflatoksyny)
Przełyk Barretta (adenocarcinoma)
Radioterapia tylnego śródpiersia
Blizny po oparzeniach termicznych i chemicznych
Rak przełyku – rozpoznanie
dysfagia - afagia
ból (odynofagia)
chudnięcie
niedokrwistość, niedożywienie, wyniszczenie
uczucie przeszkody w przełyku
zwracanie
chrypka
krztuszenie, kaszel (przetoka)
Leczenie
Radykalne
Paliatywne:
operacyjne: gastrostomia, proteza, zespolenie omijające?
Radioterapia (tele- lub brachy-)
Endoskopowe:poszerzanie, protezowanie, laseroterapia, destrukcja argonem, ostrzykiwanie
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Wrzód trawienny jest ograniczonym ubytkiem ściany sięgającym w głąb poza blaszkę mięśniową błony śluzowej z naciekiem zapalnym i martwicą skrzepową w otoczeniu.
Nadżerka- zmiana płytką, ograniczona do nabłonka pokrywającego błonę śluzową
Wrzody „trawienne” powstają w tych odcinkach przewodu pokarmowego, w których z błoną śluzową kontaktuje się kwas solny i pepsyna
Patogeneza powstawania wrzodu
Czynniki agresywne
Kwas solny
Pepsyna
Żółć
NLPZ
Helicobacter pylori
Czynniki obronne
Śluz
Wodorowęglany
Ukrwienie
Odnowa komórkowa
Błona komórkowa
Wskazania do leczenia chirurgicznego
objawy przedziurawienia ściany żołądka lub
dwunastnicy
występowanie objawów niedrożności w
przypadku wrzodów umiejscowionych w
kanale odźwiernika
intensywne krwawienie nie dające się
opanować postępowaniem
farmakologicznym czy endoskopowym
Nie gojący się wrzód pomimo leczenia zachowawczego
Zakażenie Helicobacter pylori
Uznany czynnik rozwoju:
choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka
raka żołądka
Rak żołądka – czynniki ryzyka
infekcja H.pylori
czynniki dietetyczne (pokarmy wędzone, solone, nieświeże, brak witamin, mikroelementów)
czynniki genetyczne
Rak żołądka – stany przednowotworowe
choroba Addisona-Biermera
choroba Menetriera
polipy żołądka
gruczolaki
hiperplastyczne
hamartomatyczne
stan po częściowej resekcji żołądka z powodu choroby wrzodowej
wrzody żołądka
Rak żołądka – objawy
brak łaknienia, wstręt do jedzenia
chudnięcie
dyskomfort – ucisk - ból brzucha
wymioty (cz. przedodźwiernikowa)
dysfagia (wpust)
Guz w nadbrzuszu
krwawienie z pp
niedokrwistość niedobarwliwa, niski poziom żalaza
rak żołądka – leczenie
radykalne – chirurgiczne – całkowite wycięcie żołądka , rzadziej częściowe
dodatkowo- chemioterapia, rzadziej radioterapia.
Rak jelita grubego – przyczyny
- dieta ubogo resztkowa
- papierosy
- genetyczne
- nieswoiste zapalenia jelit
Rak jelita grubego – objawy
rak lewej połowy okrężnicy
bóle brzucha
wąski,ołówkowaty stolec
świeża krew w stolcu
naglące parcia
daremne stolce
Rak prawej połowy okrężnicy
bezobjawowa niedokrwistość z niedoboru żelaza
guz w prawym podbrzuszu
WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
(colitis ulcerosa) - obejmuje procesem
zapalnym odbytnicę lub odbytnicę i okrężnicę
z tendencją do powstawania owrzodzeń, zmiany
zapalne mają charakter ciągły i ograniczają się do
błony śluzowej.
OBJAWY KLINICZNE
charakterystyczne: biegunki (96%) z domieszką krwi
i/lub śluzu (91%) z towarzyszącym uczuciem parcia na stolec
niecharakterystyczne: bóle brzucha (91%), gorączka (85%), utrata masy ciała (30%)
niekiedy początek może być mniej wyraźny z utratą łaknienia, stanami podgorączkowymi, domieszką krwi w stolcach
przy ograniczeniu się zapalenia do prostnicy objawy mogą być dość skąpe (parcie na stolec, obecność krwi
i śluzu w kale)
niekiedy rozpoczyna się objawami
pozajelitowymi (stawowe, skórne,
oczne)
CHOROBA LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA
Choroba Leśniowskiego-Crohna określana jest jako pełnościenne, przeważnie ziarniniakowe zapalenie, dotyczące najczęściej końcowej części jelita cienkiego (ileum terminale), ale mogące obejmować każdą część przewodu pokarmowego od jamy ustnej do odbytu.
Zmiany zapalne występują odcinkowo i obejmują wszystkie warstwy ściany jelita od błony śluzowej po surowiczą
OBJAWY KLINICZNE CH L-C
początek choroby często jest skryty i skapoobjawowy
objawy są wypadkową rozległości, nasilenia zapalenia, tworzenia przetok i ropni, zaburzeń wchłaniania
i niedożywienia
choroba rozpoczyna się zwykle niecharakterystycznymi objawami takimi jak: gorączka (83%), brak łaknienia, osłabienie, uczucie wyczerpania
bóle brzucha o różnym nasileniu i lokalizacji (86%),
u 1/3 pacjentów bóle zlokalizowane w prawym dole biodrowym
często nudności, wymioty, wzdęcia brzucha i uczucie pełności po posiłkach, niepełne wypróżnienia
czasami objawy otrzewnowe, niekiedy wyczuwalny obły opór w prawym dole biodrowym
obserwuje się zmiany okołoodbytnicze (ropnie, szczeliny, przetoki), a także afty Suttona w jamie ustnej
mogą towarzyszyć objawy pozajelitowe: stawowe (arthritis, spondylitis ancylopoetica), oczne (uveitis) i skórne (pyodermia, erythema nodosum)