Wilgotność optymalna (Wopt) – wilgotność gr. przy której następuje bardzo dobre spajanie ziaren ,
postaje bardzo twarde podłoże./// Fundamenty bezpośrednie(do 4,5m): stopy stosuje się w konstrukcjach
szkieletowych na gr. o dop obciążeniu w poziomie posadowienia od 0,1 do 0,3 MPa/ ławy stosuje się w
tradycyjnych kons. murowych na gr. o dop. obciążeniu większym niż 0,15 MPa/ ruszty stosuje sie na podłozy
słabym, niejednorodnym o dop. obciązeniu od 0,1 do 0,15 MPa oraz na podłożu twardym pod dużym
obciążeniem/ płyty stosuje sie na słabych gr. o dop. obciążeniu od 0,08 do 0,12 MPa oraz przy obciążeniach
większych gdy występuje prawdopodobieństwo nierównomiernych osiadań/ skrzynie stosuje sie przy
obciążenich większych niż 0,4MPa szczególnie w wieżowcach/ bloki stosuje sie pod maszyny i urządzenia
przemysłowe, pod ciężkie zapory betonowe///Klasyfikacja gruntów: budowlane – część skorupy ziemskiej
współdziałająca z obiektem bud. stanowiąca jego elem. lub służąca jako tworzywo do wykonywania z niego
budowli ziemnych/gr. rodzime - gr.bud. powstały w wyniku procesów geologicznych, skaliste - gr. rodzimy lity
lub spękany, którego próbki nie wykazują zmian obj., nie rozkładają się pod działaniem wody destylowanej i
mają wytrz. na ściskanie > 1MN/m2), nieskaliste mineralne - gr. rodzimy nie spełniający warunków gr.
skalistego, w którym zawartość związków org. ≤2% zaliczamy, nieskaliste organ. - >2%, nasypowy
(antropogeniczny) – gr. bud. powstały w wyniku działalności człowieka///Podział gr. ze względu na
pochodzenie: rodzime, skaliste, nieskaliste min i org, nasypowe///skalistych ze wzgledu na wytrz: twarde –
wytrz. >5MN/m2, miękkie – wytrz. <5MN/m2///nieskalistych mineralnych ze względu na uziarnienie:
kamieniste(zwały kamienne, rumosz, zwietrzeliny, otoczaki), gruboziarniste(żwir, żwir gliniasty, pospółka,
pospółka gliniasta), drobnoziarniste (niespoiste (piasek gr., piasek śr., piasek dr., piasek pyl.) spoiste
(m.spoiste, śr. spoiste, zwięzło spoiste, b. spoiste)///nieskalistych org. ze względu na zawartość cześci org.:
pruchniczne (2,5>%, namuł organiczny (5,30>%, torf >30%/// nasypowych ze względu na pochodzenie:
nasyp bud.(powstał na skutek kontrolowanego procesu technologicznego), nasyp niekontrolowany (powstał
na skutek niekontrolowanego procesu technologicznego)///Próby jakie należy pobrać z gr. do badania:
o naturalnej wilgotności: określenie składu granulo.., o. wilgotności i stanu wilgotności, o. gra. płynności i
gra. plastyczności, o naturalnym uziarnieniu: o. uziarnienia i wodoprzepuszczalności gr. niespoistych,
o. zawartości części org., o. gęstości właściwej, o. wilgotności opt. oraz maks. gęstości obj. szkieletu gr.,
o. kapilarności, o naturalnej strukturze: o. wszystkich powyższych cech, o. gęstości obj., o. gęstości obj.
szkieletu gr., o. porowatości oraz wskaźnika porowatości, o. stopnia zagęszczenia, o. edometrycznych
modułów ściśliwości, o. parametrów wytrz. na ścinanie///Właś. fizyczne gr.: skł.granulometryczny: frakcje:
kamienista fk, żwirowa fż, piaskowa fp, pyłowa fπ, iłowa fi, wskaźnik różnoziarnistości (odczytujemy z krzywych
uziarnienia) U=d60/d10, U≤5 – gr. równoziarnisty, 15>U>5 – gr. różnoziarnisty, U≥15 – gr. bardzoróżnoziarni.
d10- śr. określona przez Hazena, o. wodoprzepuszczalność danego gr., współ. filtracji (odczytujemy z krzywych
uziarnienia), gęst. obj. ς = m/V [g/cm3], ciężar obj. γ=ς*g [kN/m3], wilgotność nat. wn=(mw/md)*100 [%],
stopień wilg. – stopień wypełnienia porów gr. wodą Sr=(wn*ςs)/(100*e*ςw), ς-gęstość właściwa, e-wskaźnik
porowatości, Sr≤0,4 – gr. suchy lub m. wilg., 0,8≥Sr>0,4 – gr. wilg., 1≥Sr>0,8 – gr. mokry, gęstość obj.
szkieletu gr. ςd=md/V, ςd=[ς/(100+wn)]*100, gęstość właś. ςs=md/Vd, porowatość gr. n=V0/V, n=(ςs-ςd)/ςs,
wskaźnik porowatości e=Vp/Vd=n/(1-n), e=(ςs-ςd)/ςd, wilg. opt. i maks. gęstość obj. szkieletu gr. ςdmax,
wskaźnik zagęszczenia Is=ςd/ςdmax, stopień zagęszczenia (miara zagęszcz. gr. sypkich)
Id=(Vmax-V)/(Vmax-Vmin), Id≤0,33 gr. w stanie luźnym, 0,67≥Id>0,33 gr. jest w stanie śr. zagęszcz.,
Id>0,67 gr. jest w stanie b. zagęszcz., wskaźnik zagęszcz. (miara zagęszcz. gr. nasypowych) Is=0,855+0,165*Id,
konsystencja: 1. zwarta (odkształca się pod d. obciążeniem i ulega d. spękaniom) zal. stany: zwarty, półzwarty,
2. plastyczna (odkształca się pod niedużym obciążeniem, zachowuje się jak plastelina) zal. stany:
twardoplastyczny, plastyczny, miękkoplastyczny, 3. płynna (wytrz. na ścinanie równa zeru, zachowuje się jak
płyn) zal. stan: płynny Granice: skurczalności Ws wilg. w % jaką posiada gr., gdy po suszeniu przestaje zwiększać
swoją obj. (zwarty/półzwarty), plastyczności Wp wilg. w % jaką posiada gr., gdy przy kolejnym wałeczkowaniu
zaczyna pękać i rozwarstwiać się (kons. zwarta/plastyczna), płynności Wl wilg. w % jaka posiada gr., gdy przy
niewielkim wstrząsaniu zaczyna się rozpływać (kons. plastyczna/płynna)/// aparat Casagrande’a – słuzy do
określania granicy płynności/// stopień plastyczności Il=(Wu-Wp)/(Wl-Wp), wskaźnik plastycz. Ip=Wl-Wp,
Podział gr. według spoistości: niespoiste <1, małospoiste 1-10, średniospoiste 10-20, zwięzłospoiste 20-30,
bardzospoiste 30<, Właść. mechaniczne: ściśliwość - zmniejszenie się obj. gr. pod wpływem działającego
obciążenia. Gr. może zmienić swoją obj. w sposób: 1.trwały (plastyczny) na skutek: przemieszczenia się ziaren,
wypierania powietrza, zgniatania ziaren, 2.nietrwały (sprężysty) na skutek: spręż. właść. ciał, (Edometr – służy
do o. modułu ściśliwości), wytrz. gr. na ścinanie – opór jaki stawia gr. napręż. stycznym przesuwającym. Po
pokonaniu tego oporu następuje poślizg jednej warstwy po drugiej. Wzory Coulomba: τf=σn*tgØu+Cu – gr.
spoiste, τf=σn*tgØu – gr.spoiste, Øu, Cu - parametry char. wytrz. gr. na ścinanie, Øu – kąt tarcia wew., Cu –
kohezja/// Opór tarcia wew.: tarcie posuwiste – wystepuje na pow. ziaren, tar. potoczyste – wynika z obrotu
ziaren w stosunku do ziaren sąsiadujących, opór zazębienia się ziaren – wynika z chropowatości, falistości i
nierówności kształtów, opór struktury – związany jest z niszczeniem natural. struktury, opór wywołany
wzajemnym przyciąganiem się cząstek gruntowych (spójności)///Kąt tarcia wew. zależy od: składu mineral.,
wielkości i kształtu ziaren, stopnia zagęszczenia, stopnia nasycenia wodą, rodzaju pow. ziaren/// Kohezja
(spójność) – jest to opór gr. stawiany siłom wzajemnego się przyciągania cząstek gr. (siłom molekularnym).
Spowodowana jest ścisłym przyleganiem ziaren, częściowym ich zlepieniem, a także trwałymi siłami wiążącymi.
W miarę wzrostu średnicy ziaren oraz wilgotności spójność maleje. Formy wody gr.: w. grawitacyjna – o
zwierciadle swobodnym lub napietym V=k*i – prawo Darcy’ego, w. przesączająca się – przesącza się od
poziomu terenu do swobodnego zwierciadła wody, w. kapilarna – powstaje w cienkich przewodach (kapilarach)
i w nich jest podnoszona do góry Fk = σnpk(1/R1+1/R2) – wzór Laplace’a, σnpk – napiecie pow. – swobodna
energia pow., która dąży do nadania kropli kształtu kulistego (σnpk=7,27*10 do -2 N/m), w. związana – znajduje
się najbliżej cząstki gruntowej, w. w postaci pary wodnej, w. wchodząca w skład minerałów///Wysokość
wzniosu kapilarnego: hk=(4σnpk/D*ςw*g)*cosβ, D-śr. kapilara, g-przysp. ziemskie, β - kat zwilżania///
Czynniki powodujące przemarzanie gr.: ujemna temp. utrzymująca się dość długo, gr. jest wysadzinowy,
b. wilgot. gr., zwierciadło wody dosyć płytko zalegające///Siły wysadzinowe: mogą osiągać nawet 800kPa i są
w stanie zniszczyć fundamenty, hz=23$\sqrt{Wm + 2}$, hz-głębokość przemarzania, Wm-suma ujemnych śr. temp.
miesięcznych według wieloletnich obserwacji w °C///Kryterium wysadzinowości gr. Wiłuna: A – gr.
niewysadzin. posiadają powyżej 3% frakcji iłowo-pyłowej, zal: czyste piaski, cz. pospółki, cz.żwiry, B – gr.
wątpliwe lub małowysadz. posiadają 3 – 10% frakcji iłowo-pyłowej, zal: piaski drobne, piaski pyłowe, piaski
pruchniczne, C – gr. wysadz. posiadają powyżej 10% frakcji iłowo-pyłowej, zal: wszystkie gr. spoiste, namuły
organiczne///Agresywność korozyjna wody: woda w środowisku nigdy nie jest chemicznie czysta. Znajdują się
w niej m. in.: gazy rozpuszczalne w wodzie (dwutlenek węgla, tlen, siarkowodór, metan), subst. w postaci
jonowej, roztwory rzeczywiste soli i kwasów, subst. koloidalne///Korozja wywołana przez wodę: ługująca
powodowana rozpuszczaniem się wapna w wodzie, związana ze stopniem twardości wody, kwasowa
powodowana rozpuszczaniem się kwasów w wodzie, związana z pH, węglowa powoduje ją agresywny CO2,
siarczanowa powodowana nadmiarem stężenia jonów SO4−, magnezowa i amonowa powodowana zwiększoną
zawartością Mg i NH4///Stopnie agresywności wody: la – słaba agr., ma – śr. agr., ha – silna agr.///
Zabezpieczenia przed korozją: la – osłona materi.-struk., ma – ochrona powierzchniowa, ha – dwie poprzednie
oraz ochrona powierzchniowa oddzielająca konstrukcję od ich agresywnego środowiska///Ruch wody w gr.:
filtracja zachodzi na skutek różnicy ciśnień hydrodynamicznych zgadnie ze wzorem Darcy’ego (prawo obiegu
wód gr.) – prędkość przepływu wody w gr. V jest wprost proporcjonalna do spadku hydraulicznego i, a
współczynnik filtracji k jest współ. tej proporcjal. V=k*i//// Wzory empiryczne dla uziarnienia: wzór Hazena:
k=c*d102 [m/d], c – współ. uzależniony od wskaźnika ziarnistości, d10 - śr. ziaren, których wraz z mniejszymi jest
w gr. 10%, U=1 – c=1200, U=2-4 – c=800, U=5 – c=400, wzór Krugera: k=1,16*106*(n/θ2) [m/d],
θ = 6(1-n)(1/100)$\sum_{i = 1}^{N}g_{i}/d_{i}$ [cm2], θ-sumaryczna pow. ziaren zawarta w 1dm3 gr., n – porowatość,
gi - % wagowa zawartość poszczególnych frakcji, di- średnia śr. ziaren w obrębie poszczególnych frakcji,
N – liczba frakcji składowych w próbce gr., wzór Tkaczuka k=(0,0093/a2)*d102 [m/s], a-% zawartość cząstek o
śr. mniejszej lub równej 0,001m, wzór Selcheinza k=0,357*d502 [cm/s], d50- śr. ziaren, których wraz z mniejszymi
jest 50%, wzór USBSC k=0,36*d202 [cm/s]////Metoda określenia współ. filtracji w warunkach polowych:
metoda zalewania otworu wiertniczego, metoda wczerpywania otworu wiertniczego/// Ciśnienie spływowe
wody gr. – odpowiada tarciu i dążące do przesunięcia szkieletu gr. T=ςW*g*i ///Deformacje filtracyjne:
suchozja gr. – wypłukiwanie drobnych cząstek gr. na skutek ciśnienia spływowego, zjawisko kurzawkowe –
na skutek działania ciśnienia spływowego gr. przestaje stawiać opór i zaczyna pływać, przebicie hydrauliczne,
wyparcie hydrauliczne///Sposoby przeciwdziałania deformacją filtracyjnym: wydłużenie drogi filtracji,
wysyłanie filtrów odwrotnych///Wpływ obniżenia się zwierciadła wody na zachowanie się podłoża i budynku
na nim znajdującym sie: samorzutny wzrost obciążenia gr., osiadanie warstw gr. organicznych///Podłoże gr.
półprzestrzeń ograniczona od góry pow. terenu i rozciągająca się nieskończenie głęboko i szeroko///
Metody obliczeń naprężeń gr.: m. superpozycji – odp. układu na sumę wszystkich wymuszeń jest równa sumie
wszystkich odpowiedzi układu na każde wymuszenie z osobna, m. pkt. środkowych – obliczanie naprężeń pod
środkiem układu, σ=q*NGs, m. pkt. narożnych – obliczanie naprężeń pod narożem układu , σ=q*NGn//Naprężenia
dodatkowe: q=Nr/(B*L)-σDγ, Nr-oblicz. wartość składowej pionowej obciążenia, B,L-wymiary fund./// Osiadanie
gr.: s=s’+s’’, s’-osiad. pierwotne, s’’-osiad. wtórne, s’=σzdi*hi/Mi, s’’=σzwi*hi/Mi, h-miąższość danej warstwy,
M0-moduł ściśliwości pierwotnej danej warstwy, M-m. ś. wtórnej d. w.///Parcie: czynne (graniczne, aktywne)
ea – na skutek jego działania nastepuje przemieszczenie kons. lub jej elem. w kiedunku od gr. czyli w kierunku
odpowietrzanym. Powstaje na skutek poślizgu klina odłamu po płaszczyźnie odłamu, bierne (opór gr., parcie
pasywne ep – powstaje w skutek działania obciażeń zew., bud. przesuwa bryłę gr. w kierunku wyżej położonego
naziomu