Konrad Dolczewski
Parowanie – jest to przechodzenie ze stanu ciekłego w gazowy. Zachodzi ono w całym przedziale temperatur, w którym współistnieją faza ciekła i gazowa.
Ewaporacja – w sensie meteorologicznym jest to zmiana stanu skupienia substancji z ciekłego na gazowy. Innymi słowy jest to parowanie. Jeśli chodzi natomiast o podejście geologiczne jest to proces odparowywania naturalnych zbiorników wodnych. Proces ten zachodzi wówczas z wytrąceniem soli w nich rozpuszczonych.
Skraplanie – jest to przechodzenie substancji ze stanu gazowego w stan ciekły. Wyróżniamy skraplanie pary, które jest procesem odwrotnym do parowania i zachodzi również w całym przedziale temperatur, w którym zauważamy współistnienie stanu gazowego i ciekłego. Jeśli nie ma cieczy, to skraplanie zachodzi w temperaturze równej temperaturze wrzenia danej substancji. Skraplanie gazu natomiast jest możliwe tylko i wyłącznie w temperaturze niższej od jego temperatury krytycznej.
Kondensacja – może być rozumiana w dwojaki sposób. W sensie chemicznym jest to reakcja pomiędzy dwoma lub większą liczbą cząsteczek, w której oprócz nowej, większej cząsteczki powstaje cząsteczka prostego związku chemicznego, jak na przykład wody, czy amoniaku. W sensie fizycznym kondensacja jest to przemiana gazu w ciecz (która nazywana bywa także skraplaniem) lub w ciało stałe (czyli resublimacja).
Zamrażanie – ma zastosowanie przede wszystkim do żywności i jest jedną z najkorzystniejszych form jej utrwalania pod względem biologicznym. Proces ten polega na doprowadzeniu w szybki sposób produktu do temperatury około -20, -30 stopni Celsjusza.
Krystalizacja – jest to tworzenie się i wzrost kryształów w roztworze, stopie lub fazie gazowej, do czego dochodzi w wyniku przesycenia roztworu, do czego dochodzi pa przykład na wskutek obniżenia temperatury roztworu, bądź odparowania rozpuszczalnika. Krystalizacja zachodzi również w wyniku przechłodzenia Cielczy lub pary danej substancji. Krystalizacja wykorzystywana jest między innymi do oczyszczania substancji, czy też rozdzielania mieszanin na poszczególne składniki.
Topnienie – jest to proces przechodzenia substancji ze stanu stałego w stan ciekły. Topnienie zachodzi w określonej stałej temperaturze właściwej dla danej substancji, a która uzależniona jest od ciśnienia. Temperatura ta nazywana jest temperaturą topnienia. Topnienie jest procesem odwrotnym do krzepnięcia.
Sublimacja – jest to bezpośrednie przejście substancji ze stanu stałego w gazowy, a zatem w parę. Sublimacja przechodzi w całym przedziale temperatur, w którym współistnieją faza gazowa i stała. Jest to proces odwrotny do procesu resublimacji.
Resublimacja – jest to przejście substancji bezpośrednio ze stanu gazowego w stan stały. Jest to zatem rodzaj kondensacji. Zachodzi w całym przedziale temperatur, w którym mamy do czynienia zarówno z fazą gazową, jak i stałą. Resublimacja jest procesem odwrotnym do procesu sublimacji.
Transpiracja – jest to parowanie wody z powierzchni organizmu roślinnego. Odbywa się ona przez aparaty szparkowe liści, pędów, jak również kwiatów.
Infiltracja – w ujęciu geologicznym jest to grawitacyjne przemieszczanie się wód powierzchniowych oraz opadowych w głąb skorupy ziemskiej.
Konwekcja – jest to w rozumieniu fizycznym ruch makroskopowych obszarów płynu – cieczy lub gazu – pod wpływem działania różnych czynników, co wpływa na podział konwekcji na wymuszoną i naturalną, czy też innymi słowy swobodną. Konwekcja wymuszona zachodzi przy użyciu np. mieszadeł i pomp, zaś konwekcja naturalna przy pomocy różnicy gęstości. Konwekcja powoduje szybkie wyrównanie składu chemicznego i właściwości fizycznych płynu. Czasami termin konwekcja używany bywa tylko i wyłącznie do określenia wymiany ciepła, do jakiej zachodzi w wyniku konwekcji, a która prowadzi do wyrównania temperatury płynu.
Retencja – w geografii pojęcie to oznacza zdolność dorzecza do zatrzymywania wody opadowej. Z pojęciem tym wiąże się ściśle termin zbiornika retencyjnego, którym jest sztuczne jezioro zaporowe, który powstał w wyniku zatamowania wód rzecznych przez zaporę wodną.
Adwekcja – z punktu meteorologicznego jest to poziomy ruch mas powietrza w ziemskiej atmosferze. Powoduje ona napływanie nad dany teren powietrza o innych własnościach, np. o innej temperaturze lub wilgotności, niż powietrze poprzednio zalegające.
JEZIORA:
Eutroficzne – jeziora te są dobrze dotlenione. Występuje w nich dużo substancji odżywczych. Powoduje to, że życie organiczne bujnie się w nich rozwija. Woda w takich jeziorach jest średnio przezroczysta i ma zielonkawe zabarwienie. Mamry
Dystroficzne – są to jeziora śródbagienne. Mają one zabarwienie żółte lub brunatne. Charakteryzują się one niską produktywnością biologiczną. Mają kolisty kształt i średnicę 5 – 20 m. Rysie Oko i Kacze Oko w Borach Tucholskich.
Oligotroficzne – są to zazwyczaj jeziora zimne, które są ubogie w substancje odżywcze. Powoduje to, że życie w tych jeziorach jest słabo rozwinięte. Woda w takich jeziorach jest przezroczysta i ma niebieskawe zabarwienie. Morskie Oko, Wielki Staw.