TERMINOLOGIA GEOGRAFICZNA

W tabeli zamieściłam w kolejności alfabetycznej spis terminów i pojęć geograficznych, które powinien znać uczeń aby zdać maturę na poziomie rozszerzonym. Jeśli nie znasz któregoś terminu zajrzyj do Szkolnego Słownika Geograficznego Jana Flisa lub do dowolnej encyklopedii. W bibliotece szkolnej znajduje się również: Encyklopedia Geograficzna, Słownik geologii dynamicznej, Mały słownik geologiczny i wiele innych pozycji, z których możesz skorzystać
 

ablacja - epicentrum	epizodyczna rzeka - mangrowia	masa powietrza - rynna polodowcowa	rysa- zwietrzelina
Ablacja  Abrazja  Areozole  Aglomeracja  Aktualizm geologiczny  Akumulacja  Albedo  Alpidy  Aluwium  Amplituda temperatury  Anekumena  Anomalia termiczna  Antropopresja  Antycyklon  Antyklina  Antypasat  Apartheid  Archaik  Archipelag  Astenosfera  Atol  Autonomia  Azymut geograficzny  Azymut magnetyczny  Baranieć  Barchan  Bariera lodowa  Basen artezyjski  Basen oceaniczny  Batolit  Baza erozji  Bilans cieplny atmosfery  Bilans handlowy  Bilans płatniczy  Bilans wodny  Blok kontynentalny  Boksyt  Bonitacja gleby  Bora  Brekcja  Bruk eoliczny (deflacyjny)  Bryza  Bystrze  Chmura - rodzaje  Ciepło utajone  Cofka  Crofesima  Cykl geomorfologiczny  Cykl glacjalny  Cykl krasowy  Cyklon  Cykl pustynny  Cyrk lodowcowy  Czas letni / zimowy  Czas słoneczny  Czas strefowy, urzędowy  Czas uniwersalny  Dajka  Datowanie skał  Deflacja  Delimitacja  Delta  Denudacja  Dezurbanizacja  Diageneza  Długość geograficzna  Doba słoneczna  Dochód narodowy  Dolina ( U i V-kształtna )  Dolina krasowa  Dolina zawieszona  Dorzecze  Draperie  Dryf kontynentów  Dyslokacja  Dział wodny  Dziura ozonowa  Efekt cieplarniany  Egzosfera  Ekliptyka  Ekumena  El Nino  Elektrownia szczytowo-pom.  Emigracja  Endemit  Enklawa  Epejrogeneza  Epicentrum sejsmiczne	Epizodyczna rzeka / jezioro Epoka geologiczna  Era  Eratyk ( głaz narzutowy ) Erozja ( rodzaje )  Estuarium  Eworsja  Fałd , fałdowanie  Feminizacja  Fen  Fiord  Firn  Fleksura  Flisz  Front atmosferyczny  Galaktyka  Gejzer  Geoida  Generalizacja mapy  Geosynklina  Glacjał  Glina zwałowa  Gołoborze  Gołoledź  Gospodarka intensywna  Gospodarka ekstensywna Góra świadek  Góry młode  Góry zrębowe  Gradient ( baryczny , temp. )  Graniak  Granica zmiany daty  Grzyb skalny  Gytia  Hamada  Hercynidy  Hipocentrum sejsmiczne  Holocen  Horyzont  Migracja  Industrializacja  Infrastruktura  Insolacja  Interglacjał  Intruzja  Inwersja opadowa  Inwersja rzeźby  Inwersja temperatury  Irygacja  Izo- bara , terma , hipsa i in.  Izostazja  Jar  Jądro kondensacji  Jednostka astronomiczna Jezioro dys-,oligo-,eutroficz.  Jonosfera  Kabotaż  Kaldera (maar)  Kalendarz gregoriański  Kaptaż  Klif  Klimat  Konurbacja  Konwekcja  Konwergencja  Korazja  Kras  Kryptodepresja  Krzywa hipsograficzna  Kuesta  Kwaśne opady  Lakolit  Lapilla  Lej depresyjny  Liman  Litosfera  Lityfikacja  Luka stratygraficzna  Łańcuch górski  Łupliwość minerału Magnetosfera  Makia  Mangrowia (namorzyny)	Masa powietrza  Meander Megalopolis  Metamorfizm  Mgła  Minerał skałotwórczy  Młodoglacjalny krajobraz  Monoklina  Monokultura  Monsun Morena ( rodzaje )  Nacjonalizacja  Nadir  Nek  Nifesima  Nisza abrazyjna  Niwelacja  Niż ( wyż ) baryczny  Noc polarna ( dzień )  Nunatak  Obryw  Odwzorowanie kartograficz.  Odmłodzenie rzeźby  Okluzja  Okres wegetacyjny  Orbita  Orogeneza  Ostaniec  Osuwisko  Oś niebieska  Ozonosfera  Pangea  Pak lodowy  Pasat  Pełzanie  Peneplena  Perydotytowa sfera  PKB (Produkt. Kraj. Brutto)  Peryglacjalna strefa  Piarg  Platforma abrazyjna  Platforma akumulacyjna  Plejstocen  Plutonizm  Płaszczowina  Płaszcz Ziemi  Płyta tektoniczna  Płytowa budowa  Pływy ( przypływ syzygijny, kwadrowy)  Pogoda  Pokład  Polder  Pole firnowe  Polje  Ponor  Poziom glebowy  Praca transportowa  Pradolina  Prąd morski  Prąd strumieniowy  Prąd konwekcyjny  Proces adiabatyczny  Deglomeracja  Przełom rzeczny  Przyrost kompensacyjny  Przyrost naturalny  Przyrost rzeczywisty  Punkt rosy  Radiacja Regresja morska  Rekultywacja Relikt  Reprywatyzacja  Reurbanizacja  Retencja  Ripplemarki  Rok świetlny  Rosa  Rozpad blokowy  Rów oceaniczny  Rów tektoniczny  Ruch masowy  Rewa  Rygiel skalny  Ryft  Rynna polodowcowa	Rysa  Sandry Sejsze Sfera niebieska  Siła Coriolisa  Skala mapy  Skala twardości ( minerały )  Skała macierzysta  Skała piroklastyczna  Skamieniałość przewodnia  Skorupa ziemska (sial.sima)  Slumsy  Smog  Soczewka  Spadek rzeki  Spływ błotny  Spreading ( Spreding )  Stalaktyt ( -gmit , gnat )  Starorzecze  Stopień geotermiczny  Stratosfera  Stratowulkan  Strefa aeracji  Strefa klimatyczna  Strefa saturacji  Strefy oświetlenia  Struktura agrarna  Struktura skały  Subdukcja  Subekumena  Suburbanizacja  Synklina  System górski  Szachownica pól  Transformacja masy powiet.  Transpi racja  Trąba powietrzna ( tornado )  Triangulacja  Troposfera  Tsunami  Tuf wulkaniczny  Twardziel  Upwelling  Urbanizacja  Uskok  Ustrój rzeczny ( reżim )  Uwał  Użytki zielone  Wadi ( Uedy )  Warstwa czynna  Warstwa wodonośna  Warstwica  Warstwowanie skały  Wąwóz  Wieloletnia zmarzlina  Wierzchowina  Wietrzenie ( fiz, chem., biol.)  Wilgotność powietrza ( względna , bezwzględna )  Woda artezyjska ( sub- )  Woda krasowa  Wody zaskórne , gruntowe, wgłębne, głębinowe  Wody ekonomiczne  Wody terytorialne  Wulkan tarczowy  Wulkan tufowy  Wybrzeża ( rodzaje )  Wydma paraboliczna  Wygłady i rysy lodowcowe  Wysad ( diapir )  Wywierzysko  Wyż baryczny  Wyż ( niż ) demograficzny  Zamróz  Zenit  Zielona rewolucja  Zlewisko  Zwierciadło swobodne, napięte  Zwietrzelina

ADANIA OBLICZENIOWE

Autorem zadań od 1 - 30 jest ARTUR PRZYSTARZ

Oblicz wysokość względną wzniesienia o wysokości 1350 m n.pm., w stosunku do przełęczy o wysokości  912 m n.p.m
Oblicz , która godzina czasu słonecznego jest w mieście X - 37°E , jeśli w Y - 42°E jest 14:08 czasu słonecznego.
Oblicz , która godzina czasu strefowego jest w mieście X - strefa czasowa południka 45°E , jeśli w mieście Y - strefa południka 45°W jest 4:33.
Oblicz długość geograficzną miejscowości położonej w strefie czasu uniwersalnego , jeśli górowanie Słońca nastąpiło o 11: 52 czasu strefowego.
Oblicz, o której godzinie czasu strefowego i którego dnia wyląduje samolot w Sydney ( strefa czasowa 150°E ), jeśli wyleciał w dniu 15 marca o godz.l7°°z Denver ( 105°W ) a lot trwał 15 godzin.
Oblicz szerokość geograficzną miejscowości, jeśli w dniu 22.11 promienie słoneczne padały w momencie górowania z kierunku południowego pod kątem 60° l 0'.
Oblicz wysokość górowania Słońca w dniu 22 VI na szerokości geograficznej 10° l 0' N
Oblicz albedo powierzchni śniegu , wiedząc , że ilość promieniowania całkowitego wynosi 40 cal / cm2 min , a odbitego 30 cal / cm min
Oblicz , do jakiej wartości obniży się temperatura wznoszącego się suchego powietrza na wysokości 1000 m n.p.m., jeśli na wysokości 400 m n.p.m. wynosi ona : -5°C
Oblicz temperaturę na poziomie morza , przyjmując średni pionowy spadek temperatury powietrza, wiedząc, że na wysokości 500 m n.p.m. wynosi ona 7°C
Oblicz dobową amplitudę temperatury powietrza, jeżeli wartości pomiarów wyniosły: -5°C, 0°C, 6°C oraz 11°C
Oblicz wilgotność względną powietrza o temperaturze 20°C, jeśli maksymalna zawartość pary może wynieść około 50 g/cm3, a w powietrzu jest jej aktualnie 10 g/cm3.
Oblicz niedosyt wilgotności ( w hPa ), jeżeli wilgotność względna wynosi 85 %, a maksymalne ciśnienie pary wodnej może wynieść, w temperaturze 30°C, maksymalnie 30 hPa.
Oblicz bilans wodny obszaru, jeśli w ciągu pewnego okresu czasu spadło 2 tys, m3 wody, odparowało 1,5 tys. m3, odpłynęło 200 m3
Oblicz jeziorność terenu o powierzchni 400 km2 , powierzchni jezior to: 12 km2 oraz 28 km2
Oblicz lesistość terenu, jeśli powierzchnia lasów wynosi 250 km2, na terenie zajmującym 2000 km2
Oblicz zasolenie morza , jeśli w 2000 g wody , znajduje się 80 g soli.
Oblicz wartość stopnia geotermicznego (l0/ m ) Jeśli temperatura skał na głębokości 600 m wynosi 5°C, a na 1000 m wynosi 13°C
Oblicz wiek próbki skalnej ( min lat), jeśli w jej obrębie stosunek ilości pierwiastka radioaktywnego do pierwiastka powstałego z jego rozkładu wynosi 100 do 700 . Czas połowicznego rozkładu (t ^) wynosi 250 min lat.
Oblicz średni spadek rzeki ( ‰ ) na odcinku długości 80 km , przy różnicy wysokości źródła i ujścia wynoszącej 400 m.
Oblicz wartość przyrostu rzeczywistego (tyś.) w danym roku wiedząc , że z kraju wyemigrowało 50 tyś. osób, zmarło 0,4 mln urodziło się 670 tys, a przybyło zza granicy 42 tys.
Oblicz stopę przyrostu naturalnego ( ‰), wiedząc , że przyrost naturalny wyniósł w ciągu roku 100 tys. osób , a na początku roku było 20 mln osób.
Oblicz wskaźnik feminizacji , wiedząc , że w mieście mieszka 200 tys. mężczyzn oraz 210 tys, kobiet.
Oblicz średnią gęstość zaludnienia , jeśli na obszarze 400 tys. km2 żyje 80 mln osób
Oblicz stopę bezrobocia , jeśli liczba ludności zawodowo czynnej wynosi 50 tys, osób , a bezrobotnych jest 10 tys.
Oblicz wskaźnik urbanizacji Jeśli 24 mln osób mieszka w miastach w państwie o liczbie ludności wynoszącej 30 mln .
Oblicz plony zboża ( l dt), jeśli z powierzchni upraw wynoszącej 20 ha , zebrano 680 ton żyta . 100 kg = l q, 10q = l dt q (kwintal) i dt (decytona) = jednostki plonów
Oblicz odległość rzeczywistą Jeśli na mapie w skali l : 25000 wynosi ona 15 cm
Oblicz powierzchnię rzeczywistą, jeśli na mapie w skali l : 300000 wynosi ona 4,5 cm2
Oblicz czas w jakim światło słoneczne dociera do Merkurego, odległego o 0,40 AU od Słońca
Podaj współrzędne geograficzne miejscowości X, w której moment górowania Słońca w dniu przesilenia letniego następuje 5 godzin i 45 minut później niż w Londynie, a Słońce góruje po południowej stronie nieba na wysokości 81°27'.
Statek pływający po Oceanie Spokojnym ma w dzienniku okrętowym pod datą 01 lutego następujący zapis: "Płyniemy nadal w kierunku wschodnim, jest 23:30 i za ok 55 minut mimiemy Archipelag Wysp Fidżi. Do portu powinniśmy zawinąć jutro późnym wieczorem". Jaką datę będzie miał kolejny wpis w dzienniku pokładowym po wpłynięciu do portu?
Samolot wystartował z Seulu (37°32'N, 127°E) o godz. 09:40 czasu miejscowego w dniu 02.02.2005 i poleciał do Honolulu (21°19'N,157°52'W). Lot trwał 11 godzin. a) o której godzinie czasu miejscowego i którego dnia samolot wylądował w Honolulu? b) która to była godzina czasu uniwersalnego i który dzień (moment lądowania)
Na jakiej szerokości geograficznej leży miejscowość, w której promienie słoneczne padają pod kątem 54° w dniu przesilenia zimowego po północnej stronie nieba?
Oblicz skalę mapy, na której powierzchnia parku narodowego wynosi 30 mm2, gdy w rzeczywistości park ten ma powierzchnię 270 km2. Wynik podaj w skali liczbowej
Oblicz spadek potoku, od źródła aż do ujścia wiedząc, że źródło leży na wysokości 1540 m n.p.m. , ujście  nawysokości 736 m n.p.m. a potok ma długość 24 cm na mapie w skali 1:25 000
Na podstawie klimatogramu Szanghaju oblicz: średnią roczną temperaturę powietrza, roczną sumę opadów oraz amplitudę roczną temperatury
Na jakiej szerokości geograficznej leżą miejscowości, w których promienie słoneczne padają pod kątem 34° w dniu przesilenia letniego?
Oblicz dynamikę zmian PKB w latach 1991 - 2001 w kraju X jeżeli w 1991 PKB wynosił 15 mld $  a w 2001 17,5 mld$
Oblicz gęstość zaludnienia w Polsce wiedząc, że powierzchnia naszego kraju wynosi 312 685 km2 a liczba ludności w 2002 - 38218500 osób

ZADANIA ZE ZNAJOMOŚCI CZYNNIKÓW EGZOGENICZNYCH I FORM, KTÓRE NA ICH SKUTEK POWSTAJĄ   CZYNNIK PROCES FORMA PRZYKŁAD lub obszar występowania wody fluwioglacjalne     Toruńsko - Eberswaldzka     misa deflacyjna   wody płynące erozja boczna         fiord     wytrącanie węglanu wapnia   Jaskinia Postojna wody podziemne   polje       lido       pokrywy lessowe       kocioł eworsyjny   morze     Trzęsacz     stożek usypiskowy       stożek napływowy   morze   platforma abrazyjna     akumulacja barchan   lodowiec górski     Dolina Kościeliska   akumulacja oz   lądolód   drumliny   wiatr   jardangi   wody podziemne   stalagnat     akumulacja lido   wody płynące   dolina V-kształtna       rynna lodowcowa       ziarna eoliczne -     uwał       kanion Wielki Kanion Kolorado lądolód   jezioro wytopiskowe (oczko)       mierzeja       wydmy paraboliczne     erozja wgłębna terasa       mogot Maczuga Herkulesa     katarakta na Nilu     cyrk (kar)   wiatr   ripple marki       szypoty na Tanwi     rafa koralowa     rozpuszczanie węglanu wapnia lej zapadliskowy     akumulacja łacha środkowa       grzyb skalny   lądolód   morena czołowa       wywierzysko Lodowe Źródełko w Tatrach Zach.     atol Bora Bora     wodospad Wiktorii   korazja graniaki       kem   wody płynące   przełom antecedentny       liman Odessa     sandr Bory Tucholskie     ponor       bruk deflacyjny     akumulacja erratyki   morze   nisza abrazyjna       delta Gangesu     makarony i draperie   lodowiec górski   doliny zawieszone       starorzecze     akumulacja plaża

KRAINY GEOGRAFICZNE,

które należy znać!!!!

• POLSKA

• EUROPA

• AZJA

• AFRYKA

• AMERYKA PÓŁNOCNA

• AMERYKA POŁUDNIOWA

• AUSTRALIA Z OCEANIĄ

POLSKA

• Wyspy: Wolin, Uznam

• Mierzeje: Helska, Wiślana

• Zatoki i zalewy: Pomorska, Gdańska, Pucka, Zalew Wiślany, Zalew Szczeciński

• Przylądek Rozewie

• Pas nizin nadmorskich: Nizina Szczecińska, Pobrzeże Słowińskie, Żuławy Wiślane, Nizina Warmińska, Nizina Sępopolska

• Pojezierze Pomorskie: Pojezierza: Kaszubskie, Drawskie, Myśliborskie, Wałeckie, Krajeńskie, Równina Tucholska.

• Pojezierze Mazurskie: Pojezierza: Dobrzyńskie, Chełmińskie, Iławskie, Olsztyńskie, Ełckie, Suwalskie; Kraina Wielkich Jezior.

• Pojezierze Wielkopolskie: Pojezierza: Lubuskie, Poznańskie, Gnieźnieńskie, Kujawskie, Leszczyńskie

• Nizina Wielkopolska: Wał Trzebnicki (Wzgórza Trzebnickie, Wzgórza Dalkowskie, Wzniesienia Żarskie, Wzgórza Ostrzeszowskie), Wysoczyzna Kaliska, Niecka Sieradzka.

• Nizina Śląska: Równina Oleśnicka, Równina Opolska

• Nizina Mazowiecka: Wysoczyzna Płońska (Płocka), Wysoczyzna Ciechanowska, Równina Kurpiowska, Wysoczyzna Kolneńska, Międzyrzecze Łomżyńskie, Kotlina Warszawska, Wysoczyzna Siedlecka, Wysoczyzna Rawska, Równina Kutnowska, Wysoczyzna Piotrowska, Równina Radomska

• Nizina Podlaska: Kotlina Biebrzańska, Wysoczyzna Białostocka, Wysoczyzna Bielska

• Polesie Lubelskie

• Wyżyny: Śląska, Krakowsko - Częstochowska, Kielecko Sandomierska, Niecka Nidziańska,, Wyżyna Lubelska, Roztocze

• Kotliny: Oświęcimska, Nowotarska, Sandomierska, Kłodzka, Jeleniogórska, Toruńska, Gorzowska

• Góry i pogórza: Góry Świętokrzyskie, Sudety (góry Izerskie, Pogórze Izerskie, Karkonosze, Góry Kaczawskie, Góry Sowie, Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie, Masyw Śnieżnika, Góry Złote, Góry Bardzkie), Przedgórze Sudeckie, Karpaty (Tatry, Masyw Babiej Góry, Gorce, Pieniny, Bieszczady, Podhale, Beskidy: Śląski, Makowski, Żywiecki, Wyspowy, Sądecki, Wysoki, Mały, Niski), Pogórze Karpackie.

• Szczyty i wzniesienia: Rysy, Śnieżka, Barania Góra, Wieżyca, Dylewska Góra, Szeskie Wzgórza, Wzniesienia Elbląskie, Bukowiec

• Rzeki: Wisła i rzeki jej dorzecza (np. Dunajec, Wisłok, Wisłoka, San, Wieprz, Krzna, Bug, Narew, Biebrza, Brda, Wda, Gwda, Bzura, Pilica, Nida, Czarna itd.), Odra i rzeki jej dorzecza (np. Nysa Łużycka, Bóbr, Nysa Kłodzka, Warta, Prosna, Noteć, Barycz, Mała Panew), rzeki Pobrzeża Bałtyku (np. Rega, Reda, Słupia, Wieprza, Parsęta, Łeba, Łupawa), Czarna Hańcza, Świsłocz, Strwiąż, Orawa, Orlica, Izera

• Jeziora: Śniardwy, Mamry, Hańcza, Jeziorak, Wigry, Niegocin, Drużno, Dąbie, Łebsko, Gardno, Jamno, Gopło, zbiorniki sztuczne: Koronowskie, Jeziorsko, Sulejowskie, Włocławskie, Goczałkowickie, Zegrzyńskie, Solińskie, Otmuchowski, Turawski, Żywieckie

• Kanały: Elbląski, Augustowski, Wieprz - Krzna, Żerański, Notecki, Bydgoski, Ślesiński, Gliwicki, Obry

• Zbiorowiska leśne: Bory (Tucholskie, Dolnośląskie, Stobrawskie), Puszcze: Wkrzańska, Bukowa, Goleniowska, Piska, Kurpiowska, Romincka, Borecka, Augustowska, Knyszyńska, Białowieska, Biała, Kampinoska, Rzepińska, Nadnotecka, Kozienicka, Solska, Świętokrzyska, Sandomierska, Niepołomicka

• Bramy: Przemyska, Morawska

• Parki narodowe: Woliński, Słowiński, Borów Tucholskich, Wigierski, Biebrzański, Narwiański, Białowieski, Kampinoski, Wielkopolski, Ujscia Warty, Drawieński, Poleski, Roztoczański, Świętokrzyski, Bieszczadzki, Magurski, Pieniński, Gorczański, Tatrzański, Babiogórski, Ojcowski, Gór Stołowych, Karkonoski

EUROPA

• Niziny: Wschodnio-europejska, Nadkaspijska, Czarnomorska, Wołoska (=Rumuńska), Polska, Niemiecka, Francuska, Angielska, Padańska, Węgierska,  Kubańska

• Wyżyny: Masyw Centralny, Szwabska, Bawarska, Czesko – Morawska, Wołyńska, Podolska, Środkoworosyjska, Nadwołżańska, Grzęda Smoleńsko – Moskiewska, Uwały Północne, Timan

• Góry: Kaledońskie, Grampian, Pennińskie, Kambryjskie, Kantabryjskie, Kastylijskie, Iberyjskie, Pireneje, Sierra Morena, Betyckie, Jura, Wogezy, Schwarzwald, Alpy, Reńskie Góry Łupkowe, Ardeny, Harz, Apeniny, Rudawy, Sudety, Karpaty, Dynarskie, Bałkany (= Stara Płanina), Skandynawskie, Ural

• Krainy geograficzne: Pojezierze Fińskie, Polesie

• Półwyspy: Kanin, Kolski, Skandynawski, Jutlandzki, Bretoński, Cotentin, Kornwalijski, Iberyjski (Pirenejski), Apeniński, Salentyński, Bałkański, Istria, Peloponez, Krym

• Morza: Białe, Barentsa, Norweskie, Północne, Bałtyckie, Irlandzkie, Celtyckie, Śródziemne, Liguryjskie, Tyrreńskie, Jońskie, Adriatyckie, Egejskie, Marmara, Czarne, Azowskie, Kaspijskie

• Zatoki: Botnicka, Ryska, Fińska, Gdańska, Pucka, Biskajska, Lwia

• Cieśniny i kanały: Kattegat, Skagerrak, Kaletańska, Gibraltarska, Bonifaccio, Otranto, Maltańska, Sycylijska, Dardanele, Bosfor, Mesyńska, Kanał Św. Jerzego, Kanał La Manche, Kanał Północny

• Wyspy: Nowa Ziemia, Ziemia Franciszka Józefa, Svalbard, Lofoty, Niedźwiedzia, Jan Mayen, Islandia, Owcze, Szetlandy, Wielka Brytania, Irlandia, Orkady, Hebrydy, Azory, Fryzyjskie, Zelandia, Bornholm, Gotlandia, Alandzkie, Olandia, Hiuma, Sarema, Normandzkie, Baleary (Majorka, Ibiza, Minorka), Korsyka, Sardynia, Sycylia, Kreta, Cyklady, Sporady, Cypr

• Rzeki: Peczora, Dźwina, Niemen,Wołga, Don, Dniepr, Dniestr, Dunaj, Sawa, Pad, Adyga, Ebro, Gwadalkiwir, Gwadiana, Tag, Duero, Loara, Sekwana, Moza, Ren, Łaba, Odra, Wisła, Rodan, Tamiza, Trent

• Jeziora: Wener, Wetter, Melar, Ładoga, Onega, Pejpus, Bodeńskie, Genewskie, Balaton, Zbiornik Krzemieńczucki, Zbiornik Cymlański, Zbiornik Kamski, Zbiornik Wołgogradzki, Zbiornik Kujbyszewski, Zbiornik Rybiński

• Przylądki: Północny, Roca, Matapan

AZJA

• Niziny: Zachodniosyberyjska, Północnosyberyjska, Kołymska, Mandżurska, Chińska, Gangesu, Indusu, Mezopotamska, Turańska

• Wyżyny: Środkowosyberyjska, Pogórze Kazachskie, Irańska, Ordos, Tybet, Mongolska, Lessowa, Junnańsko – Kuejczouska, Dekan, Anatolijska

• Góry: Wierchojańskie, Czerskiego, Czukockie, Koriackie, Kołymskie, Dżugdżur, Sichote Alin, Wielki Chingan, Pasmo Stanowe, Góry Stanowe, Jabłonowe, Sajany, Changajskie, Ałtaj, Tien - Szan, Kunlun, Pamir, Hindukusz, Karakorum, Ałtyn - Tag, Quilian Shan, Qin Ling, Południowochińskie, Annamskie, Arakan Joma (Arakańskie), Himalaje, Transhimalaje, Ghaty Zachodnie, Ghaty Wschodnie, Mekran, Zagros, Kopet-dag, Elburs, Kaukaz, Pontyjskie, Taurus

• Pustynie: Gobi, Ałaszan, Cajdam, Thar, Thal, Kara-kum, Kyzył-kum, Syryjska, Wielki Nefud, Mały Nefud, Rub al Chali, Takla Makan, Lota, Wielka Pustynia Słona

• Kotliny: Dżungarska, Kaszgarska (Tarymska), Turańska, Cajdamska (Cajdam), Syczuańska

• Krainy: Ustiurt, Brama Turgajska

• Jeziora: Bajkał, Bałchasz, Aralskie, Issyk-kul, Zajsan, Łob - nor, Kuku – nor, Kaspijskie, Zb. Bracki, Wan

• Rzeki: Ob z Irtyszem, Jenisej z Angarą, Lena, Kołyma, Indygirka, Amur, Huangho (Rzeka Żółta), Jangcy, Mekong, Saluin, Irawadi, Ganges, Brahmaputra, Indus, Tygrys, Eufrat, Amu-daria, Syr-daria, Tarym

• Półwyspy: Jamał, Gydański, Tajmyr, Czukocki, Kamczatka, Koreański, Szantuński, Indochiński, Malajski, Indyjski, Kathijawar, Azja Mniejsza, Arabski, Synaj, Mangyszłak

• Przylądki: Czeluskin, Dieżniewa, Kamau, Komoryn, Baba.

• Wyspy: Ziemia Północna, Wyspy Nowosyberyjskie, Wrangla, Kuryle, Sachalin, Hokkaido, Honsiu, Sikoku, Kiusiu, Riukiu, Tajwan, Filipiny, Mindanao, Luzon, Moluki, Sumatra, Jawa, Borneo, Celebes, Archipelag Malajski, Andamany, Nikobary, Cejlon, Malediwy,

• Morza: Karskie, Łaptiewów, Wschodniosyberyjskie, Czukockie, Beringa, Ochockie, Japońskie, Żółte, Wschodniochińskie, Filipińskie, Południowochińskie, Sulu, Celebes, Moluckie, Banda, Jawajskie, Andamańskie, Arabskie, Czerwone

• Zatoki: Obska, Anadyrska, Szelichowa, Pohaj, Tonkińska, Tajlandzka, Martaban, Bengalska, Kambajska, Omańska, Perska, Adeńska

• Cieśniny: Wilkickiego, Łaptiewów, Beringa, Tatarska, La Perouse'a, Koreańska, Tajwańska, Makasarska, Malakka, Palk, Ormuz, Bab – el – Mandab

AFRYKA

• Niziny: Mozambicka, Somalijska, Senegalu

• Wyżyny i płaskowyże: Somalijska, Abisyńska, Wschodnio-Afrykanska, Dżos, Bije, Szottów, Libijska, Lunda, Adrar des Iforas, Ennedi, Darfur, Kordofan, Adamawa, Ubangi

• Góry i wulkany: Futa Dżalon, Ahaggar, Tibesti, Atlas, Kamerun, Ruwenzori, Przylądkowe, Mitumba, Muchinga, Smocze, Kilimandżaro, Kenia, Ar Rif

• Pustynie: Sahara (Al Dżuf, Wielki Erg Zachodni, Wielki Erg Wschodni, Hamada al Hamra, Erg Szesz (Chech), Erg Igildi (Ikidi), Erg Szasz), Pustynia Libijska, Pustynia Zachodnia, Pustynia Arabska, Pustynia Nubijska, Namib

• Kotliny: Czadu, Konga, Kalahari, Zachodnio – Saharyjska, Środkowego Nigru, Libijska, Danakilska (= Danakil), Górnego Nigru

• Krainy: Karru Górne, Wysoki Veld, Lunda, Cyrenajka, Rio de Oro, Górna Gwinea, Dolna Gwinea, Kraj Przylądkowy, Step Masajów, Rów Abisyński, Wielki Rów Wschodni, Wielki Rów Zachodni

• Półwyspy: Somalijski

• Przylądki: Biały, Hafun, Igielny, Dobrej Nadziei, Zielony

• Jeziora: Czad, Zbiornik Nasera, Wiktorii, Turkana, Tana, Alberta, Edwarda, Kiwu, Tanganika, Niasa (=Malawi), Mweru, Bangweulu, Zb. Kariba, Wolta

• Rzeki: Nil ( Atbara, Nil Błękitny, Nil Górski), Senegal, Wolta, Niger, Sanaga, Szari, Benue, Kongo (Lomami, Kasai), Kubango, Oranje, Kunene, Limpopo, Zambezi, Kafue

• Zatoki: Gwinejska, Benin, Biafra, Wielorybia, Św. Heleny, Adeńska, Wielka Syrta, Mała Syrta

• Kanały: Mozambicki, Sueski

• Wyspy i archipelagi: Madera, Kanaryjskie, Książęca, Św. Tomasza, Pagalu, Maskareny, Mauritius, Reunion, Komory, Seszele, Aldabra, Madagaskar, Sokotra, Wyspy Zielonego Przylądka

• Wybrzeża: Pieprzowe, Kości Słoniowej, Złote, Niewolnicze, Szkieletowe, Diamentowe

AMERYKA PÓŁNOCNA

• Niziny: Hudsona, Atlantycka, Zatokowa, Niziny Wewnętrzne

• Wyżyny, kotliny i płaskowyże: Wyżyny Wewnętrzne, Płaskowyż Laurentyński, Kolumbii, Wielka Kotlina, Kolorado, Płaskowyż Edwardsa, Meksykańska, Wielkie Równiny

• Pustynie: Wielka Pustynia Piaszczysta, Wielka Pustynia Słona, Mojave, Gila, Bolson de Mapini

• Góry: Kordyliery, Brooksa, Kuskowim, Alaska, MacKenzie, Franklina, Skaliste, Nadbrzeżne, Kaskadowe, Sierra Nevada, Sierra Madre Zachodnie, Sierra Madre Wschodnie, Sierra Madre Południowe, Sierra Madre, Apallachy, Ouachita

• Półwyspy: Seward, Alaska, Kalifornijski, Jukatan, Floryda, Nowa Szkocja, Labrador, Ungava, Boothia, Melville

• Przylądki: Barrow, Księcia Walii, Mendocino, Santa Eugenia, Św. Łukasza, Canaveral, Hatteras, Sable

• Wyspy i archipelagi: Grenlandia, Św. Wawrzyńca, Aleuty, Kodiak, Archipelag Aleksandra, W-y Królowej Charlotty, Vancouver, Wyspa Kokosowa, Wielkie Antyle (Kuba, Jamajka, Haiti, Portoryko), W-y Bahama, Małe Antyle (Gwadelupa, Dominika, Martynika, Barbados, Tobago, Trynidad), Antyle Holenderskie, Bermudy, Nowa Funlandia, Cape Breton, Ziemia Baffina, Wyspa Księcia Walii, Wyspa Wiktorii, Wyspa Banksa, Devon, Wyspy Parry’ego, Wyspy Sverdrupa, Wyspy Królowej Elżbiety, Wyspa Ellesmere'a

• Rzeki: Jukon, Mackenzie, Athabaska, Saskatchewan, Yellowstone, Kolumbia, Snake, Kolorado, Rio Grande (Rio Grande del Norte), Colorado, Missisipi, Missouri, Red, Arkansas, Ohio, Tennessee, Alabama, Św. Wawrzyńca

• Jeziora: Wielkie Jezioro Niedźwiedzie, Wielkie Jezioro Niewolnicze, Athabaska, Reniferowe, Manitoba, Winnipeg, Leśne, Nipigon, Górne, Huron, Erie, Ontario, Michigan, Wielkie Jezioro Słone, Nikaragua

• Krainy: Wybrzeże Moskitów, Dolina Śmierci

• Morza: Karaibskie, Beringa, Sargassowe, Baffina, Labradorskie, Grenlandzkie, Lincolna, Beauforta

• Zatoki: Alaska, Kalifornijska, Panamska, Honduraska, Campeche, Meksykańska, Fundy, Św. Wawrzyńca, Hudsona, Jamesa, Foxe’a, Boothia, Amundsena, Hortona, Bristolska

• Cieśniny i kanały: Beringa, Jukatańska, Florydzka, Zawietrzna, Cabota, Hudsona, Davisa, Lancaster, Duńska, Kanał Panamski

AMERYKA POŁUDNIOWA

• Niziny i równiny: Amazonki, Gran Chaco, La Platy, Orinoko, Gujańska, Północno-Kolumbijska, Boliwijska, Pantanal

• Wyżyny i płaskowyże: Gujańska, Brazylijska, Patagońska, Mato Grosso, Płaskowyż Centralny, Płaskowyż Południowy, Płaskowyż Atlantycki, Puna de Atacama

• Góry: Andy - Kordyliera Zachodnia, Kordyliera Środkowa, Kordyliera Wschodnia, Cordiliera de Merida, Kordyliera Nadbrzeżna, Góry Domeyki, Prekordyliera, Kordyliera Patagońska

• Krainy: Dolina Środkowochilijska, Llanos, Selvas, Caatinga, Campos, Gran Chaco, Montania, Międzyrzecze Argentyńskie, Pampa

• Półwyspy: Guajira, Taitao, Valdes

• Przylądki: Gallinas, Galera, Sao Roque (5°29'S, 35°16'W), Horn, Pariňas, Branco, Tres Puntas, San Antonio

• Jeziora i solniska: Maracaibo, Titicaca, Poopo, Zbiornik Rio Negro, Zbiornik Sobradinho, Zbiornik Guri, Zbiornik Itaipu, Salar de Uyuni, Salar de Atacama, Sallinas Grandes

• Rzeki: Cauca, Magdalena, Orinoko, Amazonka (Negro, Branco, Japuro, Putumayo, Maraňon, Napo, Ucayali, Jurua, Purus, Madeira, Tapajos, Xingu), Tocantis, Săo Francisco, Parana, Paragwaj, Iguacu, Urugwaj, Pilcomayo, Salado, Colorado

• Zatoki: Darién, Wenezuelska, Marajo, Wszystkich Świętych, La Plata, Biała (Bahia Blanca), San Matias, San Jorge, Grande (Bahia Grande), Panamska, Corcovado, Penas

• Wyspy i archipelagi: Martin Vaz, Falklandy (Malwiny), Georgia PD, Sandwich PD, Ziemia Ognista, Szetlandy PD, Chiloe, Archipelag Chonos, W-y Juan Fernandez, Galapagos, Kokosowa

• Cieśniny: Magellana, Drake'a

• Kanał Panamski

AUSTRALIA Z OCEANIĄ

• Niziny: Wielki Basen Artezyjski (Nizina Śroskowoaustralijska), Nullarbor

• Wyżyny: Kimberley, Ziemia Arnhema, Barkly

• Góry: Wielkie Góry Wododziałowe, Alpy Australijskie, Góry Macdonnella, Góry Musgrave, Góry Hammersley, Góry Króla Leopolda, Góry Selwyn, Góry Gawler, Góry Flindersa, Góry Śnieżne, Góry Centralne, Góry Owena Stanleya

• Pustynie: Tanami, Wielka Pustynia Piaszczysta, Wielka Pustynia Wiktorii, Pustynia Gibsona, Pustynia Simsona, Pustynia Strzeleckiego

• Półwyspy: Ziemia Arnhema, Jork, Kimberley, Eyre’a, Ziemia Dampiera, Yorke, Ptasia Głowa (na Nowej Gwinei)

• Wyspy i archipelagi: Tasmania, Wyspa Melville’a, Wyspa Kangura, Groote Eylandt, Nowa Zelandia (Wyspa Północna, Wyspa Południowa), Melanezja (Nowa Gwinea, Archipelag Bismarca, Wyspy Salomona, Nowa Kaledonia, Nowe Hebrydy, Fidżi), Mikronezja (Mariany, Karoliny, Wyspy Marshalla, Wyspy Gilberta, Nauru), Polinezja (Hawaje, Tokelau, Samoa, Tonga, Niue, Wyspy Cooka, Wyspy Towarzystwa, Tuamotu, Markizy)

• Przylądki: Leveque’a, Talbota, Croker, Wilsona, Południowo – Wschodni, Leeuwin, Step, Północno - Zachodni

• Rzeki: Murray, Darling

• Jeziora: Eyre

• Krainy: Wielka Rafa Koralowa

• Morza: Timor, Arafura, Koralowe, Fidżi, Tasmana,

• Zatoki: Karpentaria, Józefa Bonapartego, Van Niemen, Rekinia, Geografa, Wielka Zatoka Australijska, Spencera, Encounter, Księżniczki Charlotty

• Cieśniny: Torresa, Bassa, Banksa, Cooka