Wskaźniki wystarczalności gotówki (w. ogólnej wystarczalności gotówki, w. spłacalności długoterminowych zadłużeń, w. wypłaty dywidend, w. zakupów inwestycyjnych, w. spłacalności ogółu zadłużeń, w. udziału amortyzacji w przyroście gotówki)
Wskaźniki wydajności gotówki (w. wydajności gotówkowej sprzedaży, w. gotówki netto do zysku, w. wydajności gotówkowej)
Majątkowe (m. wartości księgowej, skorygowanych aktywów netto, wartości likwidacyjnej, wartości odtworzeniowej)
Dochodowe (m. zdyskontowanych przepływów pieniężnych, m. zdyskontowanych zysków)
Rynkowe (m. mnożnikowa: np. metoda wskaźnika cena/zysk, cena/wartość księgowa, cena/sprzedaż, inne metody o podobnym charakterze)
Mieszane (obejmują wiele różnych metod wyceny o węższym zakresie stosowania, zaliczamy do nich metodę stuttgarską, berlińską, szwajcarską i inne)
Papiery wartościowe takie jak: akcje, obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe
Instrumenty niebędące papierami wartościowymi, takie jak: tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania, instrumenty rynku pieniężnego, finansowe kontrakty terminowe oraz inne (takie jak: umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy walutowe, swapy na stopy %), opcje (kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy %, opcje walutowe), prawa majątkowe oraz pochodne instrumenty towarowe,
Maklerskie instrumenty finansowe (np. akcje, prawa poboru, prawa do akcji, obligacje itp.)
Instrumenty w alternatywnym systemie obrotu organizowanego przez firmę inwestycyjną lub spółkę prowadzącą rynek regulowany wielostronny system obrotu dokonywanego poza rynkiem regulowanym
Tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania rozumiane jako papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi, reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji zbiorowego inwestowania
Istota dźwigni finansowej wyraża się w finansowaniu działalności gospodarczej kapitałem obcym. Koszt pozyskiwania kapitału obcego stanowi koszt uzyskania przychodu w postaci odsetek. Odsetki te zmniejszają dochód do opodatkowania, przedsiębiorstwo korzysta z tzw. Tarczy podatkowej. Wysokość efektu dźwigni zależy od:
Wysokości kosztu kapitału obcego
Wysokości stopy podatku dochodowego
Jeżeli efektywność kapitału całkowitego jest wyższa od kosztu kapitału obcego, to oznacza dodatni efekt dźwigni finansowej. Jeżeli wykorzystanie kapitału obcego przyniesie wysoką efektywność (wyższą od kosztów jego pozyskania), wtedy zawsze będzie dodatni efekt.
Kontrakty forward- najczęściej miały zastosowanie do kupna-sprzedaży płodów rolnych (aby zabezpieczyć się przed ryzykiem niekorzystnej zmiany ceny)
Kontrakty futures – są standaryzowane i są przedmiotem obrotu na giełdzie, mogą służyć kupnie/sprzedaży surowców, płodów rolnych, metali szlachetnych, paliw a także instrumentów finansowych (walut, stóp %, indeksów, akcji, obligacji rządowych i innych)
Opcje – dają prawo nabywcy opcji do jej zrealizowania (kupna/sprzedaży instrumentu bazowego), sprzedawca opcji ma obowiązek jej zrealizowania
Swapy – służą wymianie przepływów gotówki między umawiającymi się stronami, są instrumentami zabezpieczającymi partnerów przed ryzykiem
Kontrakt forward – ilość waluty lub towaru spodziewana z tytułu kontraktu pomiędzy sprzedającym, a kupującym. W ramach tego kontraktu sprzedający zobowiązuje się dostarczyć klientowi określoną sumę waluty lub ilości towaru w określonym terminie w przyszłości po określonym kursie wymiany lub cenie
Kontrakt futures – jest to umowa kupna lub sprzedaży określonych aktywów ( w szczególności instrumentów finansowych lub towarów ) w określonym czasie w przyszłości po określonej cenie; są standaryzowane, występują na giełdzie; instrumentami bazowymi mogą być : surowce, paliwa, metale szlachetne, waluty, stopy procentowe, indeksy
Opcje - umowa terminowa dotycząca kupna lub sprzedaży określone dobra (waloru ) po ustalonej cenie w określonym czasie. Nabywca opcji ma prawo zakupu lub sprzedaży waloru, z którego może skorzystać, lub nie. Sprzedawca ( wystawca opcji ) ma obowiązek sprzedaży lub zakupu waloru po ustalonej cenie w określonym terminie.
Warranty ( prawa poboru ) – są to świadectwa emitowane przez spółkę akcyjną, dające posiadaczowi prawo do nabycia akcji po określonym czasie, po wcześniej ustalonej cenie z nowej emisji. Jest to specyficzna forma opcji kupna
Swapy – umowa między dwiema lub więcej stronami, obejmująca wymianę przepływów gotówki; są to instrumenty zabezpieczające partnerów przed ryzykiem. Dwie podstawowe transakcje swapowe to swap procentowy ( interestrateswap ) i swap walutowy ( currencyswap )
Ceny transferowe stosowane wewnątrz grup kapitałowych mogą być wykorzystywane jako narzędzia przepływu kapitałów między jednostkami powiązanymi. Ceny transferowe realizujące przepływy kapitałów mogą wpływać na wysokość dochodu i uszczuplać wysokość podatku dochodowego.
Aby właściwie oszacować ceny transferowe stosuje się następujące metody: porównywalnej ceny niekontrolowanej, ceny odsprzedaży, rozsądnej marży (koszt plus), metodę zysku transakcyjnego.
Stopa zwrotu
Okres zwrotu (odwrotność stopy zwrotu)
ROE
NPV – zdyskontowane przepływy gotówkowe netto
IRR – wewnętrzna stopa zwrotu
MIRR – zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu, wykorzystywana w warunkach reinwestycji przepływów pieniężnych
wg dziedziny działalności - przemysłowe, budowlane, bankowe;
wg powiązań działalności – pionowe, poziome, konglomeraty;
wg zasięgu działalności- lokalne, krajowe, międzynarodowe, światowe;
wg celu działalności- operacyjne, zarządcze, finansowe, pokrewne;
wg złożoności struktury- proste, złożone, bardzo złożone;
wg rodzaju działalności- prywatne, państwowe, samorządowe, pracownicze, mieszane.
Wśród powiązań uczestników grup kapitałowych autor wyróżnia:
kapitałowe
majątkowe,
kontraktowe
personalne.
Grupy kapitałowe: koncern, trust, korporacja, korporacja międzynarodowa, konsorcjum, konglomerat, holding, kartel.
W UoR- definicja- art.3 ust.1 pkt 44- jednostka dominująca wraz z jednostkami zależnymi
1 grupa motywów:
wysokie zadłużenie,
niedostatek środków finansowych
niski poziom kapitałów spółek
możliwość restrukturyzacji oddłużeniowej
wprowadzenie kontrolingu
wadliwy system zarządzania
budowa struktury wielopodmiotowej
tworzenie silnej centrali, opracowującej strategię i czuwającej nad realizacją wewnętrznej polityki gospodarczej
możliwość unowocześniania technologii i konstrukcji wyrobów
2 grupa motywów:
zagrożenie spowodowane wzrostem konkurencji
wykorzystanie pozycji monopolistycznej grupy
zagrożenia wynikające ze spadku popytu
trudności o charakterze ogólnogospodarczym
usprawnienie struktury organizacyjnej i zarządzania
dywersyfikację działalności w celu wejścia do nowych segmentów rynku i osiągnięcia zysków
rozwijanie aktywizacji i sieci dystrybucji
3 grupa motywów- dominują tu cele rozwojowe m. in.:
utrzymanie posiadanej pozycji na rynku krajowym oraz jej poprawę
możliwość wejścia na rynki zagraniczne
osiągnięcie zdolności do samofinansowania
zwiększenie kapitałów własnych
wchodzenie na giełdę spółek dominujących
tworzenie związków kapitałowych z partnerami zagranicznymi
Narzędziami pomiaru zjawisk gospodarczych są wskaźniki ekonomiczne. Za ich pomocą można dokonywać pomiaru i oceny stanu zjawisk ekonomicznych lub ich rozwoju w czasie.
wskaźniki statyczne (ujmujące stan finansowy/jego elementy na dany moment);
wskaźniki dynamiczne (informujące o osiągniętych wynikach finansowych w ciągu badanego okresu, może to być postęp, stagnacja lub regres);
wg innego podziału:
wskaźniki syntetyczne (duża pojemność, złożoność zjawiska);
wskaźniki cząstkowe (mała pojemność, pojedyncze zjawiska).
Mogą być one brutto / netto. Jeśli chodzi o syntetyczne/cząstkowe to jest to podział względny.
Przedmiotem analizy jest działalność gospodarcza przedsiębiorstw oparta na zaangażowanych zasobach majątkowych, kapitałowych oraz osobowych. Do składowych zaliczamy stan i wyniki ekonomiczne oraz organizacje i metody gospodarowania.
Obszary analizy: płynność, rentowność(zyskowność), zadłużenie ,sprawność (efektywność)działania, dodatkowe: wartość rynkowa, przepływy pieniężne
Wstępna ocena bilansu
Ocena struktury
Badanie rozwoju majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania
Ocena poziomu bilansu
Sprawozdanie finansowe ukazujące przepływy gotówkowe ( wpływy i wydatki) z 3 obszarów działalności przedsiębiorstwa: operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. Pokazuje źródła wpływów i wydatków gotówkowych. Umożliwia uzyskanie informacji na temat stopnia płynności finansowej zdolności do generowania gotówki; urealnia wyniki prezentowane w RZiS.
Obszary oceny wskaźnikowej gospodarki finansowej grup kapitałowych i jej przydatnośćdecyzyjna
Np. rentowność, płynność, sprawność zarządzania aktywami bieżącymi i zobowiązaniami, efektywność kapitałów. (Łącznie 35 wskaźników.). Wieloaspektowy charakter umożliwia analitykowi ocenę różnych aspektów związanych z funkcjonowaniem wielopodmiotowej organizacji gospodarczej.
rynek pieniężny
rynek walutowy
rynek kapitałowy
rynek papierów wartościowych
rynek kapitałowy
Może mieć zasięg krajowy, regionalny, międzynarodowy. Występuje na nim gra podaży i popytu, jest to rynek krótkoterminowych transakcji. Jest to rynek płynnych aktywówfinansowych; transakcje mają przynieść odpowiednie dochód i utrzymywać płynność finansową uczestnikom transakcji(bankom, inwestorom indywidualnym, instytucjonalnym). Lokaty: depozyty pieniężne, obligacje skarbowe, krótkoterminowe certyfikaty depozytowe, obligacje skarbowe i komunalne, czeki, weksle, bony pieniężne NBP, akcje przeznaczone do obrotu i inne. Papiery te są środkami płatniczymi i zastępują pieniądz w rozliczeniach finansowych.
Segmenty rynku pieniężnego to rynki: hurtowy, detaliczny, lokat międzybankowych, weksli skarbowych, pieniądza krótkoterminowego, dyskontowy, lombardowy, kredytu na rachunku otwartym, weksli własnych przedsiębiorstw.
Największy rynek na świecie. Całokształt transakcji wymiany walut wraz z instytucjami pomagającymi je przeprowadzić(gł. banki komercyjne) oraz zespół reguł, wg których zawierane są transakcje walutowe, a także ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawierania transakcji.
Funkcje:
umożliwia porównywanie krajowych cen towarów, usług i instrumentów finansowych z cenami w innych krajach,
przyczynia się do rozwoju handlu zagranicznego
kursy walut są najważniejszą ceną w każdej otwartej gospodarce krajowej,
umożliwia transfery siły nabywczej między danym krajem a światem zewnętrznym,
wiąże krajowy rynek finansowy z międzynarodowym
z jego pomocą rządy realizują cele polityki gospodarczej.
Rodzaje kursów walut:
Wolnorynkowy
Czarnorynkowy
Płynny
Pełzający
Stały o szerokiej marży wahań
Sztywny
Komisja Papierów Wartościowych, Giełda Papierów Wartościowych, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, Domy Maklerskie. Fundusze powiernicze. Towarzystwa Ubezpieczeń, Fundusze Emerytalne, Remitenci Papierów wartościowych. Banki Komercyjne,Narodowy Fundusz Inwestycyjny, Inwestorzy Indywidualni, instytucjonalni, banki, fundusze,
I przygotowywanie nowej emisji akcji.
II postępowanie w procesie wprowadzania akcji do obrotu publicznego, prospekt emisyjny;
III wniosek emitenta o zatwierdzenie prospektu emisyjnego, ustalenie ceny emisyjnej i terminu subskrypcji, gwarancje emisji i zapisy na jej pokrycie, rejestracje nowej emisji akcji;
IV dopuszczenie i wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego
Giełda to miejsce wyceny kapitału(1.) oraz oceny możliwości rozwojowych podmiotów gospodarczych(2.), stanowiące barometr gospodarki(3.).
Indeksy informują inwestorów o tendencjach na rynku, zmianie cen akcji określonej grupy spółek. WIG20, mWIG40, sWIG80, WIG, WIG-PL, NCIndex, subindeksy sektorowe.
Właściwości czynników prostych: mniejsze od jedności, szerokie zastosowanie w praktyce, uniwersalny charakter, tempo spadku wartości przyszłych dochodów proporcjonalne do stopy procentowej, tracą wartość w miarę wydłużania się przyszłych okresów wpływów pieniądza. Czynniki skumulowane: większe od jedności, suma czynników prostych, zastosowanie tam gdzie płatności są regularne, sporządzanie planu spłaty kredytów i leasingu, szybkie obliczenie aktualnej wartości papierów wartościowych przynoszących regularne dochody
Finanse spełniają wiele ważnych funkcji:
dokonują pomiaru zjawisk gospodarczych, umożliwiają ich agregację, porównywalność i ocenę efektywności,
obsługują procesy gospodarcze we wszystkich fazach ich występowania i umożliwiają ich kontrolę
aktywizują procesy gospodarcze i stymulują ich efektywność
warunkują rozwój przedsiębiorstwa i jego przetrwanie na rynku.
Ocena gospodarki całej grupy kapitałowej wiąże się ściśle z centralizacją i decentralizacją decyzji związanych z zarządzaniem finansami.
Pierwszy obszar to bieżące śledzenie strumieni zasilania gospodarki finansowej spółek zależnych w środki pieniężne. Chodzi tu o ujawnienie czynników, które wpływają dodatnio i ujemnie na wzrost przychodów ze wszystkich źródeł.
Drugi obszar – to wszelkiego rodzaju odpływy środków pieniężnych z grupy kapitałowej- koszty uzyskiwania przychodów. Polega na badaniu relacji, jaka zachodzi między dynamiką przychodów a dynamiką kosztów.
Trzeci obszar – to procesy optymalizacyjne, obejmuje restrukturyzację, optymalizację składników majątku obrotowego i źródła pozyskania kapitałów.
Czwarty obszar – to zarządzanie płynnością finansową umożliwiającą bieżące finansowanie działalności, utrzymywanie równowagi między należnościami i zobowiązaniami.
Obszary oceny gospodarki finansowej:
ocena płynności finansowej,
ocena sprawności zarządzania,
ocena zdolności płatniczej,
ocena wydajności gotówkowej,
ocena efektywności gospodarczej,
ocena stanu gospodarki finansowej,
ocena efektywności majątku trwałego,
ocena wpływu jednostek grupy kapitałowej na jej wynik finansowy,
ocena efektywności jednostek stowarzyszonych,
ocena efektywności kapitału akcyjnego (zakładowego)
Wskaźniki Cash flow:
A. Wskaźniki wystarczalności kapitałowej:
wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówki,
wskaźnik spłacalności długoterminowych zadłużeń,
wskaźnik wypłaty dywidend,
wskaźnik zakupów inwestycyjnych,
wskaźnik spłacalności ogółu zadłużeń,
wskaźnik udziału amortyzacji w przyroście gotówki.
B. Wskaźniki wydajności gotówki:
wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży,
wskaźnik gotówki netto do zysku,
wskaźnik wydajności gotówkowej.
Rodzaje cen transferowych:
ceny transferowe na poziomie ceny rynkowej,
ceny transferowe wg formuły podziału marży brutto,
ceny transferowe ustalane wg kosztów powiększonych o narzut marży,
ceny umowne i podwójne
ceny kosztowe powiększone o utracone korzyści
ceny ustalane na podstawie kosztów krańcowych
Przydatność cen transferowych
Ceny transferowe mogą być wykorzystane do realizowania celów organizacji:
do transferu kapitałów do innych krajów dla finansowania rozwoju jednostek powiązanych;
do kształtowania warunków do oceny efektywności zainwestowanych kapitałów;
do kształtowania kondycji finansowej jednostek powiązanych;
do optymalizowania (unikania) obciążeń podatkowych.
Przedmiotem transakcji realizowanych wg cen transferowych mogą być: towary, materiały, wyroby gotowe, części zamienne, części do montażu, szeroko rozumiane usługi, pożyczki i inne.
Na zmianę wartości pieniądza wpływają dwa czynniki: jego cena (przybierająca postać stopy procentowej) oraz czas. Czynniki te powodują, że w miarę upływu czasu wartość lokaty pieniężnej ulega zmianie. Im wyższa jest stopa procentowa, tym wywołuje większe zmiany wartości pieniądza w czasie. Przy zerowej stopie procentowej czas nie ma wpływu na zmianę wartości pieniądza (jednak takie założenie jest nierealne). Pieniądz ulokowany na określony procent pomnaża swoją wartość w miarę upływu czasu. Częstotliwość (przy kapitalizacji).
Nominalna stopa procentowa – jest powszechnie stosowana przy oprocentowaniu kapitału raz w roku. Wszelkie lokaty pieniężne w bankach są oprocentowywane w końcu roku, niezależnie od zastosowanej stopy procentowej – stałej, czy zmiennej.
Efektywna stopa procentowa – występuje wówczas, jeżeli oprocentowanie kapitału jest stosowane wcześniej – co pół roku, co kwartał, co miesiąc lub codziennie
Realna stopa procentowa – jest pojęciem abstrakcyjnym, równoważy podaż funduszy pieniężnych ze zgłaszanym na nie przez inwestorów popytem w warunkach bez inflacji, ryzyka, preferencji płynności
Bieżąca stopa procentowa
A. Wartość przyszła płatności jednorazowej przy oprocentowaniu prostym jest określana za pomocą następującej formuły:
FV = PV x (1 + n x r)
gdzie:
FV – wartość przyszła pieniądza w okresie „n“,
PV – aktualna wartość pieniądza (wartość początkowa),
n – liczba okresów naliczania dochodów (odsetek),
r – okresowa stopa procentowa.
B. Wartość przyszła płatności jednorazowej przy oprocentowaniu złożonym jest wyrażona następującym wzorem:
FV = PV × (1 + r)n
gdzie:
oznaczenia jak w poprzednim wzorze.
C. Wartość przyszła płatności okresowych (stałych płatności) realizowanych z dołu (na koniec każdego okresu) jest wyrażona następującą formułą:
$$\text{FVA} = A \times \frac{\left( 1 + r \right)^{n} - 1}{r}$$
gdzie:
FVA – wartość przyszła stałych okresowych płatności w okresie „n”,
A – wartość jednej płatności okresowej,
n – liczba okresów, lub liczba okresów płatności, lub liczba stałych płatności,
pozostałe oznaczenia jak w poprzednich wzorach.
D. Wartość przyszła płatności okresowych (stałych płatności) realizowanych z góry (na początek każdego okresu) jest wyrażona następującą formułą:
$$\text{FVA} = A \times (1 + r) \times \frac{\left( 1 + r \right)^{n} - 1}{r}$$
wg stopnia rozwinięcia metod analizy w badaniu przedmiotu:
analiza elementarna - polega na rozłożeniu badanego przedmiotu na elementy, bez ustalenia wzajemnych związków miedzy nimi
analiza funkcyjna- bada związki zachodzące między rozłożonymi elementami badanego przedmiotu
analiza logiczna - bada elementy składowe określonego przedmiotu z uwzględnieniem logicznych związków zachodzących między nimi (powinna ujawnić przyczyny różnej dynamiki sprzedaży poszczególnych wyrobów lub ich grup)
wg toku (sposobu) prowadzonych analiz
analiza dedukcyjna - w której bada się zjawiska ogólne, a następnie szczegółowe, które wyjaśniają przyczyny zjawisk ogólnych, ma szerokie zastosowanie w analizie finansowej
analiza indukcyjna - przyjmuje odwrotną ścieżkę postępowania, rozpatruje najpierw zjawiska szczegółowe i na ich podstawie dochodzi do uogólnienia (syntezy)
wg stopnia pogłębienia badanych zjawisk
analiza porównawcza - szeroko stosowana we wszystkich analizach, jej istota wyraża się w porównaniu szerokiego zestawu wskaźników ekonomicznych z ich odpowiednikami i wyliczeniu występujących odchyleń w wielkościach bezwzględnych i względnych
analiza przyczynowa - rozszerzenie i pogłębienie analizy porównawczej, jej celem jest ustalenie i obliczanie czynników wpływających dodatnio lub ujemnie na zaistniałe odchylenia wykazane w analizie porównawczej. interpretacja tych odchyleń następuje w drodze rozumowania logicznego, opartego na obserwacji faktycznego przebiegu procesów gospodarczych
Do głównych segmentów rynku kapitałowego zalicza się:
Rynek instytucjonalny, na którym występują: banki komercyjne, instytucje ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne, fundusze powiernicze,. Lokuje się tu długoterminowe depozyty i udziela długoterminowych kredytów oraz przyjmuje wkłady długoterminowe.
Rynek otwarty (r. papierów wartościowych). Występuje tu rynek akcji i rynek obligacji oraz rynek instrumentów pochodnych.
Rynek kredytu hipotecznego. Banki hipoteczne lub komercyjne udzielają kredytów na zakup gruntów (nie krócej niż na 25 lat) potrzebnych pod budownictwo mieszkaniowe, handlowe, przemysłowe, usługowe i inne.
Wycena papierów wartościowych (akcji i obligacji) uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie. Ceny kształtują się pod wpływem wielu czynników, trudnych do przewidzenia i oszacowania. Powoduje to, ze ceny papierów wartościowych zmieniają się w czasie. Z tego względu inwestowanie w papiery wartościowe jest obarczone ryzykiem.
Metody wyceny akcji możemy podzielić na trzy zasadnicze grupy:
Metody majątkowe
Metody stosujące relację ceny rynkowej akcji do obrotu
Metody oczekiwanych dochodów
Metody bazujące na wysokości wypłacanej lub planowanej dywidendy
Metody będące rezultatem działania mechanizmu rynkowego
Wartość rynkowa obligacji zależy od dwóch czynników:
Rynkowej stopy procentowej
Wysokości kwoty, jaką przynosi obligacja każdego roku
Wycena obligacji obejmuje: wartość rynkową obligacji, efektywność dla emitenta i inwestora.
Wariant kalkulacyjny posiada inny układ kosztów i wyróżnia 6 postaci zysku, natomiast porównawczy tylko 5. Zawierają zestaw informacji (tabela RZiS)
| Wariant porównawczy | Wariant kalkulacyjny |
|---|---|
Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Zmiana stanu produktów III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze sprzed. tow. i mater. |
. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, |
Koszty działalności operacyjnej (Amortyzacja, Zużycie materiałów i energii, Usługi obce, Podatki i opłaty, Wynagrodzenia, Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, Pozostałe koszty rodzajowe oraz Wartość sprzedanych towarów i materiałów.) |
B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, I. Koszt wytworzenia sprzedanych produk. II. Wartość sprzedanych towarów i mater. |
| C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B) | |
| D. Koszty sprzedaży | |
| E. Koszty ogólnego zarządu | |
| F. Zysk (strata) ze sprzedaży | |
| G. Pozostałe przychody operacyjne (Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych, Dotacje) | |
| H. Pozostałe koszty operacyjne | |
| I. Zysk (strata ) z działalności operacyjnej (F+G-H) | |
| J. Przychody finansowe (Dywidendy i udziały w zyskach, Odsetki, Zysk ze zbycia inwestycji, Aktualizacja wartości inwestycji) | |
| K. Koszty finansowe ( Odsetki, Strata ze zbycia inwestycji, Aktualizacja wartości inwestycji | |
| L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I+J-K) | |
| M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (M.I.-M.II.) | |
| N. Zysk (strata) brutto (L +/- M) | |
| O. Podatek dochodowy | |
| P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) | |
| R. Zysk (strata) netto (N-O-P) |
Postacie wyników finansowych wykazywanych w RZiS mają dużą wartość poznawczą. Informują o efektywności poszczególnych obszarów działalności gospodarczej. Wynik brutto na działalności gospodarczej informuje o efektywności całokształtu działalności przedsiębiorstwa i grupy kapitałowej. Wynik na sprzedaży informuje o rentowności podstawowego obszaru działalności gospodarczej. Jeżeli jest ujemny to oznacza zagrożenie dalszego funkcjonowania grupy kapitałowej. Wynik z działalności operacyjnej obejmuje różnorodne zdarzenia. Aby zidentyfikować przydatność tej informacji trzeba zidentyfikować czynniki, które w znaczący sposób wpłynęły na różnicę między wynikiem na sprzedaży a wynikiem z działalności. Wynik finansowy brutto jest równy wynikowi brutto z działalności gospodarczej, jeżeli nie występują zyski i straty nadzwyczajne. Najistotniejszą postacią zysku jest wynik netto. Koryguje on dodatnio lub ujemnie fundusze przedsiębiorstwa i ze strumienia przekształca się w zasób. Stanowi on podstawę obliczeń efektywnościowych: przychodów ze sprzedaży, aktywów i kapitałów.
Zjawisko rozwodnienia akcji może wystąpić w wyniku chęci zwiększenia kapitałów własnych spółki w drodze kolejnych emisji akcji.
Wystąpi wówczas, kiedy dynamika funduszu akcyjnego (zakładowego) będzie szybsza od dynamiki zysku netto. Oznacza to spadek efektywności lokat kapitałowych w akcje. Firma nieefektywnie zainwestowała pozyskany kapitał na rynku papierów wartościowych.
Sfery zarządzania finansami grupy kapitałowej dotyczą:
metod i narzędzi oceny wyników,
bieżącego zarządzania,
lokat kapitałowych.
Obszary oceny – na poziomie całej grupy kapitałowej i zgromadzonych spółek.
Można wyróżnić trzy poziomy badawcze oceny gospodarki finansowej grupy kapitałowej:
wyniki sumaryczne całego zgrupowania,
wyniki spółki dominującej,
wyniki spółek zależnych i stowarzyszonych.
Analiza finansowa grupy kapitałowej obejmuje kilka obszarów:
ocenę syntetyczną sytuacji finansowej całej grupy finansowej,
ocenę sytuacji finansowej spółki dominującej – prowadzącej działalność gospodarczą,
ocenę wyników finansowych spółek zależnych i stowarzyszonych.
Zakres analizy finansowej obejmuje następujące obszary:
syntetyczną ocenę struktury łącznego wyniku finansowego, przedstawiającego udział w tym wyniki (zysku) poszczególnych podmiotów zgrupowanych w grupie kapitałowej,
wyniki bieżące w ujęciu wieloletnim obejmujące strumienie wpływów i wydatków w ujęciu memoriałowym,
strukturę majątkową i kapitałową na podstawie bilansów majątkowych,
wyniki gotówkowe obejmujące działalność operacyjną, inwestycyjną finansową na podstawie RPP,
ocenę wskaźnikową – obejmującą rentowność, efektywność, płynność, sprawność zarządzania.
elastyczna polityka inwestowania (wysoki poziom inwestycji krótkoterminowych, wysoki poziom zapasów, liberalna polityka kredytowa w stosunku do odbiorców);
restrykcyjna polityka inwestowania (niski poziom płynnych aktywów, niski poziom zapasów, minimalizowanie należności);
elastyczna polityka inwestowania (utrzymywanie krótkoterminowej nadwyżki gotówki, wysoki poziom inwestycji w środki pieniężne i papiery wartościowe);
polityka kompromisowa (korzystanie z pożyczek środków pieniężnych na krótki okres, utrzymanie papierów wartościowych po sezonie).
Metody wyceny wartości przedsiębiorstwa są to sposoby ustalania jego wartości.
Majątkowe – metoda wartości księgowej, metoda skorygowanych aktywów netto, metoda likwidacyjna, odtworzeniowa
Zalety: prostota, metody skupiają się na posiadanym przez przedsiębiorstwo majątku, mogą być wykorzystane do oceny wszelkich podmiotów gospodarczych
Wady: pomijanie zdolności wycenianych podmiotów do kreowania dochodów w przyszłości i pomijanie zmiany wartości pieniądza w czasie
Dochodowe – metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF)
Zalety: wycena faktycznie generowanych przepływów pieniężnych
Wady: sprawia wiele problemów w praktyce
Inne dochodowe: metoda zdyskontowanych zysków
Zalety: możliwość uwzględnienia przy projekcji zysku netto mniejszej liczby kategorii fin (podstawowe elementy RZiS)
Wady: memoriałowy charakter zysku, mniejsza wiarygodność
Inne dochodowe: metoda zdyskontowanych dywidend, zdyskontowanej ekonomicznej wartości dodanej EVA
Mieszane – metoda Scmalenbacha (wykorzystanie metod majątkowych i dochodowych)
Porównawcze (rynkowe) – metody transakcji porównywalnych, metody mnożnikowe
Zalety: prostota i szybkość wykonania
Wady: trudność wyceny podmiotów nienotowanych na rynku kapitałowym
Jeżeli IRR jest równa stopie granicznej (kosztowi kapitału), to oznacza, że projekt inwestycyjny jest neutralny, czyli nie zmniejsza ani nie zwiększa zasobów gotówkowych. Innymi słowy projekt generuje NPV=0.
Wartość rezydualna to przyszłe wpływy, jakie wygeneruje przedsiębiorstwo w okresie wybiegającym poza okres projekcji. Wpływy te po ich zdyskontowaniu zwiększają projektowane dochody doprowadzone do wartości bieżącej. Inaczej jest to przyszła wartość podmiotu wyceny określona na koniec projekcji przepływów pieniężnych.
Przepływy pieniężne są ujmowane w trzech częściach A, B i C, które dotyczą:
(A) działalności operacyjnej, (B) działalności inwestycyjnej i (C) finansowej. Dział (D) rachunku obejmuje przepływy pieniężne netto razem z działów A, B, C.
Cel sporządzania rachunku ma określić:
źródła pochodzenia środków pieniężnych,
kierunki ich wykorzystania.
Amortyzacja jest kosztem, ale nie wydatkiem. Jako koszt pomniejsza wartość środków trwałych i jednocześnie zysk (netto). Nie jest wydatkiem i to powoduje, że w rachunku przepływów pieniężnych nadwyżka finansowa jest sumą zysku netto i amortyzacji.
Można wyróżnić dwa pojęcia kapitału obrotowego:
Kapitał obrotowy brutto oznacza wysokość lokat kapitałowych w aktywa bieżące, niezależnie od źródeł pozyskiwania tych kapitałów
Kapitał pracujący netto, jest określany kapitałem pracującym. Jest to różnica pomiędzy aktywami bieżącymi i zobowiązaniami bieżącymi firmy. Można go określić jako kapitał własny w obrocie
Źródła finansowania krótkoterminowego aktywów obrotowych :
Pasywa stałe – zobowiązania z tytułu :
Wynagrodzeń
VAT
Podatku dochodowego
Składek na ubezpieczenie społeczne
Dochodów przyszłych okresów
Kredyty kupieckie – wzajemne zadłużenie przedsiębiorstw, będące wynikiem sprzedaży z odroczoną płatnością i księgowane jako zobowiązania wobec dostawców u nabywcy i należności od klientów u sprzedawcy
Weksle własne – pełnią funkcje kredytowe. Odbiorca za otrzymany towar „płaci” wekslem z odroczonym terminem płatności. Dostawca przekazuje weksel do dyskonta w banku i otrzymuje zapłatę za sprzedany towar
Factoring – krótkoterminowe finansowanie dostawy towarów i usług przez podmiot, który pośredniczy w procesie rozliczeń finansowych pomiędzy dostawcą i odbiorcą; przeniesienie wierzytelności handlowych z wierzyciela na faktora
Kredyty krótkoterminowe – najbardziej popularne źródło finansowania aktywów bieżących
Analiza strukturalna służy do badania struktury majątku przedsiębiorstwa i źródeł ich finansowania w wybranym momencie. Ujęcie dynamiczne bilansu pozwala ocenić kierunki zmian tej struktury oraz dynamikę poszczególnych elementów aktywów i pasywów poprzez porównanie danych z kilku kolejnych lat. Analiza struktury RZiS polega na ustaleniu i ocenie udziału oraz wzajemnych relacji poszczególnych elementów RZiS w ogólnej kwocie przychodów. Ocena dostarcza informacji o strukturze przychodów, ich poniesionych kosztach, rentowności i dynamice.
Pokazuje informacje zawarte w aktywach i pasywach bilansu oraz w rachunku zysków i strat. Przedstawia relacje strukturalne i dynamiczne zachodzące między tymi informacjami takie jak:
Dynamika aktywów i kapitałów własnych (jeżeli majątek wzrasta szybciej od kapitałów własnych to oznacza że inwestycje są finansowane źródłami zewnętrznymi. Rożny jest wówczas udział kapitałów obcych w strukturze pasywów)
Wysokość przychodów finansowych i ich relację do inwestycji długoterminowych (umożliwia ocenę efektywność lokat kapitałowych w papiery wartościowe)
Należności krótkoterminowe- zobowiązania krótkoterminowe (relacja ta informuje o bieżącej równowadze finansowej. Poziom należności i zobowiązań nie ma znaczenia jeżeli wielkości te są równe)
Należności długoterminowe i zobowiązania długoterminowe (nadwyżka zobowiązań oznacza stabilne źródło finansowania. Może to dotyczyć zobowiązań kredytowych lub leasingowych. Odwrotna sytuacja oznacza finansowanie odbiorców i zamrożenie środków finansowych)
Należności krótkoterminowe – zysk netto (ta relacja informuje o realności zysku memoriałowego. Gdy należności > zysk to ten zysk jest zyskiem papierowym, naliczonym na podstawie wystawionych faktur za dostarczone odbiorcom towary lub usługi)
Dynamika należności krótkoterminowych i dynamika przychodów ze sprzedaży ( równe dynamiki oznaczają regulowanie należności w ustalonych terminach; dynamika sprzedaży >d. przychodów – skracanie czasu czekania na gotówkę; d. należnośc i> d. sprzedaży – utrata płynności finansowej)
Dynamika zapasów i sprzedaży (d. sprzedaży >d. zapasów – wzrost popytu lub świadoma optymalizacja zapasów, d. zapasów <d. sprzedaży (negatywna sytuacja)
Cykl konwersji gotówkowej wyraża różnicę między cyklem operacyjnym ujmującym zapasy i należności, a przeciętnym okresem zobowiązań. Określa liczbę dni, w których muszą wystąpić dodatkowe źródła kapitału finansującego aktywa bieżące. Cykl konwersji gotówki jest narzędziem zarządzania kapitałem obrotowym, pokazuje gdzie można optymalizować. Cykl konwersji gotówki zależy od sprawności zarządzania, spadek cyklu zapasów i należności wzrost cyklu zobow. skróci cykl konwersji.
Informuje nas o niezbędnej wielkości produkcji i sprzedaży, co za tym idzie wielkości przychodu, przy której marża brutto ( cena-koszt jednostkowy) pokryje koszty stałe. Osiągnięcie takiej sprzedaży pokryje wszystkie koszty, ale nie przyniesie zysku.
Zbiera się informacje dotyczące ilości udziałów i akcji własnych na początek okresu, a następnie informacje o:
zwiększeniu ilości udziałów (akcji), które informują o kolejnych emisjach tych walorów,
zmniejszeniu, które może wynikać z połączenia lub umorzenia akcji.
Na podstawie zgromadzonych danych oblicza się wskaźniki efektywnościowe (zysk na 1 akcję, dywidenda na 1 akcję), które służą do ustalenia stopnia zjawiska rozwodnienia akcji.
Rachunek przepływów środków pieniężnych ma na celu określenie źródeł pochodzenia oraz kierunków wykorzystania uzyskanych w roku obrotowym środków pieniężnych i ich ekwiwalentów przez jednostkę, przedstawiając je w trzech obszarach działalności:
operacyjnej,
inwestycyjnej,
finansowej.
Zysk w bilansie jest dopełnieniem różnicy między aktywami a pasywami, jest pokazany w ujęciu statycznym. Zysk w RZiS jest zyskiem w ujęciu dynamicznym i pokazuje, jaki wynik finansowy osiągnęła jednostka w ostatnim okresie obrachunkowym. Jest różnicą pomiędzy przychodami a kosztami uzyskania przychodu
obliczanie wartości zrewaloryzowanych dywidend dla poszczególnych lat,
ustalenie dla każdego roku czynników dyskontujących odpowiadających rynkowej stopie procentowej od lokat kapitałowych,
obliczanie zdyskontowanych kwot dywidend dla poszczególnych lat,
zdyskontowanie wartości nominalnej akcji czynnikiem dyskontowym z ostatniego okresu,
ustalenie łącznej wartości zdyskontowanych kwot
Istota przyszłej wartości pieniądza wyraża się w stałym powiększaniu ulokowanej kwoty pieniężnej w miarę upływu czasu. Powiększanie ulokowanej kwoty jest uwarunkowane stałą kapitalizacją odsetek. Powoduje ona systematyczny przyrost kwoty stanowiącej podstawę naliczania odsetek w przyjętej wysokości. Do tego celu służą czynniki oprocentowujące ujmowane w tablicach matematycznych.
Na zmianę przyszłej wartości pieniądza w czasie wpływają trzy czynniki :
wysokość stopy procentowej
czas utrzymywania lokaty
częstotliwość kapitalizacji odsetek
Aktualna wartość pieniądza jest odwrotnością przyszłej wartości pieniądza. Jej obliczanie dotyczy sum pieniężnych, które mają być otrzymywane w przyszłości. Wynik obliczania aktualnej wartości pieniądza ma odpowiedzieć na pytanie : jaka jest obecna wartość dochodów, które uzyskamy w przyszłym okresie.
Rodzaje czynników dyskontujących :
Proste – są zawsze mniejsze od jedności, tracą wartość w miarę wydłużania się przyszłych okresów wpływu pieniądza, mają uniwersalny charakter – mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują nieregulowane dochody
Skumulowane – są zawsze większe od jedności z wyjątkiem pierwszego roku, w którym czynnik prosty i skumulowany są równe, stanowią one sumę czynników prostych, mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują regularne co do wysokości płatności roczne
Ocena projektów inwestycyjnych może być oparta na różnych podstawach wyrażających efekty ekonomiczne w różnych postaciach. Może to być:
Graniczna stopa zwrotu– stanowi wstępne narzędzie selekcji projektów inwestycyjnych. Na podstawie takiej stopy dyskontujemy projektowane przepływy gotówkowe i porównujemy je z wysokością pierwotnych nakładów inwestycyjnych
Zmodyfikowana stopa zwrotu– MIRR - ujmuje dodatkowe dochody, jakie przedsiębiorstwo może uzyskać dzięki reinwestowaniu dodatnich przepływów generowanych przez projekt w kolejnych okresach jego eksploatacji. Jest bardziej wiarygodnym narzędziem niż IRR
Zysk operacyjny ( EBIT )
Zysknetto EBIT x ( 1 – t )
Zdyskontowane przepływy pieniężne – występują tu najczęściej dwie stosowane miary rentowności projektu:
NPV – zdyskontowane przepływy gotówkowe netto; w warunkach stałej stopy dyskontowej, wyraża sumę wartości bieżących wszystkich przepływów pieniężnych dodatnich i ujemnych w okresie życia projektu, pomniejszonych o inwestycję początkową
IRR – wewnętrzna stopa zwrotu; stanowi narzędzie wyboru projektów inwestycyjnych wg kryterium efektywności. Im wewnętrzna stopa zwrotu przechyla się wyżej od stopy granicznej, tym wzrasta bezpieczeństwo inwestycji. IRR to stopa dyskontowa, przy której NPV = 0
Proste czynniki dyskontowe:
Są zawsze mniejsze od jedności
Tracą wartość w miarę wydłużania się przyszłych okresów wpływów pieniądza
Tempo spadku wartości przyszłych dochodów jest proporcjonalne do wysokości stopy procentowej i obliczonych na jej podstawie czynników dyskontujących
Mają uniwersalny charakter – mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują nieregulowane dochody
Skumulowane czynniki dyskontowe:
Są większe od jedności, z wyjątkiem czynnika dla roku 1
Rosną w miarę wydłużania się przyszłych okresów wpływów pieniądza
Mają zastosowanie do regularnych dochodów tej samej wysokości
Organem, który nadzoruje rynek kapitałowy oraz rynek instrumentów finansowych jest Komisja Nadzoru Finansowego. Celem nadzoru jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku kapitałowego, w szczególności bezpieczeństwa obrotu oraz ochrony inwestorów i innych jego uczestników a także przestrzegania reguł uczciwego obrotu.
Czynniki proste i skumulowane
Zastosowania prostych czynników dyskontujących – mogą służyć do:
Oceny efektywności przedsięwzięć rozwojowych ( lokat kapitałowych w różne przedsięwzięcia inwestycyjne )
Wyceny wartości przedsiębiorstw
Oceny aktualnej wartości projektowanych przepływów pieniężnych
Oceny aktualnej wartości akcji, obligacji i innych papierów wartościowych
Czynniki skumulowane:
- mają zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują regularne, co do wysokości, płatności roczne (np. do sporządzania spłaty kredytów i obciążeń leasingowych),
- umożliwiają szybkie obliczenie aktualnej wartości (ceny) pap wartościowych przynoszących stałe dochody (mogą to być stałe dywidendy lub stałe odsetki, np. od obligacji).
Rodzaje kredytów :
Przedmiot kredytowania:
Obrotowe – finansowanie bieżącej działalności gospodarczej, kiedy własne źródła finansowania są niewystarczające
Inwestycyjne
Na finansowanie projektów inwestycyjnych
Długość okresu kredytowania:
Krótkoterminowego
Średnioterminowe
długoterminowe
Forma udzielonego kredytu i sposoby jego spłaty :
Na rachunku bieżącym
Na rachunku kredytowym
Forma zabezpieczenia:
kredyty zabezpieczone osobiście
lub rzeczowo
Warunki otrzymania kredytu:
Banki, chcąc zabezpieczyć się przed ryzykiem niewypłacalności klienta podejmują następujące działania: badają zdolność kredytową, oceniają efektywność przedsięwzięcia inwestycyjnego, żądają odpowiedniego zabezpieczenia kredytu.
Wniosek kredytowy jest wstępnym dokumentem, w którym przedsiębiorstwo zgłasza do banku zapotrzebowanie na kredyt potrzebny na sfinansowanie odpowiedniego rodzaju działalności. Aby wniosek był przyjęty i rozpatrzony, musi dojść do konsultacji między bankiem, a przedsiębiorstwem. Bank bada również perspektywy rozwojowe przedsiębiorstwa oraz efektywność przedsięwzięcia, które ma być przedmiotem kredytowania. Po złożeniu wniosku, banki dokonują oceny ekonomiczno – finansowej przedsiębiorstwa dla minimalizacji ryzyka kredytowego.
Uczestnikami rynku kapitałowego są :
Emitenci różnego rodzaju papierów wartościowych
Inwestorzy indywidualni i zbiorowi
Podmioty obsługujące rynek kapitałowy
Do głównych segmentów rynku kapitałowego zalicza się :
Rynek instytucjonalny – na którym funkcjonują banki komercyjne, instytucje ubezpieczeniowe; na rynku tym lokuje się długoterminowe depozyty i udziela długoterminowych kredytów oraz przyjmuje się wkłady długoterminowe
Rynek otwarty – występuje tu rynek akcji, obligacji i instrumentów pochodnych
Rynek kredytu hipotecznego
Źródła pozyskiwania kapitałów przez spółki kapitałowe można podzielić na :
Kapitały własne – podstawowe źródło finansowania
Emisja akcji
Warranty
Contingent value rights – instrument pochodny uprawniający właściciela do sprzedaży akcji po z góry ustalonej cenie
Kapitał zakładowy
Kapitał zapasowy
Kapitał z aktualizacji wyceny
Kapitały rezerwowe
Zyski i amortyzacja
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
RMB
Kapitały obce
Venture capital
Kredyty bankowe
Leasing
Factoring
Kredyty kupiecki
Fundusze unijne
Rodzaje czynników:
proste czynniki oprocentowujące,
skumulowane czynniki oprocentowujące
dla lokat z wypłatami na początku lub na końcu roku.
Ma zastosowanie do lokat określonych kwot kapitałów, których celem jest ich pomnażanie w drodze kapitalizacji odsetek oraz do regularnych wpłat określonej kwoty w końcu lub na początku roku. pokazanie istoty i siły wartości pieniądza na skutek upływu czasu
realna stopa procentowa - to nominalna stopa procentowa skorygowana o inflację lub zysk z inwestycji po uwzględnieniu inflacji,
bieżąca stopa procentowa – realna stopa % wraz z rekompensatą za oczekiwania inflacyjne,
nominalna stopa procentowa - oficjalne oprocentowanie kapitału jeden raz w roku,
efektywna stopa procentowa - uwzględnia częstotliwość kapitalizacji odsetek.
określa równowagę finansową i zdolność płatniczą,
umożliwia ocenę efektywności kapitałów,
umożliwia ocenę rentowności,
stwarza przesłanki dla wzrostu dochodów,
określa miejsce powstania kosztów i źródła kreowania zysku
Stwarza możliwości gromadzenia i lokowania kapitałów,
przepływ kapitałów do gałęzi przynoszącej wyższe od przeciętnej efektywności finansowe,
rynek akcji, obligacji, instrumentów pochodnych,
lokuje się długoterminowe kredyty
uzyskanie spójności społeczno-gospodarczej
Fundusze:
Europejski Fundusz Społeczny,
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego,
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej,
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa.
Programy operacyjne: to wieloletni plan w jaki sposób zostaną wydane środki z funduszy strukturalnych.
7 programów operacyjnych:
pięć Sektorowych Programów Operacyjnych,
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego,
Program Operacyjny Pomoc Techniczna.
Fundusze:
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (inwestycje produkcyjne; infrastruktura; inne inicjatywy rozwojowe – fundusze kapitału podwyższonego ryzyka, fundusze rozwoju lokalnego; wymiana doświadczeń między regionami, miastami) -> z tego 888 mln poszło na 5 województw z najniższym PKB/mieszkańca w Polsce (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko – mazurskie)
Europejski Fundusz Społeczny (integracja społeczna, edukacja i kształcenie)
Fundusz Spójności
Mają ułatwiać integrację słabiej rozwiniętych krajów członkowskich wspierają projekty inwestycyjne, infrastrukturalne, w dziedzinie transportu i ochronie środowiska
Europejski Fundusz Rolny i Obszarów Wiejskich (11,8 mld euro)
Europejski Fundusz Rybacki (0,6 mld euro)
6 programów:
Kapitał Ludzki,
Innowacyjna Gospodarka,
Rozwój Polski Wschodniej,
Infrastruktura i Środowisko,
Rozwój Obszarów Wiejskich
Pomoc Techniczna
oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych – po jednym w każdym województwie.
Fundusze:
akcji,
obligacji,
indeksowe,
zrównoważone,
rynku pieniężnego,
fundusze dywidendowe,
stabilnego wzrostu
prywatyzacji.
Dzięki niej rynek obiektywizuje ceny oraz nakłady pracy poniesione na wytworzenie określonych towarów i usług. W ten sposób rynek eliminuje producentów nieefektywnych, stwarza szansę rozwoju efektywnym producentom. Weryfikująca funkcja rynku przynosi pozytywne rezultaty, jeśli odbiorcy mają możliwości wyboru dostawcy i towaru.
Obszarami powiązań analizy bilansu i RZiS są pozycje majątku obrotowego, jakimi są należności i zapasy, które jednocześnie w RZiS są powiązane z przychodami ze sprzedaży. Wysokość i dynamikę należności porównuje się z dynamiką sprzedaży
Metody:
analiza elementarna – rozkłada badany przedmiot na elementy,
funkcyjna- bada związki między tymi elementami,
logiczna,
dedukcyjna,
indukcyjna- rozpatruje zjawiska szczegółowe wyciągając ogólne wnioski,
porównawcza porównuje zestawy wskaźników ekonomicznych z ich odpowiednikami i wylicza odchylenia.
Z punktu widzenia równowagi istotne są relację między:
zobowiązaniami krótkoterminowymi i rezerwami na zobowiązania, a kapitałem stałym,
kapitałem własnym, a obcym.
Nie należy zadłużać przedsiębiorstwa ponad wielkość kapitału własnego. Aktywa trwałe powinny być w pełni finansowane kapitałem własnym lub przynajmniej kapitałem stałym.
Tablice analityczne ułatwiają relacje ekonomiczne ważniejszych pozycji bilansowych, przedstawiają zachodzące zmiany w strukturze majątku u źródła ich finansowania oraz przedstawiają dynamikę i relacje składników majątkowych i dynamikę źródeł finansowania. Miarą jest też okres zwrotu zainwestowanego kapitału
Zakres informacyjny, jaki można otrzymać w procesie analizy bilansu
Do informacji, jakie można uzyskać w procesie oceny bilansu można zaliczyć:
W jakiej wysokości i w jakim tempie następują zmiany majątku przedsiębiorstwa?
Jaka jest struktura aktywów i jakie zmiany w niej następują?
Jak przedstawia się pozycja finansowa grupy i jej zmiany – jaki jest stosunek kapitałów własnych do długów?
Jaka jest efektywność kapitału akcyjnego?
Zdolność płatniczą i kredytową grupy i spółek zależnych
Stopień pokrycia kapitałem własnym aktywów trwałych i obrotowych
Podstawę oceny wartości jednostek grupy kapitałowej
Postacie rynku papierów wartościowych Pierwotny rynek papierów wartościowych. Na tym rynku mają miejsce operacje dotyczące sprzedaży walorów przez emitentów na rzecz inwestorów. Emitentami mogą być: spółki akcyjne, skarb państwa, organy samorządowe. Transakcje na tym rynku dotyczą nowo wyemitowanych papierów wartościowych. Pierwotny rynek papierów wartościowych stanowi podstawę powstania i funkcjonowania rynku wtórnego.
Wtórny rynek papierów wartościowych – stanowi niezbędne uzupełnienie rynku pierwotnego
Źródła kreowania ryzyka inwestycyjnego
ryzyko samego projektu,
ryzyko konkurencyjne,
ryzyko branży,
ryzyko międzynarodowe,
ryzyko rynkowe.
W jakich warunkach aktualna cena rynkowa obligacji równa się cenie nominalnej?
Kiedy rynkowa stopa procentowa jest równa oprocentowaniu obligacji. W momencie emisji obligacji stopa kuponu jest z reguły ustalana na takim poziomie, aby cena rynkowa obligacji była równa jej wartości nominalnej.
Plan spłaty pożyczki – podstawa obliczenia rocznych obciążeń finansowych
Ustala się czynnik skumulowany dyskontujący (z dokładnością do 6 miejsc po przecinku) na okres, na jaki zawarto pożyczkę.
Roczna płatność (rata kapitałowa z odsetkami) = (kwota pożyczki/obliczony czynnik skumulowany po n-latach).
Obliczony plan spłaty pożyczki ujmuje roczne raty spłat obejmujące odsetki wraz z kapitałem. Widać, że wysokość odsetek systematycznie maleje, a raty kapitałowe rosną.
Sfery i obszary zarządzania finansami w grupach kapitałowych (3 obszary oceny ??)
W zarządzaniu finansami w grupach kapitałowych występują trzy sfery wzajemnie uwarunkowane tego zarządzania.
Pierwsza sfera obejmuje zespół metod i narzędzi oceny dotychczasowych wyników działalności grupy kapitałowej. Ocena taka powinna ujawnić czynniki wpływające dodatnio lub ujemnie na wynik finansowy całego zgrupowania i poszczególnych spółek.
Druga sfera to bieżące zarządzanie finansami. Obejmuje ona kilka obszarów.
Pierwszy obszar to bieżące śledzenie strumieni zasilania gospodarki finansowej spółek zależnych w środki pieniężne.
Drugi obszar to wszelkiego rodzaju odpływy środków pieniężnych z grupy kapitałowej.
Trzeci obszar to procesy optymalizacyjne, obejmujące restrukturyzację, optymalizację składników majątku obrotowego i źródła pozyskiwania kapitałów.
Czwarty obszar to zarządzanie płynnością finansową.
Trzecia sfera jest najbardziej złożona i określająca przyszłe warunki działania. Można ją określić jako lokacyjną. Obejmuje ona lokaty kapitałowe, przez co pozostaje głównie w zakresie decyzyjnym spółki dominującej.
Model oceny bieżących wyników finansowych grup kapitałowych w tym relacje ekonomiczne
Model oceny składa się z kilku etapów. Etap pierwszy polega na ogólnym, wstępnym rozpoznaniu wyników sumarycznych i ich składników na podstawie wielkości absolutnych. Porównuje się uzyskane wyniki do wyników uzyskanych w okresach ubiegłych i do wielkości planowanych. Następnie pogłębia się tą analizę o porównanie wyników w poszczególnych obszarach działalności: operacyjnej, pozostałej operacyjnej i finansowej. W etapie drugim dokonuje się oceny struktury elementów RZiS z podziałem na wyniki sumaryczny spółki dominującej i spółek zależnych . Wykorzystuje się tu wskaźniki statyczne. W etapie trzecim ocenia się dynamikę elementów RZiS.
Źródła pozyskiwania kapitałów na rynku papierów wartościowych
- gromadzenie kapitałów w formie emisji akcji lub zaciągania pożyczki, np. w drodze emisji obligacji,
- lokowanie kapitałów w celu osiągnięcia korzyści w formie dywidend lub odsetek.
Rodzaje notowań na giełdzie i indeksy giełdowe
Na obu rynkach giełdowych (głównym i równoległym) instrumenty finansowe są notowane w jednym z dwóch systemów notowań:
- w systemie notowań jednolitych,
- w systemie notowań ciągłych.
Indeksy giełdowe informują inwestorów o tendencjach, jakie aktualnie panują na rynku, o zmianie cen akcji określonej grupy spółek. Giełda wylicza kilka indeksów: WIG20, mWIG40, sWIG80, WIG, WIG-PL, NCIndex, Subindeksy sektorowe.
W jakich warunkach występuje równowaga płynności finansowej?
Przy pomocy jakich narzędzi dokonuje się pomiaru realności zysku finansowego?
Obszary oceny wskaźnikowej gospodarki finansowej grup kapitałowych i ich przydatność decyzyjna
Postacie rynku papierów wartościowych
Pierwotny rynek papierów wartościowych. Na tym rynku mają miejsce operacje dotyczące sprzedaży walorów przez emitentów na rzecz inwestorów. Emitentami mogą być: spółki akcyjne, skarb państwa, organy samorządowe. Transakcje na tym rynku dotyczą nowo wyemitowanych papierów wartościowych. Pierwotny rynek papierów wartościowych stanowi podstawę powstania i funkcjonowania rynku wtórnego.
Wtórny rynek papierów wartościowych – stanowi niezbędne uzupełnienie rynku pierwotnego
Uczestnicy rynku papierów wartościowych
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych
Biura maklerskie i banki prowadzące rachunki papierów wartościowych
MTS-Ceto
Dystrybutorzy informacji, ceduła giełdowa
Emitenci
Inwestorzy
Fundusze powiernicze i inwestycyjne
Fundusze emerytalne
Maklerzy papierów wartościowych
Doradcy inwestycyjni
Czynniki wywołujące zmianę wartości pieniądza czasie
Na zmianę wartości pieniądza wpływają dwa czynniki: jego cena (przybierająca postać stopy procentowej) oraz czas. Czynniki te powodują że w miarę upływu czasu wartość lokaty pieniężnej ulega zmianie. Jednostka pieniężna posiadana dzisiaj jest dla jej właściciela więcej warta niż ta sama jednostka obiecana za rok, dwa lub więcej lat. Pieniądz mnoży swoją wartość.
Im wyższa jest stopa procentowa tym wywołuje większe zmiany wartości pieniądza w czasie. Przy zerowej stopie procentowej czas nie ma wpływu na zmianę wartości pieniądza (założenie nierealne). Pieniądz zainwestowany w efektywne przedsięwzięcie przyniesie wymierne korzyści w postaci zysku. Z tego powodu musi posiadać określoną cenę która przybiera postać stopy procentowej.
Jakich informacji dostarcza stopa zwrotu:
graniczna
wewnętrzna – jak się oblicza?
zmodyfikowana – w czym wyraża się jej istota?
- graniczna: mówi nam, jaka jest minimalna akceptowalna stopa zwrotu, daje możliwość selekcji projektów. Może to być średnio-branżowa stopa zwrotu osiągana w branży.
- wewnętrzna – jak się ją oblicza?: jest miarą efektywności projektów inwestycyjnych i odpowiada na pytanie jaki jest okres zwrotu zainwestowanego kapitału w przedsięwzięcia inwestycyjne. Oblicza się ją za pomocą prób i błędów przy pomocy obliczonej stopy procentowej przy której otrzymuje się najniższe saldo dodatnie, najniższego salda dodatniego i najniższego salda ujemnego.
- zmodyfikowana – w czym wyraża się jej istota?: określa efektywność projektu inwestycyjnego w warunkach reinwestycji przepływów pieniężnych. Jej istota wyraża się w tym, że zrównuje przepływy pieniężne powiększone o wpływy z reinwestycji z nakładami inwestycyjnymi.
Jakie warunki powinna spełniać pełna i wiarygodna ocena gospodarki finansowej?
Powinna spełniać zasady:
ciągłości ewidencji,
jasności,
ostrożnej wyceny aktywów i pasywów,
odrębności ekonomicznej badanej jednostki,
współmierności przychodów i kosztów,
kosztu historycznego, potwierdzanie inwentaryzacją stanów składników majątkowych