Kanalizacja.
Rodzaje kanalizacji:
Ze względu na zasięg terenowy
Indywidualna- obejmuje usuwanie ścieków poza budynek, w którym zostały zebrane i oczyszczane są w obrębie działki.
Zbiorowa- polega na odtransportowaniu ścieków odprowadzanych poza budynek do oczyszczalni.
Ze względu na sposób transportu:
Bezodpływowa- ścieki są odprowadzane z miejsca ich gromadzenia(zbiornik bezodpływowy) do miejsc docelowych
Odpływowa- usuwanie ścieków z miejsc ich powstawania do miejsc docelowych.
Ze względu na rodzaj zadań jakie ma spełniać kanalizacja:
Pełna- z terenu miejscowości usuwa się wszystkie rodzaje ścieków. Realizowana może być na 3 sposoby:
Ogólnospławna- wszystkie rodzaje ścieków odprowadzane są do jednego wspólnego przewodu kanalizacyjnego; charakteryzują się one przelewami burzowymi i kanałami burzowymi, które mają na celu odciążyć kolektory i oczyszczalnie ścieków. Ścieki po osiągnięciu przyjętego przepływu przelewają się przez przelewy burzowe, trafiając do odbiornika(umieszczane są głównie w węzłach sieci o dużych przepływach, a ostatni musi znajdować się przed oczyszczalnią)
Rozdzielcza- jedną siecią przewodów(sanitarną) płyną ścieki komunalne, a drugą siecią odprowadzane są ścieki opadowe. Ścieki z kanalizacji sanitarnej odprowadzane są do oczyszczalni ścieków, natomiast ścieki deszczowe odprowadzane są do odbiornika.
Półrozdzielcza- odmiana kanalizacji rozdzielczej jest odmianą kanalizacji rozdzielczej, w której są specjalne urządzenia- separatory zainstalowane w kanałach deszczowych. Separatory umożliwiają kierowanie się pierwszej fali ścieków deszczowych do kanalizacji sanitarnej. Trafiają do oczyszczalni ścieków, a odpady po wyłączeniu I fali opadowej trafiają do odbiornika.
Częściowa- siecią przewodów odprowadza się ścieki niebezpieczne pod względem sanitarnym, czyli ścieki przemysłowe i bytowo- gospodarcze.
Ze względu na hydrauliczne warunki transportu:
Grawitacyjna-ścieki spławione są przy użyciu siły ciężkości; trasa prowadzenia przewodów powinna być jak najkrótsza, aby ograniczyc koszty budowy związane z dużym zagłębieniem kanałów.
Ciśnieniowa- tam gdzie nie można odprowadzać ścieków grawitacyjnie stosuje się pompownie ścieków. Ścieki z przepompowni są tłoczone do korektora położonego wyżej bądź bezpośrednio do oczyszczalni. Stosowany w miejscowościach o mniej zwartej budowie i w terenie o niekorzystnych warunkach gruntowych, o niesprzyjającym ukształtowaniu terenu. Ścieki z każdej posesji lub grupy budynków gromadzone są w zbiorniku z pompą wyposażoną w rozdrabniarkę(przydomowa pompownia). Pompa sterowana włącznikiem pływakowym lub sterownikiem czasowym(poprzez zawór zwrotowy) do wspólnego dla całej miejscowości kolektora tłocznego. Kolektor tłoczny odprowadza ścieki do oczyszczalni.
Podciśnieniowa- stosuje się ją dla terenów płaskich o niekorzystnych warunkach gruntowych. Ścieki z każdej posesji lub grup budynków odpływają do zbiornika retencyjnego. Zbiornik połączony jest przewodem ze zbiorczą pompownią, w której pompa próżniowa wytwarza podciśnienie. Po automatycznym otwarciu zaworu lub klapy umieszczonej w zbiorniku, ścieki zasysane są przez wytworzoną w przewodzie podciśnienie i przesyłane do zbiorowej pompowni, a potem do oczyszczalni.
Planowanie budowy kanalizacji.
Materiały potrzebne:
Plan sytuacyjno- wysokościowy terenów
Plan zagospodarowania przestrzennego miasta w jego ja szerszych granicach
Dokumentacja inwentaryzacyjna istniejącej sieci kanalizacyjnej
Dane hydrogeologiczne dotyczące obszaru miejskiego oraz dane hydrograficzne odbiornika.
Przebieg projektowania
Zebranie materiałów
Ustalenie układu sieci w planie
Ustalenie zlewni i odpływów ze zlewni
Ustalenie przepływów w sieci
Ustalenie wymiarów kanałów
Ustalenie układu wysokościowego sieci
Ustalenie uzbrojenia sieci i przewidzenie specjalnych obiektów na sieci
Wykonanie zestawienia wskaźników techniczno-ekonomicznych.
Projektowanie prędkości ścieków i spadków kanałów(należy uwzględnić warunek uzyskania najmniejszych prędkości perzepływu ścieków zapewniających tzw samooczyszczanie kanału):
Prędkości w kanałach:
Ściekowych i deszczowych systemu rozdzielczego przy pełnym wypełnieniu - >0,8 m/s
Ogólnospławnych przy całkowicie wypełnionym przekroju- >1,0 m/s
Przy minimalnych napełnieniach i minimalnych przepływach powinny być równe lub większe od prędkości samooczyszczania czyli 0,6 m/s
Spadki kanałowe nie mogą być mniejsze od:
Ściekowe przy śr. Przewodu 250mm- 5%
Deszczowej i ogólnospławnej 250 mm- 4%.
Ogólnospławnej 300 mm- 3%.
Kolektorach i kanałach – 1%
Maksymalna wartość przepływu:
W kanałach ściekowych dla rur betonowych i ceramicznych- 3 m/s
Żelbetonowych, produkowanych met odśrodkową i żeliwnych 5 m/s
W kanałach deszczowych i ogólnospławnych 7 m/s
Zagłębienie sieci projektuje się biorąc pod uwagę:
Zapewnienie grawitacyjnego odpływu do sieci kanalizacyjnej ścieków z nieruchomości i wód opadowych z terenu
Zapewnienie dostatecznego przykrycia kanału
Uniknięcie kolizji z innymi sieciami i urządzeniami podziemnymi
Ekonomię budowy i eksploatacji sieci
Uzbrojenie sieci kanalizacyjnej
Studzienki rewizyjne, włazowe(kanalizacja grawitacyjna, przeznaczone do kontroli i prawidłowej eksploatacji kanałów ściekowych)
Studzienki połączeniowe
Studzienki kaskadowe(służą do zmniejszenia zbyt dużego spadku kanału, a tym samym i energii wodnej ścieków przepływających z dużą prędkością)
Przewietrzniki(ich zadaniem jest wentylacja kanalizacji)
Wpusty deszczowe(służą do odprowadzania wód deszczowych do kanalizacji)
Obiekty inżynierskie
Płuczki kanałowe(zbudowane na początkowych odcinkach kanału, służą one do przepłukiwania kanalu)
Zamknięcia kanałowe
Przelewy burzowe(służą do odciążenia sieci od nadmiernej ilości wód opadowych
Syfony kanalizacyjne(podstawaowy element uzupełniennia przewodów grawitacyjnych; służą do pokonywania różnych przeszkód)
Separatory olejów(oddzielają one różnego rodzaju oleje)
Przepompownie ścieków
Zbiorniki retencyjne(służą do odciążenia sieci od nadmiaru wód opadowych)
Rodzaje pompowni (są to budowle z zespołem pomp i przewodów służących do podnoszenia ścieków
Sieciowe
Centralne
Końcowe tłoczące ścieki do oczyszczalni
Pod względem konstrukcyjnym
Jednokomorowe
Dwukomorowe
Ze względu na sposób sterowania pracą:
Ręcznie
Półautomatycznie
Automatycznie
Metody określania wielkości przyszłych potrzeb:
Metoda z zastosowaniem wskaźników sumarycznych- zapotrzebowania na cele bytowo-komunalne i przemysłowe w przeliczeniu na 1 mieszkańca znajduje zastosowanie w opracowaniach studialnych i koncepcyjnych ogólnych, polega na posługiwaniu się wskaźnikami jednostkowego zapotrzebowania na wodę w przeliczenia na 1 mieszkańca.
Metoda z zastosowaniem wskaźników scalonych- zapotrzebowania na wodę dla różnych grup odbiorców na terenie jednostki osadniczej- 1 mieszkaniec, może być ona stosowania w planach ogólnych i założeniach techniczno ekonomicznych budowy lub rozbudowach wodociągów dla jednostek osadniczych o charakterze wielofunkcyjnym.
Metoda bilansowania zapotrzebowania na wodę na różne cele- na terenie jednostki osadniczej- z zastosowaniem wskaźników szczegółowych jednostkowego zapotrzebowani. Bilans jest sporządzany na podstawie części opisowej i rysunkowej planu zagospodarowania przestrzennego na wodę określonych dla poszczególnych odbiorców i na różne cele.