Informacja strukturalna – stopień uporządkowania danego układu.
Priony – infekcyjne białka, występujące powszechnie w każdym organizmie, w pierwotnej postaci są niegroźne. Dopiero gdy zmienią swój układ przestrzenny (konformacja – bez zrywania wiązań chemicznych, ale ze zmianą właściwości fizykochemicznych) stają się białkiem prionowym infekcyjnym. Są one przyczyną takich chorób jak Creutzfeldta-Jakoba, śmiertelna bezsenność oraz BSE u bydła.
Samoorganizacja – element hipotezy „Świata RNA”. Zakłada ona ewolucję chemiczną w wyniku których z prostych związków nieorganicznych powstały skomplikowane związki organiczne (doświadczenie w punkcie nr 11), SAMOORGANIZACJĘ powstałych związków w replikujące się struktury (etap przejścia martwych kompleksów organicznych do pierwszych organizmów żywych), a także ewolucję biologiczną prowadzącą do dzisiejszej różnorodności form życia.
Nośnikami informacji genetycznej nazywamy kwasy rybonukleinowe RNA i deoksyrybonukleinowe DNA. Informację genetyczną stanowi chemicznie zapisana kolejność deoksyrybonukleotydów (głównie w jądrach komórkowych). Informacja te za pomocą transkrypcji jest przepisywana i przekazywana do cytoplazmy w formie sekwencji polirybonukleotydowej łańcuchów RNA. Na podstawie nici mRNA tworzone są białka (zapewniające prawidłowe funkcjonowanie komórki).
Znaczenie cząstek amfifilowych – są to cząstki posiadające zdolność rozpuszczalności w dwóch różnych substancjach (np. cząstka z jednym końcem hydrofilowym, a drugim hydrofobowym). Dzięki takiej właśnie właściwości lipidy tworzą ściany błony komórkowej, a także możliwe są niektóre przemiany enzymatyczne.
Rybozymy – substancje zbudowane z kwasu rybonukleinowego RNA, zdolne do katalizowania pewnych reakcji chemicznych. Występują u wszystkich organizmów żywych, przede wszystkim w mechanizmie syntezy białek oraz przemian kwasów nukleinowych. Pełnią też inne funkcje – m.in. wchodzą w skład wielu wirusów. Pojawiły się już badania nad użyciem ich w leczeniu różnych chorób – np. zakażenia wirusem HIV oraz w terapii genowej.
Sekwencjonowanie DNA
Sekwencjonowanie DNA – technika odczytywania sekwencji, czyli kolejności par nukleotydowych w cząsteczce DNA. Sekwencjonowanie dokonuje się przy pomocy zautomatyzowanych sekwencjonatorów.
Przykład sekwencji DNA
GACACCATCGAATGGCGCAAAACCTTTCGCGGTATGGCATGATAGCGCCCGGAAGAGAGTCAATTCAGGG
gdzie: A – adenina; C – cytozyna; G – guanina; T – tymina
Pseudogeny
Pseudogen - niedziałająca kopia genu, na przykład zawierająca błędy w obszarze kodującym co sprawia, że zawartej w nim informacji genetycznej nie można odczytać. Pseudogeny powstają na drodze duplikacji genu i uszkodzenia dodatkowej kopii, lub na drodze retropozycji, czyli odwrotnej transkrypcji mRNA danego genu i integracji do genomu. Retropseudogeny nie posiadają sekwencji regulatorowych.
Pseudogeny są fragmentami DNA o sekwencji niemal identycznej z sekwencją genów normalnych, różnią się tym tylko, że zawierają liczne mutacje, które uniemożliwiają powstanie funkcjonalnego białka. W przeciwieństwie do genów funkcjonalnych nie zawierają one intronów i nie mają sekwencji promotorowych.
Cechy kodu genetycznego, mutacje chromosomowe liczbowe.
Cechy kodu genetycznego:
Trójkowy – podstawowe jednostki kodu zbudowane z trzech zasad (kodonu);
Bezprzecinkowy – między trójkami kodującymi nie ma dodatkowych elementów;
Zdegenerowany – jeden aminokwas może być kodowany przez kilka różnych trójek;
Uniwersalny – kod genetyczny taki sam we wszystkich organizmach;
Jednoznaczny – każda trójka koduje jeden i ten sam rodzaj aminokwasu;
Niezachodzący – kodony nie zachodzą na siebie.
Mutacje chromosomowe liczbowe obejmują największe zmiany materiału genetycznego ( całe liczby chromosomów). Zmieniana może być pojedyncza liczba chromosomów (aneuploidy – np. plus jeden, minus jeden). Aneuploidy dzielą się na monosomie (2n-1), trisomie (2n+1) i tetrasomie (2n+2). Istnieje również szansa na zmianę całego garnituru chromosowego n (euploidy – np. wielokrotność własnych genów 3n). Euploidy dzielą się jeszcze na autopoliploidy – mutanty jednego gatunku o zmienionej liczbie n oraz allopoliploidy, czyli mutanty powstałe na skutek połączenia ze sobą różnych gatunków n1+n2. Przyczyną tego może być zakłócenie przebiegu zjawiska crossing - over lub pękania chromosomów w czasie interfazy.
Antysensowe RNA.
To genetyczny odcinek jednoniciowego RNA, który jest komplementarny do sekwencją mRNA. Powstaje w wyniku wykorzystania nici sensownej (kodująca nić DNA) jako matrycy podczas transkrypcji(synteza RNA na macicy DNA w żywych komórkach). Jego zadaniem jest regulacja ekspresji genów (odczytanie informacji genetycznej zawartej w genie i przepisanie jej) na białko.