tekst

Początki rzeźby greckiej sięgają 9 wieku p.n.e. Do najstarszych dzieł należą niewielkie figurki o uproszczonych kształtach. Pierwsze figury człowieka powstały w 6 wieku p.n.e. Należy do nich m.in. Kuros z wyspy Melos, Moschoforos i Kora.

Większość rzeźb greckich powstała w związku z potrzebami religijnymi. Rzeźbiarze wykonywali posągi bóstw, płaskorzeźby zdobiące świątynie i nagrobki. Od połowy 4 w. n.e. sztuka została zwrócona ku człowiekowi.

Dużą rolę w sztukę wniósł sport, który przyzwyczajał Hellenów do oglądania nagich ciał. Pod jego wpływem postacie męskie przedstawiano nago. Obnażanie natomiast posągów kobiecych nastąpiło później, poczynając od 4 w. p.n.e. Pierwsze dzieła były sztywne i nieporadne, rzeźbiarze jednak szybko osiągnęli umiejętność swobodnego i dokładnego przedstawiania ludzkich postaci.

Rzeźbiarzy fascynował jednak problem przedstawiania człowieka w ruchu. Jednym z najwcześniejszych a zarazem najwybitniejszym z dzieł świadczących o poszukiwaniach w tym kierunku był Dyskobol Myrona. Późniejsi artyści tworzyli nawet całe grupy posągów i to w ruchu gwałtownym.

DYSKOBOL - atleta rzucający dyskiem, częsty temat w sztuce greckiej, którego słynnym przykładem jest posąg Dyskobola dłuta Myrona, znany nam z marmurowych kopii rzymskich.

APOKSYOMENOS, grecki atleta oczyszczający ciało skrobaczką, dłuta Lizypa. Stanowi realizację teorii twórcy o proporcjach ciała męskiego.

Frontalne, statyczne postaci wypierane były przez rzeźby zbudowane zgodnie z zasadą kontrapostu. Następowała stopniowa indywidualizacja twarzy. W miarę upływu czasu rósł stopień szczegółowości i poprawności przedstawień ciała, muskulatury, wyrazu twarzy czy układu szat. Razem z dynamicznymi przemianami rzeźbiarstwa na twarzach posągów pojawiły się też uczucia: ekstaza, ból, radość, nienawiść.

Różnorodność zapewniła także udoskonalona przez Fidiasza technika (chryzelefantynowa), która polegała na okładaniu drewnianego posągu złotymi płytkami, stanowiącymi jego ubiór i płytkami z kości słoniowej, stanowiącymi ciało.

W drugiej połowie 5 w. Ateny pod rządami Peryklesa stały się głównym ośrodkiem sztuki. Tworzyli tam wybitni rzeźbiarze (, m.in. Fidiasz, Alkamenes, czy Poliktet, który opracował kanon postaci ludzkiej). Pod koniec 5 w. powstał tak zwany styl mokrych szat (m.in. Nike z Olimpii i Nike zawiązująca sandał). W rzeźbie pojawiły się nowe tematy, takie jak np. akt kobiecy.

POSĄG ZEUSA OLIMPIJSKIEGO posąg kultowy Zeusa (13 m wysokości), wykonany dla świątyni w Olimpii przez Fidiasza. Jest zaliczany do siedmiu cudów świata. Przedstawiał boga siedzącego na tronie w płaszczu i z wieńcem oliwnym na głowie, trzymającego w lewej dłoni złote berło, na prawej - posążek Nike.

KOLOS RODYJSKI, olbrzymi posąg Heliosa (wysokość ok. 32 m, waga ok. 70 t) na wyspie Rodos dzieło Charesa z Lindos. Został wzniesiony z brązu u wejścia do portu. Runął podczas trzęsienia ziemi. W starożytności był zaliczany do siedmiu cudów świata.

APOLLO BELWEDERSKI, marmurowy posąg kroczącego Apollina w chlamidzie. Rzymska kopia oryginału greckiego. Od początku XVI w. znajduje się w Belwederze Watykańskim.

GRUPA LAOKOONA rzeźba przedstawiająca agonię Laokoona i jego 2 synów w uściskach wężów morskich. Wyrzeźbione przez rzeźbiarzy rodyjskich.

WENUS Z MILO, najsławniejszy grecki posąg Afrodyty, nieznanego artysty, znaleziony na wyspie Milos i ofiarowany Ludwikowi XVIII. Obecnie można podziwiać go w Luwrze.

NIKE Z SAMOTRAKI, marmurowy posąg bogini Nike, ustawiony na dziobie okrętu. Został ufundowany przez rodyjczyków z okazji zwycięstwa nad Antiochem III Wielkim. Odkryto go na Samotrace.

Rzeźby mogły być publiczne, czyli finansowane z publicznych funduszy (jak na przykład Partenon), albo prywatne, co jednak nie oznaczało, że pozostawały w prywatnym posiadaniu. Grecy, którzy zamawiali posągi u rzeźbiarzy, nie ozdabiali nimi wnętrz domów, lecz wystawiali je na widok publiczny. Posągi bogów opłacone z prywatnej kieszeni umieszczano w świątyniach i sanktuariach jako świadectwo pobożności.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Badanie glowy i szyji TEKST
Tekst i dyskurs mgr
wyklad 1sam tekst
13buue tekst ochrona pow1kv
5 tekst kierunki
anatmia klatki piersiowej full tekst
kleks, OpenOffice2015 16, Temat11Torzymy tekst komputerowy
wklej obr.jest mały z jewej str.+ tekst, ⊱✿ WALENTYNKI ⊱✿
Tekst do uzupełnienia, konspekty, KONSPEKT, WOS, klasa II
Karma (pali) słownik, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)
Jagódki - tekst piosenki, scenariusze
Bahuvedaniya Sutta-wiele rodzajów uczuć MN 2;59, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)
Patriotyczne - Modiltwa Obozowa, Tekst pieśni
Vitakkasanthana Sutta MN 20.Sutta o opanowaniu złych myśli, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)
Tekst piosenki mała smutna królewna, Teksty piosenek i wierszy dla dzieci
Avija Sutta, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)
tekst, notatki, pedagogika resocjalizacyjna, prezentacje, Hare Kryszna
Mahamangala Sutta o największych dobrodziejstwach Khp 5, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)
Gopakamoggallaana Sutta, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)

więcej podobnych podstron