METROLOGIA - LABORATORIUM

SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Temat ćwiczenia: Kontrola wymiarów zewnętrznych – badanie odchyłek okrągłości (ćw. 1B).

Kontrola produkcji serii wałków.

Jakub Michałka

Piotr Ostrowski

Mateusz Prusinowski

Mechatronika

Grupa dziekańska IV

Grupa laboratoryjna 7

1. Charakterystyka sprzętu kontrolnego

Nazwa	Suwmiarka	Mikrometr	Przyrząd do pomiaru nieokrągłości
Działka elementarna	1 mm	0,5 mm	1 μm
Zakres podziałki	200 mm	25 mm	μm
Zakres pomiaru	150 mm	25 mm	μm
Niedokładność pomiaru	0,05 mm	0,01 mm	1 μm

1. Parametry noniusza suwmiarki

a	n	Ln	typ (+/-)	a'	Δ	γ
1 mm	20	39 mm	-	0,9 mm	0,05 mm	1

Wnioski:

1. Kontrola odchyłki okrągłości:

Zgodnie z danymi przedstawionymi na wykresie biegunowym, odchyłki okrągłości na największym przekroju badanego wałka są znacznie, bo sięgają do -35 μm od największego promienia przedmiotu. Skutkiem tego faktu jest mimośrodowość e wynosząca 13 μm. Największa nieokrągłość zarysu wynosi 7 μm.

Pomiary średnic czopów wałka za pomocą mikrometru potwierdzają otrzymane wyniki, odchyłka od wymiaru nominalnego (równego 25_−0, 098^−0, 065 mm) odczytana z mikrometru wynosi -0.03 mm, co jednak nie mieści się w przedziale tolerancji dla tego wymiaru. Zgodność obu wyników pomiarów pozwala założyć, że zostały one wykonane poprawnie. Odchyłka czopu o średnicy nominalnej 16_−0, 110  ⁰ mm wynosi -0.02 mm, więc mieści się w przedziale tolerancji. Długości poszczególnych czopów wałka jak i długość całego przedmiotu pokrywają się z wartości nominalnymi.

1. Kontrola produkcji serii wałków:

Na badanych 21 wałków, badanie tylko jednego z nich wykazało niezgodność ze stawianymi produkcji wymogami. Otrzymana wartość średnicy odbiegała od wymaganej o 0.005 mm (odchyłka 20_−0.035 mm, przy normie 20_−0.03 ^+0, 01 mm), wałek nie jest więc naprawialny przy pomocy obróbki – jego średnica jest za mała. Pozostałe wałki ściśle mieściły się w normie, co pozwala uznać dokładność procesu produkcji za satysfakcjonującą, a serię produktu za udaną.

Sposób pomiaru serii:

Do pomiaru serii wałków użyty został mikrometr, który wykazuje większą dokładność pomiaru od dostępnej suwmiarki, przy użyciu której niemożliwym było stwierdzenie niezgodności z normą. Pomimo tego, podziałka mikrometru również nie daje całkowitej pewności, co do uzyskanego wyniku. Mikrometr wskazał na obwodzie bębna wartość w połowie pomiędzy kolejnymi wartościami podziałki (dającymi wyniki z dokładnością do 0.01mm), co zostało odczytane jako 0.005mm. Jako kolejny argument mogący zakwestionować słuszność wyniku, należy wskazać trudność w zmierzeniu średnicy przy użyciu mikrometru. Łatwo jest przy takim pomiarze zmierzyć cięciwę, która nie jest średnicą danego przedmiotu.