1. Wymień i opisz 3 znaczenie pojęcia organizacji jako przedmiotu badań.
Pojęcie organizacji jako przedmiotu badań występować może w 3 znaczeniach:
- rzeczowym - jako instytucja lub grupa funkcjonalna, w skład której wchodzą celowo zorganizowane zespoły ludzi i rzeczy
- czynnościowym - jako celowy proces zorganizowania ludzi i rzeczy do sprawnego osiągania celów
- atrybutowym - jako własności
2. Wymień i opisz 2 ujęcia przedmiotu badań w zarządzaniu.
Rozpatrując przedmiot badań w zarządzaniu wyróżnić można 2 ujęcia:
- instytucjonalne - zawiera 3 podstawowe elementy badawcze:
podmiot zarządzania (obiekt kierujący - przełożony, kadra kierownicza)
przedmiot zarządzania (obiekt kierowany - podwładny, cała organizacja)
sprzężenia (wzajemne relacje)
-funkcjonalne - jako elementy badawcze zawiera:
planowanie
organizowanie
motywowanie
kontrolowanie
3. Wymień etapy rozwoju wiedzy o zarządzaniu.
W ramach rozwoju wiedzy o zarządzaniu wyodrębnić można następujące etapy:
okres przednaukowy
2) kierunek klasyczny
3) kierunek zorientowany na zasoby ludzkie (szkoła behawioralna)
4) szkoła matematyczna (ilościowa)
5) podejście systemowe w teorii zarządzani
6) obecna fala rozwoju wiedzy o zarządzaniu
4. Wymień 3 przedstawicieli kierunku klasycznego.
Frederic Winslow Tyler, Max Weber, Henry Ford, Karol Adamiecki , Henry Fayola
5. Zdefiniuj makrootoczenie i wskaż jego elementy. !!!
MAKROOTOCZENIE to zbiór warunków działania wszystkich organizacji funkcjonujących w danym miejscu i czasie. Organizacja nie ma wpływu na makrootoczenie, jest jego obserwatorem.
Główne czynniki makrootoczenia:
- otoczenie ekonomiczne - zjawiska gospodarcze, które występują w danym czasie w danym miejscu:
koniunktura gospodarcza (zmiana w funkcjonowaniu gospodarstwa)
sytuacja na rynku pracy
poziom inflacji (wzrostu ogólnego poziomu cen)
dynamika PKB
dochody ludności
wysokość stóp procentowych
wahania kursów walutowych
realizowana polityka monetarna i budżetowa (polityka gospodarcza państwa)
- otoczenie międzynarodowe (globalne) to wszelkie zmiany stosunków międzynarodowych, porozumienia celne, tworzenie obszarów wolnego rynku, działalność instytucji międzynarodowych (MFW - Międzynarodowy Fundusz Walutowy, WTO - Światowa Organizacja Handlu), polityka zagraniczna, a także zdarzenia, które wywołują skutki na obszarze kilku państw, mimo że wystąpiły w jednym państwie np. wojna w Zatoce Perskiej
-otoczenie prawne - regulacje prawne wpływające na działanie podmiotów gospodarczych w danym państwie. W jego skład wchodzą:
prawo dotyczące uruchamiania i prowadzenia działalności gospodarczej
prawo regulujące relacje pomiędzy różnymi podmiotami na rynku
prawo podatkowe
prawo dotyczące zobowiązań przedsiębiorstw (rachunkowość, normy ekologiczne)
- otoczenie demograficzne
liczba ludności
struktura ludności (wg płci, wieku 0-17, 18-66, 67-?)
przyrost naturalny
przeciętne trwanie życia
liczba małżeństw i rozwodów
migracje
- otoczenie społeczne tworzone jest przez różnego rodzaju czynniki kształtujące zachowania, gusta, preferencje, styl życia, sposób spędzania wolnego czasu, stała więzi rodzinnych, dbałość o zdrowie
- otoczenie kulturowe - obejmuje tradycję narodową i historyczną, kształtuje sposób myślenia ludności, określa podstawowe normy i wartości
- otoczenie polityczne związane jest z opcją polityczną, która sprawuje władzę i która realizując swój program wyborczy stara się podejmować decyzje korzystne dla swojego elektoratu:
opcja lewicowa - wzmacnianie polityki zdrowotnej, oświaty, ochronę najuboższych; system podatkowy - ciężar utrzymania państwa przenosi się na najlepiej zarabiających
opcja prawicowa - skupienie się na wspieraniu przedsiębiorstw
- otoczenie technologiczne to wszystkie czynniki zewnętrzne związane z technikami i technologiami produkcji
- warunki naturalne - determinują ogólne możliwości działania organizacji oraz są źródłem wykorzystywanych zasobów naturalnych
- warunki geograficzne i przyrodnicze - kształtują strukturę zakupów, cechy konsumpcji i użytkowania dóbr oraz usług, styl życia oraz inne elementy zachowań konsumentów oraz nabywców instytucjonalnych
6. Zdefiniuj otoczenie bliższe i wskaż jego elementy.
OTOCZENIE BLIŻSZE (otoczenie sektorowe, konkurencyjne, zadaniowe) to różnego typu podmioty, z którymi organizacja wchodzi w reakcję:
- przedsiębiorstwa - nawiązują 2 typy relacji
- gospodarstwo domowe - jest to grupa ludzi, którzy wspólnie zamieszkują oraz wspólnie się utrzymują, może być jednoosobowa i wieloosobowa
- instytucje finansowe
- uczelnie wyższe oraz ośrodki B+R+I (Badanie, Rozwój, Innowacja)
- gmina i społeczność lokalna - są to relacje z jednostką samorządową oraz ludnością zamieszkałą na jej terenie, która udostępnia organizacji część swoich zasobów oraz zgłasza wobec niej określone oczekiwania
7. Podaj definicję organizacji w ujęciu systemowym.
Organizacja w ujęciu systemowym jest to określona całość, której sposób uporządkowania polega na tym, że poszczególne elementy współprzyczyniające się do powodzenia całości, do osiągania celu głównego
System stanowią:
wzajemnie ze sobą sprzężone i zazębiające się podsystemy dynamiczne
podsystemy materialne, składające się z wyposażenia rzeczowo-finansowego w określonej strukturze materialnej, technologicznej i przestrzenno - czasowej
podstawy społeczne odpowiednio ustrukturalizowane, złożone z ludzi powiązanych związkami formalnymi i nieformalnymi, generującymi działania zorientowane na współprzyczynianie się do powodzenia całości
Przez organizację w ujęciu systemowym należy rozumieć taki system, który:
stanowi celowy zespół współzależnych części i ich właściwości, wzajemnie powiązanych ze sobą i z całością wraz z zachodzącymi w nim procesami
skierowany jest na osiągnięcia swoich celów ogólnych, zbieżnych z celami ogólnospołecznymi
sposobem uporządkowania wewnętrznego zorientowany jest na identyfikację, a w szczególności na harmonizację celów ludzi z celami całości
8. Dokonaj podziału organizacji ze względu na formę własności / wielkość / zasięg.
Podział organizacji ze względu na formę własności:
organizacje sektora prywatnego; np. przedsiębiorstwa
organizacje sektora publicznego; np. administracja, policja
organizacje sektora pozarządowego; organizacje non-profit
Rodzaje organizacji ze względu na wielkość:
mikro (do 9 pracowników)
małe (10-49)
średnie (50-499)
duże (od 500)
Rodzaje organizacji ze względu na zasięg:
lokalne
krajowe
międzynarodowe
globalne
9. Co przedstawia cykl życia organizacji?
Cykl życia organizacji to sekwencja etapów, przez które przechodzi większość organizacji w trakcie wzrostu i dojrzewania.
10. Przedstaw pełny cykl życia organizacji.
utworzenie -> rozwój -> dojrzałość -> schyłek -> zaprzestanie działalności
11. Scharakteryzuj fazę utworzenia / rozwoju / dojrzałości / schyłku / zaprzestania działalności organizacji.
Faza utworzenia (powstawania organizacji)
rozpoczyna cykl życia organizacji
trwa relatywnie krótko
zmobilizowanie zasobów materialnych, intelektualnych, ludzkich niezbędnych do powołania do życia nowej organizacji
2 aspekty
*formalny - zarejestrowanie nowej organizacji
*rzeczowy - zorganizowanie podmiotu gospodarczego
organizacja w procesie rekrutacji korzysta z zewnętrznego rynku pracy
dobór pracowników jest zazwyczaj przypadkowy, co wynika z braku wiedzy rekrutujących oraz z ograniczenia możliwości
charakter rekrutacji określić można mianem quasi-zewnętrznej, gdyż kandydatów do pracy poszukuje się wprawdzie poza organizacją, ale rzadko na szeroko rozumianym rynku pracy - najczęściej poprzez rekomendację rodziny i znajomych właściciela
Faza rozwoju (wzrostu)
dynamiczny rozwój organizacji
dynamiczny wzrost sprzedaży produktów lub usług
wzrost większości organizacji poprzez tworzenie wewnętrznych jednostek organizacyjnych (rozrost struktury organizacyjnej)
formalizacja i instytucjonalizacja organizacji
wzrost wartości środków trwałych w wyniku inwestowania
rośnie udział organizacji w branży
rozszerza się sieć powiązań gospodarczych
trwa kilka lub kilkadziesiąt lat
rośnie zapotrzebowanie na pracowników różnych szczebli (wzrost zatrudnienia)
krótki okres działania organizacji nie umożliwił wykształcenia odpowiedniej liczby pracowników o wymaganych kompetencjach, dlatego rekrutacja zewnętrzna jest w tej fazie koniecznością
rekrutacja wewnętrzna (głównie w formie awansu) obejmuje bardzo wąską grupę pracowników i dotyczy w większości osób, które pracują w organizacji od samego początku
specjalizacja zasobów ludzkich
Faza dojrzałości:
okres stabilizacji w rozwoju organizacji
stabilizacja poziomu sprzedaży produktów i usług
udział w rynku utrzymuje się na osiągnięciu poprzedniego poziomu
traci "świeżość" - nie jest zdolna do przełomowych innowacji zapewniających spektakularne sukcesy
jeżeli we wcześniejszych okresach rekrutacja i selekcja realizowane były właściwie, to w tej fazie korzysta się najczęściej ze źródła wewnętrznego
ze źródeł zewnętrznych uzupełnia się niedobory zarówno na niższych szczeblach jak i na wyższych w celu uzupełnienia "świeżej krwi" w postaci specjalistów, doradców, menedżerów
Faza schyłkowa (upadku):
organizacja traci zdolność do rozwoju
istotny, odczuwalny spadek produkcji i usług
spadek udziału w branży
występuje przede wszystkim derekrutacja pracowników
fazę tę kończy decyzja o zaprzestaniu działalności
Faza zaprzestania działalności:
trwałe zachwianie równowagi organizacji
zakończenie prowadzenia działalności przez organizację
likwidacja majątku
zwolnienie pracowników
spłata wierzytelności
12. Wyjaśnij pojęcie struktury organizacyjnej i podaj jej elementy.
Struktura organizacyjna to "organizacja wewnętrzna organizacji"
To odzwierciedlenie sposobu, w jaki są ze sobą połączone poszczególne jej elementy, czyli zależności między stanowiskami pracy, a w konsekwencji między pracownikami zatrudnionymi na poszczególnych stanowiskach
Określa ona zadania, odpowiedzialność, łańcuch poleceń, role organizacyjne, zawodowe relacje interpersonalne oraz kanały komunikacyjne
Elementami struktury organizacyjnej są:
- zasoby ludzkie
- zasoby rzeczowe organizacji
13. Wymień parametry charakteryzujące strukturę organizacyjną.
Strukturę organizacyjną charakteryzują 4 parametry:
specjalizacja - określa podział pracy między komórkami i stanowiskami w organizacji oraz ustala jej zasady. Typy specjalizacji:
funkcjonalna - podział organizacji na takie części, z których każda realizuje jedną z jej funkcji (np. produkcja, zaopatrzenie, marketing, finanse)
produktowa - wyodrębnienie w strukturze części odpowiedzialnych za produkcję lub sprzedaż określonych grup produktów
rynkowa - podział na części wyspecjalizowane w obsłudze konkretnego typu klienta
regionalna - podział organizacji na filie odpowiedzialne za obsługę konkretnego regionu
technologiczna - wydzielenie w strukturze części pracujących w oparciu o odrębne technologie
hierarchia - określa liczbę stanowisk organizacyjnych i kierowniczych oraz sposób ich powiązania w układzie pionowym . Hierarchia organizacyjna określa tzw. rozpiętość kierowania czyli liczbę podwładnych bezpośrednio podległych jednemu kierownikowi
mała rozpiętość kierowania - duża liczba szczebli organizacyjnych (struktura wysmukła)
duża rozpiętość kierowania - mała liczba szczebli organizacyjnych, bardziej elastyczna (struktura płaska)
centralizacja - podział uprawnień decyzyjnych między poszczególne szczeble organizacyjne i stanowiska kierownicze; określa wewnętrzną strukturę władzy w organizacji
struktura scentralizowana - wszystkie decyzje zapadają na najwyższym szczeblu zarządzania
struktura zdecentralizowana - uprawnienia decyzyjne delegowane są na niższe szczeble zarządzania
formalizacja - zapisywanie poszczególnych standardów zarządzania w formie przepisów, dokumentów, procedur itp. celem usprawnienia wewnętrznego ładu
zbyt niski stopień sformalizowania obniża efektywność z uwagi na zbyt dużą swobodę, dowolność reguł współdzielenia poszczególnych elementów organizacji
zbyt wysoki stopień sformalizowania (przeformalizowanie) obniża efektywność z powodu usztywnienia działań, ograniczające elastyczne dostosowywanie się do zmieniających warunków
14. Wymień i opisz typy specjalizacji.
15. Czym charakteryzuje się hierarchia organizacyjna.
16. Na czy polega różnica między małą a dużą rozpiętością kierowania?
17. Jaka jest różnica między strukturą zcentralizowaną a zdecentralizowaną?
18. Wymień rodzaje struktur organizacyjnych ze względu na kryterium rodzaju więzi organizacyjnych / rozpiętości kierowania.
Relacje pomiędzy stanowiskami pracy i komórkami organizacyjnymi tworzą więzi organizacyjne, które ze względu na kierunek powiązań podzielić można na:
służbowe (hierarchiczne) - zachodzące na tle uprawnień decyzyjnych
techniczne (specjalizacyjne) - zachodzące na tle podziału pracy
funkcjonalne - zachodzące na tle zróżnicowania kompetencji zawodowych
informacyjne - zachodzące na tle wymiany informacji
-kryterium rozpiętości kierowania:
płaska
wysmukła
19. Czym jest kultura organizacyjna?
Kultura organizacyjna - utrwalony organizacyjną tradycją, przekazywany z pokolenia na pokolenie niepisany kodeks wartości, wzorców zachowań organizacyjnych, symboli, postaw i orientacji uczestników organizacji .
Każda organizacja tworzy swoją specyficzną kulturę organizacyjną. Kultura organizacyjna jest tym, co odróżnia daną organizację od innych.
20. Wymień elementy kultury organizacyjnej.
Elementy kultury organizacyjnej:
- symbole:
są rozpowszechniane w danej organizacji i tak samo odbierane przez jej członków
to słowa, gesty, obrazy i przedmioty o szczególnym znaczeniu
np. styl ubierania, żargon używany przez pracowników, znak firmowy, gadżety firmowe, zewnętrzna architektura firmy, wystrój wnętrz
używanie symboli przez członków organizacji powoduje ich naśladowanie przez osoby wchodzące do organizacji i chcące możliwie najszybciej się w niej zaadoptować
- mity:
- rytuały:
to różne czynności wykonywane wspólnie przez członków danej organizacji np. sposoby przyjmowania nowych pracowników, witaniu się, rozpoczynania dnia pracy (śpiewanie hymnu firmy w Japonii)
obchodzenie szczególnych uroczystości (imienin, urodzin, ślubów, odejścia na emeryturę)
spędzanie przerw w pracy np. wspólne lunche, spędzanie wolnych dni np. pikniki firmowe, wyjazdy integracyjne
ceremonie religijne (poświęcanie placu budowy) i społeczne (sposób prowadzenia negocjacji, spotkania przedświąteczne)
- wartości:
- normy:
- tabu:
21. Czym są symbole w kulturze organizacyjnej, podaj 3 przykłady.
22. Czym są rytuały w kulturze organizacyjnej, podaj 3 przykłady.
23. Przedstaw cechy kultury introwertycznej / ekstrawertycznej.
introwertyczne - ekstrawertyczne
INTROWERTYCZNE - organizacja zamknięta od wewnątrz - koncentracja na wewnętrznych zasobach - strach przed ryzykiem - nieufność wobec nowości - opór pracowników wobec zmian - dominacja rekrutacji wewnętrznej - stabilność zatrudnienie - pracownicy silnie zintegrowani - przywiązanie do organizacji |
EKSTRAWERTYCZNE - organizacja otwarta na otoczenie zewnętrzne - otwarta na ryzyko - otwartość pracowników na zmiany - otwartość na nowych pracowników - duża fluktuacja pracowników - brak integracji pracowników - brak więzi pracowników wobec organizacji - pracownicy pewni siebie, swoich możliwości |
---|
24. Przedstaw cechy kultury kobiecej / męskiej.
męska - kobieca
MĘSKA - nastawiona na realizację zadań - agresywna, silna, dominująca - wartości: współzawodnictwo, rywalizacja, walka, przedsiębiorczość, inicjatywa, zaradność, pomysłowość - pracownicy stanowczy, energiczni, czasami agresywni - dominacja autokratycznego stylu kierowania - indywidualizm w osiąganiu celów - nastawienie na karierę - niezaspokojenie potrzeb pracowników -mały odsetek kobiet na wysokich stanowiskach - zwalnianie słabszych pracowników |
KOBIECA - nastawienie na stosunki międzyludzkie - opiekuńczy charakter - wspieranie pracowników - nie zwalnia się nawet słabszych pracowników - pomoc udzielana młodszym pracownikom przez osoby starsze stażem - brak presji na robienie kariery - wytwarza silną więź między pracownikiem a organami - dominacja partycypacyjnego stylu kierowania - wysokie stanowiska są zajmowane w równym stopniu przez kobiety jak i mężczyzn - wysoka lojalność pracowników |
---|
25. Przedstaw cechy kultury silnej / słabej.
silna - słaba
SILNA - duża wyrazistość i głębokie zakorzenienie - stałość systemu i kultury - jej zmiana jest bardzo trudna - niepisane normy - myślenie w kategoriach interesu całej organizacji - duma z przynależności do organizacji - bardzo silny wpływ na zachowania i postawy pracowników - tendencja do zamykania się w sobie - procesy stabilizacji bardzo silne i efektywne - wysoki stopień zaangażowania pracowników - wysoka lojalność pracowników - poczucie stabilności, bezpieczeństwa pracowników - niższa fluktuacja pracowników - brak efektywności |
SŁABA (MIĘKKA) - chwiejność systemu - reguły formalne - niskie kompetencje pracowników - niski stopień zaangażowania - niski poziom lojalności |
---|
26. Scharakteryzuj pasywne i aktywnej podejście do społecznej odpowiedzialności organizacji.
Dwa podejścia do CSR:
pasywne - zaleca unikanie wyrządzenia szkody społecznej . Organizacja zawsze powinna powstrzymywać się od działań szkodliwych społecznie
aktywne - nakazuje zarówno działania niwelujące negatywne zjawiska społeczne jaki i zapobieganie im
27. Przedstaw model CRS według A. Carrolla.
28. Zdefiniuj kategorię zarządzanie. !!!
Zarządzanie:
działania polegające na dysponowaniu zasobami
zapewnienie stanu równowagi funkcjonalnej organizacji
prowadzenie organizacji do osiągania jej celu, wydobywając maksymalne możliwości ze wszystkich znajdujących się w jej dyspozycji zasobów
to zestaw działań, które skierowane są na zasoby organizacji i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny
29. Wymień i scharakteryzuj kategorię zasobów organizacji.
Kategorie zasobów organizacji:
rzeczowe - środki trwałe i obrotowe
ludzkie - pracownicy organizacji
finansowe - gotówka w kasie i na rachunku bankowym, zaciągnięte kredyty, papiery wartościowe
informacyjne - wszelkiego typu dane liczbowe i jakościowe pochodzące z organizacji oraz jej otoczenia stanowiące podstawę podejmowania decyzji
30. Na czym polega formułowanie celu w ujęciu przedmiotowym? Podaj 2 przykłady.
przedmiotowe - charakteryzują cele z punktu widzenia przedmiotu, którego dotyczą (rzeczy, procesy, zachowania)
31. Na czym polega formułowanie celu w ujęciu czynnościowym? Podaj 2 przykłady.
Cele mogą być formułowane w dwojaki sposób:
przedmiotowy - ustalenie określonego stanu
czynnościowy - prowadzenie działalności
32. Wymień i scharakteryzuj rodzaje celów ze względu na szczeble organizacyjne.
Rodzaje celów ze względu na szczeble (poziomy) organizacyjne:
misja - specyficzny cel określający powołanie i rolę organizacji
cele strategiczne - wyznaczone na najwyższym szczeblu organizacyjnym jako element strategii organizacji
cele taktyczne - ustalane na średnim szczeblu organizacyjnym, koncentrujące się na operacjonalizacji działań niezbędnych do osiągnięcia celu
cele operacyjne - ustalane na najniższym szczeblu organizacyjnym
33. Co to są funkcje zarządcze? Podaj 4 przykłady.
Zestaw działań wykorzystywanych w procesie zarządzania definiuje się w postaci 4 funkcji zarządzania:
planowania
organizowania
motywowania
kontrolowania
34. Co to są funkcje rzeczowe? Podaj 4 przykłady.
funkcje rzeczowe - to funkcje wyodrębnione na bazie funkcjonalnego podziału organizacji m. in. produkcyjna, marketingowa, finansowa, personalna
35. Na czym polega proces planowania w organizacji?
*PLANOWANIE - jest funkcją zarządzania związaną z wyznaczeniem celów i sposobem dochodzenia do tych celów.
Planowanie jest projektowaniem przyszłości, jaką chcielibyśmy mieć oraz skutecznych środków do jej realizacji.
Etapy procedury planowania:
ustalanie celów
identyfikacja problemów
poszukiwanie alternatywnych rozwiązań
ocenianie konsekwencji
dokonywanie wyboru
wdrażanie planu
kontrola realizacji
36. Wymień i scharakteryzuj horyzonty planowania.
Horyzonty planowania:
- planowanie krótkookresowe (operacyjne) - do 1 roku
służy do projektowania poszczególnych działań i operacji
ustala na jakie czynności powinny być zrealizowane w nadchodzącym roku przez kierownictwo organizacji
wszystkie dane powinny być szczegółowo ustalone
- planowanie średniookresowe (taktyczne) - od roku do 5 lat
dotyczy zarówno formułowania celów, jak i wyboru środków, za pomocą których mają one być osiągnięte
wytyczane na wyższym szczeblu organizacyjnym
- planowanie długookresowe (strategiczne) - na okres dłuższy niż 5 lat
ustala się misję, strukturę i strategię organizacji
(def.) oznacza przygotowanie się do przyszłości i obejmuje najbardziej podstawowe oraz najistotniejsze dla organizacji rozstrzygnięcia tj. wybór misji, celów, zadań, strategii, programów oraz wybór zasadniczych kierunków alokacji zasobów
37. Wymień 3 metody planowania strategicznego.
- analiza strategiczna TOWS i SWOT
- metody portfelowe
- analiza pozycji strategicznej i ocena działalności organizacji (SPACE)
38. Czym różni się motywacja od motywowania?
MOTYWACJA to psychologiczny stan przyczyniający się do stopnia w jakim człowiek w coś się angażuje. Obejmuje ona te czynniki , które powodują, wytyczają i podtrzymują zachowania ludzkie zmierzające w określonym kierunku. Natomiast MOTYWOWANIE jest to proces polegający na wpływaniu na zachowania ludzi, z uwzględnieniem wiedzy o tym, co powoduje takie, a nie inne postępowanie człowieka.
39. Przedstaw hierarchię potrzeb wg Maslowa – zachowując logiczną kolejność ich pojawiania się oraz podaj po jednym przykładzie potrzeb zaspakajanych na kolejnych szczeblach hierarchii.
5.Samorealizacja (skłanianie pracowników do pełnego zaangażowani) |
4.Uznania i szacunku (tytuły służbowe, ambitne i ciekawe zadania zawodowe) |
3.Przynależności (organizacja pracy umożliwiająca interakcje między współpracownikami, poczucie przynależności do zespołu) |
2.Bezpieczeństwa (programy emerytalne i system opieki zdrowotnej) |
1.Fizjologiczne (płace, bezpieczne i przyjemne warunki pracy) |
40. Dokonaj podziału kontroli ze względu na kryterium zasobów organizacji / zakresu / czasu realizacji kontroli.
Podział kontroli ze względu na kryterium zasobów organizacji:
kontrola zasobów rzeczowych
kontr. zasobów społecznych
kontr. zasobów informacyjnych
kontr. zasobów finansowych
Podział kontroli ze względu na kryterium zakresu
kontr. pełna (kompleksowa)
kontr. wycinkowa (problemowa)
Podział kontroli ze względu na kryterium czasu realizacji kontroli
kontr. wstępna
kontr. bieżąca-sterująca
kontr. akceptująca lub odrzucająca
kontr. końcowa
41. Na czym polega proces kierowania?
Oddziaływania na ludzi, które mają spowodować ich zachowanie zgodne z oczekiwaniami kierującego, realizowane poprzez:
Uruchomienie działań osób zdolnych intelektualnie i fizycznie
Pobudzenie kierowanych do pożądanych zadań
42. Scharakteryzuj liberalny / demokratyczny / autokratyczny styl kierowania.
AUTOKRATYCZNY:
Kierownik autokrata sam ustala cele, zadania, sposób ich wykonania, terminy realizacji, sam też dokonuje podziału pracy między uczestników
Oddziałuje głównie poprzez polecenia i kary
-utrzymuje dystans w stos, do członków grupy, nie uczestniczy w jej pracach
-podwładnych traktuje jako przedmiot, a nie podmiot działania
-konflikty rozwiązuje samodzielnie, według własnych wzorców
Warunki stosowania:
- niski poziom dojrzałości podwładnych
- władza kierownicza wynika z jego silnej przewagi podwładymi
- zadania proste i rutynowe, nie wymagające twórczego myślenia
Skutki stosowania:
-motywuje do pracy „na ilość”
-sprzyja uzyskiwaniu wyników o niskiej jakości oraz oryginalności
-wśród podwładnych pojawia się często agresja i apatia
-podwładni najczęściej nie są zadowoleni ze swojej sytuacji i stosowania wobec nich tego stylu
-pod nieobecność kierownika pracownicy zwykle obniżają tempo pracy, nawet ją przerywają
DEMOKRATYCZNY (PARTYCYPACYJNY)
Kierownik zachęca podwładnych do podejmowania decyzji dotyczących celów, zadań i ich podziału na poszczególnych uczestników
Często kontaktuje się ze współpracownikami i uczestniczy w pracach swojego zespołu
Dąży do eliminowania barier utrudniających wzajemne kontaktowanie się
Kierownik poświęca mało czasu na kontrolę
Jako skuteczną nagrodę motywacji uznaje nagrody
Warunki stosowania
-wysoki poziom kwalifikacji fachowych i moralnych członków zespołu
-system motywacji promujący działania o charakterze kreatywnym
-nie sprzyja sytuacja, w której pracownicy dążą do realizacji celów sprzecznych z interesami organizacji
Skutki stosowania:
-uzyskuje się mniejszą ilość wykonywanej pracy w porównaniu ze stylem autokratycznym
-uzyskuje się rezultaty o wyższej jakości, bardziej oryginalne
-efekty pracy nie zależą od obecności kierowania
-kontakty interpersonalne są nacechowane życzliwością, często zawiązują się przyjaźnie
-styl ten jest najczęściej akceptowany przez podwładnych
LIBERALNY (NIEINGERUJĄCY)
Kierownik nieingerujący, pozostawia swym podwładnym dużą swobodę w planowaniu i organizowaniu działań
Sam stara się nie podejmować żadnych decyzji
Nie uczestniczy w pracach swojego zespołu
Nie motywuje, nie kontroluje członków
Preferuje pisemną formę komunikowania się z podwładnymi
Warunki stosowania:
-pełna dojrzałość członków grupy
-wysoki poziom kwalifikacji podwładnych
-wysoki poziom samoorganizacji grupy
-wysoki poziom integracji emocjonalnej z organizacją
Skutki stosowania:
-uzyskuje się stosunkowo niewielką ilość i złą jakość pracy
-podwładni zwykle nie akceptują tego stylu
-podwładni są często sfrustrowani z powodu pozostawienia samych siebie
-sprzyja tworzeniu się niefortunnych struktur i przejęciu kontroli przez autokratycznego przywódcę
43. Do czego służy siatka kierowania Blake’a i Mouton?
Siatka kierowania- narzędzie o pomiaru preferowanego stylu kierowania. Znajduje zastosowanie podczas doboru i doskonalenia kadr kierowniczych.
44. Jaka jest istota zarządzania zasobami ludzkimi?
45. Wymień składniki funkcji personalnej.
46. Przedstaw piramidę wiedzy.
47. Scharakteryzuj wiedzę know-what / know-why / know-how i podaj 2 przykłady.
48. Na czy polega zarządzanie wiedzą?
49. Co oznacza skrót TQM?
50. Na czym polega outsourcing / insourcing / offshoring?
51. Jaka jest istota lean managementu?