19. Cesarstwo i papiestwo za Ottonów

Stolica Apostolska na tron cesarski powoływała jakiegoś króla, byle tylko znaleźć sobie obrońcę; byli oni jednak bardzo słabi; ostatni z nich zmarł w 924 roku;

Budowę potęgi państwa niemieckiego rozpoczął Henryk I; bardzo energicznie przeciwstawił się najazdowi Węgrów; w 933 roku pokonał ich w bitwie pod Unstrutą; przez okres swoich rządów walczył o opanowanie Słowiańszczyzny połabskiej; jego zwierzchnictwo uznały Czechy; wielkim sukcesem było przyłączenie do królestwa Lotaryngii z Akwizgranem w 925 roku;

Otton I kontynuował politykę swojego ojca; rozszerzył swoje panowanie po Odrę; starał się uzależnić Danię od Niemiec; w państwie zachodniofrankijskim pełnił rolę arbitra; zmusił króla Burgundii Rudolfa do złożenia mu hołdu; na początku lat pięćdziesiątych podbił królestwo włoskie, swoją władzę tam zalegalizował przez małżeństwo z Adelajdą, wdową po królu Włoch Lotarze;

Drogę do cesarskiego diademu otworzyło mu rozgromienie Węgrów nad Lechem w 955 roku; tym samym zakończyły się ich najazdy na Europę Zachodnią; Ottona uznano za zbawcę chrześcijaństwa; koronować na cesarza mógł go jednak tylko papież;

Papiestwo w tym czasie przeżywało kryzys; okres ten określa się mianem pornokracji; mimo to autorytet papieży, aż tak bardzo nie ucierpiał;

Alberyk rządzący państwem kościelnym był przeciwny koronacji cesarskiej; po jego śmierci księciem i senatorem rzymskim został Oktawian, który niedługo po tym zasiadł na tronie piotrowym i przyjął imię Jana XII; bojąc się zagrożenia ze strony władców północnych Włoch, wyraził zgodę na koronację cesarską Ottona I; doszło do niej w roku 962;

Od tego czasu zadaniem cesarza była także opieka na Kościołem rzymskim; Otton I wymógł na papieżu, by każdy nowo wybrany składał przysięgę wierności; później doprowadził do tego, iż kandydaturę należało wcześniej zatwierdzić u imperatora; później cesarze zaczęli nowych papieży przywozić ze sobą do Rzymu;

Koronacja cesarska sprawiła, że znaczenia nabrały stosunki z Bizancjum; cesarz chciał wszystkich przekonać, że jest równy basileusowi; dlatego Otton I postarał się o rękę siostrzenicy cesarza, Teofano, dla syna Ottona II;

Otton I oraz Otton II zamierzali podbić południowe Włochy, a to prowadziło do konfliktu z Bizancjum; tam musieli mierzyć się także z najazdami arabskimi na wybrzeże; polityka ta nie przyniosła sukcesu; w 982 roku Otton II przegrał bitwę z Arabami pod Cortone;

Otton III nie prowadził polityki ekspansji na południe Italii; używał on tytułu cesarza, aby nie wywoływać konfliktu z Bizancjum pomijał przymiotnik rzymski w swojej tytulaturze; Otton III chciał także zająć miejsce w świecie obok papieża; chciał zbudować Imperium Romanum, które składałoby się z wielu królestw i posiadałoby hegemonię w Europie Środkowej i Zachodniej; nie chciał czynić tego jednak siłą, raczej starał sobie pozyskać sojuszników; z tego powodu podniósł rangę Bolesława Chrobrego i nadał mu inwestyturę kościelną, pozwolił na koronację królewską Stefana Węgierskiego; wyraził także zgodę na powstanie organizacji kościelnych w Polsce i na Węgrzech;

Aby czuwać nad sprawami papiestwa cesarz musiał stale rezydować w Rzymie; skłaniało go do tego również jego umiłowanie świata starożytnego;

Inaczej na to spoglądał Henryk II, który rzadko bywał na Półwyspie Apenińskim; diadem cesarski otrzymał dopiero w 1014 roku; porzucił ideę odnowienia Imperium Romanum, bardziej skłaniał się ku idei odnowienia królestwa Franków; zmienił swoją politykę wschodnią, przez kilkanaście lat prowadził wojnę z Bolesławem Chrobrym; Henryka II interesowało przede wszystkim umocnienie państwa niemieckiego;