1. 2. Regional science

to multidyscyplinarna dziedzina nauki, badań i rozwoju obejmująca ekologię, ekonomię, zarządzanie i geografię. Ekonomia regionalna, która jest fundamentalną składową regional science obejmuje m.in. rozwój i specjalizację regionów, metropolizację i suburbanizację oraz użytkowanie ziemi i rozwój obszarów miejskich.

3. Działalność strategiczna regionów

4.Czynniki ciągłego rozwoju miasta

• Miasta o krytycznej wielkości – miasta: 250tys. / obszary miejskie: 1 mln mieszkańców

• Charakterystyka strukturalna – zdywersyfikowana struktura gospodarcza; przemysłowa, usługowa

• Siła decyzyjna elit politycznych i biznesowych ora potencjał twórczy środowisk intelektualnych i artystycznych

• Podaż kadry menadżerskiej o wysokich kompetencjach

• Wysoki poziom aktywów miasta w formie nieruchomości i infrastruktury

• Bogaty i zasobny rynek lokalny mierzony przychodami firmy i dochodami pieniężnymi pracowników

5. Narzędzia wspomagające aktywność gospodarczą regionu

- szkolenia, informacja i doradztwo

- instytucje i instrumenty finansowe

- technologie i innowacje

- rynki; analiza i marketing

- nieruchomości i infrastruktura

- kultura przedsiębiorcza

6. Ocena ex-ante strategii regionalnej

8. Analiza użytkowania terenów

Wstępne założenia:

• Większość terenów może być wykorzystana dla kilku działalności

• Istnieje różnorodność sposobów użytkowania terenów

• Istnieje wiele przestrzennych modeli użytkowania terenów

• Konkurowanie o przestrzeń odgrywa ważną rolę na obszarach wysokiej koncentracji działalności

• Cena ziemi jest najlepszą miarą intensywności popytu i konkurencji

• Cena ziemi osiąga wysoki poziom na obszarach miejskich ze względu na jakość i dostępność

• Konkurowanie o przestrzeń odgrywać będzie w przyszłości coraz większą rolę w podejmowaniu indywidualnych decyzji lokalizacyjnych

9. Gra o rozwój

Przedsiębiorczy styl współrządzenia i współzarządzania (regional governance)

 Stara i nowa przedsiębiorczość (gospodarka, inwestorzy i biznes międzynarodowy) przedsiębiorczość wielosektorowa i skupienia przemysłów kreatywnych

 Zasoby ludzkie, kapitał przedsiębiorczy, klasa kreatywna i środowiska kreatywne

 Infrastruktura instytucjonalna, instytucje otoczenia biznesu i rynku pracy, dołączalność transportowa i informacyjna, infrastruktura edukacji, kultury i nauki

 Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze, kształtowanie jakości przestrzeni dla ludzi i firm, w tym przestrzeni publicznych oraz jakości życia

10. Dziedziny gospodarki rynkowej

11. Indywidualne decyzje lokalizacyjne

• Władze, instytucje i urządzenia publiczne; lokalizacja infrastruktury o różnym znaczeniu i zasięgu

• Gospodarstwa domowe: lokalizacja mieszkaniowa, miejsc pracy, zakupów oraz spędzania wolnego czasu

• Przedsiębiorcy i inwestorzy: lokalizacja firmy na starcie, lokalizacja inwestycji, lokalizacja łańcucha podażowego

• Organizacje pozarządowe: lokalizacja inicjatyw obywatelskich, lokalizacja inicjatyw lokalnych

12. Preferencje lokalizacyjne sektora publicznego

• Minimalizacja kosztów budowy i utrzymania wielu różnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, czyli tzw. Udogodnień publicznych odnoszących się do rodzajów infrastruktury i usług publicznych

• Władze publiczne podejmują decyzje lokalizacyjne bardziej z politycznego niż ekonomicznego punktu widzenia, cykli wg kryterium dostępności i największej liczby głosujących w następnych wyborach

13. Dynamika miasta jako miejsca

miejsce krzyżowania się połączeń oraz wielofunkcyjna i policentryczna przestrzeń

jako węzeł multimedialny użytkowania przez podmioty i działalności

URBAN PLACE

posiadające specyficzny kontekst posiadające specyficzny kontekst historyczny

geograficzny i naturalny i kulturowy

14. Polityka rozwoju regionalnego

15. Wizja rozwoju regionów

Przyszły obraz i pożądany ciąg zmian w regionie. Składa się z zasadniczo z czterech elementów:

 Przyszły wizerunek

 Przyszła pozycja regionu

 Pożądane zmiany strukturalne

 Przyszłe powiązania wewnętrzne i zewnętrzne regionu

Wyznacznikami różnych wizji przyszłości regionu są:

 System wartości

 Splot uwarunkowań rozwojowych

 Gra aktorów sceny regionalnej

16. Użytkowanie terenów na obszarach zurbanizowanych

• Decyzje lokalizacyjne jako wypadkowa konkurowania o przestrzeń i inne nieruchomości lokalne

• Lokalizacja gospodarstw domowych wypadkową dostępności i skomunikowania (sporność i koszt codziennych dojazdów)

• Lokalizacja działalności odbywa się wg renty położenia i powierzchni oraz w oparciu o sieci powiązań między działalnościami i podmiotami

• Stawki renty osiągają maksymalne poziomy w centrach rynku z zapewnioną multimodalną dostępnością (różne możliwości dojazdu)

17. Regionalizacja strukturalna i decyzyjna

Regionalizacja strukturalna – grupowanie podstawowych jednostek przestrzennych wg odmiennych właściwości struktury wewnętrznej (wewnętrzna jednorodność, wewnętrzna integracja)

Regionalizacja decyzyjna – regiony samorządowe, władza, administracyjna i statystyka regionalna, nomenklatura jednostek terytorialnych Eurostatu (Nuts1 - 6 makroregionów, Nuts2 – 16 regionów wojewódzkich, Nuts3 – 66 podregionów)

18. Fundamentalne założenia gospodarki regionalnej

• Gospodarka regionalna oparta na własności intelektualnej, kreatywności i innowacjach

• Cyfryzacja gospodarki i kultury

• Konwergencja mediów, multimedia

• Całkowita lub częściowa nieruchomość zasobów i wynikające z niej przewagi lokalizacyjne

• Zróżnicowania podzielności skali działalności; koncentrat. Vs. Dyspersja przestrzenna i możliwe do osiągnięcia korzyści koncentracji

• Stopień podzielności skali działalności i zróżnicowany obszar rynkowy produktów; produkty lokalne, regionalne, narodowe, międzynarodowe w tym globalne ze względu na koszty transportu i komunikacji

• Globalizacja wymiany konkurencji

19. Orientacja lokalizacyjna firm

• Firmy kierują się różnicami między lokalizacjami wg kryterium oszczędności nakładów, kosztów wynagrodzeń, kwalifikacji, skłonności do szkolenia się oraz łatwości przystosowywania się

• Firmy wybierają lokalizacje o tańszych zasobach ludzkich

• Firmy zorientowane na kapitał ludzki nastawiają się na zaoszczędzenie relatywnie wysokich kosztów pracy poprzez zaawansowaną technologie

• Firmy i inwestorzy preferują specjalne rodzaje zasobów ludzkich oraz szeroką podaz kandydatów, a także rezydencjalne zróżnicowanie charakteru miasta

20. Koncepcja rozwoju gospodarczego miasta

SKŁADOWA ROZWOJU	STARA KONCEPCJA	NOWA KONCEPCJA
Zatrudnienie Baza rozwoju Korzyści lokalizacji Zasoby wiedzy	Więcej firm = więcej miejsc pracy Budowanie branż gospodarczych Przewaga komparatywna Dostępne zasoby ludzkie	Firmy które budują jakość miejsc pracy Tworzenie nowych instytucji otoczenia Przewaga konkurencyjna Wiedza jako czynnik napędowy

21. Złoty trójkąt regionalny

22. Romb przewagi konkurencyjnej regionu

	Regionalny kontekst sytuacyjny i polityczny strategii przedsiębiorstw regionów ekspansywnych i wysokich technologii oraz ich konkurencji
Regionalna podaż, dostepnośc wysokiej … i wyspecjalizowanych czynników	Międzynarodowa konkurencyjność regionu	Popyt regionalny wyrafinowanych i wymagających nabywców oraz w wyspecjalizowanych segmentach
	Dostawcy i firmy z sektorow pokrewnych i wspomagających wchodzący w układy sieciowe i skupiska przmeysłowe

23. Modelowe sytuacje strategiczne regionu

stanowią specyficzny splot sprzyjających i niesprzyjających warunków zewnętrznych oraz pozytywnych i negatywnych cech regionu, który syntetycznie określa, które regiony zagrożone są widmem kryzysu i marginalizacji, które wymagają zwrotu i restrukturyzacji, adaptacji przez innowację oraz które predystynowane są do pełnienia roli bycia lokomotywą rozwoju w układzie regionalnym kraju

24. Wymiar miejski gospodarki regionalnej

• Ściśle związana z bliskością i sąsiedztwem różnych podmiotów i działalności

• Skupia się na procesach urbanizacji, w tym suburbanizacji i metropolizacji oraz na przepływach urbanizujących

• Akcentuje tzw. zewnętrzności, korzyści i koszty zewnętrzne i wymóg spójności terytorialnej, charakter sąsiedztwa; korzystny/ niekorzystny oraz tworzenie przez bliskie otoczenie udogodnienia/ utrudnienia

• Związana jest z pojęciem mono i policentrycznego obszaru miejskiego/ obszaru metropolitalnego

25. Model lokalizacyjny zdominowany przez dyspersję.

Model oparty na wzajemnym odpychaniu się podmiotów i zachowaniu dystansu miedzy nimi.

Podmioty indywidualnych decyzji lokalizacyjnych występują bądź w roli sprzedawców bądź w roli kupujących.

Dany model oparty jest o geograficzne obszary rynkowe sprzedawców oraz o geograficzne obszary podażowe kupujących.

Każdy z podmiotów działalności jako sprzedawca ma swój własny geograficzny obszar rynkowy na którym działa przede wszystkim. Jest to działalność o rynkowej orientacji lokalizacyjnej, a rynek produktów jest rozproszony.

Każdy z podmiotów działalności jako kupujący ma swój własny obszar podażowy. Jest to działalność o podażowej orientacji i lokalizacyjnej, a źródła podaży nakładów są rozproszone.

26. Właściwości miejsca i otoczenia

27. Koncepcja rozwoju regionalnego

• Rozwój egzogeniczny (zewnętrzny) – rozwój oparty na zewnętrznych czynnikach i impulsach; zależny jest od pozycji zajmowanej w ramach większego systemu

• Rozwój polaryzowany – pojawia się w wybranych, uprzywilejowanych miejscach, biegunach; rozwój nierównomierny, polaryzujący przestrzeń na wszystkich poziomach jej organizacji

• Samoorganizacja, inicjatywa i współpraca – naturalna autonomia każdego systemu, umiejętności korzystania z zasobów otoczenia; globalna współzależność zmian w róznych systemach – paradygmat ewolucyjny

• Rozwój endogeniczny (wewnętrzny) – oparty na wewnętrznych potencjałach rozwojowych miast i regionów

• Rozwój zintegrowany – rozwój wieloaspektowy. Rozwój współzależnych dziedzin wymagający zabiegów scalania i organizacji

• Rozwój trwały (samo podtrzymywany) – trwały, automatycznie przywracający równowagę w skali globalnej i lokalnej; rozwój czysty, eliminujący ujemne skutki uboczne

28. Źródła i rodzaje konkurencyjności regionu

• Infrastruktura regionu-> Atrakcyjność oferty usługowej regionu-> konkurencyjność podstawowa regionu

• Czynniki determinujące konkurencyjność regionu-> silne strony i atuty regionu-> konkurencyjność inwestycyjna/biznesowa regionu

• Potencjały i działalności gospodarcze regionu-> Produktywność zasobów regionu-> Konkurencyjność bazy ekonomicznej regionu

• Markowe produkty wizytówki regionu-> Siła eksportowa regionu-> Międzynarodowa/globalna konkurencyjność regionu

29. Wizja regionu – ujęcie rdzeniowe

przyszły obraz i pożądany ciąg zmian w regionie. Składa się zasadniczo z czterech elementów. Są to: przyszły wizerunek i przyszła pozycja regionu, pożądane zmiany strukturalne oraz przyszłe powiązania zewnętrzne i wewnętrzne regionu. Wyznacznikami różnych wizji przyszłości regionu są: system wartości, splot uwarunkowań rozwojowych oraz gra aktorów sceny regionalnej

30. Problematyka lokalizacji działalności gospodarczej

Co jest gdzie – odnosi się do każdego rodzaju działalności lub podmiotu oraz do preferencji, decyzji i zachowań lokalizacyjnych

Dlaczego tam jest – odnosi się do czynników determinujących lokalizacje działalności lub podmiotów gospodarczych, do orientacji i modeli lokalizacyjnych ze względu na nieruchomość czynników, niepodzielność działalności, stopień mobilności produktów.

- dlaczego ludzi osiedlanie się w pewnym mieście lub regionie, w oparciu o co przedsiębiorcy i inwestorzy decydują się na prowadzenie działalności i inwestycje w pewnym mieście lub regionie.

Co z tego wynika – średnio i długoterminowe przewagi lokalizacyjne, oszczędności/korzyści koncentracji przestrzennej, źródła podaży czynników i rynku zewnętrzne produktów

31. Model lokalizacyjny zdeterminowany przez kohezję

Model oparty na wzajemnym przyciąganiu się podmiotów, na relacjach bliskości i sąsiedztwa, a w rezultacie na aglomeracji i skupianiu się podmiotów.

Siły aglomeracyjne skupiają te same lub różne rodzaje podmiotów i działalności, mogą one być wynikiem popytu lub produkcji (podaży).

Każdy podmiot dąży do znalezienia przewagi przez lokalizowanie się blisko innych podmiotów tego samego rodzaju, jednakże output (wynik), każdego z nich jest w pewnym zakresie różny i zmienia się w mało przewidywalnym stopniu. Oznacza to, że kupujący mogą dokonywać zakupów porównując różne oferty sprzedających.

Lokalizacje sprzedaży przyciągają kupujących stosownie do tego jak szeroki jest wybór, który mogą zaoferować. Sprzedające firmy zyskują przez stawanie się częścią dużego klastra (skupienia).

Siły aglomeracyjne biorą się również z oszczędności zewnętrznych dużego skupienia działalności wysoko wyspecjalizowanych dostawców nakładów: pracy, komponentów, usług i innych.

Oszczędności zewnętrzne biorą się także z rosnącej wielkości obszarów miejskich, a zwłaszcza występującej na obszarach metropolitarnych poprzez ich zdolność do rozwijania różnorodnej oferty podaży zasobów pracy, usług publicznych oraz sieci ich wykonawstwa.

32. Zachowania właścicieli kupujących na rynku nieruchomości gruntowych

Zarządzanie użytkowaniem ziemi w miastach i na obszarach miejskich poprzez system cen prowadzi do utożsamiania ceny użytkowania konkretnej przestrzeni/parceli ze skapitalizowaną rentą (dochodem).

Każda parcela gruntu dochodzi do najwyższej stawki oferowanej przez kupującego ze względu na dążenie właścicieli gruntów do zmaksymalizowania ich własnego dochodu.

Każda działka poszukuje takiej działalności i takiego konkretnego użytkowania, który zapłaci największa cenę w porównaniu z innymi potencjalnymi nabywcami, dzierżawcami lub wynajmującymi.

Każdy potencjalny użytkownik porównuje różne miejsca na podstawie tego jak dużą rentę położenia i powierzchni może zapłacić w warunkach, gdy rynek nieruchomości gruntowych nie spełnia doskonale funkcji alokacyjnej.

33. Od miasta atrakcyjnego do miasta konkurencyjnego

Miasta atrakcyjne są ośrodkami mającymi zdolność:

 Zatrzymania i rozwijania aktualnie funkcjonujących na ich obszarze ludzi i organizacji

 Przyciągania i zakorzeniania nowych ludzi, organizacji, działalności, wydarzeń i inwestorów

Miasta atrakcyjne są ośrodkami:

 W których siły dośrodkowe przeważają nad siłami odśrodkowymi i SA to spójne ośrodki o silnej tożsamości

 Tętniącymi życiem we wszystkich jego przejawach tj. życiem gosp., społecznym, kulturowym itd.

Miasta konkurencyjne są ośrodkami posiadającymi zdolność:

 Lokowania produktów, dóbr i usług wytwarzanych na ich obszarze na rynkach zewnętrznych

 Oferowania swoim obecnym i potencjalnym rezydentom i użytkownikom wartości rynkowych i nierynkowych, odpowiadających ich potrzebom i oczekiwaniom

Miasta konkurencyjne są ośrodkami:

 Posiadającymi silną pozycję w grupie miast tej samej wielkości, rangi i profilu

 O korzystnym wizerunku, o uznanej marce, reputacji i renomie w różnych dziedzinach

 Dysponującymi atutami wyróżniającymi, miejscami i organizacjami będącymi magnesami i wizytówkami

34. Czynniki konkurencyjności regionalnej

STRUKTURA GOSPODARCZA REGIONU

 Profesjonalność instytucji pierwszego kontaktu

 Bliskość dostawców i odbiorców

 Dostępność banków, ubezpieczeń i usług prawnych

 Dostępność kapitału podwyższonego ryzyka

 Kultura przedsiębiorcza

NIERUCHOMOŚCI I INFRASTRUKTURA REGIONU

 Podaż i cena terenów inwestycyjnych

 Podaż i koszt energii

 Dołączalność i dostępność transportowa

 System informacji i komunikacji

SYSTEM EDUKACYJNY I RYNEK PRACY

 Podaż i koszt pracy

 Bliskość wyposażenia służącego szkoleniom

 Bliskość uniwersytetu szkół wyższych

 Obiekty oświaty i ich wyposażenie

WYPOSAŻENIE SPOŁECZNE REGIONU

 Koszt zamieszkania

 Oferta spędzania czasu wolnego

 Urządzenia i tereny rekreacyjne

 Obiekty kulturalne

35. Region wobec wyzwań rozwojowych

Każdy region, jego społeczność, gospodarka i przywództwo stoi wobec wyzwań strategicznych. Ich postrzeganie, podejmowanie i sprostanie im oznacza eliminowanie stanów nierównowagi strukturalnej, wyprzedzające przygotowanie się na przyszłe zewnętrzne presje i wymuszenia oraz dokonywanie wyboru i podejmowanie decyzji strategicznych zapewniających trwały rozwój regionu. Regiony stoją wobec wyzwań cywilizacyjnych, aspiracyjnych, pozycjonalnych, kompetencyjnych, organizacyjnych i finansowych

36. Dynamika regionu

• REGION ATRAKCYJNY: ATUTY, MAGNESY

• REGION KREATYWNY: NOWE IDEE, WYTWORY

• REGION UCZĄCY SIĘ: WIEDZA, DOBRE PRAKTYKI

• REGION SPÓJNY: TRADYCJE I INNOWACJE

Dynamika regionów: (mechanizmy rozwoju regionalnego)

• Międzynarodowa konkurencja i kooperacja regionów

• Międzynarodowa alokacja inwestycji infrastrukturalnych

• Międzynarodowe przepływy pracy i kapitału

Konwergencja i spójność regionów

37. Czynniki międzynarodowej konkurencyjności regionu

• Intensywność regionu na arenie międzynarodowej i jego atrakcyjność dla inwestycji zagranicznych

• Przedsiębiorczość, kompetencje menadżerskie i produktywność kapitału ludzkiego

• Infrastruktura biznesowa, badawczo-rozwojowa, informacyjno-komunikacyjna, transportowa, środowiskowa. Jakość i standard życia

Czynniki konkurencyjności regionu priorytetowe dla przedsiębiorstw:

• Struktura gospodarcza regionu

• Nieruchomości i infrastruktura regionu

• System edukacyjny i rynek pracy

• Wyposażenie społeczne regionu

38. Model 3T miasta konkurencyjnego.

TECHNOLOGIA (INNOWACJE)

Działalność High Tech –

koncentracja przestrzenna

tworzenie wartości dodanej

DUŻE MIASTO/METROPOLIA; OBSZAR MIEJSKI/METROPOLITALNY

TOLERANCJA TALENT

Czynniki pozarynkowe, kulturowe Klasa kreatywna (twórcze

(otwartość ludzi i kapitału ludzkiego, zarządy, wykształcenie wyższe)

Wielokulturowość)

39. Problematyka rozwoju regionalnego

• Jak region postrzega swoje otoczenie – relacje między regionem a jego metropolia i centrami regionalnymi oraz regionu z jego subregionami

• Jak regiony oddziałują na siebie – relacje między regionami w skali krajowej i europejskiej, konkurowanie i współpraca regionów

• Jak regiony rozwijają się – wewnętrzne i zewnętrzne czynniki rozwoju regionalnego, rola miast w rozwoju regionalnym, cykl zycia i fazy rozwojowe regionu, regiony o ekspansywnej strukturze, o strukturze odpornej na kryzysy, o kryzysogennej strukturze, regiony schyłkowe, regiony w procesie przejścia ekonomicznego (Górny Śląsk)

40. Gospodarka regionalna oparta na wiedzy i kreatywności

41. Orientacja lokalizacyjna ludzi

• Ludzie kierują się wyborze różnicami między lokalizacjami według kryterium realnego dochodu

• Ludzie migrują do miast oferujących więcej miejsc pracy lub wyższe dochody

• Ludzie o wyższym poziomie zawodowym, edukacyjnym i wyższym poziomie dochodów są geograficznie bardziej mobilni

• Ludzie definiują lokalne i regionalne rynki pracy z punktu widzenia łatwości przemieszczenia, krótkich podróży oraz lokalizacje zamieszkania z punktu widzenia jakości i stylu życia

42. Fundamentalne składowe miasta

- Centrum / śródmieście

- Subcentra

- Suburbia / przedmieścia, obszary podmiejskie

43. Mechanizmy rozwoju regionalnego

44. Polityka rozwoju regionalnego (model tradycyjny)

45. Polityka rozwoju regionalnego (model kontraktacyjny)

45. Strategie rozwoju regionu

są podstawowym dokumentem, na podstawie, którego prowadzona jest średnioterminowa polityka intraregionalna.

U podstaw strategii rozwoju każdego regionu znajdują się:

- zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania

- całościowa i zintegrowana wizja rozwoju

- strategiczne wyzwania rozwojowe

I. DIAGNOZA SYTUACJI REGIONU

BILANS STRATEGICZNY REGIONU

II. POLA STRATEGICZNE ROZWOJU REGIONU

WIZJA ROZWOJU REGIONU

III. GENERALNE CELE I OPCJE STRATEGICZNE

DZIEDZINOWE PRIORYTETY

SPECYFICZNE CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ

IV. INDYKATYWNA, KOMPLEKSOWA TABELA FINANSOWA ŚRODKÓW

PRZEZNACZONYCH NA PRIORYTETY DZIEDZINOWE

V. SYSTEM MONITOROWANIA I EWALUACJI STRATEGII

46. Strategiczna karta wyników regionu

jest narzędziem kontroli strategicznej , metodą całościowego oglądu procesu realizacji strategii regionalnej. Tworzy ją specyficzny zbiór wskaźników i mierników. Pozwala monitorować i oceniać postępy w zakresie realizacji wizji i strategii regionu. Zawarte są w niej trzy perspektywy : innowatora, klienta i partnera regionu.

47. Od miasta kreatywnego do miasta przedsiębiorczego

Miasta kreatywne są ośrodkami posiadającymi zdolność:

 Generowania nowych idei i nowatorskich projektów, w tym oryginalnych projektów architektonicznych i rozwiązań urbanistycznych

 Organizowania różnorodnych wydarzeń kulturalnych, naukowych, biznesowych i rozrywkowych dostarczających unikatowych przeżyć i korzyści

Miasta kreatywne są ośrodkami posiadającymi potencjał kreatywny, na który składają się:

 Kreatywni ludzie, kreatywnych zasobów, środowiska kreatywne obejmujące ludzi i miejsca

 Wizjonerskie przywództwo publiczne i liderzy publiczni skupiający wokół siebie różne grupy i środowiska społeczne i zarządowe

 Instytucje, wyposażenie i infrastruktura przyczyniające się do rozwoju i wspierania środowisk twórczych

Miasta przedsiębiorcze są ośrodkami, w których:

 Powstają nowe firmy i instytucje, nowe projekty i inwestycje

Miasta przedsiębiorcze są ośrodkami, w których:

 Rodzą się nowi przedsiębiorcy, założyciele mikro- i małych przedsiębiorstw

 Rośnie potencjał fiskalny i realizuje się więcej aniżeli w porównywalnych ośrodkach, projektów publicznych z posiadanych i pozyskiwanych ośrodków

 Podejmowane i realizowane są ekonomicznie uzasadnione i użyteczne społecznie inicjatywy poprzez zorganizowane społeczności lokalne

48. Wskaźniki rozwoju regionu

- Globalizacja (gospodarki i otoczenia),

- Konkurencyjność ekonomiczna (przewaga/dystans)

- Restrukturyzacja firm i regionów (wymuszona/planowana)

- Aktywność przedsiębiorcza trzech sektorów

Oszczędności zewnętrzne biorą się także z rosnącej wielkości obszarów miejskich, a zwłaszcza występują na

obszarach metropolitalnych, poprzez zdolność do rozwijania różnorodnej oferty podaży zasobów pracy,

usług publicznych oraz sieci od wykonawstwa i kooperacji. Są to tzw. oszczędności urbanizacyjne

49. Diagnoza rozwoju regionu

DIAGNOZOWANIE REGIONU W WYMIARZE SPOŁECZNYM

- SYTUACJA DEMOGRAFICZNA, MOBILNOŚĆ LUDNOŚCI

- STRUKTURA ZATRUDNIENIA

- POZIOM I STRUKTURA DOCHODÓW

- SYTUACJA MIESZKANIOWA

- USŁUGI I INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

- BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE

- WARUNKI I JAKOŚĆ ŻYCIA

- DEMOKRACJA LOKALNA I INICJATYWY LOKALNE

• SEKTOR INSTYTUCJI POZARZĄDOWYCH

50. Współzależność lokalizacyjna ludzi i firm

(Rynek pracy obszaru miejskiego: Lokalizacje ludzi i firm):

1) a. Podaż pracy w lokalizacji i na obszarze miejskim.

b. Zróżnicowanie realnego dochodu między lokalizacjami oraz między obszarami miejskimi

2) a. Popyt na pracę w lokalizacji i na obszarze miejskim

b. Zróżnicowanie kosztu pracy i produktywności między lokalizacjami oraz między obszarami miejskimi

51. Wyrównawcza polityka regionalna

- Monitorowanie sytuacji społecznej i zasobów ludzkich w regionie

- Przeciwdziałanie ubóstwu, bezrobociu, dezintegracji i marginalizacji

- Wzrost dostępności do usług społecznych

- Eliminacja różnic regionalnych na tle płci i pochodzenia

- Zmniejszenie różnic w poziomie rozwoju i warunków życia

- Wyrównywanie szans życiowych i rozwojowych

• Trwały rozwój społeczny regionu

52. Regiony wobec wyzwań strategicznych

53. Model partnerstwa sieciowego