Temat: - Z wizytą w Albanii, Rosji i Korei - utrwalenie wiadomości na temat pisowni rzeczowników rodzaju żeńskiego.

Cele lekcji:

• Ogólny- podniesienie sprawności językowej uczniów poprzez usystematyzowanie wiedzy na temat pisowni rzeczowników rodzaju żeńskiego, zakończonych w mianowniku liczby pojedynczej na -ja ,- ia, -ea.

• Operacyjne:

1. Poziom wiadomości: Uczeń wie kiedy rzeczowniki rodzaju żeńskiego w D. , C. i Msc. są zakończone na – i, -ji, -ii.

2. Poziom umiejętności- Uczeń potrafi poprawnie zapisać D., C. i Ms. rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych na -ja,- ia,- ea.

3. Poziom postaw- Uczeń troszczy się o poprawność językową.

Metody kształcenia:

• Metoda pogadanki

• Metoda ćwiczebna

Forma organizacyjna

• Praca zespołowa

• Praca samodzielna

Środki i materiały dydaktyczne:

• H. Dobrowolska, Jutro pójdę w świat. Podręcznik do kształcenia literackiego, kulturowego i językowego dla klasy 6 szkoły podstawowej, WsiP, Warszawa 2010

• Karta pracy

Bibliografia metodyczna:

• M. Froelichowa , J. Ledochowska, Metodyka nauczania ortografii w szkole ogólnokształcącej, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1961.

• Z. Klemensiewicz, Wybrane zagadnienia metodyczne z zakresu nauczania gramatyki, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1959.

• W. Okoń ,Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Żak, Warszawa 1995.

Bibliografia merytoryczna:

• D. Krzyżyk, E. Polański, D. Zarębski, Ortografia i interpunkcja w klasach IV-VIII- wiadomości i ćwiczenia, Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce 1994.

• J. Nowak, Uczę się ortografii: zasady pisowni, ćwiczenia, teksty dyktand: klasy 6-8, Nowe Wydawnictwo Warszawskie, Warszawa 1996.

• E. Polański, A. Rychlik, Ortografia i interpunkcja w szkol :praktyczne kompendium nie tylko dla nauczycieli: szkoła podstawowa i gimnazjum, Piktor, Łódź 2006.

• Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni interpunkcji, pod red. E. Polańskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

Budowa lekcji	Przebieg lekcji	Uwagi
Wprowadzenie	Przywitanie klasy, odczytanie listy obecności. Zapisanie tematu lekcji- Z wizytą w Albanii, Rosji i Korei- utrwalenie wiadomości na temat pisowni rzeczowników rodzaju żeńskiego. Rozdanie kart pracy uczniom (zad. Nr 1)- ich zadaniem, wyodrębnienie z tekstu rzeczowników rodzaju żeńskiego i podzielenie ich na 4 grupy: a) zakończone na - ja,(po spółgłoskach s,c,z) b)zakończone na - ea lub - ja (po samogłosce) c)obcego pochodzenia zakończone na - ia d)rodzime zakończone na –ia. Narysowanie na tablicy czterokolumnowej tabeli. Odczytanie przez uczniów wyników pracy, przeniesienie rozwiązań na tabelę znajdującą się na tablicy.	10 minut
Opracowanie	Przypomnienie przez jednego z uczniów pytań przypadków [ Mianownik (kto? co?) Dopełniacz (kogo? czego)Celownik (komu? czemu) Biernik (kogo? co?) Narzędnik (z kim? z czym?) Miejscownik (o kim? o czym?) Wołacz]. Prośba o odmienienie przez przypadki przykładowego rzeczownika np. lekcja (M.- lekcja, D.- lekcji, C.- lekcji, B.-lekcję, N.- lekcją, Msc.- lekcji, W.- lekcjo) . Rozdanie drugiej części kart pracy, odczytanie polecenia. Uczniowie samodzielnie wykonują zadanie nr 2. Sformułowanie wniosków wynikających z wykonanych ćwiczeń- Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ja, które występuje po s, c, z – mają w D., C. i Msc. zakończenie –ji. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone – ja, które występuje po samogłoskach oraz - ea -mają w D., C. i Msc. Zakończenie –i Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na- ia, które występuje po p, b, f, w, m, t, d, r, l, k, g, ch w wyrazach obcych oraz po n w wyrazach, w których z akończenia wymawiamy jako ńja – mają w D., C. i Msc. zakończenie -ii Rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone na -ia, które występuje po p, b, f, w, m w wyrazach rodzimych (np. hrabia, hrabi) oraz po n w wyrazach, których zakończenia wymawiamy ńa- mają w D., C. i Msc. zakończenie - i	25 minut
Utrwalenie	Odczytanie polecenia nr 3, samodzielna praca uczniów. Uczniowie kolejno odczytują uzupełniony o końcówki –i –ji lub –ii wierszyk uzasadniając swój wybór zakończeń rzeczowników. Podziękowanie uczniom za współpracę.	10 minut

1. Znajdź w tekście rzeczowniki rodzaju żeńskiego i przyporządkuj je do odpowiedniej kolumny tabeli.

Nad Gdynią szalała śnieżna zawieja. Łucja siedziała na parapecie okna, wpatrzona w pustą aleję.

- Nawet kawiarnia wypełniona zazwyczaj po brzegi ludźmi, pochłoniętymi dyskusją, świeci dzisiaj pustkami.- pomyślała i wsłuchała się w odgłosy dochodzące z sąsiedniego pokoju. Z pokojem dziewczynki sąsiadowała jadalnia, gdzie często przesiadywała jej babunia. W tej chwili oglądała telewizję:

- Legia Warszawa zremisowała z Wisłą Kraków! Gdynia została zasypana! – ulice nieprzejezdne, pługi nie nadążają z odśnieżaniem-miejmy nadzieję, że pogoda szybko ulegnie poprawie. W kinach ukazał się film pt. „Hrabia Monte Christo”- adaptacja kultowej powieści A. Dumasa... – rozbrzmiewał głos prezentera.

- Co za monotonia!- wykrzyknęła Łucja rozglądając się po pomieszczeniu. Jej uwagę zwróciła fotografia, której kopia wisiała także w pokoju rodziców. Zdjęcie wykonane było w wakacje przeszło dwa lata temu.

-Albania.. -ach jakbym chciała tam wrócić – westchnęła dziewczynka i otworzyła szafę. Czerwona suknia, w której prezentowała się na zdjęciu, leżała w głębi, przysłonięta zimowym płaszczem mamy. Kiedy po nią sięgnęła z kieszonki wyleciała zasuszona orchidea. Rozradowana, pobiegła do mamy pokazać jej swoje znalezisko.

- Mamo, gdzie pojedziemy w tym roku?- spytała z uśmiechem

-Och, nie wiem córeczko, masz jakąś propozycję?

- Jest tyle miejsc w których nas jeszcze nie było: Korea, Dania, Norwegia, Portugalia, Brazylia, Rosja, Gruzja- spędźmy tydzień w każdym z nich!

- Oj Łucjo, Łucjo Ty i ta Twoja fantazja.-powiedziała mama z uśmiechem-Lepiej zejdź na ziemię bo jutro czeka Cię biologia, chemia, historia.. a Ty jeszcze nawet nie zajrzałaś do książek.

RZECZOWNIKI RODZAJU ŻEŃSKIEGO ZAKOŃCZONE W MIANOWNIKU NA:
- ja(po spółgłoskach s,c,z)

1. Z każdej grupy rzeczowników z poprzedniego ćwiczenia wybierz po 3 wyrazy i zapisz je w odpowiedniej formie. Zakończenia podkreśl kolorowym długopisem.

MIANOWNIK ( kto? co?)	DOPEŁNIACZ (kogo? Czego?)	CELOWNIK (komu? Czemu?)	MIEJSCOWNIK (o kim? o czym?)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

3. W podanym wierszyku wpisz zakończenia -ii, -ji, lub -i:

Była sobie pewna Wisia

i wiadomo nie od dzisiaj,

że uwielbia odwiedziny

u znajomych i rodziny.

Pojechała do Hiszpan...,

by wizytę pewnej pani

złożyć całkiem niespodzianą

albo by nazajutrz rano

we Franc... u babc... Zos...

nagle się na grilla wprosić.

Była w Grec..., Ros..., Gruz...,

Norweg... i Andaluz....

W Holand... u pana Jana

spędza święto tulipana.

Zebrała bukiet konwal...,

poleciała do Austral...

i tam ledwie znanej Krys...

miesiąc już na szy... wisi.

Potem płynie do Afryki

pragnąc poznać ten kraj dziki

i korzysta z uprzejmości

cioc... Kas..., gdzie się gości,

odwiedzając przy okaz...

babcię cioc... Anastaz...

i kuzynki babc... Zos...,

córki Han... i Małgos...,

aż jej wszyscy mają dosyć.

Pisze Majka do Kornel...:

"By tę Wisię diabli wzięli".

Wisia to wielka plotkara

czy spotka ją w końcu kara?

Nie było wielkiej nadzie...,

gdy przeżyła burzę w knie...,

strajk w Japon..., bunt w Kore...,

pożar w lasach Ameryki,

jak zbierała tam goździki,

jakby była w ciężkiej zbro....

Każdy się już Wis... boi!

Na ale... w centrum Ustk...,

kiedy kupowała chustki

coś zawisło jej u szy...:

okaz jadowitej żmi...

i nie było już nadzie....

Biedną żmiję diabli wzięli!

Uważajcie, bo ta Wisia

przyjdzie nam do klasy dzisiaj!

1.Znajdź w tekście rzeczowniki rodzaju żeńskiego i przyporządkuj je do odpowiedniej kolumny tabeli.

Nad Gdynią szalała śnieżna zawieja. Łucja siedziała na parapecie okna, wpatrzona w pustą aleję.

- Nawet kawiarnia wypełniona zazwyczaj po brzegi ludźmi, pochłoniętymi dyskusją, świeci dzisiaj pustkami.- pomyślała i wsłuchała się w odgłosy dochodzące z sąsiedniego pokoju. Z pokojem dziewczynki sąsiadowała jadalnia, gdzie często przesiadywała jej babunia. W tej chwili oglądała telewizję:

- Legia Warszawa zremisowała z Wisłą Kraków! Gdynia została zasypana! – ulice nieprzejezdne, pługi nie nadążają z odśnieżaniem-miejmy nadzieję, że pogoda szybko ulegnie poprawie. W kinach ukazał się film pt. „Hrabia Monte Christo”- adaptacja kultowej powieści A. Dumasa… – rozbrzmiewał głos prezentera.

- Co za monotonia!- wykrzyknęła Łucja rozglądając się po pomieszczeniu. Jej uwagę zwróciła fotografia, której kopia wisiała także w pokoju rodziców. Zdjęcie wykonane było w wakacje przeszło dwa lata temu.

-Albania.. -ach jakbym chciała tam wrócić – westchnęła dziewczynka i otworzyła szafę. Czerwona suknia, w której prezentowała się na zdjęciu, leżała w głębi, przysłonięta zimowym płaszczem mamy. Kiedy po nią sięgnęła z kieszonki wyleciała zasuszona orchidea. Rozradowana pobiegła do mamy pokazać jej swoje znalezisko.

- Mamo, gdzie pojedziemy w tym roku?- spytała z uśmiechem

-Och, nie wiem córeczko, masz jakąś propozycję?

- Jest tyle miejsc w których nas jeszcze nie było: Korea, Dania, Norwegia, Rosja, Gruzja..- spędźmy tydzień w każdym z nich!

- Oj Łucjo, Łucjo Ty i ta Twoja fantazja.-powiedziała mama z uśmiechem-Lepiej zejdź na ziemię bo jutro czeka Cię biologia, chemia, historia.. a Ty jeszcze nawet nie zajrzałaś do książek.

RZECZOWNIKI RODZAJU ŻEŃSKIEGO ZAKOŃCZONE W MIANOWNIKU NA:
- ja(po spółgłoskach s,c,z)
- dyskusja - telewizja - adaptacja -propozycja -Rosja -Gruzja -fantazja -Łucja

2. Z każdej grupy rzeczowników z poprzedniego ćwiczenia wybierz po 3 wyrazy i zapisz je w odpowiedniej formie. Zakończenia podkreśl kolorowym długopisem

MIANOWNIK ( kto? co?)	DOPEŁNIACZ (kogo? Czego?)	CELOWNIK (komu? Czemu?)	MIEJSCOWNIK (o kim? o czym?)
1. Dyskusja 2. Adaptacja 3. Gruzja 4.Orchidea 5.Zawieja 6.Aleja 7.Legia 8.Dania 9.Historia 10.Kawiarnia 11.Hrabia 12.Babunia	Dyskusji Adaptacji Gruzji Orchidei Zawiei Alei Legii Danii Historii Kawiarni Hrabi Babuni	Dyskusji Adaptacji Gruzji Orchidei Zawiei Alei Legii Danii Historii Kawiarni Hrabi Babuni	Dyskusji Adaptacji Gruzji Orchidei Zawiei Alei Legii Danii Historii Kawiarni Hrabi Babuni

3. W podanym wierszyku wpisz zakończenia -ii, -ji, lub -i:

Była sobie pewna Wisia

i wiadomo nie od dzisiaj,

że uwielbia odwiedziny

u znajomych i rodziny.

Pojechała do Hiszpanii...,

by wizytę pewnej pani

złożyć całkiem niespodzianą

albo by nazajutrz rano

we Francji... u babci... Zosi...

nagle się na grilla wprosić.

Była w Grecji..., Rosji..., Gruzji...,

Norwegii... i Andaluzji....

W Holandii... u pana Jana

spędza święto tulipana.

Zebrała bukiet konwalii...,

poleciała do Australii...

i tam ledwie znanej Krysi...

miesiąc już na szyi... wisi.

Potem płynie do Afryki

pragnąc poznać ten kraj dziki

i korzysta z uprzejmości

cioci... Kasi..., gdzie się gości,

odwiedzając przy okazji...

babcię cioci... Anastazji...

i kuzynki babci... Zosi...,

córki Hani... i Małgosi...,

aż jej wszyscy mają dosyć.

Pisze Majka do Kornelii...:

"By tę Wisię diabli wzięli".

Wisia to wielka plotkara

czy spotka ją w końcu kara?

Nie było wielkiej nadziei...,

gdy przeżyła burzę w kniei...,

strajk w Japonii..., bunt w Korei...,

pożar w lasach Ameryki,

jak zbierała tam goździki,

jakby była w ciężkiej zbroi....

Każdy się już Wisi... boi!

Na alei... w centrum Ustki,

kiedy kupowała chustki

coś zawisło jej u szyi...:

okaz jadowitej żmii...

i nie było już nadziei....

Biedną żmiję diabli wzięli!

Uważajcie, bo ta Wisia

przyjdzie nam do klasy dzisiaj!