Temat: System oświaty:
Podstawa programowa :
Pojęcie
Uregulowanie prawne
Struktura
Zmiany w podstawie po reformie programowej
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
Nowelizacja Ustawy o systemie oświaty (z dn. 19 marca 2009r.)
Podstawa programowa- w polskim prawie oświatowym to obowiązkowy na danym etapie edukacyjnym zestaw treści nauczania oraz umiejętności zdobytych przez dzieci, dotyczy wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w szkołach podstawowych gimnazjach i liceach. Od poprzednich wyróżnia ją opisanie wiadomości i umiejętności zgodnie z ideą europejskiej struktury klasyfikacji.
Ogłasza ją minister odpowiedzialny za oświatę i wychowanie. Określa ją Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej na podstawie artykułów i ustaw.
Podstawa programowa składa się z 8 tomów. Pierwszy z nich dotyczy edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, a pozostałe nauki poszczególnych przedmiotów w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Każdy tom podzielony jest na 3 części: części ogólnej (mówiącej o przyczynie zmiany podstawy programowej, celach kształcenia, umiejętnościach zdobywanych przez uczniów, zadaniach szkoły) część szczegółowa( zawiera warunki i sposoby realizacji podstawy programowej w poszczególnych klasach i na poszczególnych przedmiotach) część trzecia to opinie o podstawie programowej (uchwały Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego oraz Uwagi Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich)
Zmiany w podstawie programowej po reformie:
Wyrównanie szans edukacyjnych:
Upowszechnienie wychowania przedszkolnego ( w różnych formach: przedszkola, oddziały przedszkolne, zespoły lub punkty przedszkolne)
Zapewnienie opieki świetlicowej
Spójny programowo czas nauki w gimnazjach oraz w szkołach ponadgimnazjalnych
Podniesienie jakości edukacji:
Nowa podstawa programowa ( precyzyjna, spójna, ciągła, uwzględniająca indywidualne podejście do dziecka)
Zagospodarowanie czasu przebywania dziecka w przedszkolu
przeprowadzenie obserwacji i analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole w roku poprzedzającym dokonana przez nauczyciela
każdy nauczyciel ma obowiązek przeprowadzenia i rejestrowania jednej godziny zajęć tygodniowo poza pensum*
nauczyciele szkół podstawowych i gimnazjów mają obowiązek przeprowadzenia i rejestrowania dwóch godzin zajęć tygodniowo poza pensum
Nowelizacja Ustawy o systemie oświaty:
Obniżenie wieku obowiązku szkolnego ( do 6 roku życia)
Obowiązek edukacji przedszkolnej dla dziecka pięcioletniego
Podstawa programowa jako podstawowy dokument określający zakres treści nauczania umiejętności oraz wymagania
Wybranie lub opracowanie przez nauczycieli programów nauczania zgodnych z podstawą programową
W nauczaniu domowym realizacja tej samej podstawy programowej co w szkole
Uczniowie oddziałów międzynarodowych mają obowiązek nauki języka polskiego oraz historii i geografii Polski zgodnie z polską podstawą programową kształcenia ogólnego
*pensum- określona liczba godzin zajęć dydaktycznych i naukowych, do której obowiązany jest pracownik instytucji dydaktycznej i naukowej
PRZYKŁAD
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych
II ETAP EDUKACYJNY KLASY IV-VI
Cele kształcenia- wymagania ogólne
Np.
Odbiór odpowiedzi wykorzystanie zawartych w nich informacji
Uczeń rozwija sprawność uważnego słuchania, czytania głośnego i cichego oraz umiejętność rozumienia znaczeń dosłownych i prostych znaczeń przenośnych; zdobywa świadomość języka jako wartościowego i wielofunkcyjnego narzędzia komunikacji, rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go wiadomości, a także ich porządkowania oraz poznawania dzieł sztuki; uczy się rozpoznawać różne teksty kultury, w tym użytkowe, oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru.
Analiza i interpretacja tekstów kultury
Tworzenie wypowiedzi
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Np.
Odbiór odpowiedzi wykorzystanie zawartych w nich informacji
Czytanie i słuchanie. Uczeń:
Sprawnie czyta teksty głośno i cicho
Określa temat i główną myśl tekstu
Identyfikuje nadawcę i odbiorcę ( autora, narratora, czytelnika, słuchacza)
Identyfikuje wypowiedzi jak tekst informacyjny, literacki, reklamowy
Rozpoznaje formy gatunkowe (zaproszenia, życzenia i gratulacje, zawiadomienie i ogłoszenie, instrukcję w tym przepis)odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
Odróżnia zawarte informacje w tekście ważne od informacji drugorzędnych
Wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte);
Rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi;
Wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz);
Dostrzega relacje między częściami składowymi wypowiedzi (tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity).
2.Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń korzysta z informacji zawartych w encyklopedii, słowniku ortograficznym, słowniku języka polskiego (małym lub podręcznym), słowniku wyrazów bliskoznacznych.
3.Świadomość językowa. Uczeń
Rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka, okolicznik);
Rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte, pojedyncze i złożone (współrzędnie i podrzędnie), równoważniki zdań– i rozumie ich funkcje;
Rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik) i wskazuje różnice między nimi;
Rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, czasów i rodzajów gramatycznych – rozumie ich funkcje w wypowiedzi;
Rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się(gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała).
Analiza i interpretacja tekstów kultury
Tworzenie wypowiedzi
Teksty kultury poznawane w całości – nie mniej niż 4 pozycje książkowe w roku szkolnym oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości:
Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród; Jan Brzechwa Akademia Pana Kleksa; Carlo Collodi Pinokio; Roald Dahl Charlie i fabryka czekolady; Antonina Domańska Historia żółtej ciżemki; Irena Jurgielewiczowa Ten obcy; Stanisław Lem Bajki robotów; Clive Staples Lewis Lew, Czarownica i stara szafa; Astrid Lindgren Bracia Lwie Serce; Kornel Makuszyński Szatan z siódmej klasy; Aleksander Minkowski Dolina Światła; Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni; Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza; Edmund Niziurski – wybrana powieść(np. Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa); Joanna Olech Dynastia Miziołków; Joanna Onichimowska – wybrana powieść(np. Duch starej kamienicy, Daleki rejs); René Goscinny,Jean-Jacques Sempé Mikołajek (wybór opowiadańz dowolnego tomu); Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy; Alfred Szklarski – wybrana powieść(np. Tomek w krainie kangurów); Dorota Terakowska Władca Lewawu; Mark Twain Przygody Tomka Sawyera; John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem; Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata; Moony Witcher Dziewczynka z szóstego księżyca; wybór mitów greckich, bażni i legend; wybór kolęd; wybór pieni patriotycznych; wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży; film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego; wybrane programy telewizyjne.