Nr zespołu: 2 | Temat: Pomiar właściwości Lepkosprężystych Polimerów |
Data: 27.05.2011 |
---|---|---|
Grupa: 1 | Imiona i nazwiska: Blok Artur, Bigaj Piotr, Biernat Jakub, Bierca Piotr, Bielesz Piotr, Bąk Filip, Bełzowski Jarosław, Będkowski Mateusz, Baryła Łukasz |
Ocena: |
Cel ćwiczenia: Analiza właściwości lepkosprężystych polimeru PTFE i kompozytów na osnowie PTFE w temperaturach 20 i 100°C.
Część teoretyczna:
Odkształcenia lepkosprężyste mają charakter odkształceń sprężystych, jednak odkształcenie powrotne zachodzi tutaj w pewnym nieco dłuższym okresie czasu, zwanym czasem relaksacji. Czas relaksacji danego materiału zależy od temperatury w jakiej przebiegało jego odkształcenie.
Ważnym czynnikiem wpływającym na strukturę polimerów jest temperatura, gdyż stałe sprężystości zmieniają się wraz z przekroczeniem jej charakterystycznych wartości. Wyróżniamy temperaturę mięknięcia i temperaturę płynięcia.
Temperatura mięknięcia oddziela od siebie stan szklisty od stanu wysokoplastycznego, natomiast temperatura płynięcia to temperatura, w której ciała amorficzne zaczynają pod wpływem przyłożonej siły trwale odkształcać się. Odnosi się ona do materiałów o strukturze bezpostaciowej lub do tworzyw o przewadze struktury krystalicznej.
Sumaryczne odkształcenie zachodzące w tworzywie sztucznym jest sumą odkształceń: sprężystego, lepkosprężystego i plastycznego.
Interpretacja odkształcenia w funkcji czasu obrazuje, iż w miarę postępującego odkształcenia sprężystego, przeradza się ono w odkształcenie elastyczne (sprężyste opóźnione), aby przekształcić się w odkształcenie plastyczne trwałe.
Po zdjęciu obciążenia, nanostruktura materiału zdąża do odtworzenia się. Następuje zanik odkształcenia sprężystego natychmiastowego i elastosprężystego, w określonym czasie reakcji. Próbka nie odtwarza swej pierwotnej długości, z powodu odkształcenia plastycznego trwałego.
Temperatura kruchości – oddziela w stanie szklistym podstan wymuszonej elastyczności od stanu kruchego (nieciągliwego).
Część Doświadczalna:
Pomiar przeprowadzono na stanowisku badawczym Micro-Combi-Tester szwajcarskiej firmy CSEM. Badaniu poddano cztery próbki w kształcie walca. Polegało ono na wciskaniu w próbkę wgłębnika ze stalową kulką. Siła z jaką wgłębnik był wciskany wzrastała od zera z szybkością 6N/minutę aż do osiągnięcia wartości 1N, następnie przez 1 minutę wgłębnik oddsiaływał na próbkę z taką siłą, po upływie tego czasu siłę zmniejszono do 10mN w tempie 6N/minutę. W tym czasie Micro-Combi-Tester zapisywał wyniki (czas, położenie wgłębnika, siła) do pliku.
Przedmiotem badań były cztery próbki:
PTFE w temperaturze 100°C
PTFE w temperaturze 20°C
PTFE z dodatkiem 15% grafitu (w temp. pokojowej)
PTFE z dodatkiem 40% brązu (w temp. pokojowej)
Powyższe cztery wykresy przedstawiają zmiany obciążenia i głębokości penetracji w czasie.
Wykresy głębokości penetracji i siły zostały nałożone na siebie aby zobrazować to, że mimo iż obciążenie zostało utrzymane na poziomie 1N przez 60 s to głębokość penetracji czyli wgłębianie się kulki ciągle postępuje. Dzieje się tak ponieważ podczas stałego obciążenia próbki dominują odkształcenia lepkosprężyste.
Z pierwszego wykresu wynika że największe odkształcenie (wgłębienie penetratora) wystąpiło dla tarflenu w temp. 100⁰C i osiągnęło wartość 31665nm, następnie mniejsze odkształcenie o wartości 18146nm osiągnięto dla tarflenu w temp. pokojowej, mniejsze dla kompozytu PTFE+40% brązu około: 14299nm , a najmniejsze dla drugiego kompozytu PTFE+15% grafitu: 11726nm . Dla poszczególnych materiałów, wraz ze wzrostem stopnia odkształcenia obserwujemy coraz silniejsze odkształcenia lepkosprężyste.
Powyższe cztery wykresy przedstawiają względne zmiany głębokości penetracji w czasie.
Na powyższych czterech wykresach zaznaczono głębokości penetracji w zależności od deformacji jakie zaszły w danym czasie.
Wnioski:
Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić ,że wartość odkształcenia nie zależy od przyłożonego obciążenia, ale od temperatury materiału, jego składu chemicznego i modułu relaksacyjnego. Kompozyty tarflenowe, w których zastosowano napełniacze w postaci proszków brązu lub płatków grafitu charakteryzują się zwiększonym modułem relaksacyjnym porównaniu z czystym tarflenem i dzięki temu mają największą odporność na odkształcenia spośród badanych materiałów.
Materiał | PTFE 20C | PTFE 100C | PTFE+15G | PTFE+40B |
---|---|---|---|---|
Hv [Vickers] | 2,348 | 1,3796 | 3.3095 | 2,7982 |
H [MPa] | 23,034 | 14,32 | 32.466 | 27,45 |
E [GPa] | 0,71485 | 0,42429 | 1.7809 | 1,2321 |