1. wyjaśnić pojęcia: technologia, organizacja, zarządzanie

Technologia - dział techniki dotyczący metod wytwarzania i przetwarzania surowców i wyrobów. Celem jest racjonalizacja procesów technologicznych.

Organizacja – Na nasze potrzeby rozumiana jako czynność organizowania. Organizowanie to świadome i celowe doprowadzenie zbioru elementów do stanu w którym stanowią one scaloną całość, a wszystkie składniki współdziałają przy realizacji celu jakiemu ma służyć ta całość.

Kierowanie - jest oddziaływaniem jakiegoś obiektu na inny obiekt zmierzającym do tego aby obiekt kierowany mógł osiągnąć postawione cele.

Zarządzanie - planowanie, organizowanie, doskonalenie kadr, pobudzanie, kontrola wykonanych zadań

2. procesy budowlane, ich rodzaje

PROCES BUDOWLANY – zespół technologicznie powiązanych ze sobą robót / wykonywanych na placu budowy, na zapleczu itp./ którego celem jest wytworzenie określonej produkcji, związanej z wykonaniem elementów budowy. Procesy budowlane dzielimy na zasadnicze i pomocnicze:

• Procesy zasadnicze są wykonywane na wznoszonym obiekcie budowlanym, w miejscu ich wbudowania (tu zostają po zakończeniu procesu)

• Procesy pomocnicze są wykonywane dla zabezpieczenia procesów zasadniczych

Procesy budowlane można także podzielić z uwagi na ich złożoność na: procesy proste i złożone oraz przedsięwzięcia:

• Procesy proste – składają się z operacji roboczych, powiązanych ze sobą technologicznie, wykonywane są przez poszczególnych robotników lub pracowników jednego zawodu, lub pojedynczą maszynę

• Procesy złożone – składają się z różnych procesów roboczych, które są ze sobą w ścisłym technologicznym i organizacyjnym związku i mają na celu wytworzenie gotowej produkcji lub wykonanie elementu obiektu budowlanego

5. Cykl organizacyjny (etapy i ich teść)

Działanie zorganizowane to działanie, które ma określone cele. Cykl organizacyjny składa się z 5 etapów:

1 określanie celu działania

2 analiza warunków oraz dysponowanych zasobów - planowanie działania

3 działania przygotowawcze

4 realizacja zadania - celu

5 kontrola wyników.

8. metody organizacji pracy (charakterystyka i zasadnicze zależności)

Metoda równoległego wykonania

• równoczesne prowadzenie prac na przygotowanych frontach robót.

• wykonywanie prac czasochłonnych, których wykonanie możemy przyśpieszyć jedynie poprzez zatrudnienie wielu jednorodnych brygad

Zalety

• szybkość wykonania zbioru zadań;

Wady:

• konieczny szeroki front robót i spiętrzone potrzeby zasilania budowy,

duże zatrudnienie przy jednoczesnym słabym wykorzystaniu niektórych środków.

Metoda kolejnego (szeregowego) wykonania

• wykonywaniu procesów budowlanych przez brygadę kompleksową.

• Stosowana jest w realizacji małych obiektów budowlanych, przy wąskich frontach robót.

• Trudności w synchronizacji pracy różnych brygad w czasie całego procesu budowlanego, nie zapewniona ciągłość wykorzystania maszyn i urządzeń budowlanych

Zalety:

• małe zatrudnienie środków pracy,

• małe wymagania do frontu robót i zasilania budowy;

Wady:

- długi czas wykonania zbioru zadań.

Metoda pracy równomiernej

• podział ogólnego frontu robót na działki robocze, o bardzo zbliżonej pracochłonności i skierowaniu do prac na tych działkach specjalistycznych brygad.

• Brygady wykonują prace przechodząc w ustalonej kolejności z działki na działkę.

• Istotny dla tej metody jest rytm pracy równomiernej, który określa ilość czasu jaka powinna upłynąć od wejścia na działkę jednej brygady do wejścia na tę samą działkę następnej (w kolejności technologicznej) brygady.

Zalety: możliwość pełnego wykorzystania specjalizowanych środków pracy,

• równomierne zapotrzebowanie logistyczne;

Wady: czas realizacji zbioru zadań zależny jest od czasu oczekiwania kolejnych zespołów na dostępność pierwszego frontu robót oraz czasu „schodzenia” z ostatniego frontu robót.

• 9. metoda pracy ciągłej równoległej

T = t * n + r * ( m – 1 )

Gdzie; t – czas realizacji pracy na 1 działce

n - liczba działek

r – rytm pracy równomiernej (czas od wejścia 1 brygady do zakończenia jej prac i wejścia 2 brygady)m – liczba brygad

Jeżeli weźmiemy pod uwagę że t = r * k (k – ilość brygad na 1 działce pracujących jednocześnie) możemy wyrazić czas T jako funkcję rytmu pracy równomiernej T = r * ( k * n + m -1 ) z którego możemy wyznaczyć zależność, która pozwala sprawdzić możliwość m < k * n + 1 zastosowania metody pracy równomiernej.

Zalety:

• szybkość wykonywania zbioru zadań

Wady:

• konieczny szeroki front robót i spiętrzone potrzeby zasilania budowy

• duże zatrudnienie przy słabym wykorzystaniu niektórych środków

11. Zasada projektowania mechanizacji kompleksowej

Jest to metoda w której procesy produkcyjne, realizowane są w sposób ciągły i równomierny odpowiednim zestawem maszyn budowlanych , zgranych ze sobą pod względem wielkości , miejsca pracy , wydajności i pozostałych parametrów roboczych

Organizując zespół maszyn do mechanizacji kompleksowej złożonego procesu budowlanego należy przede wszystkim ustalić składowy proces prowadzący , który decyduje o wykonaniu pozostałych procesów . Maszyna wykonująca proces prowadzący zwana maszyną główną dyktuje tempo i określa wydajność całego zespołu maszyn i robotników .

Przy mechanizacji kompleksowej obowiązuje harmonizacja całego zespołu według parametru wydajności miejsca pracy oraz czasu . Dlatego należy dobierać wszystkie pozostałe maszyny współpracujące przy wykonaniu złożonego procesu z maszyną prowadzącą tak aby wydajności ich były wykorzystane.

12. kategorie gruntów i ich odspajanie

Kategoria 1: Gleba

• Wierzchnia warstwa gruntu zawierająca oprócz materiałów nieorganicznych: Żwiru, piasku, pyłu, iłu, również części organiczne: próchnicę (humus) oraz organizmy Żywe.

Kategoria 2: Grunty płynne

• Grunty w stanie płynnym, trudno oddające wodę.

Kategoria 3: Grunty łatwo urabialne (łopaty i oskardy)

• grunty niespoiste i mało spoiste:

grunty frakcji Żwirowej tub piaskowej oraz ich mieszaniny:

< 15 % cząstek frakcji pyłowej i iłowej,

< 30 % kamieni i głazów o objętości do 0,01 m3

• grunty organiczne o małej zawartości wody, dobrze rozłożone, słabo skonsolidowane.

Kategoria 4: Grunty średnio urabialne (oskardy, kliny, drągi, młoty) mieszaniny frakcji Żwirowej, piaskowej, pyłowej i iłowej,

zawierające > 15 % cząstek frakcji pyłowej i iłowej,

• grunty spoiste o wskaźniku plastyczności lp <=15 %, w stanie od plastycznego do półzwartego, zawierające <= 30 % kamieni i głazów o objętości do 0,01 m3,

• grunty organiczne skonsolidowane ze szczątkami drzew.

Kategoria 5: Grunty trudno urabialne (oskardy, drągi częściowo metalowe, kliny, młoty)

• grunty jak w kategorii 3 i 4, lecz zawierające > 30 % kamieni i głazów o objętości do 0,01 m3,

• grunty niespoiste i spoiste zawierające < 30% głazów o objętości od 0,01 m3 do 0,1 m3

• grunty bardzo spoiste, w stanie od plastycznego do półzwartego

Kategoria 6: Skały łatwo urabialne i porównywalne rodzaje gruntu (młoty pneumatyczne)

• skały mające wewnętrzną cementację ziaren, lecz mocno spękane, łamliwe, kruche,

łupkowate, miękkie lub zwietrzałe,

• porównywalne grunty zwięzłe lub zestalone (np. przez wyschnięcie, zamrożenie, związanie

chemiczne), spoiste lub niespoiste,

• grunty niespoiste i spoiste zawierające >30 % głazów o objętości od 0,01 m3 do 0,1 m 3.

Kategoria 7: Skały trudno urabialne (wybuchy)

• skały mające wewnętrzną cementację ziaren i dużą wytrzymałość strukturalną lecz spękane lub zwietrzałe,

• zwięzłe, nie zwietrzałe łupki ilaste, warstwy zlepieńców, hutnicze hałdy żużlowe itp.

• głazy o objętości > 0,1 m 3.

14. zasady organizacji robót ziemnych

Organizacja robót ziemnych

Roboty ziemne w budownictwie są jedynie robotami towarzyszącymi robotom podstawowym, dla których otwierają front pracy. Nie mogą więc opóźniać robót podstawowych, ani ich zbytnio wyprzedzać.

Ogólne zasady organizacyjne można sformułować następująco:

1. Wykonanie robót ziemnych powinno być jak najbardziej efektywne, a ze względu na uciążliwość pracy - zmechanizowane.

2. Zorganizowane w oparciu o metodę pracy równomiernej:

• stosowanie podziału na działki robocze i organizowanie specjalistycznych zespołów odpowiednio zgranych i zaopatrzonych.

• dobór odpowiednich zestawów maszyn tj.

  1. maszyn zasadniczych zapewniających wymagane tempo postępu robót

  2. maszyn współpracujących dopasowanych do wydajności maszyn zasadniczych.

1. Wykonanie robót ziemnych planować kompleksowo uwzględniając w projekcie organizację wykonania procesów pomocniczych (przygotowawczych) i zabezpieczających.

2. W organizowaniu frontów robót uwzględniać parametry techniczne maszyn oraz ich sposób pracy.

3. W planowaniu organizacji wykonania robót ziemnych uwzględniać konieczność zachowania BHP.

Organizując roboty ziemne projektant powinien ustalić rodzaj i zakres robót przygotowawczych (geodezyjne wytyczenie, oczyszczenie i przygotowanie terenu, przygotowanie dróg dojazdowych, odwodnienie terenu) zasadniczych (wykonywanie wykopów, nasypów, wyrównywanie terenu) i towarzyszących (zabezpieczenie skarp wykopów, umacnianie skarp nasypów, odwodnienie wykopów, kontrola geodezyjna), wyznaczyć zespoły i potrzebne środki do realizacji tych robót oraz określić zasady ich pracy.

Efektywność robót ziemnych. zależy od:

• stopnia wykorzystania czasu przebywania maszyn na budowie.

• stopnia wykorzystania zdolności technicznej maszyn (powinien on być większy od 70-80%), który zależy od:

• doboru metod wykonania robót i organizacji tych robót,

• przestrzegania technicznych zasad pracy maszyn,

• synchronizacji przerw technologicznych z przerwami na obsługę maszyn,

• występowania lub ograniczania dodatkowych operacji z urobkiem ziemnym.

Wskaźniki techniczno-ekonomiczne, pomagające w doborze maszyn:

• SK - wskaźnik kosztu maszyn i urządzeń zespołu, który w określonych okolicznościach może przy wyborze konkretnego zespołu mieć decydujące znaczenie.

• SN - wskaźnik zainstalowanej mocy zespołu maszyn (mocy silników maszyn). Przy ograniczonych zasobach paliwa lub energii wskaźnik ten może mieć decydujące znaczenie.

• SQN - wskaźnik wydajności zespołu na zmianę roboczą. Stanowi stosunek wydajności maszyny głównej na zmianę roboczą , realizującej główną czynność procesu roboczego , do sumy mocy zainstalowanej silników zespołu.

• SQR - wskaźnik wydajności zespołu maszyn na zmianę roboczą w przeliczeniu na jednego robotnika oznacza stosunek wydajności zespołu maszyn do ogólnej liczby robotników obsługujących cały zespół maszyn.

• SWN - współczynnik wykorzystania mocy produkcyjnej zespołu - stosunek sumy iloczynów mocy silników maszyn zespołu i współczynników wykorzystania wydajności tych maszyn do sumy mocy ich silników.

• SWK - współczynnik wykorzystania kosztu maszyn zespołu- stosunek sumy iloczynów kosztów maszyn przez współczynniki wykorzystania wydajności poszczególnych maszyn do sumy kosztu maszyn.

16 . Obliczanie objętości robót powierzchniowych

• prowadzimy przy nałożeniu na powierzchnię działki siatki kwadratów (siatki niwelacyjnej) o boku 10- - w zależności od konfiguracji terenu i wymaganej dokładności obliczania objętości mas ziemnych.

• W narożach siatki kwadratów określamy rzędne robocze (głębokości wykopów lub wysokości nasypów) będące różnicą rzędnych terenu przed niwelacją i po niwelacji (rzędnych projektowanych). Rzędne dodatnie oznaczają wykopy, zaś ujemne – nasypy. Na planie działki możemy więc wykreślić strefę nadmiaru gruntu (wykopów) i strefę braku gruntu (nasypów).

• 18. odwodnienie wykopów

- Wykonywane roboty ziemne i budowlane oraz obiekty budowlane należy zabezpieczyć przed destrukcyjnym działaniem wody. Należy wykonać ujęcia i odprowadzenie wód powierzchniowych napływających w miejsce wykonywanych robót oraz, jeśli to potrzebne, odwodnienie wgłębne podłoża gruntowego.

System odwodnienia powinien spełniać następujące warunki:

• utrzymanie bez znaczących wahań poziomów wody i ciśnień w porach gruntu przewidzianych w projekcie;

• zapewnienie stałego odpływu określonej ilości wody;

• całkowite wydalenie wody usuwanej z wykopu poza obszar wykopów;

• zapewnienie niezawodności odwodnienia.

Odwodnienie wgłębne podłoża gruntowego, tymczasowe lub stałe, powinno być wykonane na podstawie odrębnego projektu.

• Odprowadzenie wód powierzchniowych powinno obejmować:

  • wykonanie rowów opaskowych lub podłużnych oraz, ewentualnie, rowów stokowych lub poprzecznych (w podłożu pod budowlą) o przekroju i spadku zapewniającym odprowadzenie wód przesączających się i wód opadowych,

  • nadanie spadku powierzchni podłoża w kierunku rowów (w granicach od O % do 1,0 %), zależnie od rodzaju gruntu; mniejszy spadek w przypadku gruntów bardziej przepuszczalnych,

  • w razie potrzeby - wypełnienie rowów poprzecznych pospółką lub drobnym żwirem, ewentualne wykonanie zbiorczego odprowadzenia wód.

- Odległość w planie między krawędzią dna rowu odwadniającego a krawędzią dna wykopu lub obiektu powinna być obliczona, lecz nie powinna być mniejsza niż .

- Rowy stokowe, wykonywane w celu np. ochrony skarp wykopów lub stoków przed erozją spowodowaną przez wody powierzchniowe, uniknięcia nadmiernego zawilgocenia skarp oraz zapobiegania spływom gruntu, powinny być:

możliwie płytkie (głębokość rowów nie powinna przekraczać ),

dostosowane do przejmowania wód opadowych,

szczelne, w celu ograniczenia infiltracji wód przez dno i skarpy rowu,

odsunięte od korony skarpy wykopu lub nasypu o co najmniej w gruntach suchych i zwartych i o w gruntach wilgotnych i luźnych, lecz nie mniej niż o wysokość skarpy,

starannie wykonane i okresowo oczyszczane.

- Odprowadzenie wody z rowów do studzienek zbiorczych w wykopie można wykonać tylko w miejscach odpowiednio zabezpieczonych przed rozmyciem.

- Przy wykonywaniu rowów odwadniających należy sprawdzić, czy nie staną się one przyczyną niekorzystnego dla robót ziemnych nawodnienia gruntu w miejscach, w których występują grunty przepuszczalne nie nawodnione, albo czy nie spowodują powstania szkód na terenach sąsiednich.

- Spadek podłużny dna rowu powinien być dostosowany do rodzaju gruntu lub umocnienia rowu oraz do chronionych robót ziemnych lub obiektów i nie powinien być mniejszy niż 0,2 %.