Kora

- najlepsza z drzew iglastych, może być kompostowana lub nie

- najlepsza granulowana 0,5-

- nie rosną chwasty

- utrzymuje wilgoć

- pełni funkcję ochronną

Włókno kokosowe

1. o drobnej granulacji tzw. pył kokosowy

2. właściwe włókna

Wadą włókien kokosowych jest:

- wysokie stężenie soli

- wysoka zawartość Na i K

- gorsze odprowadzanie wody, a więc zróżnicowanie wilgotności

Trociny

- poprawiają właściwości fizyczne (dzięki sprężystości), mogą zawierać substancje toksyczne (żywice) dlatego należy je kompostować.

Słoma

Włókna drewniane

Łuski ryżowe

Perlit

- podłoże lekkie

- odczyn obojętny

- do ukorzeniania sadzonek 3-8mm

- do poprawiania właściwości fizycznych 2-5mm (róże, gerbery)

- jałowy pod względem biologicznym

- cudowny układ wody do powietrza

Keramzyt

- granule wypalonej gliny

- różna granulacja 2-4mm, 4-8mm, 9-16mm

- lekkie podłoże inertne, brak składników pokarmowych

Styropian

- granule o średnicy 2-4mm

- podłoże lekkie o zamkniętych porach dlatego nie wpływa na wymianę gazową i nie chłonie wody

- rozluźnia podłoże

- nie trzyma składników pokarmowych

- służy jako drenaż

Cel:

- poprawienie przewiewności podłoża

Wełna mineralna

- 94% to powietrze

- podłoże inertne

Zalety:

- stabilna struktura

- brak składników pokarmowych

- brak kompleksu sorpcyjnego

- dobre warunki powietrzno-wodne

- całkowita sterylność

- mała gęstość

Korzyści wynikające z uprawy roślin ozdobnych w wełnie mineralnej:

- przyspieszenie plonowania lub skrócenie okresu uprawy

- zwiększenie plonu

- polepszenie zdrowotności roślin

- łatwa wymiana uprawy

Wady:

- dodatkowe koszty inwestycyjne

- wyższa cena młodych roślin

- konieczność lepszego przygotowania kadry technicznej

Np. goździki, gerbera, chryzantema, róże

Zasady uprawy w wełnie mineralnej

- specjalnie wypoziomowanie zagony

- przelew od 15-20%

- do każdej rośliny linie kroplujące z pożywką – fertygacja

- trzeba sprawdzać stężenie soli i pH przy inertnych

Kompost papierowy

Podłoże In-vitro – agary

Podłoże –sama woda

Agrożele

Powodzenie uprawy w podłożach inertnych zależy od:

- jakości wody

- pożywki

- częstotliwości nawadniania (np. gerbera w wełnie mineralnej 3-5 razy dziennie przez 2-5min, w keramzycie 12-15 razy na dzień przez 30s

- przygotowanie materiału do sadzenia też w podłożach inertnych

- nawożenie CO₂

Rodzaj pożywki zależy od:

- gatunku

- stadium rozwoju

Ważne są:

- odczyn

- EC

- zawartość składników pokarmowych

Wybór podłoża zależy od:

- gatunku rośliny

- metody uprawy

- wielkości gospodarstwa

- wyposażenia technicznego

Zasadą jest:

- oszczędność podłoża

- oszczędność robocizny

- pod uwagę bierze się jego dostępność

Duże zakłady z reguły uprawiają kwiaty cięte w podłożach inertnych a rośliny doniczkowe w mieszankach torfu z innymi podłożami. Często kupowane są gotowe.

Małe zakłady często przygotowują podłoże we własnym zakresie ; zmniejszenie objętości podłoża( nawozy o spowolniony działaniu, hydrożele).

Nawożenie – objawy niedoboru składników pokarmowych

Zawartość składników pokarmowych w roślinie:

- azot

- potas

- wapń

- fosfor

- siarka

- magnez

- mikroelementy: miedź, żelazo, cynk, molibden, nikiel

Znaczenie systemu korzeniowego:

- musi mieć dobrze rozbudowany system korzeniowy

- im większy tym lepiej wykorzystuje składniki pokarmowe

Nawożenie zależy od:

- zapotrzebowania gatunku na składniki pokarmowe

- zawartości składników pokarmowych w podłożu

- kształtowania się czynników wpływających na wzrost roślin(np. pory roku, metody uprawy)

- stadium rozwoju, siły wzrostu, zdrowotności.

Nawozić należy:

- kiedy zawartość składników pokarmowych w podłożu nie jest wystarczająca (analiza podłoża).

Nie nawozić :

- roślina w stanie spoczynku

- kiedy są złe warunki świetlne i temperaturowe

- roślin chorych (zwłaszcza przy porażonym systemie korzeniowym)

Analiza podłoża musi być reprezentatywna.

Makroelementy

Azot

Objawy niedoboru:

- najpierw widoczne są na najstarszych liściach

- początkowo lekka chloroza, później czerwienienia i opadanie liści od dołu ku górze

- młode pędy krótkie i słabe

- nowe liście małe

- kwitnienie słabe ale wczesne

- kwiaty mniejsze i gorzej wybarwione, ale trwalsze w wazonie

- u roślin o liściach zebranych w rozetę, krótsze ogonki liściowe i wygięte do dołu blaszki liściowe.

Objawy nadmiaru:

- ograniczenie wzrostu, ale silniejsze rozkrzewianie

- późniejsze i słabsze kwitnienie

- zbyt duże stężenie soli

Fosfor

- starsze liście stają się skórzaste bez połysku, ale są ciemnozielone często niebieskawo przebarwione

- na brzegach liści - nekrotyczne plamy

- niekiedy liście przed opadnięciem zwijają się

- wzrost roślin słaby a pokrój nieregularny

- bardzo silne osłabienie kwitnienia

- na plantacjach nasiennych osłabienie plonowania

Potas

- odpowiedzialny jest za gospodarkę wodną

- objawy niedoboru pojawiają się stosunkowo późno przede wszystkim na najstarszych liściach

- liście są chlorotyczne, ale ich nasada długo pozostaje zielona

- chloroza postępuje od brzegu blaszki

- tuż przed kwitnieniem tendencja do więdnięcia lub pojawienia się nekrotycznych plam

- kwitnienie osłabione

- kwiaty małe, rozjaśnione

- rośliny są bardzo podatne na choroby zwłaszcza na mączniaka i rdzę

Wapń

- działa jako regulator odczynu i jako składnik pokarmowy

- objawy pojawiają się najpierw na korzeniach

- korzenie są krótkie, śluzowate, brunatnieją

- młode liście zasychają od brzegu

- u niektórych gatunków kwiaty mają rozjaśnioną barwę lub osypują się

- szczególnie wrażliwe są goździki (pochodzenie ze skał dolomitowych)

Magnez

- objawy pojawiają się na najstarszych liściach, które stają się jasnozielone później tworzy się na nich mozaika

- nerwy pozostają długo zielone

- pobieranie Mg utrudnia duża zawartość potasu i jonów wodoru w pobliżu

Siarka

- w zasadzie niedoboru tego składnika nie obserwuje się

- jego braki powodują osłabienie wzrostu

Mikroelementy

- osłabienie wzrostu

- gerbery - chlorozy

- kwiatostany jednostronnie rozwinięte

- brak kwitnienia

Żelazo

- objawy na młodych liściach

- na których pojawiają się żółte przebarwienia rozszerzające się od wierzchołka brzegu do srodka blaszki liściowej

- nerwy początkowo zielone, później bieleją

- wzrost wyraźnie słabszy

- kwiaty małe o rozjaśnionej barwie

Przyczyny

- twarda woda

- ciężkie, słabo przewiewne podłoże

- wysoka zawartość fosforu, wapnia, miedzi

Miedź

- na brzegach młodych liści pojawia się chloroza a ich wierzchołek zasycha

- w skrajnych przypadkach redukcja blaszki liściowej, osłabienie wzrostu

- bardzo słabe kwitnienie

- zwiększenie podatności na choroby

- objawy są widoczne szczególnie wyraźnie wiosną, gdy po pochmurnych dniach następują pogodne

- pobieranie miedzi utrudnia wysoki odczyn podłoża

Bor

Niedobór

- najmłodsze liście są jasnozielone, kędzierzawe, starsze grubsze i nadmiernie sztywne

- u roślin o barwnych liściach - pierścieniowe plamy

- skróceniu ulegają międzywęźla

- stożek wzrostu zamiera, ale z kątków liści wyrastają nowe pędy co zmienia pokrój rośliny

- kwitnienie słabe

- kwiaty zniekształcone

- pobieranie boru utrudnia odczyn podłoża obojętny do zasadowego

Przenawożenie powoduje:

- ordzawienie blaszki liściowej

- bak kwitnienia

Mangan

- objawy pojawiają się na młodych liściach, niekiedy i starszych w postaci chlorozy

- nerwy i część blaszki liściowej do nich przylegających pozostają zielone

- chlorotyczne części mogą nagle obumierać

- rośliny rosną i nieco słabiej kwitną

- niedobór występuje często na podłożach z dużym dodatkiem torfu, w ziemiach o wysokiej zawartości próchnicy i przy nadmiarze wapna

Molibden

- objawy pojawiają się przede wszystkim na starszych liściach

- brzegi blaszki liściowej żółkną, a na blaszkach pojawiają się chlorotyczne plamy, a później nekrozy

- z czasem zwłaszcza jesienią, kiedy występują niższe temperatury, liście przybierają brunatnoczerwoną barwę i obumierają

- wzrost roślin jest wyraźnie osłabiony

- kwitnie tylko nieco słabiej

- trudno pobierany na kwaśnych podłożach

Cynk

- najstarsze liści roślin, później także na młodych przybierają barwę od jasnozielonego do prawie białej

- na blaszce między nerwami pojawiają się nekrozy

-nowe pędy maja silnie skrócone międzywęźla i mniejsze liście

Dokarmianie CO₂

Dla większości roślin ozdobnych - 900ppm (200-400ppm w powietrzu).

Nawożenie CO2 zależy od gatunku.

Dokarmianie CO2 stosuję się od wschodu do zachodu słońca. CO2 w większości roślin może w 30% zrekompensować niedobór światła. Dokarmianie daje lepsze efekty w dobrych warunkach świetlnych więc zimą doświetlamy.

Rośliny nawożone CO2 powinny mieć :

- wyższą temperaturę dnia( róże np. o 6^oC wyższą, chryzantemy o 3-5^oC )

- niższa wilgotność powietrza

- silniej nawożone

Korzyść

- zwiększenie świeżej masy (do 50% mateczniki goździków, figowce, begonie)

- zwiększenie plonu kwiatów (róże, goździki)

- przyspieszenie kwitnienia(chryzantemy, lilie, róże, begonie, pelargonie)

- poprawienie jakości kwitnienia, gerbera - grubsze szypułki, róża - zwiększenie trwałości

- poprawienie pokroju rośli ( zwiększenie liczby pędów bocznych)

- zwiększenie liczby liści

Przenawożenie CO₂

- nekrotyczne plamy

- chloroza

- zahamowanie wzrostu

- zmniejszenie blaszki liściowej

Stężenie soli

To ogólna ilość soli rozpuszczalnych w roztworze glebowym lub pożywce.

Zawartość soli podwyższa ciśnienie osmotyczne roztworu i wpływa ujemnie na wzrost korzeni.

Najważniejsze sole zwiększające zasolenie to NaCL, K₂SO₄, (NH₄)2SO₄, Ca(NO₃)₂, NH₄NO_{3 .}

Objawy zasolenia

- słaby wzrost

- więdnięcie

Jak uniknąć

- nawozić na podstawach analizy podłoża

- tym co brakuje

- w małych dawkach ale częściej

- nawozami wysokoprocentowymi

- nawozami o spowolnionym działaniu

Tolerancja na stężenie zależy od:

- gatunku

- stadium rozwojowego

Odczyn pH

W uprawie roślin ważny jest:

- odczyn podłoża

- woda

Większość roślin ozdobnych dobrze rośnie w podłożach lekko kwaśnych.

Do obniżenia odczynu podłoża używa się kwaśnego torfu a do podniesienia wapna dolomitowego rzadziej kredy.

Przy ocenie jakość wody należy zwrócić uwagę na zawartość dwuwęglanów.

Woda z dużą zawartością dwuwęglanów 260mg/l używana do podlewania, bardzo szybko prowadzi do wzrostu pH zwłaszcza o małej objętości podłoża.

Do zakwaszania pożywek stosuje się kwas azotowy lub fosforowy.

Praktyczne wykorzystywanie regulatorów wzrostu

W roślinie występują substancje o charakterze regulatorów procesów:

- fizjologicznych

- biologicznych:

• auksyny

• gibereliny

• cytokininy

• abscysyny

• etylen

Retardanty

- hamowanie wzrostu elongacyjnego komórki (zwarty pokrój)

- stymulacja krzewienia

- stymulacja kwitnienia

- intensywniejsza barwa liści i kwiatów

- wyższa tolerancja na niską temperaturę i wilgotności powietrza / syntetyczne

• B Nine

• Topflor 015 SL

• Bonzi/P 333

Zastosowanie regulatorów wzrostu:

- formowanie pokroju

- wpływanie na kwitnienie

- wykorzystywanie w rozmnażaniu

- do przerywania spoczynku

- do defoliacji

Formowanie pokroju

1. Skarlanie - rośliny doniczkowe i rabatowe = oszczędność miejsca - retardanty

2. Pobudzenie rozkrzewiania - rośliny doniczkowe, mateczniki i in vitro - cytokininy

3. Produkcja form drzewiastych - fuksja, chryzantema, pelargonia - gibereliny

4. Ograniczenie epinastii - doniczkowe np. poinsecja - inhibitory syntezy etylenu

Wpływanie na kwitnienie

1. Pobudzenie inicjacji pąków i rozwoju kwiatów - kwiaty cięte i rośliny doniczkowe:

• gibereliny: cyklamen, anturium - przyspieszają i zwiększają kwitnienie, skrzydłokwiat - przyspiesza kwitnienie

• reterdanty: azalia - obfite kwitnienie, pelargonia - wcześniejsze kwitnienie

• etylen: ananasowate - przyspiesza kwitnienie

2. Polepszenie jakości kwitnienia

• długość szypułek: cyklamen, groszek - GA3

• zwiększenie średnicy kwiatu: gerbera, goździk - GA3

• przedłużenie trwałości kwiatów ciętych

3. Zapobieganie zasychaniu oraz zrzucaniu pąków i kwiatów

Wykorzystywanie w rozmnażaniu

1. Przyspiesza kiełkowanie nasion - gibereliny

2. Polepszenie ukorzenienia sadzonek

• auksyny - sadzonki zielne: goździk, sadzonki półzdrewniałe: pelargonia

3. Ukorzenienie pędów in vitro

• auksyny

Do przeżywania spoczynku bezwzględnego

• GA3

Do defoliacji

• etylen- hortensja

Czynniki wpływające na skuteczność regulatorów wzrostu

- metoda i termin stosowania / dolistne lub doglebowe, faza rozwoju roślin

- stężenie roztworu i częstość opryskiwań

- pora roku

- temperatura - w wysokiej szybciej pobierane i przemieszczane w roślinie

- światło - intensywne poprawia skuteczność

- wilgotność powietrza - wysokie poprawia skuteczność / słabsze odparowanie