Fotokomórka - element urządzeń elektronicznych służący do pomiaru światła wykonany jako fotodioda próżniowa lub półprzewodnikowa ,fototranzystora , fotorezystora i innych elementów elektronicznych wrażliwych na padające na nie promieniowanie.

Fotokomórka próżniowa została wynaleziona w 1895 przez fizyków niemieckich Hansa Geitela i Juliusa Elstera. Odkryli oni, że promienie katodowe mogą być emitowane z katody po oświetleniu jej dowolnym światłem, a natężenie tych promieni jest wprost proporcjonalne do natężenia padającego światła.

Fotokomórka - lampa próżniowa, która ma dwie elektrody; jedną elektrodą jest zwykle warstwa metalu, naparowana na wewnętrzną stronę szklanej bańki próżniowej - katoda, drugą elektrodą jest wygięty pręt metalowy znajdujący się wewnątrz lampy - anoda. Nieoświetlona fotokomórka nie przewodzi prądu, prąd może się jednak pojawić jeżeli katoda zostanie oświetlona.

Ten typ lampy jest wykorzystywany do dzisiaj, a umożliwił on również powstanie innego wynalazku - kina dźwiękowego.

Fotokomórki wykorzystuje się w badaniach naukowych do pomiarów światła emitowanego przez różne substancje i cząsteczki oraz w urządzeniach kontrolnych. Służą np. do liczenia przedmiotów przesuwających się na taśmociągu.

Są również stosowane w alarmowych systemach przeciwwłamaniowych: w przypadku przerwania przez włamywacza promienia światła padającego na komórkę włącza się alarm.

Ciekawostka

Pierwsza fotokomórka została zastosowana jako czujnik w mechanizmie automatycznego otwierania drzwi w 1931 roku. Użyto jej w restauracji Wilcox`s Pier w West Haven w USA, a dokładnie zamontowana była w drzwiach obrotowych pomiędzy kuchnią, a salą jadalną. Nazywana była "magiczne oko".