Termoregulacja

Utrzymanie stałej temperatury wewnętrznej przez organizm możliwe jest dzięki mechanizmom termoregulacyjnym, które dostosowują ilość ciepła wytwarzanego w ustroju i usuwanego z ustroju do potrzeb bilansu cieplnego w zależności od temperatury otoczenia i wykonywanej pracy.

Podział termoregulacja

1. Fizyczna (usuwanie ciepła) – promieniowanie, parowanie, przewodzenie, konwekcja

2. Chemiczna (produkcja ciepła) – reakcje zwiększające napięcie mięśni szkieletowych ,drżenie mięśniowe i wzrost przemiany materii tzw. Termogeneza bezdrżeniowa

Układ termoregulacji

1. Termoreceptory obwodowe

2. Ośrodki termoregulacji

3. Efektory układu

Regulacja homeostazy termicznej

1. Integracja w podwzgórzu informacji o temperaturze pochodzących z ośrodkowych o obwodowych receptorów termicznych.

2. Reakcje termoregulacyjne, uruchamiają efektory układu termoregulacji – gruczoły potowe, naczynia krwionośne skóry, mięśnie.

3. Reakcje termoregulacyjne są modyfikowane przez substancje neurochemiczne takie jak: noradrenalina, acetylocholina, serotonina, prostaglandyny, histamina, dopamina

Produkcję ciepła zwiększają:

1. Wysiłek fizyczny

2. Zimno

3. Spożycie posiłku

Wpływ gorąca

1. Obciążenie cieplne organizmu może być pochodzenia

1. Wewnętrznego np. praca mięśniowa

2. Zewnętrznego – gorące środowisko

1. Reakcje obronne przed przegrzaniem:

1. Rozszerzenie skórnych naczyń krwionośnych

2. Wzrost temperatury skóry

3. Zwiększenie pocenia i parowania potu

1. Obfite pocenie powoduje wyczerpanie zapasów płynów ustrojowych – wody i elektrolitów.

2. Przegrzanie jest szczególnie niebezpieczne dla ludzi z chorobami układu krążenia starszych i dzieci

3. Intensywne pocenie powoduje:

1. Hipowolemię

2. Obniżenie RR

3. Niedokrwienie narządów

1. W wyczerpaniu cieplnym temperatura ciała ulega podwyższeniu w niewielkim stopniu, a główne objawy są związane z zaburzeniami krążeniu krwi doprowadzając do zapaści.

Udar cieplny – jest powikłaniem hipertermii, w którym zaburzenie mechanizmów termoregulacyjnych powoduje: zatrzymanie pocenia się, szybkie zwiększenie temperatury ciała, niewydolność krążenia, utratę świadomości.

Porażenie słoneczne – jest następstwem silnego promieniowania cieplnego na głowę, które powoduje podwyższenie temperatury mózgu i zaburzenia świadomości.

Gorączka – stan podwyższonej temperatury ciała z zachowaniem działania termoregulacji przystosowanej do utrzymania temperatury ciała na wyższym poziomie. Podstawowe znaczenie w wytwarzaniu gorączki mają pirogeny. Gorączka jest jednym z mechanizmów obronnych! Gorączka jest powyżej 38 stopni C. Stan podgorączkowy 37.0 – 37.5 stopni C.

Przy stanie podgorączkowym podajemy wódkę :D Nie budzimy Pani docent

Pirogeny

1. Egzogenne (bakterie, wirusy, związki chemiczne pochodzenia zapalnego, alergeny, toksyny)

2. Endogenne (cytokiny: TNF, IL-1, IL-6 – interleukina, INF – interferon)

Bezpośrednimi mediatorami działania endogennych pirogenów na ośrodki termoregulacji w podwzgórzu są prostaglandyny.

Wpływ zimna

1. Reakcją organizmu na zimno jest skurcz obdwodowych naczyń krwionośnych na skutek pobudzenia współczulnego układu nerwowego. Zmniejszenie skórnego przepływu krwi zmniejsza utratę ciepła. Przy utrzymywaniu się niskiej temperatury następuje zwiększone napięcie i drżenie mięśni. W wyniku tego zwiększa się wytwarzanie ciepła – termo geneza drżeniowa.

2. Zimno wywołuje też odpowiedź metaboliczną, tzw. Termo genezę bezdrżeniową, w postaci wzrostu zużycia tlenu pod wpływem bodźców dopływających ze skóry oraz bodźców centralnych.

3. W termo genezie bezdrżeniowej katecholaminy pośredniczą w doraźnej adaptacji metabolicznej a tyroksyna odgrywa rolę w aklimatyzacji do zimna oraz zwiększa działanie amin katecholowych.

Hipotermia

1. Stan w którym temperatura ciała obniża się poniżej 35 stopni C

2. Reakcje obronne:

1. Początkowo faza pobudzenia są to intensywne dreszcze nasilające przemianę materii

2. W następnej fazie zmniejsza się reaktywność ośrodków rdzenia przedłużonego, zwalnia się czynność serca, obniża RR

3. W fazie końcowej zahamowania jest czynność poszczególnych tkanek i narządów, występuje hipoksja i kwasica, niewydolność wielu układów oraz utrata świadomości

4. Bezpośrednią przyczyną śmierci może być migotanie komór