95. Proszę opisać różnice i podobieństwa w polityce Rzeczypospolitej Polskiej wobec Ukrainy i
Białorusi.
Po wejściu Polski do NATO i w związku ze zbliżającą się perspektywą członkowstwa w Unii Europejskiej pojawiły się nowe szanse na wschodnim kierunku polityki zagranicznej RP. Wydawało się, że w tych nowych warunkach łatwiej będzie realizować podstawowe cele polskiej polityki na Wschodzie:
Ustanowienie dobrosąsiedzkich stosunków z krajami Europy Wschodniej, zapewniających PL poczucie bezpieczeństwa i realizację interesów gospodarczych
Utrwalenie pluralizmu geopolitycznego w Europie Wschodniej (niezawisłości państw powstałych po rozpadzie ZSRR)
Kształtowanie proeuropejskiej orientacji w polityce wewnętrznej i zagranicznej Białorusi i Ukrainy
Ułożenie partnerskich stosunków z Rosją w tym sprzyjanie budowie bliskich i trwałych powiązań Rosji z NATO i UE
I poł. lat 90.
-ZSRR jednolitym państwem
-Ukraina ma tendencje niepodległościowe / Białoruś o wiele słabsze
-do pierwszej połowy lat 90’ Polska nie ingeruje w politykę państw wschodnich
II poł. lat 90. (P-podobieństwa, R-różnice)
LATA | BIAŁORUŚ | UKRAINA |
---|---|---|
1990 (P-cel wizyta R-skutek) |
- w ramach polityki 2torowości: wizyta Krzysztofa Skubiszewskiego (MSZ) w Mińsku nieudana (niepowodzenie, wpływ komunizmu, sygnalizacja pewnych problemów, ideologia socjalistyczna na Białorusi słaba) |
- w ramach polityki 2torowości: wizyta Krzysztofa Skubiszewskiego (MSZ) w Kijowie udana |
-strategia dwutorowości: Ukraina i Białoruś traktowane jednakowo | ||
1991 P-umowy |
-Rozpad ZSRR | |
- premierzy Jan Krzysztof Bielecki i Wiaczesław Kiebicz podpisali w W-wie bilateralną deklarację o dobrym sąsiedztwie, wzajemnym zrozumieniu i współpracy oraz układ o współpracy gospodarczej i handlu, a formalnie Polska uznała niepodległość Białorusi | -umowa między Rządem RP a Rządem Ukrainy i handlu i współpracy gospodarczej -wizyta szefa polskiego MSZ Krzysztofa Skubiszewskiego na Ukrainie Podpisanie została "Deklaracja o zasadach i podstawowych kierunkach rozwoju stosunków polsko-ukraińskich". -uznanie Ukrainy przez Polskę jako państwa suwerennego. |
|
1992 P-dyplom. |
-Polska uznaje nowe państwa, stosunki dyplomatyzne zostały zawarte bardzo szybko, bo rok po rozpadzie ZSRR. | |
-Z Białorusią zawarliśmy stosunki dyplomatyczne po Rosji. | -Z Ukrainą Polska zawarła stosunki szybciej niż Rosja -Pierwsza wizyta prezydenta Ukrainy Leonida Krawczuka w PL Podpisany został "Traktat o dobrym sąsiedztwie, przyjaźni i współpracy." -Umowy międzyrządowe m.in. o m. in. przewozach drogowych oraz w sprawie przejść granicznych, porozumienie wstępne w sprawie współpracy kulturalnej i naukowej. |
|
-Podobna polityka zagraniczna Polski wobec Białorusi i Ukrainy | ||
1993 P-złe stosunki |
-Pierwsze sygnały pogorszenia się stosunków (ochłodzenie ) | |
-rząd Białorusi coraz bardziej wiąże się z Rosją -Hanna Suchocka apeluje o zrównoważenie |
-PL w 1993r. podpisała układ o rurociągu jamalskim, który jest źle widziany na Ukrainie | |
1994 R-lepsze stosunki z Ukr. |
-Zmiana władzy | |
-Miaczysłau Hryb Alaksandr Łukaszenka -PL-B. stosunki -poprawne |
-Leonid Krawczuk Leonid Kuczma -powrót do polityki ocieplenia stosunków z PL celem wzmocnienia swojej pozycji -PL kontynuuje wsparcie dla U. w zbliżeniu do Zachodu |
|
1995-1999 R-stosunek do państw |
-znaczne pogorszenie stosunków PL.-B. -polepszenie się stosunków Białorusi z Rosją (silne więzi cywilizacyjne) -Białoruś pod wpływem Rosji dąży do wyrwania się z orbity rosyjskiej -powstanie ZBiR (Związku Białorusi i Rosji) -przyjmowanie przez Białoruś innych wzorców ustrojowych -Białoruś jako jedyna nie należy do Rady Europy |
-Ukraina w deklaracjach prozachodnia, a w praktyce/ w rzeczywistości prowadzi politykę wielowektorową (Ukr. Trochę prozachodnia trochę pro wschodnia) -wykształcenie się Ukraińskiej oligarchii -Ukr. To kraj mało wyrazisty politycznie -niski stopień poparcia społecznego dla członkowstwa w NATO -nie jest oparta na zbliżeniu z Zachodem, jak by tego oczekiwała Polska! -Prezydent Ukrainy Leonid Kuczma w Polsce. Podpisanie umowy o bezwizowej turystyce. -Umowa między Rządem RP a Ukrainy o ruchu bezwizowym. -Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski na Ukrainie. Podpisano wspólną polsko-ukraińską "Deklarację o porozumieniu o pojednaniu". Wzajemne przeprosiny za uczynione w przeszłości krzywdy. -Nawiązanie współpracy wojskowej w kontekście działań pokojowo- stabilizacyjnych po wojnie w Iraku. |
-tłem polityki polskiej wobec Białorusi i Ukrainy jest stosunek do Rosji | ||
-Białoruś cały czas zwalczana | -Ukraina cały czas wspierana | |
2000 R-stosunek do państw |
-PL nie zauważyła momentu osłabienie relacji Moskwa –Mińsk |
- Prezydent Ukrainy w Polsce. Spotkanie Aleksandra Kwaśniewskiego i Leonida Kuczmy na Zamku Królewskich w Krakowie. Rozmowy na temat stosunków dwustronnych między Polską a Ukrainą, realizowanie idei strategicznego partnerstwa między obu krajami, rozszerzenie współpracy ekonomicznej oraz współdziałanie Polski i Ukrainy na forum międzynarodowym. |
2004/ 2005 R-problem ZPB na Białorusi, Konsultacje polit. z Ukrainą |
- Najpoważniejszy jak kryzys w stosunkach polsko-białoruskich wybuchł niedługo po „pomarańczowej rewolucji” na Ukrainie: konflikt między władzami białoruskimi a ZPB (Związkiem Polaków na Białorusi) -białoruskie ministerstwo sprawiedliwości unieważniło decyzje Zjazdu ZPB, a wybranych liderów polskiej społeczności spotkały represje -władze białoruskie nakazały też opuszczenie kraju kilku polskim dyplomatom →rewolucja kadrowa |
- Prezydent Ukrainy w Polsce. Spotkanie konsultacyjne z prezydentem Kwaśniewkim w Warszawie. Konsultacje polityczne dotyczące stanu stosunków dwustronnych. |
-brak istotnej różnicy między Białorusinami a Ukraińcami | ||
2005-2006 R-stosunki |
Za rządów polskiej partii PiS (Kaczyński) | |
-chłodne stanowisko wobec Białorusi (przeciw rządowi) -deklaracja wsparcia dla społeczeństwa białoruskiego wobec zmian demokratycznych |
-bardzo dobre stosunki z Ukrainą | |
2007 P-wizyty Sikorskiego |
Za rządów polskiej partii PO | |
Tusk i Sikorski składają pierwsze wizyty w Rosji, ale popierają przemiany na Ukrainie. W miarę dobre stosunki PL.-ROS. |
||
-Białoruś ma średnie stosunki z Rosją -wizyty Sikorskiego w Mińsku, artykuły deklaracje |
-Sikorski zwraca uwagę na to, że sama Ukraina musi chcieć zmian -Poprawa stosunków Ukrainy z Rosją (Ukraina nie jest nam potrzebna do zwalczania Rosji) -wizyty Sikorskiego w Kijowie, artykuły deklaracje |
|
2008 | Atak Rosji na Gruzję, wojna | |
P-wsparcie | -zaniepokojenie na Białorusi -PL miała świadomość, że polityka izolacji Białorusi nie przynosi efektów -zachód nie weźmie udziału w procesach prywatyzacji na Białorusi -2letni okres w miarę dobrych stosunków z PL -Rząd Tuska szybko podjął próby naprawy stosunków z sąsiadem ze wschodu, co towarzyszyło wyraźnie zarysowującej się w UE tendencji odchodzenia od polityki sankcji na rzecz zaangażowania i oferowania bodźców do zmian i reform. |
- postulat Sikorskiego: NATO jako gwarant granic Ukr.-Ros. (polityka prometeizmu w wojnie gruzińskiej NATO będzie bronić granic Ukr. ) |
2010 P- średnie stosunki, złudne nadzieje PL na zmianę polityki tych państw |
- wizyta na Białorusi szefów dyplomacji Polski i Niemiec, Sikorskiego i Westerwelle, którzy spotkali się z Łukaszenką i przedstawili ofertę możliwego udzielenia pomocy rzędu 3 mld. euro gdyby zbliżające się wybory prezydenckie na Białorusi 19 grudnia zostały przeprowadzone w sposób uczciwy. Przebieg tych wyborów, naznaczonych poważnymi podejrzeniami o fałszerstwa oraz brutalnie stłumionymi masowymi demonstracjami opozycji w Mińsku, rozwiał jednak wszelkie nadzieje na poprawę stosunków Pl-Biał. i Unijno-Biał.. | -dojście do władzy prezydenta Wiktora Janukowicza (prorosyjskiego, ale nie zainteresowanego wchłonięciem Ukrainy przez Rosję) -PL ze spokojem przyjmuje zbliżenie Ukr.-Ros. -pomarańczowa rewolucja wygenerowała władzę niezdolną do działań, osłabiającą państwo ukraińskie |
PODSUMOWANIE
Polityka RP wobec Ukrainy
- Polska jako pierwsze państwo uznało niepodległość Ukrainy (1991 r.) natomiast 18 maja 1992 r., został podpisany między oboma
państwami Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznych stosunkach i współpracy. Na początku lat 90, współpraca z Ukrainą
układała się pomyślnie na wielu płaszczyznach m.in.: gospodarczą, wojskową. Ukraina była jednym z głównych partnerów Polski.
- Problemem we wzajemnych stosunkach są zaszłości historyczne, nierozwiązanie sprawy zbrodniczej działalności UPA, dotyczące
Akcji Wisła, zwroty dóbr kultury czy też odbudowy polskich cmentarzy na Ukrainie.
- Polska wyraziła głębokie poparcie dla demokratycznych przemian na Ukrainie i wspiera jej dążenia integracyjne z zachodnią
Europą. Polska wraz z Ukrainą są współorganizatorami mistrzostw Europy w piłce nożnej w roku 2012, co zbliża obydwa kraje.
Polityka RP wobec Białorusi
- Stosunki w na początku lat 90 układały się bardzo dobrze, w 1991 roku Polska uznała niepodległość Białorusi a w 1992 roku
podpisano Traktat o Dobrym Sąsiedztwie i przyjaznej współpracy. Ochłodzenie stosunków nastąpiły gdy władzę na Białorusi objął
Aleksander Łukaszenka.
-Największym problemem we wzajemnych stosunkach, jest prześladowanie mniejszości polskiej na Białorusi.