Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (2 kwietnia 1997) (Dz. U. nr.70, poz. 483)
• Art. 24 Praca znajduje się pod ochroną Rzeczpospolitej Polskiej. Państwo sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy.
• Art. 66.1. Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków. Sposób relacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa.
• Art. 68.1 Każdy ma prawo do ochrony zdrowia.
Źródła prawa (ustawa z dnia 26 czerwca 1974)
Ustawa z dn. 26 czerwca 1974r. jest głównym źródłem prawa pracy, wielokrotnie znowelizowany. Podstawowe uregulowania kodeksowe w zakresie bhp znajdują się w dziale:
a) I art. 9 wskazuje na inne źródła prawa pracy, szczególnie zaś porozumienia normatywne zawierane między partnerami socjalnymi, tj. układy zbiorowe i inne porozumienia zbiorowe, np. akty wewnątrz zakładowe stanowione w formie regulaminów i statutów.
b) VII dotyczący ochrony pracy kobiet
c) IX dotyczącym ochrony pracy młodocianych
d) X kodeksu dotyczącym bhp.
Kodeks pracy (Dz. U. z 1998, nr. 21, poz. 94 z późn. zm)
Dział dziesiąty „Bezpieczeństwo i higiena pracy)
Art. 207. Rozdział I Podstawowe obowiązki pracodawcy:
1) Pracodawca ponosi odpowiedzialność na stan bezpieczeństwa i higieny pracy.
2) Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
a) organizować pracę w sposób zapewniający bezpiecznie i higieniczne warunki pracy
b) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń
c) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.
d) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Umowy międzynarodowe:
Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej WE
Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP)
Pakt Praw Gospodarczych – ONZ
Europejska Karta Społeczna – Rada Europy
Dyrektywy i Rozporządzenia – Unia Europejska
Obowiązki studentów w zakresie bhp i nauki
W czasie przebywania na terenie Uczelni studenci powinni:
▪ przestrzegać przepisów i zasad bhp
▪ brać udział w szkoleniach i instruktarzach z zakresu bhp i ppoż.
Miejsca w Politechnice Lubelskiej w których występują szczególne zagrożenia: laboratoria, warsztaty, pracownie, hala sportowa.
Uważne przeczytanie właściwej instrukcji lub zastosowanie wskazówek udzielonych przez prowadzących zajęcia pozwala wykonywać zadania zgodnie z przepisami i zasadami bhp i ppoż.
Dbać o porządek i ład w miejscu odbywania zajęć
Dbać o przydzielone środki ochrony indywidualnej oraz stosować je zgodnie z przeznaczeniem
Zakładać nakazane wymogami ubrania robocze
Informować inne osoby o zagrożeniu wypadkowym
Niezwłocznie powiadomić prowadzącego zajęcia o zauważonym wypadku
udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym
Obowiązki osób prowadzących zajęcia ze studentami
Osoby prowadzące zajęcia zobowiązane są do zapewnienia studentom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki:
oświetlenie i wentylacja pomieszczeń
ogrzewanie pomieszczeń
powierzchnia użytkowa stanowisk roboczych
Dopilnować, aby miejsce, w którym mają być prowadzone zajęcia, stan wyposażenia pomieszczenia tj. mebli, sprzętu, urządzeń i instalacji nie stanowił zagrożenia dla innych osób w nim przebywających
W przypadku gdy miejsce lub stan ww. wyposażenia stwarza zagrożenia, prowadzący nie dopuszcza do uruchomienia maszyn i urządzeń lub odwołuje zajęcia. Powiadamianie o tym bezpośrednio przełożonego.
Dopilnować aby studenci podczas trwania zajęć stosowali niezbędne środki ochrony indywidualnej i zbiorowej
W razie niemożliwości osobistego przebywania na zajęcia dydaktycznych należy zapewnić nadzór osoby, posiadającej odpowiednie przygotowanie, że zajęcia odbędą się zgodnie z przepisami i zasadami bhp.
Nabycie umiejętności (*) w zakresie udzielania pierwszej pomocy
*obowiązek ten dotyczy prowadzących zajęcia w warsztatach, pracowniach, laboratoriach oraz zajęcia z wych. fiz.
W laboratoriach i pracowniach specjalistycznych przed dopuszczeniem do zajęć przy maszynach i innych urządzeniach technicznych należy zaznajomić studentów z:
- przepisami i zasadami bhp i ppoż
- regulaminem porządkowym
Za bezpieczeństwo studentów w trakcie prowadzonych zajęć odpowiada osoba prowadząca zajęcia
W razie wypadku organizuje ona udzielenie pierwszej pomocy
Rodzaje wypadków:
śmiertelny – (śmierć)
ciężki – (ciężkie uszkodzenie ciała, np. utrata wzroku)
zbiorowy – (poszkodowane co najmniej dwie osoby)
pozostałe – (wypadki lekkie)
(Na PL odnotowano wpadki lekkie [ostatnie 20 lat])
Podział czynników szkodliwych:
- czynniki fizyczne
- czynniki chemiczne
- czynniki biologiczne
- czy nikki psychofizyczne
Promieniowanie jonizujące (Pracowanie izotopowa klasy „Z” [pracowanie materiałowe]) czynnik fizyczny
Prąd elektryczny
Napięcie bezpieczne
Prąd przemienny o napięciu 25V
Prądy stały o napięciu 50V
Skutki biologiczne zależą od natężenia prądu przepływającego przez ciało człowieka.
Natężenie prądu przepływającego przez ciało porażonego człowieka zależy od:
- napięcia
- i rezystencji skóry człowieka
Wyłączniki:
- nadmiarowo – prądowe (węższe)
- różnicowo – prądowe (szersze)
Hałas i wibracje
▪ zmiany w systemie nerwowym
▪ zmiany w narządach słuchu
Stosowanie środków ochrony indywidualnej
▪ choroba wibracyjna
NDN – najwyższe dopuszczalne natężenie
Dyrektywa maszynowa
▪ minimalne wymagania dla maszyn i urządzeń, dyrektywa 98/37/WE
▪ normy zharmonizowane
▪ maszyny i urządzenia, które posiadają ruchome lub wibrujące części
Oznakowanie CЄ producent informuje, że dany produkt spełnia zasadnicze wymagania i został poddany odpowiedniej procedurze oceny zgodności przewidzianej we właściwych dyrektywach.
Nalepki ostrzegawcze
▪ substancja toksyczna
▪ substancja utleniająca
▪ substancja wybuchowa
▪ substancja skrajnie łatwopalna
▪ substancja korodująca
▪ substancja drażniąca
▪ substancja niebezpieczna dla środowiska
Symbole ostrzegawcze
R26, R27, R45, R46, R61 (może działać szkodliwie na płód)
Substancje działające kancerogennie
▪ związki organiczne
▪ związki metali
Substancje toksyczne mogą być wchłaniane:
▪ dermalnie (przez skórę)
▪ drogą pokarmową
▪ inhalacyjnie
zatrucie ostre, zatrucie przewlekłe
Pyły
Pyły respirabilne
Pyłowe zanieczyszczenia powietrza:
- włókna ceramiczne
Działanie zanieczyszczeń pyłowych:
- drażniące
- zwłókniające
- kancerogenne
Substancje biologiczne czynne
Zagrożenia ze strony mikroorganizmów:
- hodowanych w lab.
- bytującymi w podłogach oraz urządzeniach do klimatyzacji pomieszczeń
- bytującymi w zbiorach archiwalnych
Ust. 9 listopada 1995 – o ochronie zdrowia
Zastosowanie mat. mineralnych
- gaśnice proszkowe
- gaśnice śniegowe
Gaśnica:
- przenieść do miejsca
- zerwać energicznie wyciągając zawieszkę
- wyjąć wąż z uchwytu i po skierowaniu na źródło pożaru nacisnąć dźwignię
- gasić pożar krótkimi wyrzutami
998 CO? pożar, skażenie chemiczne, zagrożenie wybuchem, nazwa materiału… Gdzie dokładnie?: miejsce, wydział,
Prawa budowlane
Zasady ewakuacji ludzi w razie zagrożenia
Bezpieczeństwo pożarowe:
Budynki oraz części budynków stanowiące odrębne strefy pożarowe, określane jako ZL, zalicza się do jednej lub więcej niż jedna spośród następujących kategorii zagrożenia ludzi:
1)ZL I – zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się.
2)ZL II – przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie tak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych
3)ZL III – użyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL i ZL II
4)ZL IV – mieszkalne
5)ZL V – zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II
Scenariusz ćwiczeń ewakuacji ludzi z budynku WM PL w Lublinie:
powiadomienie Państwowej Straży Pożarnej
wyprowadzenie pracowników i studentów na drogi ewakuacji i sprawdzenie sposobu poruszania się po tych drogach
wyprowadzenie pracowników i studentów przez wyjścia ewakuacyjnie na zewnątrz budynku
Drogi pożarowe:
Znaczenie dróg pożarowych
Usytuowanie dróg pożarowych na terenie PL
Sieć hydrantów zewnętrznych
Miejsca parkingowe
Pierwsza pomoc
Ustal rodzaj zagrożenia:
duszność
oparzenie
substancja chemiczna (ciało obce) w oku
połknięcie chemikalia
wstrząs
zranienie
ciało obce w ranie
zatrzymanie krążenia
Przygotowanie poszkodowanego do czynności ratowniczych
W miarę możliwości usuń przeszkody utrudniające lub uniemożliwiające czynności ratownicze
chwyt Rautka
DUSZNOŚĆ
Oznaki duszności: zasinione wargi i policzki, zaciągający szarpiący oddech, znaczny niepokój przy zachowanej świadomości
W napadzie duszności należy: usunąć ewentualne przeszkody z dróg oddechowych, ułożyć wyżej górną część ciała
Oparzenie gorąca cieczą:
1.Ochładzaj oparzone miejsce zanurzając je w naczyniu z zimną wodą lub przykładając zimne kompresy
2. Usuń przedmioty mogące spowodować ucisk w przypadku powstania obrzęku
3. Załóż czysty wilgotny opatrunek. Zapewnij opiekę lekarską.
Substancja chemiczna w oku
W takich przypadkach przepłukujemy oko wodą (z wyjątkiem kontaktów z gazem stosowanym przez policje w czasie zamieszek). Nie należy tracić czasu na poszukiwanie odpowiedniej substancji zobojętniającej.
1.Przemyj oko czystą wodą możliwie jak najdłużej (nawet 1 godzinę)
2.Na oczy połóż opatrunki i lekko przymocuj je bandażem.
3.Przewieź poszkodowanego do klinki okulistycznej.
Połknięte chemikalia
Żołądek ma swoją własną barierę ochronną. Nie wolno więc wywoływać wymiotów
- przepłucz jamę ustną wodą
- zapewnij poszkodowanemu spokój i wezwij pogotowie
WSTRZĄŚ
Oznaki wstrząsu:
Bladość, poty, zanikające przyspieszone tętno
Przyczyna:
Rzeczywista lub względna hipowolemia (zmniejszenie objętości krwi krążącej)
Chorego we wstrząsie należy ułożyć z obniżoną górną częścią ciała i uniesionymi nogami. Utrzymujące się w tej pozycji krwawienie należy zatamować i zaopatrzyć.
KRWAWIENIE
Przy każdym krwawieniu obowiązuje ułożenie jak we wstrząsie! Chorego nieprzytomnego z zachowanym oddechem własnym należy ułożyć w pozycji zbliżonej do ułożenia bocznego bezpiecznego z jednocześnie obniżoną górną częścią ciała. (np. przez podłożenie koców pod części dolne).
Każde krwawienie tętnicze należy tamować uciskiem przed miejscem krwawienia (od strony serca). Krwawienia sączące (żylne) należy zabezpieczyć opatrunkiem uciskowym.
Krwawienie należy zatamować opatrunkiem uciskowym.
Kończyn nie należy zaciskać opaską okrężną!
Ciało obce w ranie
Ranę należy oczyścić przemywając ją powierzchownie.
Jeśli w ranie znajduje się jakieś większe ciało obce, np. ostry kawałek metalu, fragment stłuczonego szkła czy nóż, to w ramach pierwszej pomocy należy wykonać opatrunek z pozostawieniem ciała obcego.
Próba usunięcia go z rany może nasilić krwawienie.
Resuscytacja Krążeniowo-Oddechowa – RKO
Jest to zespół czynności terapeutycznych mających na celu czasowe zastąpienie działania niewydolnego układu krążenia i układu oddechowego.
Resuscytacja polega na podtrzymaniu przepływu utlenowanej krwi, przez naczynia mózgowe i wieńcowe do czasu ewentualnego powrotu własnego krążenia i oddechu.
Pozycja boczna bezpieczna
▪ zabezpiecza drożność dróg oddechowych
▪ zabezpiecza przed zachłyśnięciem się
Stosować u osób
▪ bez widocznych urazów
▪ przytomnych
▪ nieprzytomnych które oddychają prawidłowo
Prowadź resuscytację krążeniowo oddechową do:
1.przyjazdu karetki
2.wyczerpania sił
3.powrotu prawidłowego oddechu
4.miejsce w którym wykonywałeś RKO stało się niebezpieczne