17 29 i koncówka

17.Glony-

Znaczenie glonów w przyrodzie

- produkują we wszystkich morzach świata prawie trzecią część całej podwodnej roślinności,

- są praktycznie jedynymi producentami materii organicznej w wodach, będącą pokarmem d la wodnych zwierząt roślinożernych, przez co stanowią ważne ogniwo producentów w łańcuchu pokarmowym,,

- stanowią pokarm dla innych organizmów (również dla ludzi), są niezbędne dla wielu ryb, np. glonojadów. –

-Wzbogacając zbiorniki wodne w tlen wykorzystywany przez zwierzęta stanowią dużą część fotosyntezujących

-- są wykorzystywane jako pokarm w gospodarce rybnej,

- biorą udział w biologicznym oczyszczaniu wód,

- zwiększają aerację, czyli napowietrzenie gleby, mineralizują glebę, jako nawóz wzbogacają glebę w próchnicę,

Znaczenie glonów w gospodarce i życiu człowieka:

- wykorzystywane są jako pasza dla zwierząt (listownica, morszczyn),

- Są stosowane w medycynie do produkcji: - kosmetyków ponieważ specjalne odmiany glonów dodawane są do różnego rodzaju kremów i innych kosmetyków, które np. mają wygładzać skórę lub ją odżywiać –

W badaniach nad zanieczyszczeniem środowiska są wykorzystywane jako bioidykatory – wskaźniki stopnia zanieczyszczenia wody np.: chlorella

18. grzyby

W zasadzie grzyby to wielokomórkowe lub komórczakowe organizmy cudzożywne (głównie osmotroficzne),

niezdolne do aktywnego ruchu,

o ścianach komórkowych zbudowanych z chityny

Pozytywne znaczenie :

- Grzyby stanowią ważne ogniwo reducentów. Rozkładają substancje organiczne, tworzą próchnicę, rozkładają drewno,

- Grzyby wyko

rzystuje się do produkcji antybiotyków, np. penicyliny, a także witamin,

- Żyjąc w symbiozie z glonami, tworzą porosty, które są organizmami pionierskimi (rozkruszają skały, tworząc podłoże dla roślin),

- Drożdże służą w przemyśle gorzelniczym, piekarniczym i mleczarskim przy produkcji serów i kefirów,

- Służą też do otrzymywaniu kwasu szczawiowego i cytrynowego (kropidlak),

- Grzyby są ciężkostrawne, ponieważ zawierają chitynę, ale nadają smak i zapach jedzeniu,

- Są wykorzystywane do walki biologicznej ze szkodnikami.

19. paprotniki:

Typy morfologiczne paprotników:

a)widłakowce

b)skrzypowe

c)paprocie

Rola paprotników

W obecnych czasach znaczenie paproci dla gospodarki człowieka jest niewielkie

- wielkie paprotniki, które porastały powierzchnię Ziemi miliony lat temu, dały początek pokładom węgla kamiennego i złożom ropy naftowej.

-wchodzą w skład podszytu

- Nieliczne gatunki stosowane w leczeniu ludzi: widłak goździsty, skrzyp polny, nerecznica samcza.

-- Na większą skalę paprocie hodowane są jedynie w celach dekoracyjnych, np. orliczka kreteńska

20.nagonasienne:

Rola:

-Drzewa iglaste odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu ekosystemów, zwłaszcza na obszarach, gdzie dominują w formacjach roślinnych np. w tajdze i w zaroślach wysokogórskich.

- Drzewa iglaste dają schronienie zwierzętom i dostarczają im pokarmu, a ich korzenie umacniają glebę i zapobiegają jej erozji.

-Nasiona limby chętnie zjadają ptaki i drobne zwierzęta, jak wiewiórki.

- Kosodrzewina stanowi ważny składnik krajobrazu wysokogórskiego i pełni istotną funkcje ekologiczną, gdyż jej silnie rozwinięty system korzeniowy utrwala skalne podłoże, przeciwdziałając osypywaniu się ziemi i śniegu.

Zastosowanie

-Ponad 75% budowlanego surowca drzewnego oraz drewna do produkcji papieru,

-a także znaczne ilości mas plastycznych, sztucznego jedwabiu i lakierów pozyskuje się z drzew nagozalążkowych.

- Niektóre drzewa iglaste dostarczają żywicy niezbędnej do produkcji smarów i smoły.

- Nasiona kilku gatunków są jadalne.

-Jagody jałowca zawierają olejki eteryczne i są wykorzystywane do aromatyzowania napojów alkoholowych.

- Ze względu na atrakcyjny wygląd, wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne.

21. okrytonasienne

zastosowanie

Wiele surowców pochodzenia roślinnego wykorzystywanych jest do rozmaitych celów w gospodarce człowieka. Do najważniejszych należy surowiec drzewny, z którego wytwarzane są deski, sklejki, papier, tektura, gaz drzewny, węgiel drzewny, dziegieć, garbniki, żywice. Poza tym wykorzystuje się włókna roślinne, kauczuk naturalny, gutaperkę, barwniki, olejki eteryczne.

Wiele gatunków służy jako rośliny ozdobne, posiadają istotne znaczenie kulturowe, obecne są w sztuce, religii i obyczajach. Używane są do wyrażania uczuć (kwiaty, bukiety, stroiki).

Dostarczają również substancji leczniczych, stosowanych w kosmetyce oraz używek.

Niektóre gatunki roślin, np.: pieprz, majeranek, tymianek, wanilia, cynamon oraz imbir, stosuje się również jako przyprawy.

22. Pierwouste i wtórouste – przykłady

na początku XX w. był podział na pierwouste (pragębowce, bez wtórnego otworu gębowego) i wtórouste (wtórnogębowce, pragęba zarasta lub przekształca się w odbyt)

pierwouste np.:

Wtórouste:

-szkarłupnie

-półstrunowce

-strunowce

23. Stawonogi

(skorupiaki ,owady,pajęczaki):

24. mięczaki

(ślimaki,małże, głowonogi)

25.kręgowce:

Ryby

tradycyjna nazwa zmiennocieplnych kręgowców wodnych oddychających skrzelami,

posiadających szczęki i poruszających się za pomocą płetw.

Niezwykle zróżnicowane pod względem budowy zewnętrznej i wewnętrznej, ubarwienia oraz przystosowania do warunków środowiska.

Stanowią najliczniejszą grupę współcześnie żyjących kręgowców (ponad połowę).

Ryby są najstarszymi kręgowcami świata, pojawiły się około 480 mln lat temu.

Cechy charakterystyczne

Płazy

gromada kręgowców ziemnowodnych,

czworonożnych (wyjątek: płazy beznogie),

o ciele okrytym cienką skórą bez łusek (wyjątek płazy beznogie)

Wilgotna skóra umożliwia płazom wymianę gazową.

Wszystkie płazy są zmiennocieplne.

W skórze znajdują się liczne gruczoły śluzowe, czasem jadowe (np. parotydy u ropuchy), a także komórki pigmentowe.

Jest to jedyna gromada kręgowców, której wszyscy przedstawiciele są drapieżnikami.

Cechy charakterystyczne

Gady

Ptaki

O szczególnym przystosowaniu się ptaków do latania świadczą ich cechy morfologiczne i anatomiczne:

Ssaki

26. Różne sposoby poruszania się kręgowców lądowych i wodnych

27. Przystosowania różnych grup zwierząt i roślin do warunków środowiska:

KRETY JAKO PRZEDSTAWICIELE ZWIERZĄT ŻYJĄCYCH POD ZIEMIĄ

Większość kretów to zwierzęta kopiące nory i spędzające prawie całe życie pod ziemią, więc trudno zobaczyć je na powierzchni ziemi. Chociaż pierwotnie krety były zwierzętami, które żyją w lesie, to jednak preferują one łąki oraz środowiska trawiaste, gdzie gleba jest pulchna i żyzna. W takich warunkach kretom łatwiej kopie się tunele oraz występuje bardzo dużo bezkręgowców, które stanowią dla nich pokarm. Krety często spotyka się w lasach liściastych, natomiast w iglastych rzadziej. Wiele gatunków unika terenów bagnistych, gdzie w zalanych terenach nie mogą polować. Krety nie kopią tuneli na terenach piaszczystych, ponieważ ich nory mogą zostać zasypane.

Krety mają krótkie czarne futerka, które mogą układać się w każdą stronę, co pomaga im w przemieszczaniu się pod ziemią.

Szerokie, łopatkowate łapki opatrzone są w silne pazury, które ułatwiają kretom kopanie korytarzy. Otwory słuchowe mogą być przysłaniane niewielkimi fałdami skóry, co zapobiega dostawaniu się ziemi do uszu.

Oczy kretów są bardzo małe(wielkości ziarnka maku) i osłonięte owłosionymi powiekami, a u niektórych mogą być całkowicie pokryte skórą. Krety są wtedy prawie ślepe jednak oczy pozostają wrażliwe na światło, dzięki czemu zwierzęta te odróżniają noc od dnia.

Jeśli zajdzie taka potrzeba, to wszystkie krety potrafią pływać. Niektóre z nich np. kret wschodnioamerykański ma błony na nogach, chociaż zwykle zdarza się, że krety te nie żyją nawet w pobliżu wody.

W przypadku śmierci jednego z kretów do jego tuneli wprowadza się inny kret, który potrafi w ciągu dwóch godzin przystosować do nowego systemu podziemnych korytarzy.

WIELBŁĄDY JAKO PRZEDTAWICIELE ZWIERZĄT ŻYJĄCYCH NA PUSTYNI

Wielbłądy jednogarbne zwane dromaderami występują na pustyniach północnej Afryki i Bliskiego Wschodu, gdzie żyje w stanie udomowionym lub półdzikim.

Wielbłądy doskonale czują się w warunkach pustynnych, do których są bardzo dobrze przystosowane.

Długie rzęsy i małe owłosione małżowiny uszne zabezpieczają oczy i uszy wielbłąda przed dostaniem się do nich piasku, podobnie jak nozdrza, które mogą się zamykać. Masa ciała zwierzęcia nie opiera się na racicach, ale na szerokich poduszkach, dzięki czemu wielbłąd może bez trudu poruszać się po sypkim i miękkim piasku.

Wielbłąd może przetrwać pijąc niewiele wody. Rowek, który biegnie od każdego nozdrza w kierunku górnej wargi umożliwia zlizywanie bardzo małych ilości wody wydostającej się przez otwory nosowe i jej powtórne wykorzystanie. Ssak ten bardzo oszczędza wodę, ponieważ wydaje suche odchody, a jego nerki minimalizują ilość wody w moczu. Wielbłąd potrafi przeżyć stratę dużych ilości wody, sięgających do 40% masy jego ciała. Temperatura jego ciała może bardzo wzrosnąć, bez wydzielania potu. Wielbłądy zaczynają się pocić dopiero kiedy temperatura ich ciała osiągnie 40 stopni Celsjusza.

Ssaki te, gdy nie pracują mogą wytrwać nie pijąc nawet 10 miesięcy, a potrzebną do życia wodę czerpią z pokarmu, który zjadają. Jeśli jednak nadarzy się okazja mogą wypić nawet do 100 litrów

JAK PTAKI PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO LATANIA

Każda część ciała ptaka jest zbudowana tak, aby umożliwić latanie. Przez ewolucję rozwinęły się u nich skrzydła, które u różnych gatunków przystosowane są do różnych technik latania.

Ptaki są naturalnymi mistrzami aerodynamiki. Dzięki procesowi ewolucji każda część ciała doskonale wykorzystuje właściwości fizyczne powietrza.

Pióra ptaków mają bardzo skomplikowaną budowę. Typowe pióro składa się ze stosiny i dwóch chorągiewek. Pióra posiadające sztywne chorągiewki nazywane są piórami konturowymi: tworzą one powierzchnie lotne skrzydeł i ogona oraz okrywają ptasi tułów. Pod piórami konturowymi znajdują się pióra puchowe. Pióra zwane lotkami umożliwiają ptakom latanie, natomiast te, które znajdują się w ogonie czyli sterówki umożliwiają im sterowanie.

Ptaki posiadają również kości pneumatyczne, czyli kości wypełnione powietrzem, co pomaga im w lataniu ponieważ są o wiele lżejsze.

Ptak musi nie tylko oszczędzać energię, ale również szybko ją wytwarzać. Aby to było możliwe jego ciało musi być zaopatrywane w wystarczającą ilość tlenu. Następuje to dzięki bardzo wydajnemu układowi oddechowemu. Powietrze dostaje się nie tylko do płuc, lecz także do worków powietrznych, które ulokowane są w okolicy piersi i gardła.

Tak więc ptaki doskonale przystosowały się do latania. Jeden gatunek lata wyżej, drugi niżej, jeden szybciej, drugi wolniej, ale i tak wszystkie są doskonałymi lotnikami.

JAK RYBY PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO PŁYWANIA

Ryby należą do pierwszych kręgowców, które pojawiły się na świecie. Przez miliony lat wykształciły przystosowania do warunków, w których żyją. Doskonale poradziły sobie z wszelkimi trudnościami, jakie stwarza pływanie pod powierzchnią wody. Poruszają się w wodnym środowisku optymalnie wykorzystując energię ruchów.

Ryby żyją w bardzo dogodnych warunkach. Woda dostarcza im pokarmu, tlenu oraz podtrzymuje je dzięki sile wyporu i czyni je pozornie lżejszymi niż są naprawdę. Woda chłodzi także ciało ryby, co pozwala utrzymać jej mięśnie we właściwej temperaturze. Wszystko to sprawia, że ruchy ryb są wydajne i płynne.

Ryby są płaskie jak ludzka dłoń lub mają kształt wrzecionowaty, tak że pływają w wodzie z łatwością tylko w jednym kierunku: do przodu. Niektóre ryby takie jak węgorze pływają wyginając swoje ciało.

Wiele innych ryb rozwinęło kilka innych udoskonaleń.

Najważniejszym spośród nich jest płetwa ogonowa. Prawie wszystkie gatunki posiadają szeroki i spłaszczony ogon. U takiej ryby jak pstrąg główną funkcją ogona jest wzmocnienie falowania ciała.

Płetwy u pstrąga czy makreli lub ryb tego typu wykorzystywane są jako stery i stabilizatory, jednak u niektórych gatunków są organami napędowymi.

Wolno pływające ryby najczęściej wiosłują płetwami piersiowymi. U płaszczek płetwy piersiowe powiększyły się przybierając kształt skrzydeł.

Niewiele ryb może równać się prędkością pływania z włócznikiem, który posiada specjalnie wyprofilowaną płetwę ogonową, toteż gdy ryba nią macha wzbudza siły ciągnące rybę do przodu, a popychające od tył

JAK KAKTUSY PRZYSTOSOWAŁY SIĘ DO ŻYCIA NA PUSTYNI

Kaktusy i inne sukulenty są przystosowane do życia w warunkach gdzie bardzo mało jest podstawowej dla życia substancji czyli wody. Mają rożne kolory i kształty, niektóre z nich to rośliny uprawne i doniczkowe.

Kaktusy są grupą roślin przystosowaną do życia w warunkach, w których istnieje niedobór wody. Potrafią doskonale pobierać wodę z podłoża i magazynować ją w swoich mięsistych liściach, łodygach, lub czasem korzeniach.

Niektóre kaktusy posiadają tak długie korzenie, że mogą sięgać nimi bardzo głęboko w glebę i zwiększać możliwość wchłaniania wody. Jednak istnieje wiele gatunków kaktusów, które posiadają korzenie zaskakująco małe w stosunku do swojej wielkości. Tego względu rośliny te muszą magazynować wodę opadową.

Kaktusy wykorzystują swoje zapasy wody do fotosyntezy i innych potrzebnych do życia procesów. Kiedy tempo pobierania wody z gleby jest niskie i ma ujemny wpływ na proces fotosyntezy, kaktusy pobierają wodę z tkanki magazynującej. Sukulenty potrafią gromadzić duże ilości wody w swoich łodygach, a niektóre gatunki mogą utracić nawet ponad połowę swoich zapasów zanim ujawnią tego skutki.

U niektórych kaktusów liście są zreduko - wane do postaci kolców, co obniża poziom utraty wody. Fotosyntezę prowadzą wtedy komórki zielonych łodyg.

Liście kaktusów są zwykle grube i mięsiste, mają małą powierzchnię pod względem wielkości. Niektóre mogą być kuliste, ponieważ kształt ten jest bardzo wydajny w suchych warunkach. Niektóre kaktusy wykształcają grubą kutykulę czyli woskową warstwę, która redukuje utratę wody.

Tak więc kaktusy są roślinami bardzo wytrzymałymi i odpornymi na utratę wody.

przystosowanie roslin do zycia w wodzie

1.maja pęcherze powietrzne dzięki nim roślina sie unosi na wodzie

2.maja drobne listki

3.listeczki są mocno postrzępione

4.drobne,postrzępione lub długie taśmowate liście[odporne na rozerwanie]

5.Elastyczne,giętkie,łodygi odporne na rozerawanie

6.Drobne korzenie lub ich brak

Łodyga:

-elastyczność umożliwia im podnoszenie i opuszczanie wody np.falowanie

-w budowie zewnętrznej obecność bardzo wytrzymałych tkanek

-wewnątrz łodygi występuje system kanałów i komur powietrznych,

dzięki temu roślina może się unosić w wodzie a także rozprowadzać powietrze po całym ciele

-są elastyczne i wytrzymałe na rozerwanie

Pobierają tlen całą powierzchnią ciała...

39. Przyczyny wyginięć

Istnieją różne przyczyny, które bezpośrednio lub pośrednio mogą doprowadzić do wyginięcia gatunku. Najprościej można tu mówić o niemożności przetrwania lub reprodukcji w danym środowisku naturalnym oraz niemożności przemieszczenia się do nowego, gdzie przetrwanie i rozmnażanie byłoby możliwe. Wymarcie może nastąpić nagle, np. przez toksyczne zanieczyszczenie siedliska lub też stopniowo, kiedy gatunek przegrywa we współzawodnictwie o pokarm z innym, silniejszym i lepiej przystosowanym gatunkiem (z tego powodu co roku wymierają średnio trzy gatunki ptaków). Inne powody wyginięć to m.in.:

-Wpływ człowieka na środowisko nazywamy antropopresją. Człowiek wytępił wiele gatunków roślin i zwierząt.

Działalność człowieka negatywnie wpływa na bogactwo gatunkowe roślin i zwierząt:

Np.

MASAKRA FUTERKOWYCH FOK

Foka futerkowa zamieszkuje obie półkule. Bezustannie urządza, się na nie krwawe polowania. Magnesem jest cenne futro. Te biedne zwierzaki nie okazują lęku, są ufne i na domiar złego poruszają się niezdarnie, przez co stanowią łatwą zdobycz. Niektóre gatunki występują już bardzo rzadko. Dzięki usilnym staraniom ludzi dobrej woli, specjalnie powołanych towarzystw dla tych zwierząt ratowania, rośnie ich liczba w parkach narodowych i rezerwatach.

WIERZĘTA W CENNYCH FUTRACH

Wielu gatunkom zwierząt grozi zagłada właśnie z tego powodu - żądzy posiadania ich futer. Do takich cennych futerkowych zwierząt zaliczyć na leży: kuny kanadyjskie, lisy i szynszyle. Dziś zwierzęta te są hodowane na farmach. Inne, jak np. wielkie koty: lamparty, jaguary, gepardy, tygrysy, oceloty, górskie lamparty, ciemne lamparty żyją w ciągłym zagrożeniu, mimo ścisłej ich ochrony. Jest mało prawdopodobne, ze futra, przestaną być modne, wobec czego mimo Konwencji Waszyngtońskiej podpisanej przez większość krajów, zabraniającej handlu futrami nadal ten proceder jest uprawiany na wielką skalę.

ZWALCZANIE KŁUSOWNICTWA

W niektórych przypadkach zwalczanie kłusownictwa może być bardzo niebezpieczne. W wielkich narodowych parkach Afryki strażnicy leśni strzegą skutecznie słoni, nosorożców i innych zwierząt, przed zakusami kłusowników. Dziś patrole strzegące zasobów zwierzęcych w parkach narodowych są zradiofonizowane, świetnie uzbrojone, dysponują jeepami, śmigłowcami i lekkimi samolotami. Mimo wielu trudności wygląda na to, że zwalczanie kłusownictwa okazuje się być coraz bardziej skuteczne.

POLOWANIE NA BIZONY

Do zeszłego stulecia wiele milionów bizonów żyło spokojnie na wielkich preriach Północnej Ameryki. Indianie nie stanowili dla nich zagrożenia. Zabijali spośród nich tyle, ile potrzeba było aby móc się wyżywić i ubrać. Kiedy tereny te zasiedlił przybysz z Europy polowania na bizony zaczęto traktować jako dość makabryczną rozrywkę. Swego czasu jeden z traperów amerykańskich przechwalał się, ze w ciągu 18 miesięcy wymordował 4.300 bizonów! Dziś pozostało jedynie około 40 tyś. bizonów.

OLOWANIE NA ORŁY

Orły jak i inne drapieżne ptaki są tępione na różne sposoby za pomocą broni palnej, zatrutych kawałków mięsa, przemyślanych pułapek. I tak w Europie i Północnej Ameryce zabijano orły, te najwspanialsze ptaki drapieżne, niby dlatego, że one z kolei zabijały zwierzęta domowe.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
instrukcja serwisowa termet gco 23 07 17 29 08
instrukcja serwisowa termet gco 23 07 17 29 08
Rakowska Sukces i porażka terapii krótkoterminowej rozdz 1 str 17 29
van dyke, wprowadzenie do polityki, 17 29 rozdz 2,93 118 rozdz 7, 155 170 rozdz 10
MPLP 318;319 17.07.;29.07.2011
3,10,17,24,29
2 17 Końcowe (Tabele, Bibliografia)
sv+st+17+ 282 29
zarz b9dzanie+produkcj b9+ 2849+zagadnie f1+ +17+stron 29 unc5jvkgzprzvpzqrqasxbmbtqn4d4nf5f2ah7a UN
MPLP 346;347 17.06;29.06.2012
Interna 29.06.2012 godzina 17, V ROK, Choroby Wewnętrzne
Oceny końcowe 17 19
Zagadnienia 3,10,17,24,29
MPLP 318;319 17.07.;29.07.2011
Richard Rider Stockholm Syndrome 2 17 Black and 29 Red
D19230947 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 października 1923 r o rozciągnięciu mocy obowiązu
Lista grup lektoratowych 2013 2014 29 09 2013 17 54

więcej podobnych podstron