Rada Europy

Statut RE podpisany został 5maja 1949 r. w Londynie, celem organizacji jest „osiągnięcie większej jedności miedzy jej członkami, aby chronić i wcielać w życie ideały i zasady, stanowiące ich wspólne dziedzictwo, oraz aby ułatwić ich postęp ekonomiczny i społeczny”.

powstała 5 maja 1949 roku w wyniku podpisania przez 10 państw (Belgię, Danię, Francję, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką Brytanię i Włochy) Traktatu Londyńskiego. Obecnie liczy 47 członków. Jej siedzibą jest Strasburg.

W Deklaracji Szczytu Wiedeńskiego (1993r) państwa członkowskie zobowiązały się m.in. do:

-rozwijania współpracy w dziedzinie ochrony praw człowieka, demokracji i praworządności

-koordynacji działań RE z innymi organizacjami zaangażowanymi w budowę demokratycznej i bezpiecznej Europy

-wspierania transformacji politycznej i ekonomicznej w państwach Eur. Śr.-Wsch. Poprzez ustanowienie odpowiednich struktur prawnych oraz szkolenie personelu administracyjnego

-współpracy w dziedzinie poszanowania praw mniejszości narodowych

-rozwijania współpracy trans granicznej pomiędzy władzami lokalnymi i regionalnymi

-rozwoju współpracy w dziedzinie integracji socjalnej legalnie zamieszkałych migrantów oraz kontroli ruchów migracyjnych

-wzmocnienia więzi z państwami pozaeuropejskimi dzielącymi te same wartości

-promowania pokoju i demokracji

Członkowstwo w RE

Zgodnie z art. 3 Statutu każde państwo członkowskie zobowiązane jest do uznania zasady praworządności oraz zasady że wszystkie osoby pozostające pod jego jurysdykcją korzystają z podstawowych praw wolności .Członkiem organizacji może zostać państwo europejskie, które jest w stanie wypełnić te zasady. Państwo członkowskie musi zostać uznane za kraj demokratyczny.

Wniosek o członkowstwo składany jest Sekretarzowi Generalnemu, a następnie przekazywany Komitetowi Ministrów (decyduje o uznaniu państwa za zdolne do spełnienia kryteriów). KM zobowiązany jest do zasięgnięcia opinii Zgromadzenia Parlamentarnego. W Zgromadzeniu odbywa się debata plenarna oraz głosowanie zakończone wydaniem opinii. Ostateczna decyzje o przyjęciu nowego członka podejmuje Komitet Ministrów większością 2/3 głosów.

Struktura instytucjonalna

• Komitet Ministrów - organ zarządzający, składający się z ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich lub ich przedstawicieli (tzw. zastępców ministrów)

• Zgromadzenie Parlamentarne - organ doradczy składający się z parlamentarzystów delegowanych przez parlamenty narodowe

• Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy - organ doradczy

• Sekretariat / Sekretarz Generalny Rady Europy - wybierany przez Zgromadzenie Parlamentarne

Działalność Polski w RE

Pierwsze kontakty zostały nawiązane na przełomie lat 80. I 90. Współpraca ta była jednak sporadyczna. Uzyskanie pełnego członkowstwa poprzedzone było nadaniem w czerwcu 89’ statusu gościa specjalnego w Zgromadzeniu Parlamentarnym. Wniosek o członkowstwo złożony został 30 stycznia 90’. Polska przystąpiła do RE 26 listopada 91’, a 4 maja 92’ rozpoczęło funkcjonowanie Stałe Przedstawicielstwo RP przy RE. Poprzez członkowstwo w RE Polska pragnie osiągnąć następujące cele: integracje z Europą Zach., stabilizację polityczną w regionie, zwiększenie znaczenia w środowisku międzynarodowym.

NATO

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, w skrócie NATO, potocznie Pakt Północnoatlantycki, organizacja polityczno-wojskowa powstała w wyniku podpisania 4 kwietnia 1949 roku Traktatu Północnoatlantyckiego przez 10 krajów europejskich: państw-członków Unii Zachodniej (Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Wielka Brytania) wraz z pięcioma dodatkowymi krajami (Dania, Islandia, Norwegia, Portugalia, Włochy) oraz USA i Kanadę. Początkowym celem istnienia organizacji, na mocy traktatu waszyngtońskiego, była obrona militarna przed atakiem ZSRR. 

Traktat Waszyngtoński

Podstawowy cel sojuszu sformułowano w preambule tj. „ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizację swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności”.

W kolejnych artykułach państwa zobowiązują się do:

Art. 1 i 2 współpracy gospodarczej, rozwijania przyjaznych stosunków, rozwiązywania sporów metodami pokojowymi.

Art. 3 i 4 nakładają obowiązek rozwijania zdolności obronnych oraz wzajemnych konsultacji w wypadku zagrożenia.

Art. 5 zobowiązanie do pomocy w razie ataku zbrojnego na któregoś z członków.

W dalszej części strony potwierdzają rolę Rady Bezpieczeństwa ONZ w utrzymaniu pokoju i bezpieczeństwa, zobowiązują się do niezaciągania zobowiązań sprzecznych z Traktatem oraz ustanawiają najważniejszy organ Sojuszu- Radę Północnoatlantycką.

Art. 10 reguluje zagadnienie przyjmowania do sojuszu nowych członków.

Zadania Sojuszu

-wzmacnianie szeroko pojmowanego potencjału obronnego państw członkowskich

-koordynacja działań personelu cywilnego i wojskowego, właściwą wymianę informacji między członkami, tworzenie odpowiedniej infrastruktury na terytorium państw członkowskich, standaryzację uzbrojenia, koordynację badań naukowych, utrzymywanie systemu łączności.

-kształtowanie środowiska międzynarodowego w sposób korzystny dla członków Paktu, rozwijanie wspólnych inicjatyw

Struktura NATO

Rada Północnoatlantycka podstawowy organ decyzyjny NATO , w skład której wchodzą przedstawiciele państw członkowskich w randze ambasadorów.
W Radzie omawiane są najistotniejsze decyzje i działania Sojuszu. Zazwyczaj zbiera się ona celem przedyskutowania spraw istotnych dla wszystkich członków , lub też wymagających wspólnych decyzji . Nie istnieją jednak ograniczenia tematyczne dla spraw wnoszonych pod obrady Rady. Każde państwo członkowskie ma prawo zwołać jej posiedzenie celem przedyskutowania spraw , które jego zdaniem winny znaleźć się w polu uwagi Sojuszu .
Rada zbiera się stosunkowo rzadko , na co dzień działa Sekretariat Generalny w Brukseli . 

Komitet Planowania Obrony zajmuje się planowaniem obronnym oraz opracowaniem wytycznych dla wojskowych funkcjonariuszy Paktu. Tworzą go stali przedstawiciele. Spotkania na szczeblu ministrów obrony 2razy do roku.

Grupa Planowania Nuklearnego zajmuje się polityką nuklearną Sojuszu. Spotkania na szczeblu ministrów obrony.

Sekretarz Generalny przewodniczący KPO i GPN, oraz innych komitetów. Mianują go państwa członkowskie. Reprezentant w stosunkach zewnętrznych .

Sekretariat Międzynarodowy wspiera organizacyjnie pracę Rady Północnoatlantyckiej i jej komitetów.

Komitet Wojskowy najważniejsza władza wojskowa Sojuszu. Składa się z szefów sztabów państw członkowskich. Komitet przedkłada władzom politycznym propozycje podejmowania określonych działań. Prowadzi współpracę z państwami partnerskimi NATO. Przewodniczą mu rotacyjnie państwa członkowskie.

Zintegrowana Struktura Dowodzenia składa się z dowództw wojskowych rozmieszczonych na całym obszarze NATO. Tworzy system łączności, informacji, obrony powietrznej, zaplecza logistycznego.

Międzynarodowy Sztab Wojskowy wspomaga prace Komitetu Wojskowego oraz czuwa nad realizacją jego decyzji. Składa się z przedstawicieli wojskowych państw członkowskich oraz personelu pomocniczego.

Struktura sił zbrojnych

Siły zbrojne NATO składają się z 3 części:

1.Siły reagowania

2.Główne siły obrony

3.Siły wzmocnienia

Obecny kształt NATO zaczął powstawać po 1991 roku . Miał na to wpływ upadek bloku komunistycznego i zredukowanie zagrożenia konfliktem o dużej skali i intensywności walk .
Pojawiły się jednak nowe wyzwania polegające na wspieraniu działań pokojowych . 
Przykładem takiej operacji było wysłanie kontyngentu w celu nadzorowania porozumienia pokojowego zawartego w Dayton między stronami konfliktu , które były reprezentowane przez prezydentów Bośni , Chorwacji i Serbii . 
Pierwszą samodzielną akcją zbrojną NATO była interwencja w Kosowie (24 marzec 1999 - 10 czerwiec 1999).

Po 11 września 2001 roku pojawiła się jeszcze kwestia walki z terroryzmem . Siły NATO tworzą trzon Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) w Afganistanie . NATO zgodziło się wesprzeć ISAF w wybranych dziedzinach, co jest potwierdzeniem wsparcia dla międzynarodowych działań w Afganistanie. 

Organizacja Państw Amerykańskich

Organizacja Państw Amerykańskich utworzona w 1948 roku na konferencji w Bogocie jako sukcesorka istniejącej od 1889 roku Międzynarodowej Unii Republik Amerykańskich. Członkami organizacji są łącznie 34 państwa, w tym Ameryki Łacińskiej (od 1962 bez Kuby) oraz USA i Kanada. W roku 1951 ogłoszono postanowienia tzw. Karty z Bogoty, która określa cele OPA.

Zadania OPA: umacnianie pokoju i bezpieczeństwa na kontynencie, pokojowe rozstrzyganie sporów, wspólne działania w przypadku agresji, wspólny rozwój gospodarczy, społeczny, kulturalny.

Państwa OPA w realizacji tych celów muszą przestrzegać 12 zasad: uznanie prawa międzynarodowego za podstawę stosunków, poszanowanie osobowości, suwerenności, i niepodległości państw, przyjęcie zasady dobrej wiary w stosunkach międzynarodowych,, popieranie demokracji, potępienie wojny, uznanie agresji przeciwko jednemu z państw amerykańskich za agresje przeciwko wszystkim, pokojowe rozstrzyganie sporów, uznanie sprawiedliwości i bezpieczeństwa społecznego za podstawę pokoju, uznanie współpracy gospodarczej za istotny warunek powszechnego dobrobytu, poszanowanie praw jednostki, szacunek dla wartości kulturalnych, uznanie że wychowanie narodów powinno mieć na celu sprawiedliwość i pokój.

Członkami organizacji stały się te państwa które ratyfikowały Kartę. W 1961r. było ich 21, w 70’ – 23, w 96’-35.

Organy

Stałym organem administracyjnym, pełniącym funkcję sekretariatu generalnego jest Unia Panamerykańska, z siedzibą w Waszyngtonie, najwyższym organem – Konferencja Międzyamerykańska, która jest zwoływana co 5 lat. Ponadto działa stały organ – Rada OPA, korzystająca z pomocy 3 organów specjalnych: Rady Społeczno Gospodarczej, Komitetu Prawnego oraz Rady Oświat Nauki i Kultury. W razie potrzeb są zwoływane sesje ministrów spraw zagranicznych, a pomocą służy im Międzyamerykańska Rada Obrony. W strukturze OPA działała także Międzyamerykańska Komisja Praw Człowieka (od 1960 r.) i Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka (od 1978 r.). W ramach OPA działała również Organizacja Państw Ameryki Środkowej, która usamodzielniła się w 1961, a także działały różne międzyamerykańskie organizacje gospodarcze.

Zgromadzenie Ogólne składa się z przedstawicieli wszystkich członków. Zbiera się raz do roku na sesje zwyczajną. Koordynuje współprace z ONZ i jej organizacjami wyspecjalizowanymi. Określa środki koordynacji działalności innych organów, zatwierdza projekt budżetu i przyjmuje regulamin swojej działalności. Wybiera Sekretarza Generalnego OPA.

Konferencje Konsultacyjne Ministrów Spraw Zagranicznych ich zadaniem jest załatwianie ważniejszych spraw politycznych. Są zwoływane w razie potrzeby.Ich organem pomocniczym jest Konsultacyjny Komitet Obrony składający się z naczelnych dowódców armii państw członkowskich.

Wspólnota Karaibska

Ugrupowanie gospodarczo-polityczne powstałe z przekształcenia organizacji CARIFTA na mocy decyzji podjętej na szczycie w 1972 roku. Formalnie założone 4 lipca 1973 roku traktatem z Chaguaramas (Trynidad), podpisanym przez Barbados, Gujanę, Jamajkę oraz Trynidad i Tobago. Z dniem 1 maja 1974 roku członkostwo uzyskały Antigua, Dominika, Grenada, Honduras Brytyjski (obecnie Belize), St. Lucia, Montserrat, St. Kitts i Nevis, St. Vincent, w lipcu 1983 roku Bahamy, w lipcu 1995 roku Surinam. W lipcu 2002 roku Haiti zostało pierwszym francuskojęzycznym członkiem CARICOM. Od 1991 roku status członka stowarzyszonego mają Brytyjskie Wyspy Dziewicze oraz Turks i Caicos, od 1999 roku Anguilla, od 2002 roku Kajmany, od 2003 roku Bermudy. Wiele państw Ameryki Południowej i regionu Karaibów posiada status obserwatora CARICOM.

Głównym celem organizacji jest stopniowe doprowadzenie do pełnej integracji gospodarczej, wspólna walka z zagrożeniami społecznymi i katastrofami naturalnymi oraz koordynacja polityki zagranicznej. Najwyższym organem CARICOM jest konferencja szefów rządów. Siedzibą organizacji jest Georgetown (Gujana). W lipcu 1994 roku z inicjatywy CARICOM doszło do powołania w Cartagenie Wspólnoty Państw Karaibskich, skupiającej wszystkie kraje regionu Karaibów.