Zestaw pytań na zaliczenie
Proszę wymienić techniki wytwarzania stosowane w przemyśle maszynowym
Odlewnictwo, obróbka plastyczna, przetwórstwo tworzyw sztucznych, spawalnictwo
Podać definicję obróbki plastycznej
Metoda bezwiórowego kształtowania przedmiotów metalowych, wywołującą zwykle polepszenie własności mechanicznych obrabianego metalu.
W jakiej temperaturze prowadzi się procesy obróbki plastycznej
- obróbkę plastyczną na gorącoprowadzoną w temperaturze powyżej temperatury rekrystalizacji,
- obróbkę plastyczną na półgorącoprowadzoną w temperaturze podczas której częściowo zachodzi rekrystalizacja, zgniot lub zdrowienie oraz umocnienie,
- obróbkę plastyczną na zimnoprowadzoną w temperaturze poniżej temperatury rekrystalizacji,
Podać podstawowe miary charakteryzujące procesy obróbki plastycznej
Odkszałcenie i naprężenie
Podać interpretację fizyczną odkształcenia plastycznego
Odkształceniem plastycznym nazywa się odkształcenie trwałe pozostające w materiale po usunięciu obciążenia, które spowodowało to odkształcenie. Odkształcenie plastyczne zachodzi bez utraty spójności materiału. Odkształcenie plastyczne następuje po odkształceniu sprężystym.
Podać przyczyny stosowania następujących prób technologicznych:
Próba jednoosiowego rozciągania
Wyznaczenie parametrów określających własności plastyczne materiału, wyznaczenie krzywych rozciągania materiału w celu określenia występujących faz takich jak faza odkształceń sprężystych, plastycznych, wyznaczenie krzywej umocnienia.
Próba wytłaczania
Wyznaczenie granicznej wartości współczynnika wytłaczania dla wytłoczek, jakościowe sprawdzenie niektórych parametrów procesu na tę wartość, określenie warunków realizacji procesu wytłaczania
Próba gięcia
Wyznaczenie charakterystyki własności plastycznych materiału przez co możemy obliczyć potrzebny moment oraz pracę odkształcenia plastycznego, wyznaczenie krzywej gięcia, wyznaczenie zależności pomiędzy naprężeniem gnącym a względną krzywizną
Próba wykrawania
Wpływ luzu między matrycą a stemplem na pracę oraz siłę procesu oraz na jakość powierzchni rozdzielenia
Próba spęczania z wahająca matrycą
Określenie wpływu kąta wahań na skuteczność prasowania, ocena skuteczności spęczania oraz siły jaką musimy zastosować w procesie spęczania w zależności od rodzaju ruchu wahań oraz kąta wahań.
Podać ograniczenia dla następujących procesów:
Tłoczenie blach
m=D/d, siła zrywania P=ndgRm, g/D
Wyciskanie
Smarowanie czyli tarcie, h/d nie może być zbyt duże
Ciągnienie
Odpowiednie smarowanie, odpowiedni kąt roboczy stożka, h/d
Wyciskanie współbieżne
h/d jest glownym ograniczeniem oraz tarcie
W jakim zakresie odkształceń wyznaczania jest krzywa umocnienia w próbie jednoosiowego rozciągania
Od samego początku (od odkształceń sprężystych) aż do postania szyjki (po przekroczeniu granica wytrzymałości na rozciąganie)
Podać próby plastycznego kształtowania umożliwiające wyznaczenie krzywej umocnienia
Próby wytrzymałościowe (jednoosiowe rozciąganie, ściskanie, skręcanie).2Metody wyznaczania naprężenia uplastyczniającego σp materiału wstępnie odkształ- conego przez obróbkę plastyczną (np. ciągnienie, walcowanie lub kucie). 3Specjalne próby wytrzymałościowe przystosowane do postaci badanego elementu (próba pierścieni wyciętych z blach, metoda ściskania pakietu utworzonego z wielu krążków blach i inne
Co to jest granica plastyczności
Granica plastyczności to wartość naprężenia przy którym zaczynają powstawać nieodwracalne odkształcenia plastyczne. Za umowne kryterium do określenia tej granicy przyjmuje się trwałe odkształcenie względne równe 0,002. Pomiędzy granicą sprężystości a granicą plastyczności rozciąga się obszar częściowej sprężystości (lub częściowej plastyczności).
Granicę plastyczności określa się dla jednowymiarowego stanu naprężenia (najczęściej przy próbie rozciągania). Dla złożonego stanu naprężenia potrzebne jest odpowiednie kryterium uplastycznienia.
Podać podział procesów obróbki plastycznej ze względu na następujące kryteria:
Kinematyka procesu
• Tłoczenie i kucie
• Walcowanie
• Ciągnienie
Ruch narzędzia
• Bez naruszenia spójności materiału (Gięcie )
• Z naruszeniem spójności materiału (Cięcie)
Podać klasyfikację sposobów kształtowania następujących wyrobów:
Brył (wydłużanie, spęczanie, wgłębianie, procesy specjalne)
Wytłoczek
- operacje służące do nadania zasadniczego kształtu wytłoczce (wytłaczanie, przetłaczanie, wyciąganie),
- operacje wykańczające (dotłaczanie, wywijanie, rozpychanie i obciskanie).
Giętych elementów
Na prasach (zwijanie, zaginanie, wyginanie), za pomoca walców (walcowanie poprzeczne, za pomoca przeciągania
Określić pozytywny wpływ współczynnika tarcia w procesie wytłaczania
Spadek wartości współczynnika tarcia międzie stemplem a boczną scianka wytłoczki powoduje zmniejszenie siły Pzr, a więc spadek wartości współ beta
Określić negatywny wpływ współczynnika tarcia w procesie wytłaczania
Im wyższy współczynnik tarcia międzie blachą a powierzchnią matrycy tym większa siła Pmax, a więc spadek wartości współ beta
Podać przykłady następujących wariantów modelowania procesów obróbki plastycznej:
Modelowanie numeryczne
• Wyciskanie przeciw-bieżne
Modelowanie fizyczne
Modelowanie fizyczne (teoretyczne)
Spęczanie
wyciskanie przeciw-bieżne
Modelowanie analityczne
• Metoda przyrostowa (przemieszczenia punktu)
• Metoda z wykorzystaniem Transormaty Fouriera
• Zużycie narzędzi f(przemieszczenia materiału, nacisku)
Opisać schemat kinematyczny prasy korbowej
1 – silnik elektryczny,
2 – przekładnia pasowa,
3 – koło zamachowe,
4 – sprzęgło cierne,
5 – wał główny,
6 – tuleja mimośrodowa,
7 – sprzęgło kłowe,
8 – korbowód,
9 – łącznik,
10 – hamulec,
11 – sprężyna hamulca,
12 – suwak,
13 – belka wyrzutnika,
14 – prowadnice,
15 – łożyska
16 –stół
Co to jest wykres dopuszczalnych nacisków charakteryzujący zakres pracy prasy korbowej-mimośrodowej
Wykres nacisków dopuszczalnych sporządza się, określając dla kolejnych kątów obrotu wału lub położeń suwaka wartości siły , której odpowiada stała maksymalna wartość momentu na wale.
Linie ciągłe 1-4 i osie układu współrzędnych wyznaczają pola, w których zmieścić się wykres zależności siły od drogi suwaka- zakreskowano pole dla największego skoku suwaka prasy
Wykres ten pozwala określić zależnośc sił potrzebnych do realizacji różnych procesów obróbki plastycznej od położenia suwaka na tle wykresu nacisków dopuszczalnych prasy mimośrodowej dla ustalonego skoku
Co to jest mechanizm mimośrodowy
mechanizm korbowo-mimośrodowy służący do zamiany ruchu posuwisto-zwrotnego na obrotowy w lub do zamiany ruchu obrotowego na posuwisto zwrotny
Jakie techniki stosowane są w celu automatyzacji pomiarów kinematyki procesów obróbki plastycznej
• Stosowanie systemów wizyjnych
Podać przykłady automatyzacji procesów obróbki plastycznej
• Automatyzacja pomiaru
• Automatyzacja rozwiązań matematycznych
Czym różnią się miary odkształcenia w ujęciu Lagrange’a i Eulera
We współrzędnych Lagrange’a ruch cząsteczki jest opisany jako funkcja wektora położenia początkowego (ai) oraz czasu (t). We współrzędnych Eulera ruch cząsteczki jest opisany jako funkcja wektora położenia chwilowego (xi) oraz czasu (t).
Co decyduje o stacjonarności przebiegu procesu obróbki plastycznej
PRoces stacjonarny charakteryzuje sie tym, ze po krótkiej fazie wstępnej występuje: ustalenie przebiegu odkształcenia materiału, ustalenie warunków smarowania, a co za tym idzie ustalenie wartości siły realizacji procesu.
Co to jest ciągadło
Ciągadło – narzędzie z jednym lub więcej otworami roboczymi, które posiada odpowiednie kształty i wymiary, służące do ciągnienia drutów, prętów lub rur na ciągarkach.
Po co stosuje się matryce dwu i trzy-pierścieniowe
Matryce dwu i trzy-pierscieniowe stosuje się w zależności od nacisków jednostkowych działających na ich powierzchnie wewnętrzne. Ma to na celu zwiększenie jej wytrzymałości, sztywności
Podać przykłady procesu optymalizacji dla następujących zagadnień:
Proces wyciskania współbieżnego
Proces wykrawania
Łączenie zabiegów cięcia w jedną operację, stosując w tym celu wykrojniki wielozabiegowe. Zwiększa to wydajność i zmniejsza ilość wykrojników i pras potrzebnych do wykonania przedmiotu. Łączenie zabiegów można realizować stosując cięcie jednoczesne (jeden wykrojnik wykonuje dwa cięcia) lub wielotaktowe (2 wykrojniki pracują razem „obok siebie”)
Od jakich czynników zależy graniczny współczynnik wytłaczania
Względna grubość krążka, względny promień zaokrąglenia stempla i matrycy, tarcie stempla a boczną ściankę wytłoczki, tarcie matrycy a blachą, zdolność do umocnienia (w małym stopniu), czułość materiału na czas odkształcenia, wartość współczynnika anizotropii, odkształcenia wstępne (w małym stopniu)
Podać stan naprężenia w następujących procesach:
Ciągnienie (wejście w stożek roboczy)
Dwuosiowe równomierne ściskanie, dwuosiowe ściskanie z rozciąganie do jednoosiowego rozciągania
Przepychanie (jw.)
Trójosiowe nierównomierne ściskanie do dwuosiowego równomiernego ściskania
Wyciskanie współbieżne (jw.)
Trójosiowe nierównomierne ściskanie do dwuosiowego równomiernego ściskania (takie same jak w przepychaniu tylko dużo większe)
Gięcie (w przekroju)
jednoosiowe rozciąganie lub ściskanie?
Wytłaczanie (na biegunie wytłoczki)
Dwuosiowe rozciąganie
Na czym polega proces zawijania
Proces zawijania opiera się na zaginaniu blachy, gdzie kąt gięcia dochodzi do 180 stopni. Proces ten jest powszechnie stosowaną technologią w następujących przypadkach: łączenia dwóch płatów blach, zakończenia ostrych (ciętych krawędzi) lub poprawy estetyki wykończenia. Zwijanie przeprowadza się na zwijarkach między trzema rolkami lub przez owijanie na obracającym się bębnie.
W jakim celu stosuje się proces zawijania
Proces ten jest powszechnie stosowaną technologią w następujących przypadkach: łączenia dwóch płatów blach, zakończenia ostrych (ciętych krawędzi) lub poprawy estetyki wykończenia [nie przepisujcie na żywca bo to z pracy Świłły]
Literatura:
Encyklopedia technik wytwarzania stosowanych w przemyśle maszynowym
Tom 1
Praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Erbla
Technologia obróbki plastycznej
Część 1
S. Erbel, T. Golatowski, K. Kuczynski, Z. Marciniak
Obróbka plastyczna
Laboratorium
K. Kuczyński, s. Erbel