W Humoreskach Sienkiewicz stworzył (obok Orzeszkowej) klasyczny typ tendencyjnego

opowiadania, od razu w wersji z happy-endem i w wersji tragicznej.

broszurowość (publicystyczność) i przykładowość (ilustracyjność) nad literackością

schemat oparty na kontraście aprobata (nowe: Wilk i Iwaszkiewicz) – krytyka (stare, grupa)

tendencji są podporządkowane tradycyjne wątki erotyczne

motywy antyarystokratyczne w ujęciu demaskatorskim – środowisko konserwatywne to

zespół jednostek uzaleŜnionych od siebie, są schematyczni, o rysach uwypuklonych

satyrycznie, często autocharakteryzują się bardzo szczerze

interpretacja róŜnych zakończeń: decydująca rola układu sił społecznych lub osobistych

predyspozycji (przy czym Wilk jest bardziej realny ze swymi „staroszlacheckimi zębami”)

bohaterowie mają typowe pozytywistyczne wykształcenie, w typie wiejskim i miejskim

brak dynamiki zdarzeń, jest tu raczej szereg epizodów-scen

narracja: konkretna i podmiotowa relacja; autokompromitacja konserwatywnego narratora,

której pomagają jednoznacznie wiarygodne fakty podane na sposób reporterski, z listów,

rozmów, opinii (Nikt nie jest...) zobiektywizowany i abstrakcyjny komentarz

odautorski jest wiarygodny (Dwie drogi)

humor uwypukla tendencyjność: sytuacyjny, słowny (powaŜna mowa Misia o roli

arystokracji jest parodią angielskiego speechu), „pozorna aprobata”, nieporozumienia,

dygresje, porównania, przysłowia, stylizacje językowe

humoreska dla Sienkiewicza to krótki utwór o ujęciu Ŝartobliwym i satyrycznym

humoreska gatunkowo to synteza gawędy (luźność kompozycji, dygresyjność, komentarze

narracyjne), felietonu i reportaŜu (wyeksponowanie znaczącej anegdoty, konstrukcja scenkiepizodu,

sposób kontaktu z czytelnikiem, reporterska narracja) i noweli (kontrasty, paralele,

technika gradacji)

kompozycja: zamknięta, silna pointa w silnie eksponowanym rozwiązaniu, celowość akcji