Ściśliwością gruntu nazywamy zdolność gruntu do zmniejszania swojej objętości pod wpływem obciążenia. W przypadku rozdrobnionych gruntów mineralnych zmniejszanie się objętości gruntu pod wpływem obciążenia jest wynikiem zmniejszania się objętości porów wskutek wzajemnego przesuwania się ziaren i cząstek gruntu. W procesie tym następuje wyciskanie wody i powietrza wypełniających pory gruntowe.
Ściśliwość gruntu zależy głównie od składu granulometrycznego gruntu, porowatości, wilgotności, składu mineralnego (zwłaszcza frakcji iłowej).
Miarą ściśliwości gruntu jest moduł ściśliwości. Jest wiele możliwości badania ściśliwości gruntu zarówno w terenie jak i w laboratorium. Badanie ściśliwości w laboratorium wykonuje się w aparacie zwanym edometrem, dlatego też parametr uzyskany w wyniku tego badania nazywa się edometrycznym modułem ściśliwości. Zależność między obciążeniem a odkształceniem jest funkcją wyższego rzędu, ilustracją której jest krzywa ściśliwości.
Moduły ściśliwości pierwotnej.
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 0 kPa do 12.5 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=12.5 kPa
hi-1=20mm
Δhi=20mm-19,77mm=0,23mm
M0=1086,96 kPa=1,087 Mpa
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 12,5 kPa do 25 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=12.5 kPa
hi-1=19,77mm
Δhi=19,77mm-19,44=0,33mm
M0=748,86 kPa=0,749 Mpa
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 25 kPa do 50 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=25 kPa
hi-1=19,44mm
Δhi=19,44mm-18,87=0,57mm
M0=852,63 kPa=0,853 MPa
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 50 kPa do 100 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=50 kPa
hi-1=18,87mm
Δhi=18,87mm-17,98=0,89mm
M0=1060,11 kPa=1,06Mpa
Moduł ściśliwości wtórnej
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 12,5 kPa do 25 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=12.5 kPa
hi-1=18,44mm
Δhi=18,44mm-18,39mm=0,05mm
M0=4610 kPa=4,61 Mpa
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 25 kPa do 50 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=25 kPa
hi-1=18,39mm
Δhi=18,39mm-18,24mm=0,15mm
M0=3065 kPa=3,065 MPa
-M0 dla zwiększenia naprężenia z 50 kPa do 100 kPa.
M0=Δσi*hi-1/ Δhi
Δσi=50 kPa
hi-1=18,24mm
Δhi=18,24mm-17,93=0,31mm
M0=2941,94 kPa=2,942Mpa
Analiza wyników.
Dla wszystkich zmian obciążenia edometryczny moduł ściśliwości pierwotnej mieścił się w granicach 0,5-5 MPa. Jest to moduł charaktetystyczny dla gruntów organicznych takich jak namuł i gytia.