Błąd ustalenia narzędzia względem uchwytu

Uchwyty są wyposażone w elementy służące do nastawienia i prowadzenia lub tylko nastawienia narzędzi.

Ze względu na niedokładność położenia elementów spełniających wymienione funkcje względem elementów służących do ustalenia przedmiotu i ich niedokładność wykonania, należy liczyć się z wystąpieniem pewnych niedokładności, które nazywa się błędami nastawienia narzędzi.

Rozróżnia się dwa zasadnicze sposoby nastawienia narzędzi:

• za pomocą ustawiaków

• za pomocą tulejek

Błąd ustalenia narzędzia względem uchwytu δn może powstać przy ustalaniu za pomocą ustawiaków i płytek ustawczych oraz tulei prowadzących.

• w przypadku ustalenia za pomocą tulei prowadzących:

	Ustalenie narzędzia za pomocą tulejki wiertarskiej

W przypadku nastawiania i prowadzenia narzędzi przy użyciu tulei należy w obliczeniach uwzględnić niedokładność położenia otworu pod tuleję, luzy pomiędzy tuleja stałą a wymienną lub zamienną oraz pomiędzy tulejami a narzędziem, jak również niedokładność położenia powierzchni wewnętrznych tulei w stosunku do powierzchni zewnętrznych.

W przypadku narzędzi mało sztywnych uwzględnia się również zejście narzędzia.

Największy błąd δn dla wymiaru L wyniesie:

gdzie: TL - tolerancja wymiaru L,

e - mimośrodowość otworu tulejki wiertarskiej względem jej powierzchni   zewnętrznej,

Lmax

- luz maksymalny między narzędziem a tuleją wymienną lub między tuleją   wymienną a tuleją stałą:

Lmax =Td’1 + Td1 +c’1 –d1

Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, ażeby wszystkie błędy składowe przyjęły jednocześnie wartości maksymalne, stąd w praktyce korzysta się ze wzoru:

p

rzy czym:

T_L=0.01

L_1śr=0.0105 – średni luz pomiędzy przedmiotem i kołnierzem tulejki ustalającej

L_2śr=0.006 – średni luz pomiędzy tulejkami wiertarskimi

e_śr=0.005 – odchyłka współosiowości otworów w tulejkach wiertarskich względem ich powierzchni zewnętrznych