BAT dla spalania odpad贸w
Na czerwono najwa偶niejsze!
I. Spalanie
Spalanie jest cz臋艣ci膮 systemu obr贸bki odpad贸w, przy pomocy kt贸rego gospodaruje si臋 szerokim zakresem wytwarzanych przez spo艂ecze艅stwo odpad贸w. Celem spalania odpad贸w jest zmniejszenie ich obj臋to艣ci i powodowanych przez nie zagro偶e艅 a tak偶e wychwycenie potencjalnie niebezpiecznych substancji. Dodatkowo proces ten mo偶e umo偶liwia膰 odzyskanie energii, zawarto艣ci mineralnej lub chemicznej odpad贸w.
Zasadniczo spalanie odpad贸w polega na utlenianiu materia艂贸w palnych zawartych w odpadach. Odpady s膮 bardzo zr贸偶nicowane, sk艂adaj膮 si臋 z substancji organicznych, minera艂贸w, metali oraz wody. W trakcie procesu spalania wydzielaj膮 si臋 gazy spalinowe, kt贸re zawieraj膮 energi臋 paliw w postaci ciep艂a. Aby zaszed艂 proces spalania konieczne jest osi膮gni臋cie odpowiedniej temperatury (temperatury zap艂onu) oraz kontakt spalanego odpadu z tlenem. W艂a艣ciwy proces spalania odbywa si臋 w fazie gazowej, trwa zaledwie u艂amki sekund i doprowadza do powstania energii. W niekt贸rych przypadkach, gdy warto艣膰 kaloryczna odpad贸w oraz ilo艣膰 tlenu s膮 wystarczaj膮ce spalenie mo偶e nast膮pi膰 samoczynnie, a zatem nie ma konieczno艣ci dodawania innych paliw.
Sektor spalania mo偶na podzieli膰 na 5 g艂贸wnych sektor贸w:
Spalanie mieszanych odpad贸w komunalnych 鈥 spala si臋 nieobrobione odpady z gospodarstw domowych (czasami spala si臋 r贸wnie偶 odpady przemys艂owe i komercyjne),
Spalanie wst臋pnie obrobionych odpad贸w komunalnych i innych 鈥 przed spalaniem odpady s膮 segregowane i specjalnie przygotowywane, dzi臋ki czemu r贸偶ni膮 si臋 od odpad贸w mieszanych. Do tego sektora zalicza si臋 r贸wnie偶 specjalnie przygotowane spalarnie zasilane paliwem odpadowym,
Spalanie odpad贸w niebezpiecznych 鈥 dotyczy spalania w zak艂adach przemys艂owych i elektrowniach komercyjnych, obejmuje bardzo zr贸偶nicowane odpady
Spalanie osad贸w 艣ciekowych 鈥 odpady 艣ciekowe spala si臋 艂膮cznie z innymi odpadami (np. komunalnymi) lub oddzielnie od innych odpad贸w w specjalnych instalacjach,
Spalanie odpad贸w medycznych 鈥 s膮 to odpady ze szpitali i innych instytucji opieki zdrowotnej.
G艂贸wne zagadnienia dotycz膮ce ochrony 艣rodowiska.
Pomimo 偶e celem obr贸bki termicznej odpad贸w jest zmniejszenie ich wp艂ywu na 艣rodowisko to podczas eksploatacji instalacji do spalania dochodzi do emisji i zu偶ycia, na kt贸rych istnienie lub wielko艣膰 maj膮 wp艂yw projekt oraz eksploatacja instalacji. Potencjalny wp艂yw instalacji do spalania odpad贸w dzieli si臋 na kilka kategorii:
Ca艂kowite emisje do powietrza i wody (w tym zapachy) zwi膮zane z procesem spalania
Ca艂kowita produkcja pozosta艂o艣ci z procesu spalania
Ha艂as i drgania
Zu偶ycie i produkcja energii
Zu偶ycie surowc贸w
Emisje lotne (g艂贸wnie ze sk艂adowisk odpad贸w)
Zmniejszenie zagro偶e艅 wynikaj膮cych ze sk艂adowania, prze艂adunku lub przetwarzania odpad贸w niebezpiecznych.
Inne rodzaje skutk贸w, wykraczaj膮ce zwi膮zane s膮 z poni偶szymi dzia艂aniami:
鈥 transportem dostarczanych odpad贸w oraz produkowanych pozosta艂o艣ci
鈥 szeroko zakrojon膮 przer贸bk膮 wst臋pn膮 odpad贸w (np. przygotowanie paliw odpadowych).
II. Procesy i techniki stosowane w sektorze spalania odpad贸w:
Odbi贸r dostarczanych odpad贸w
Sk艂adowanie odpad贸w i surowc贸w
Wst臋pna obr贸bka odpad贸w (w tym mieszanie)
Za艂adunek odpad贸w do pieca
Techniki stosowane na etapie obr贸bki termicznej (np. projekt pieca)
Odzyskiwanie energii (np. kot艂y)
Techniki czyszczenia gaz贸w spalinowych (grupowane wed艂ug substancji)
Gospodarka pozosta艂o艣ciami po czyszczeniu gaz贸w spalinowych
Monitoring i kontrola emisji
Kontrola i oczyszczanie 艣ciek贸w (np. z odprowadzania substancji p艂ynnych z zak艂adu, z obr贸bki gaz贸w spalinowych, ze sk艂adowania)
Gospodarka popio艂ami i ich obr贸bka
III. BAT dla spalania odpad贸w
BAT nale偶y stosowa膰 w ca艂ym sektorze: w spalaniu, gazyfikacji oraz rozk艂adzie termicznym wszelkich rodzaj贸w odpad贸w. Inne BAT dotycz膮 podsektor贸w, zajmuj膮cych si臋 przede wszystkim szczeg贸lnymi rodzajami odpad贸w. A zatem instalacje powinny stosowa膰 kombinacj臋 og贸lnych BAT oraz BAT dotycz膮cych szczeg贸lnych odpad贸w.
Najlepsza dost臋pna technika podkre艣la szczeg贸ln膮 wag臋 wyboru instalacji ze wzgl臋du na cechy fizyczne i chemiczne przetwarzanych odpad贸w. Instalacja nie mo偶e przyczynia膰 si臋 do dodatkowego wp艂ywu na 艣rodowisko, zak艂贸cenia procesowe musz膮 by膰 minimalne. Okre艣lone te偶 zatem BAT w zakresie minimalizacji planowanych i nieplanowanych wy艂膮cze艅 instalacji. BAT obejmuje r贸wnie偶 kontrol臋 jako艣ci obrabianych odpad贸w, aby by艂o one dopasowane do projektu instalacji. Ogromna r贸偶norodno艣膰 spalanych odpad贸w, np. r贸偶na wielko艣膰 cz膮stek, warto艣膰 opa艂owa, zawarto艣膰 wody i popio艂u, rodzaj i st臋偶enie zanieczyszcze艅 decyduje o konieczno艣ci rozpatrywania BAT oddzielnie dla ka偶dego zak艂adu. Optymalnym rozwi膮zaniem jest zastosowanie wskaz贸wek zawartych w BAT z uwzgl臋dnieniem cech technicznych danej instalacji, jej geograficznego po艂o偶enia i warunk贸w lokalnych 艣rodowiska.
BAT dla wszystkich spalarni
Lokalne czynniki, kt贸re nale偶y wzi膮膰 pod uwag臋 to:
- lokalne warunki 艣rodowiskowe
- charakter odpad贸w
- koszty i mo偶liwo艣ci techniczne
- dost臋pno艣膰, stopie艅 wykorzystania i cena odpad贸w
- dost臋pno艣膰 i cena odzyskanej energii
- gospodarka lokalna, warunki polityczne
Zalecenia BAT:
Dob贸r urz膮dzenia dostosowanego do w艂a艣ciwo艣ci odpad贸w.
Wyb贸r techniki obr贸bki cieplnej musi bra膰 pod uwag臋 nast臋puj膮ce kryteria:
Sk艂ad chemiczny odpad贸w i zr贸偶nicowanie,
Sk艂ad fizyczny odpad贸w (np. wielko艣膰 cz膮stek),
Wydajno艣膰 i dost臋pno艣膰 procesu,
W艂a艣ciwo艣ci termiczne odpad贸w (warto艣膰 kaloryczna, poziom wilgotno艣ci),
Mo偶liwo艣膰 wykorzystania produkt贸w cz臋艣ciowego utleniania takich jak gaz syntezowy czy koks,
Docelowe poziomy emisji 鈥 wybrany system redukcji,
Rodzaj odzysku energii (np. ciep艂o, energia elektryczna, CHP).
Opr贸cz tych kryteri贸w technicznych bierze si臋 pod uwag臋 r贸wnie偶:
Stopie艅 ryzyka technicznego,
Do艣wiadczenie i dost臋pne umiej臋tno艣ci
Bud偶et.
W praktyce spalarnie maj膮 ograniczon膮 kontrol臋 nad dok艂adnymi w艂a艣ciwo艣ciami odpad贸w, kt贸re otrzymuj膮, musz膮 zatem by膰 elastyczne, aby mo偶liwe by艂o spalanie szerokiego zakresu odpad贸w.
Technika | Kluczowe w艂a艣ciwo艣ci odpad贸w; przydatno艣膰 | Wydajno艣膰 | Zalety | Wady/ ograniczenia stosowania |
---|---|---|---|---|
Ruchomy ruszt ch艂odzony powietrzem | 鈥 niskie i 艣redniej warto艣ci ciep艂a (LCV 5 - 16,5 GJ / t) 鈥 komunalne i inne heterogeniczne odpady sta艂e 鈥 mo偶liwe osady 艣ciekowe i odpady medyczne z komunalnymi |
1 - 50 t/h (wi臋kszo艣膰: 5 do 30 t /h; najlepsze: nie poni偶ej 2,5 lub 3 t/h) |
鈥 bardzo szeroko stosowane, w du偶ych skalach 鈥 wytrzyma艂a - niskie koszty utrzymania 鈥 d艂ugo stosowana 鈥 sprawdza si臋 w przypadku niejednorodnych odpad贸w bez specjalnego przygotowania |
generalnie nie nadaje si臋 do proszk贸w, p艂yn贸w lub materia艂贸w topliwych |
Ruchomy ruszt z ciecz膮 ch艂odz膮c膮 |
Tak samo jak przy ch艂odzeniu powietrzem, z wyj膮tkiem: LCV 10 - 20 GJ / t |
1 - 50 t/h (wi臋kszo艣膰: 5 do 30 t /h; najlepsze: nie poni偶ej 2,5 lub 3 t/h) |
Jak ruszty ch艂odzone powietrzem, ale: 鈥 wy偶sza warto艣膰 opa艂owa odpad贸w 鈥 wi臋ksza kontrola spalania |
Jak ruszty ch艂odzone powietrzem, ale: 鈥yzyko szkodliwych wyciek贸w 鈥 wi臋ksza z艂o偶ono艣膰 |
Ruszt z piecem obrotowym |
Tak samo jak innych rusztach z wyj膮tkiem: 鈥 mo偶liwo艣ci spalania odpad贸w bardzo heterogenicznych przy zachowaniu du偶ej wydajno艣ci 鈥 niepowszechne |
1 - 10 t/h | 鈥 mo偶liwo艣膰 lepszego dopalania popio艂贸w | 鈥 niska wydajno艣膰 鈥 konserwacja pieca obrotowego |
Statyczny ruszt z mechanizmem transportu odpad贸w lub popio艂贸w |
鈥 odpady komunalne wymagaj膮ce sortowania lub rozdrabniania 鈥 mniej problem贸w z proszkami ni偶 w przypadku ruchomych ruszt贸w |
<1 t/h | 鈥 mniejsze wymagania dot. konserwacji (brak ruchomych cz臋艣ci) | 鈥 tylko dla 鈥 ma艂a wydajno艣膰 |
Piec obrotowy | 鈥 mo偶liwe spalanie p艂yn贸w, past 鈥 wi臋ksze ograniczenia odpad贸w sta艂ych ni偶 rusztowego 鈥 cz臋sto stosowane do niebezpiecznych odpad贸w |
<10 t/h | 鈥 bardzo szeroko stosowane 鈥 szeroki zakres odpad贸w 鈥 nawet do odpad贸w niebezpiecznych |
鈥 wydajno艣膰 ni偶sza ni偶 dla ruszt贸w |
Z艂o偶e fluidalne | 鈥ylko rozdrobnione, jednolite odpady 鈥 cz臋sto stosowane do osad贸w |
1 - 20 t/h (najcz臋艣ciej: 10t/h) | 鈥obre wymieszanie 鈥 cz臋sto stosowane do osad贸w 鈥 szeroki zakres LCV |
鈥o偶liwo艣膰 zatkania z艂o偶a 鈥i臋ksze ilo艣ci popio艂u lotnego. 鈥 konieczne rozdrabnianie |
Tabela 1. Por贸wnanie r贸偶nych technologii spalania i czynnik贸w wp艂ywaj膮cych na ich zastosowanie.
Utrzymanie terenu w stanie schludnym, czystym.
wykorzystanie system贸w identyfikacji i lokalizowania (wed艂ug ich zagro偶enia),
zapobieganie emisji py艂u z urz膮dze艅 operacyjnych,
efektywne zarz膮dzanie 艣ciekami,
efektywna konserwacja zapobiegawcza.
Utrzymanie urz膮dze艅 w dobrym stanie (konserwacja, przegl膮dy).
Ustalenie i utrzymanie kontroli jako艣ci
ograniczenia na wej艣ciu instalacji (czynniki ograniczaj膮ce: mechanizm zasilania odpadami, fizyczna przydatno艣膰 otrzymanych odpad贸w, przep艂yw odpad贸w, wydajno艣膰 pieca, warto艣ci limit贸w emisji, wydajno艣膰 gaz贸w odlotowych),
identyfikacja najwa偶niejszych zagro偶e艅 (wysoka zawarto艣膰 rt臋ci, jodu, bromu na wej艣ciu prowadz膮ce do wysokiego ich st臋偶enia w gazach odlotowych; du偶a zmienno艣膰 wilgotno艣ci; wysokie obci膮偶enie chlorem, siark膮; nadmierne zanieczyszczenia element贸w kot艂owych)
komunikacja z dostawcami odpad贸w 鈥 szczeg贸lnie istotna w przypadku spalarni przetwarzaj膮cej odpady z r贸偶nych 藕r贸de艂, trudne do kontrolowania (niekt贸re odpady mog膮 zosta膰 przekazane w celu przetworzenia innymi metodami ni偶 spalanie),
kontrola jako艣ci surowc贸w na terenie spalarni 鈥 g艂贸wne substancje i w艂a艣ciwo艣ci wymagaj膮ce szczeg贸lnych procedur to rt臋膰, metale alkaliczne, metale ci臋偶kie, jod, brom, chlor, siarka, zanieczyszczenia organiczne, zawarto艣膰 wilgoci, konsystencja odpad贸w. Osi膮gni臋te dzi臋ki kontroli jako艣ci korzy艣ci to prawid艂owa praca instalacji, skuteczno艣膰 spalania, wzrost odzysku energii, zmniejszenie zanieczyszcze艅 w kotle, zmniejszenie uwalniania si臋 py艂u,
kontrola produkt贸w (np. wa偶enie dostarczanych odpad贸w, odr臋bny roz艂adunek poszczeg贸lnych dostaw, kontrola wizualna, okresowe pobieranie pr贸bek i analiza kluczowych w艂a艣ciwo艣ci, rozpakowywanie i sprawdzania 艂adunk贸w pakowanych, kontrola temperatury zap艂onu czy badania radioaktywno艣ci),
detektory materia艂贸w radioaktywnych (szczeg贸lnie w przypadku odpad贸w szpitalnych) 鈥 stosowane, aby zapobiec zanieczyszczeniom zak艂adu i uwalnianiu substancji radioaktywnych.
Sk艂adowanie odpad贸w wed艂ug oceny ryzyka ich w艂a艣ciwo艣ci, aby zminimalizowa膰 potencjalne zanieczyszczenia.
Przyk艂ady technik przechowywania odpad贸w:
Wyznaczone obszary za艂adunku i roz艂adunku z systemem odwadniania (drena偶) zapobiegaj膮cym gromadzeniu si臋 wody i wymywaniu szkodliwych substancji,
Ograniczenia czasu przechowywania r贸偶nych rodzaj贸w odpad贸w,
艢rodki ochrony przeciwpo偶arowej (np. ognioodporne 艣ciany),
Zamkni臋te zbiorniki i bunkry zadaszone i otoczone murem (dla odpad贸w wst臋pnie obrobionych),
Zbiorniki dwup艂aszczowe (dla odpad贸w ciek艂ych i sypkich),
Segregacja, ograniczony czas przechowywania, automatyczna obs艂uga i 艂adowanie urz膮dze艅, urz膮dzenia czyszcz膮ce powierzchni臋 i pojemniki (dla odpad贸w niebezpiecznych),
Segregacja, przechowywanie w ch艂odniach, ograniczony czas przechowywania, automatyczna obs艂uga i 艂adowanie urz膮dzenia, specjalne urz膮dzenia do dezynfekcji (dla odpad贸w medycznych).
Korzy艣ci p艂yn膮ce z prawid艂owego przechowywania odpad贸w:
- zmniejszenie ryzyka uwolnie艅 do 艣rodowiska
- zapobieganie przenikaniu wody deszczowej do sk艂adowanych odpad贸w
- zapobieganie rozproszenia spowodowanego wiatrem
- zmniejszenie niszczenia pojemnik贸w
- zmniejszenie uwolnie艅 zapachowych
- umo偶liwienie kontroli nad substancjami lotnymi
Korzystanie z technik i procedur maj膮cych na celu ograniczenia czasu sk艂adowania odpad贸w, aby zmniejszy膰 ryzyko uwolnie艅 ze sk艂adowisk odpad贸w (kontrola i zarz膮dzanie dostawami).
Ograniczenia czasu przebywania stosuje si臋 w celu:
Zapobiegania pogarszaniu si臋 stanu zbiornik贸w (spowodowane warunkami atmosferycznymi, starzeniem, korozj膮)
Zapobiegania gniciu odpad贸w organicznych (zapach)
Ograniczenia zagro偶e艅 po偶arowych, wybuch贸w
Czas przechowywania zmniejsza si臋 poprzez sterowanie i zarz膮dzanie dostawami, komunikacj臋 z dostawcami.
Zminimalizowanie uwalniania zapach贸w i py艂贸w 鈥 stosuje si臋 zamkni臋te pomieszczenia magazynowe, kana艂y wentylacyjne lub obszary wst臋pnej obr贸bki odpad贸w.
Segregacja sk艂adowanych odpad贸w zgodnie z ocen膮 ryzyka ich chemicznych i fizycznych w艂a艣ciwo艣ci umo偶liwiaj膮ca bezpieczne przechowywanie i przetwarzanie.
R贸偶ne techniki segregacji:
Dla mieszanych odpad贸w komunalnych:
- segregacja nie jest rutynowo stosowana
- oddziela si臋 du偶e przedmioty
- do z艂贸偶 fluidalnych oddziela si臋 metale,
Dla odpad贸w niebezpiecznych:
- szczeg贸艂owe procedury dotycz膮ce oddzielenia m.in. wody z fosfork贸w, wody z izocyjanian贸w, wody z metali alkalicznych, cyjanku z kwas贸w
- utrzymanie wcze艣niejszej segregacji poprzez stosowanie opakowa艅
Dla osad贸w 艣ciekowych:
- odpady dobrze wymieszane przed dostarczeniem do zak艂adu
- niekt贸re strumienie dostarczane oddzielnie, wymagaj膮 segregacji i mieszania
Dla odpad贸w medycznych:
- r贸偶na zawarto艣膰 wilgoci i warto艣膰 kaloryczna
- stosowanie pojemnik贸w umo偶liwiaj膮cych odpowiednie przechowywanie i kontrol臋 ilo艣ci dostarczanych do procesu spalania
Wyra藕ne oznakowanie odpad贸w sk艂adowanych w pojemnikach, tak, by mo偶na by艂o je zidentyfikowa膰. Stosuje si臋 przede wszystkim do odpad贸w niebezpiecznych i medycznych. Zalety indywidualnego znakowania odpad贸w to np.:
Znajomo艣膰 zawarto艣ci odpad贸w pozwala na w艂a艣ciwy wyb贸r metody przetwarzania
Mo偶liwo艣膰 kontroli i zmniejszania emisji do 艣rodowiska do dopuszczalnych poziom贸w
Najwa偶niejsze podawane parametry:
Nazwa i adres dostawcy
Pochodzenie odpad贸w
Obj臋to艣膰
Zawarto艣膰 wody i popio艂u
Warto艣膰 opa艂owa
St臋偶enie chlork贸w, fluork贸w, siarki, metali ci臋偶kich
Opracowanie planu zapobiegania, wykrywania i kontroli zagro偶e艅 po偶arowych w instalacji (w szczeg贸lno艣ci na terenach sk艂adowania odpad贸w, obr贸bki wst臋pnej, za艂adunku pieca). Najcz臋艣ciej stosuje si臋 przy przechowywaniu odpad贸w p艂ynnych.
Stosuje si臋:
Stosuje si臋 dysze wodne, piankowe lub proszkowe,
Ci膮g艂y automatyczny pomiar temperatury pozwala na wykrycie zmian temperatury i wywo艂anie alarmu d藕wi臋kowego,
Stosuje si臋 r贸wnie偶 ognioodporne 艣ciany,
Dodatkowe 艣rodki bezpiecze艅stwa podejmuje si臋, gdy u偶ywany jest amoniak 鈥 stosuje si臋 detektory amoniaku i urz膮dzenia rozpylaj膮ce wod臋,
Mieszanie i dalsza obr贸bka wst臋pna, m.in.:
Mieszanie ciek艂ych odpad贸w niebezpiecznych w celu spe艂nienia wymaga艅 wej艣ciowych instalacji
Rozdrabnianie, kruszenie, ci臋cie odpad贸w 艂atwopalnych i wielkogabarytowych
Do mieszania stosuje si臋 chwytaki, d藕wigi itp.
Osady 艣ciekowe mog膮 wymaga膰 wst臋pnego wysuszenia
W efekcie zwi臋kszona jest stabilizacja pracy instalacji oraz zmniejszenie lub wi臋ksza kontrola emisji z pieca a tak偶e poprawione s膮 warunki spalania. Zu偶ycie energii i emisja z eksploatacji urz膮dze艅 obr贸bki wst臋pnej s膮 zr贸偶nicowane, zale偶膮 od rodzaju odpad贸w i techniki obr贸bki. Urz膮dzenia do obr贸bki wymagaj膮 szczeg贸lnego zarz膮dzania i konserwacji (np. specjalne kontrole prowadzi si臋 na wyj艣ciu z rozdrabniacza z powodu ryzyka po偶aru).
Usuwanie metali przed spalaniem (pochodz膮 z samych odpad贸w lub dostaj膮 si臋 do nich z pojemnik贸w metalowych). W celu oddzielenia metali od odpad贸w stosuje si臋 r贸偶nego rodzaju magnesy, pr膮dy wirowe czy z艂o偶a fluidalne. Korzy艣ci p艂yn膮ce z usuwania metali to odzysk metali, poprawa jako艣ci popio艂u, zmniejszenie zawarto艣ci lotnych metali w gazach odlotowych. Stosuje si臋 r贸wnie偶 usuwanie metali z popio艂贸w dennych.
Monitorowanie.
Minimalizacja niekontrolowanego dostania si臋 powietrza do komory spalania.
Stosuje si臋 systemy zapobiegaj膮ce przedostawaniu si臋 powietrza do komory spalania w celu utrzymania stabilno艣ci procesu i zmniejszenia emisji. Systemy te obejmuj膮:
Utrzymywanie zbiornika na odpady stale wype艂nionego
Stosowanie zamkni臋tych podajnik贸w 艣limakowych
Stosowanie podw贸jnych drzwi s艂u偶膮cych do za艂adunku wsadu
Stosowanie bezpo艣redniego wtrysku dla odpad贸w p艂ynnych i p贸艂p艂ynnych
Redukcja ca艂kowitych emisji np. poprzez zastosowanie pracy ci膮g艂ej w miejsce okresowej. Kontrola emisji jest 艂atwiejsza podczas normalnej eksploatacji ni偶 podczas uruchamiania i operacji zamykania instalacji st膮d d膮偶enie do prowadzenia spalania w spos贸b ci膮g艂y. Ze wzgl臋du na wahania sezonowe dostawy niekt贸rych odpad贸w mog膮 by膰 nieregularne jednak uruchamianie nowoczesnych instalacji przy cz臋艣ciowym obci膮偶eniu nie jest problemem. Najwa偶niejsze czynniki wp艂ywaj膮ce na uci膮glenie procesu to:
Podczas projektowania procesu szacowana wydajno艣膰 jest zbli偶ona do pr臋dko艣ci otrzymywania odpad贸w,
Sk艂adowanie odpad贸w,
Organizacja 艂a艅cucha dostaw,
Uzupe艂nienie strumienia wchodz膮cego dodatkowym paliwem.
Korzy艣ci p艂yn膮ce ze stosowania procesu ci膮g艂ego:
Umo偶liwienie ci膮g艂ego przerobu a zatem wi臋ksze wykorzystanie instalacji,
Zmniejszone wymagania odno艣nie konserwacji ze wzgl臋du na ni偶sze obci膮偶enie termiczne procesu.
Automatyczna kontrola spalania, monitoring 鈥 zastosowanie kamer (na podczerwie艅) do monitorowania i kontroli spalania (tworzenie obrazu termicznego). Pozyskane w ten spos贸b dane mog膮 by膰 wykorzystane do okre艣lenia warto艣ci zmiennych pieca czy zapotrzebowania na powietrze. Stosuje si臋 tak偶e kamery ultrad藕wi臋kowe i wizualne.
Optymalizacja i kontrola warunk贸w spalania.
Optymalizacja dop艂ywu powietrza; funkcje powietrza:
- dostarczenie tlenu do spalania
- ch艂odzenie
- zapobieganie tworzenia si臋 偶u偶la w komorze spalania/kotle
- mieszanie gaz贸w (w celu poprawy wydajno艣ci)
- wp艂yw na jako艣膰 wypalenia
B艂臋dem jest zar贸wno dostarczenie zbyt du偶o jak i zbyt ma艂o powietrza, dok艂adna wymagana ilo艣膰 zale偶y od rodzaju odpad贸w, ich cech, rodzaju spalania. Nadmiar powietrza powoduje zwi臋kszenie obj臋to艣ci gaz贸w odlotowych, a tym samym wzrost koszt贸w zwi膮zanych z oczyszczaniem ich.
optymalizacja zasilania powietrzem wt贸rnym 鈥 podczas suszenia, zgazowania, spalania i wypalania palne materia艂y odpadowe przekszta艂caj膮 si臋 do postaci gazowej. Gazy te stanowi膮 mieszanin臋 sk艂adnik贸w lotnych, kt贸ra musi by膰 dodatkowo utleniona. W tym celu wprowadza si臋 do pieca dodatkowe powietrze 鈥 powietrze wt贸rne. Powoduje to wzrost temperatury spalania przez konieczno艣膰 podgrzania dodatkowego powietrza, a zatem jest to cz臋艣ciowe ch艂odzenie. Inna g艂贸wn膮 funkcj膮 powietrza wt贸rnego jest mieszanie gor膮cych gaz贸w.
Wykorzystanie powietrza wt贸rnego wp艂ywa na niski i stabilny poziom emisji, popraw臋 utleniania gaz贸w odlotowych oraz zmniejszenie przeniesienia produkt贸w niepe艂nego spalania i lotnych popio艂贸w do dalszych etap贸w oczyszczania gaz贸w
Ilo艣膰 powietrza wt贸rnego stanowi zwykle 20-40% ca艂kowitej ilo艣ci powietrza (reszta to powietrze pierwotne)
Optymalizacja czasu, temperatury 鈥 ustalono odpowiednie ilo艣ci tlenu przy wystarczaj膮cej temperaturze i dostatecznie d艂ugi czas prowadzenia procesu, dla kt贸rych najlepiej ograniczona jest emisja zanieczyszcze艅 organicznych, np. minimalna temperatura spalania to 850掳C lub 1100掳C dla odpad贸w niebezpiecznych, a czas przebywania gazu to 2 sekundy po ostatnim podaniu powietrza (m.in. takie warunki pozwalaj膮 na zmniejszenie produkcji NOx, zmniejszenie ilo艣ci gaz贸w odlotowych, popraw臋 efektywno艣ci energetycznej).
Stosowanie innych warunk贸w ni偶 BAT, je偶eli przewiduj膮 one podobny lub lepszy poziom og贸lnych efekt贸w 艣rodowiskowych.
Podgrzewanie powietrza pierwotnego i wt贸rnego do spalania odpad贸w o niskiej warto艣ci opalowej przy u偶yciu ciep艂a odzyskanego w instalacji (je艣li prowadzi to do lepszej wydajno艣ci spalania). Podgrzewanie powietrza mo偶e poprawi膰 proces spalania odpad贸w o niskiej warto艣ci opa艂owej, gdy偶 zapewnia wystarczaj膮ce i r贸wnomierne temperatury w strefie wypalania gazu lub dla spalania odpad贸w o wysokiej wilgotno艣ci, poniewa偶 wspomaga si臋 suszenie. Podgrzewanie odbywa si臋 przy pomocy pary pod niskim ci艣nieniem, z wykorzystaniem ciep艂a gaz贸w odlotowych.
Zastosowanie automatycznie obs艂ugiwanych palnik贸w pomocniczych w trakcie rozruchu instalacji oraz do utrzymania wymaganej temperatury 鈥 palniki te s膮 wykorzystywane, gdy temperatura spadnie poni偶ej wymaganej temperatury minimalnej. Po wy艂膮czeniu instalacji palniki s膮 stosowane, gdy temperatura spada poni偶e warto艣ci granicznej uwarunkowanej konstrukcj膮 pieca i dzia艂aj膮 do ca艂kowitego wypalenia odpad贸w w komorze spalania. Palniki pomocnicze musz膮 by膰 zoptymalizowane pod k膮tem niskiej emisji CO. Uruchomienie bez dodatkowych palnik贸w jest mo偶liwe, ale zapewniaj膮 one bardziej p艂ynny start pracy instalacji, lepsz膮 kontrol臋 temperatury i redukcje powstawania sadzy.
Korzystanie z pieca o wymiarach zapewniaj膮cych optymalny czas przebywania i temperatur臋 (osi膮gni臋cie wysokiej wydajno艣ci spalania). Piec powinien by膰 tak zaprojektowany, by pr臋dko艣膰 spalanych gaz贸w by艂a niska a ich czas przebywania w piecu d艂ugi, co pozwala na ich ca艂kowite spalenie i zapobiega zanieczyszczeniu kot艂a (zmniejsza si臋 zawarto艣膰 popio艂u lotnego z gaz贸w odlotowych).
Zastosowanie systemu odprowadzania ciep艂a w pobli偶u pieca 鈥 zapewnienie odpowiedniej izolacji w piecu oraz pozyskanie dodatkowego ciep艂a jako energia odzyskana (艣ciany wodne). W najbardziej nowoczesnych spalarniach praktycznie ca艂y kocio艂 wykonany jest ze 艣ciany rur wodnych. Gdy nie ma 艣cian wodnych stosuje si臋 ch艂odzenie przez cyrkulacj臋 powietrza 鈥 to powietrze jest cz臋sto wykorzystywane do ogrzewania powietrza pierwotnego. Stosuje si臋 r贸wnie偶 ceramiczne warstwy ogniotrwa艂e, aby chroni膰 艣ciany pieca przed dzia艂aniem korozyjnym i dzia艂aniem wysokich temperatur. Czasem stosuje si臋 r贸wnie偶 stopowe (nikiel, chrom) ok艂adziny antykorozyjne.
Podczas zagazowania lub pirolizy unikanie powstawania odpad贸w (np. po艂膮czenie gazyfikacji/pirolizy ze spalaniem, odzyskiem energii i oczyszczaniem gaz贸w odlotowych).
Zastosowanie piec贸w, kot艂贸w, 艣cian wodnych lub innych technik wspomagaj膮cych ch艂odzenie. W przypadku kot艂贸w korzystne ze wzgl臋du na odzysk energii jest stosowanie obni偶onej temperatury gaz贸w odlotowych przy wyj艣ciu z kot艂a. Negatywny wp艂yw na odzysk energii maj膮 zanieczyszczenia kot艂a zatem kocio艂 czy艣ci si臋 r臋cznie raz w roku. Dobry kocio艂 musi mie膰 wystarczaj膮c膮 powierzchni臋 wymiany ciep艂a i tak by膰 zaprojektowany, 偶eby jak najlepiej ogranicza膰 zanieczyszczanie.
Optymalizacja og贸lnej wydajno艣ci energetycznej instalacji i odzysku energii. Nak艂ady energetyczne spalarni pochodz膮 g艂贸wnie ze spalania odpad贸w, lecz mog膮 r贸wnie偶 pochodzi膰 z dodatkowych paliw a tak偶e wykorzystuje si臋 energi臋 elektryczn膮. Optymalizacja wydajno艣ci energetycznej obejmuje zmniejszenie strat oraz ograniczenie zu偶ycia procesu. Czynniki, kt贸re nale偶y wzi膮膰 pod uwag臋 przy okre艣laniu optymalnej sprawno艣ci energetycznej to:
Lokalizacja 鈥 czy jest mo偶liwo艣膰 pozyskiwania energii i czy jest popyt na energi臋 odzyskiwan膮. Bierze si臋 tak偶e pod uwag臋 zmienno艣膰 popytu (np. ze wzgl臋du na zmiany p贸r roku),
Klimat 鈥 im ch艂odniejszy tym wi臋ksze zapotrzebowanie ciep艂a (cho膰 mo偶e by膰 r贸wnie偶 zapotrzebowanie na ch艂odzenie),
Pewno艣膰, 偶e zostanie dostarczone paliwo (odpady)
Lokalna cena rynkowa produkowanego ciep艂a i energii,
Sk艂ad odpad贸w (np. w艂a艣ciwo艣ci korozyjne)
Zmienno艣膰 odpad贸w, itp.
Optymalizacja technik odzyskiwania energii wymaga specjalnego zaprojektowania instalacji.
Je艣li odzyskiwana energia jest dostarczana w postaci gor膮cej wody lub pary wodnej jej konsumentami mo偶e by膰 sie膰 cieplna -DH (rzadziej ch艂odz膮ca) lub r贸偶ne ga艂臋zie przemys艂u np. zak艂ady chemiczne, elektrownie, odsalarnie itp. Wi臋kszo艣膰 u偶ytkownik贸w DH u偶ywa gor膮cej wody. Gor膮ca woda jest cz臋sto przegrzana, pod ci艣nieniem i w podwy偶szonej temperaturze (np.200掳C) w celu u艂atwienia wymiany ciep艂a w wymiennikach zwi臋kszaj膮c r贸偶nic臋 ciep艂a pomi臋dzy podgrzewaj膮cym a ch艂odz膮cym medium.
Je艣li nie ma zapotrzebowania na ciep艂o mo偶na wytwarza膰 energi臋 elektryczn膮. Zwi臋kszenie produkcji energii elektrycznej mo偶na osi膮gn膮膰 przez zwi臋kszenie parametr贸w pary. Na wzrost ilo艣ci wytworzonej energii elektrycznej ma wp艂yw wysoka entalpia pary (wysokie ci艣nienie i temperatura) oraz entalpia na wylocie turbiny.
Straty ciep艂a zwi膮zane z ciep艂em opuszczaj膮cym zak艂ad wraz z gazami odlotowymi mo偶na zmniejsza膰 poprzez zmniejszenie przep艂ywu gaz贸w spalinowych (zmniejszaj膮c nadmiar powietrza, stosuj膮c recykling gaz贸w odlotowych, wzbogacaj膮c powietrze w tlen czy zmniejszaj膮c temperatur臋 gaz贸w odlotowych). W przypadku spalarni odpad贸w komunalnych straty energii zwi膮zane z gazami odlotowymi to ok.13-16% energii uzyskanej z odpad贸w.
Inne sposoby ograniczania strat energii to np.:
Dobre wypalanie odpad贸w (aby zmniejszy膰 starty zwi膮zane ze sta艂ymi pozosta艂o艣ciami),
Skuteczne czyszczenie kot艂a (aby zanieczyszczenie kot艂a nie obni偶a艂o sprawno艣ci wymiany ciep艂a),
Stosowanie procesu ci膮g艂ego (aby unikn膮膰 strat zwi膮zanych z rozruchem i ko艅czeniem pracy instalacji),
Mieszanie i kontrola jako艣ci odpad贸w (aby unikn膮膰 szybkich zmian w charakterystyce odpad贸w a wi臋c zmian zapotrzebowania cieplnego),
Konserwacja instalacji (aby zapobiega膰 awariom i przerwom w pracy instalacji),
Optymalizacja parametr贸w pary 鈥 wytwarzanie jak najwi臋kszej ilo艣ci energii przy jednoczesnym uwzgl臋dnieniu korozyjno艣ci materia艂贸w (np. stosowanie ok艂adzin).
Wyb贸r turbiny 鈥 odpowiedni system dostaw energii elektrycznej i ciep艂a oraz wysoka sprawno艣膰 elektryczna.
Powszechnie stosowane rodzaje turbin:
Turbina parowa przeciwpr臋偶na (back pressure steam turbine)
Turbina kondensacyjna (condensing turbine)
Turbina parowa - dwuetapowa (double stage condensing turbines)
Turbiny ci艣nieniowe stosowane s膮, gdy znaczna cz臋艣膰 ciep艂a dostarczana jest do klient贸w. Turbiny kondensacyjne stosuje si臋, gdy istnieje tylko niewielka lub nie istnieje mo偶liwo艣膰 dostarczania ciep艂a odbiorcom i odzyskana energia ma by膰 przekszta艂cona w energi臋 elektryczn膮.
Turbiny w zak艂adach spalania odpad贸w komunalnych nie s膮 zwykle bardzo du偶e, zwykle 10MW (1-60MW)
Minimalizacja ca艂kowitego zapotrzebowania na energi臋 instalacji (np. wyb贸r odpowiedniej instalacji, unikanie korzystania z paliw pierwotnych 鈥 u偶ycie w艂asnej wyprodukowanej energii).
Wyb贸r odpowiedniego systemu ch艂odzenia.
Istniej膮 trzy g艂贸wne systemy ch艂odzenia:
Ch艂odzenie wodne (przez konwekcj臋) 鈥 wykorzystuje si臋 wody powierzchniowe odprowadzanie na powierzchni臋 ponownie (podgrzane o kilka stopni). Ten system ch艂odzenia wymaga du偶o wody co skutkuje du偶ym obci膮偶eniem termicznym do lokalnych w贸d powierzchniowych. Stosowany jest g艂贸wnie w zak艂adach s膮siaduj膮cych z du偶ymi rzekami lub b臋d膮cych na wybrze偶u. Urz膮dzenia na wod臋 musz膮 by膰 wcze艣niej wyczyszczone, aby nie wprowadza膰 do 艣rodowiska niepo偶膮danych substancji.
Ch艂odzenie przez parowanie 鈥 woda ta jest recyrkulowana po przej艣ciu przez wie偶臋 ch艂odnicz膮, gdzie jest ch艂odzona przez odparowanie ma艂ej cz臋艣ci wody. Ma艂y strumie艅 wody jest odprowadzany na powierzchni臋, aby utrzyma膰 kontrol臋 jako艣ci wody wewn膮trz systemu. Stosuje si臋 wie偶e ch艂odnicze z wymuszonym nawiewem (wysoki poziom ha艂asu), konwekcyjne wie偶e ch艂odnicze lub wie偶e ch艂odnicze hybrydowe.
Ch艂odzenie powietrzem 鈥 para skraplana jest za pomoc膮 powietrza w wymienniku ciep艂a o typowej konstrukcji, poziom ha艂asu jest wysoki, a powierzchnia skraplacza wymaga regularnego czyszczenia
Wyb贸r systemu ch艂odzenia zale偶y g艂ownie od miejscowych problem贸w ochrony 艣rodowiska. W zale偶no艣ci od wybranego typu mo偶na:
Zmniejszy膰 zapotrzebowanie na energie elektryczn膮,
Zmniejszy膰 oddzia艂ywanie ha艂asu,
Zmniejszy膰 oddzia艂ywania termiczne odprowadzanej ciep艂ej wody.
Zmniejszanie gromadzenia py艂u w kotle.
Czyszczenie rur kot艂owych i innych powierzchni wymiany ciep艂a powoduje lepsz膮 wymian臋 ciep艂a, a tak偶e zmniejsza ryzyko powstawania dioksyn w kotle. Czyszczenie mo偶e by膰 przeprowadzane w czasie pracy kot艂a (on-line) lub przy wy艂膮czonym kotle czy w okresach konserwacji (off-line).
Techniki czyszczenia on-line to m.in.:
Mechaniczne strz膮sanie,
Wydmuchiwanie sadzy przez wstrzykiwanie pary,
Stosowanie natrysku wody pod niskim lub wysokim ci艣nieniem,
Czyszczenie ultra-/ infrad藕wi臋kowe,
Techniki czyszczenia off-line to:
Okresowe czyszczenie r臋czne,
Czyszczenie chemiczne,
Stosowanie technik on-line pozwala na skr贸cenie czasu konserwacji off-line
Stosowanie systemu oczyszczania gaz贸w odlotowych zapewniaj膮cego poziomy emisji w zakresie dopuszczalnym przez BAT. Przy wyborze systemu FGT nale偶y bra膰 pod uwag臋:
Og贸lne czynniki takie jak np.:
Rodzaj odpad贸w (ich sk艂ad i zmienno艣膰),
Rodzaj procesu spalania,
Przep艂yw gaz贸w odlotowych i temperatura,
Sk艂ad gaz贸w odlotowych (wielko艣膰 i szybko艣膰 zmian w sk艂adzie),
Dopuszczalne warto艣ci emisji,
Ograniczenia odprowadzania 艣ciek贸w wodnych.
Potencjalny wp艂yw na zu偶ycie energii w instalacji, np.:
Zmniejszenie emisji py艂贸w wymaga dodatkowej filtracji, a zatem zwi臋ksza si臋 zu偶ycie energii,
Zmniejszenie emisji NOx do poziomu poni偶ej 100mg/m3 osi膮ga si臋 stosuj膮c SCR (selektywn膮 redukcj臋 katalityczn膮), kt贸ry wymaga podgrzania a wi臋c zwi臋ksza si臋 zu偶ycie energii,
Dodatkowe problemy mog膮ce wyst膮pi膰 podczas doposa偶enia istniej膮cej instalacji.
Substancja | Poziom emisji na dob臋 [mg/Nm3] | Technologie stosowanie w celu osi膮gni臋cia w艂a艣ciwego poziomu emisji |
---|---|---|
Py艂y og贸艂em | 1-5 | Filtry tkaninowe |
HCl | 1-8 | Kontrola odpad贸w , mieszanie. Mokre systemy FGT maj膮 najwy偶sz膮 zdolno艣膰 absorpcji (najni偶sze poziomy emisji). |
HF | <1 | |
SO2 | 1-40 | |
NOx | 40-100 | SCR, SNCR |
TOC | 120-180 | FGT, stosowanie proces贸w ci膮g艂ych |
CO | 1-10 | |
Hg | 5-30 | Adsorpcja (w臋gle aktywne) |
Cd i Tl | 0,001-0,02 | Adsorpcja (w臋gle aktywne) |
Inne metale | 0,005-0,05 | Filtry tkaninowe |
Dioksyny i furany | 0,01-0,1 | Kontrola temperatury, adsorpcja (w臋gle aktywne) |
Tabela 2. Warto艣ci dopuszczalnych emisji i technologie stosowane w celu ich osi膮gni臋cia.
Redukcja emisji NOx
Sposoby tworzenia si臋 NOx:
- termicznie 鈥 podczas spalania cz臋艣膰 azotu z powietrza utlenia si臋 do tlenku azotu (w temp. pow. 1300掳C); szybko艣膰 reakcji zale偶y wyk艂adniczo od temperatury i jest wprost proporcjonalna do zawarto艣ci tlenu,
- spalanie cz臋艣ci azotu zawartego w paliwie do tlenk贸w azotu
- rodnikowo 鈥 tworzenie tlenk贸w azotu w reakcjach rodnikowych
Techniki wst臋pnej redukcji NOx:
- zapobieganie nadmiarowemu dop艂ywowi powietrza,
- zapobieganie niepotrzebnemu stosowaniu wysokich temperatur.
Przyk艂ady:
a) dop艂yw powietrza, mieszanie gazu, (temperatura): Zastosowanie dobrze zasilania pierwotnego i wt贸rnego powietrza, aby unikn膮膰 nier贸wnomiernych gradient贸w temperatury (zwi臋kszenie produkcji NOx). Nadmiarowa ilo艣膰 powietrza mo偶e spowodowa膰 dodatkowe utlenianie azotu.
b) recyrkulacja gaz贸w odlotowych: Oko艂o 10-20% powietrza wt贸rnego zast臋puje si臋 przez recyrkulowane spaliny. Recyrkulowane spaliny maj膮 ni偶sze st臋偶enie tlenu, zatem ni偶sza jest temperatura gaz贸w odlotowych, a w konsekwencji obni偶a si臋 poziom tlenk贸w azotu.
c) wtrysk tlenu 鈥 wstrzykni臋cie czystego tlenu lub powietrza wzbogaconego tlenem umo偶liwia dostarczenie tlenu potrzebnego do spalania przy jednoczesnym zmniejszonym dostarczaniu azotu, kt贸ry m贸g艂by si臋 przyczyni膰 do dodatkowego wytwarzania NOx.
d) stopniowe spalanie 鈥 wi膮偶e si臋 ze zmniejszonym dostarczaniem tlenu w pocz膮tkowych strefach reakcji, a nast臋pnie zwi臋kszonym dostarczaniem powietrza (a wi臋c tlenu) w kolejnych strefach spalania w celu utlenienia powsta艂ych gaz贸w.
Techniki wt贸rne redukcji NOx:
Zgodnie z zaleceniem BAT dobowa emisja NOx nie powinna przekroczy膰 200mg/Nm3. Aby osi膮gn膮膰 taki poziom emisji stosuje si臋 techniki wykorzystuj膮ce amoniak (zwykle 25% roztw贸r) lub jego pochodne, pod wp艂ywem kt贸rych tlenki azotu s膮 redukowane do azotu i pary wodnej. Stosuje si臋 metod臋 redukcji katalitycznej (SCR) lub niekatalitycznej (SNCR).
SCR
W metodzie tej amoniak (lub mocznik) miesza si臋 z powietrzem dodaje do gaz贸w spalinowych i przepuszcza nad katalizatorem (platynowym, rodowym lub zeolitowym). Gazy do SCR wymagaj膮 zwykle podgrzania po wcze艣niejszych etapach FGT. Zakres temperatur operacyjnych dla system贸w SCR waha si臋 w granicach 180-450掳C (najcz臋艣ciej 230-320掳C). Przy zastosowaniu dodatkowej warstwy katalizatora mo偶na zredukowa膰 tak偶e emisj臋 PCDD/F (98-99,9% redukcji). SCR prowadzi do wi臋kszej redukcji NOx ni偶 inne metody. Metoda ta jest jednak bardziej kosztowna i wzrasta zu偶ycie energii.
Najcz臋stsze reakcje katalizowane to:
4 NO + 4 NH3 + O2-> 4 N2 + 6 H2O
NO + NO2 + 2 NH3-> 2 N2 + 3 H2O
2 NO2 + 4 NH3 + O2-> 3 N2 + 6 H2O
6 NO2 + 8 NH3-> 7 N2 + 12 H2O
呕ywotno艣膰 katalizator贸w ograniczaj膮 zatrucia, spiekanie czy erozja i wynosi ona od trzech do pi臋ciu lat.
Metoda ta pozwala na redukcj臋 zawarto艣ci NOx poni偶ej 100mg/Nm3. Mo偶e by膰 stosowana do wszystkich typ贸w odpad贸w zar贸wno w nowych jak i istniej膮cych instalacjach. Metoda ta wymaga wst臋pnego odpylania a czasem r贸wnie偶 odsiarczania czy usuwania HCl. Koszty operacyjne usuni臋cia jednej tony NOx waha si臋 pomi臋dzy 1000 a 4500EUR, a koszty metody SNCR s膮 25-40% ni偶sze. Podatki NOx s膮 ustawione na takim poziomie, 偶e technika jest ekonomicznie korzystna.
SNCR
W procesie SNCR amoniak lub mocznik jest wtryskiwany do pieca w celu zmniejszenia emisji NOx. NH3 najskuteczniej reaguje w temperaturze 850-950掳C, mocznik w 1050掳C (efekt po艣lizgu amoniaku 鈥 spadek temperatury lub zbyt kr贸tki czas przebywania powoduj膮 zmniejszenie efektywno艣ci redukcji NOx). Wykorzystanie mocznika zamiast amoniaku przyczynia si臋 do wi臋kszej emisji N2O. Aby ograniczy膰 powstawanie N2O nale偶y zoptymalizowa膰 i kontrolowa膰 warunki procesu. Nadmiar amoniaku jest odzyskiwany poprzez stosowanie p艂uczek.
Najwa偶niejsze efekty 艣rodowiskowe w tej technice to
- zu偶ycie energii (ni偶sze ni偶 SCR)
- mo偶liwa produkcja N2O
- zu偶ycie odczynnika (wy偶sze ni偶 SCR)
- mo偶liwo艣膰 zanieczyszczenia pozosta艂o艣ci i 艣ciek贸w amoniakiem.
Czynniki wp艂ywaj膮ce na wydajno艣膰 SNCR to mieszanie reagent贸w, temperatura i czas przebywania w odpowiednich temperaturach.
Kluczowe aspekty ekonomiczne tej techniki to:
- koszty inwestycyjne (znacznie ni偶sze ni偶 w przypadku SCR),
- koszty zu偶ycia odczynnik贸w (wy偶sze ni偶 SCR),
- koszty operacyjne (ni偶sze ni偶 SCR)
Redukcja emisji PCDD, PCDF do wszystkich komponent贸w 艣rodowiska.
a) stosowanie technik dla poprawy wiedzy o odpadach w szczeg贸lno艣ci o ich charakterystykach spalania;
b) stosowanie technik wst臋pnych 鈥 kontrola spalania stosowana aby zapobiega膰 powstawaniu prekursor贸w PCDD/F, np. przygotowanie odpad贸w przed spalaniem (poprawa ich charakterystyki spalania)
c) stosowanie mechanizm贸w kontroli operacyjnych, pozwalaj膮cych na unikni臋cie warunk贸w sprzyjaj膮cych powstawaniu PCDD/F. W systemie FGT zmniejszenie czasu przebywania zapylonego gazu w strefie temperatur 450-200掳C zmniejsza ryzyko tworzenia si臋 PCDD/F. Je艣li etap usuwania popio艂u prowadzi si臋 w tych temperaturach, czas przebywania wzrasta, a co za tym idzie zwi臋ksza si臋 ryzyko powstawania PCDD/F. Zatem temperatura na wlocie do etapu usuwania py艂贸w powinna by膰 mniejsza ni偶 200掳C. Osi膮ga si臋 to przez: dodatkowe ch艂odzenie w kotle, dodanie wie偶y natryskowej w celu zmniejszenia temperatury wyj艣cia z kot艂a poni偶ej 200掳C lub ch艂odzenie od temperatury spalania do ok.70掳C.
d) stosowanie odpowiedniej kombinacji 艣rodk贸w ograniczaj膮cych emisje PCDD/F:
- wstrzykni臋cie w臋gli aktywnych lub innych odczynnik贸w,
- adsorpcja na z艂o偶ach sta艂ych 鈥 stosuje si臋 systemy suche lub mokre (mycie wod膮 w przeciwpr膮dzie). Osi膮gni臋te t膮 metoda poziomy emisji to 0,1ng/Nm3 PCDD/F, poni偶ej 50bg/Nm3 rt臋ci, cz臋艣ciowa redukcja zawarto艣ci py艂u.
- stosowanie wielu warstw SCR
- stosowanie katalitycznych filtr贸w workowych 鈥 stopie艅 destrukcji PCDD/F to ponad 99%, dodatkowo nast臋puje r贸wnie偶 redukcja NOx.
W przypadku ponownego spalania pozosta艂o艣ci podejmowanie dzia艂a艅 w celu unikni臋cia recyrkulacji i akumulacji rt臋ci w instalacji.
Kontrola emisji rt臋ci.
a) zastosowanie mokrych p艂uczek do usuwania kwa艣nych gaz贸w (niskie pH). Najpierw w p艂uczkach usuwa si臋 HCl, HF, niekt贸re SO2, w drugim etapie przy pH 6-8 usuwa si臋 SO2. Je艣li w pierwszym etapie pH jest poni偶ej 1 skuteczno艣膰 usuwania jon贸w Hg jako HgCl2 wynosi ponad 95%. Jednak偶e wydajno艣膰 usuwania rt臋ci metalicznej jest jedynie rz臋du 0-10% ze wzgl臋du na kondensacj臋 w temperaturze operacyjnej (60-70掳C). Adsorpcja rt臋ci mo偶e by膰 poprawiona maksymalnie do 20-30% przez dodanie zwi膮zk贸w siarki do roztworu w p艂uczce, dodanie w臋gla aktywnego, dodanie utleniaczy (np. nadtlenku wodoru 鈥 metaliczna rt臋膰 przekszta艂ca si臋 do postaci jonowej jako HgCl2 co u艂atwia jej wytr膮cenie). Og贸lnie wydajno艣膰 usuwania rt臋ci 鈥 metalicznej i jonowej wynosi ok. 85%.
b) wstrzykni臋cie w臋gli aktywnych 鈥 adsorbuje si臋 ok.95% metalicznej rt臋ci
c) zastosowanie w臋gli aktywnych lub filtr贸w koksowych
Ponowne wykorzystanie powsta艂ych 艣ciek贸w, np.:
- zawracanie zanieczyszczonej wody z mokrej p艂uczki przed oczyszczaniem i ponowne u偶ycie jej jako surowiec dla p艂uczek (zalet膮 zmniejszenie zu偶ycia wody)
- wykorzystanie wody spustowej z kot艂a do p艂uczki (mokrej lub p贸艂suchej)
- strumienie odpad贸w zawieraj膮ce niewielkie ilo艣ci zanieczyszcze艅 mog膮 by膰 stosowane jako uzupe艂nienie wody do p艂uczki.
Zastosowanie odr臋bnych system贸w odprowadzania wody, oczyszczania i odprowadzania w贸d deszczowych, tak aby nie miesza膰 z potencjalnymi lub rzeczywistymi zanieczyszczeniami strumieni 艣ciek贸w. Dzi臋ki temu zmniejszona zostaje ilo艣膰 艣ciek贸w wymagaj膮cych oczyszczania, pozosta艂a cz臋艣膰 jest zanieczyszczona w wy偶szym st臋偶eniu, co u艂atwia oczyszczanie.
Wytyczne odno艣nie mokrego oczyszczania gaz贸w odlotowych:
Zastosowanie oczyszczania fizykochemicznego 艣ciek贸w,
Oddzielne oczyszczanie kwasowych i zasadowych 艣ciek贸w
Recyrkulacja 艣ciek贸w z p艂uczki (zmniejszenie zu偶ycia wody),
Zastosowanie siarczk贸w lub innych substancji w celu zapewnienia bardziej stabilnego procesu oczyszczania 艣ciek贸w 鈥 zwi臋kszenie wytr膮cania metali ci臋偶kich, mo偶na osi膮gn膮膰 redukcj臋 Hg w 艣ciekach o 99,9% (mo偶liwy do osi膮gni臋cia poziom emisji: 0,003mg/l).
Zastosowanie p艂uczek do odzyskiwania nadmiaru amoniaku z SNCR.
R贸偶ne metody oczyszczania 艣ciek贸w z r贸偶nych etap贸w pracy 鈥 korzy艣ci to zmniejszenie emisji do wody, zmniejszenie zu偶ycia odczynnik贸w, ukierunkowane oczyszczania, mo偶liwo艣膰 odzysku gipsu, mo偶liwo艣膰 regeneracji HCl.
Wymagania BAT okre艣laj膮ce poziomy emisji dla zrzut贸w 艣ciek贸w z oczyszczalni:
- sta艂e zawiesiny 10-45 mg/l 鈥 pomiar dziennej emisji
- chemiczne zapotrzebowanie na tlen: 50-250 mg/l 鈥 pomiar dziennej emisji
- pH 6,5-11 鈥 ci膮g艂y pomiar
- w oparciu o miesi臋czne pomiary pr贸bki reprezentatywnej w przeliczeniu na dob臋:
Hg 0,001-0,03 mg/l
(inna opcja: ci膮g艂y monitoring)
Cd 0,01-0,05 mg/l
Tl 0,01-0,05 mg/l
As 0,01-0,15 mg/l
Pb 0,01-0,1 mg/l
Cr 0,01-0,5 mg/l
Cu 0,01-0,5 mg/l
Ni 0,01-0,5 mg/l
Zn 0,01-1,0 mg/l
Sb 0,005-0,85 mg/l
Co 0,005-0,05 mg/l
Mn 0,02-0,2 mg/l
V 0,03-0,5 mg/l
Sn 0,02-0,5 mg/l
- PCDD/F 0,01-0,1 ng/l 鈥 pomiar co 6 miesi臋cy ( w przeliczeniu na dob臋)
Usprawnienie dopalania odpad贸w w celu uzyskania warto艣ci TOC popio艂u poni偶ej 3% (zwykle 1-2%) poprzez:
Zastosowanie konstrukcji pieca zapewniaj膮cej odpowiedni膮 wydajno艣膰, temperatur臋; istotne odst臋py mi臋dzy pr臋tami rusztu, techniki mieszania, wst臋pna obr贸bka.
Zastosowanie konstrukcji pieca uniemo偶liwiaj膮cej spadanie odpad贸w przez ruszt skutkuj膮ce cz臋艣ciowym spaleniem. Projektuje si臋 zatem ruszty takie, w kt贸rych odleg艂o艣膰 mi臋dzy pr臋tami jest mo偶liwie ma艂a.
Zastosowanie technik mieszania i wst臋pnej obr贸bki odpad贸w.
Optymalizacj臋 i kontrol臋 parametr贸w spalania (w tym ilo艣ci dostarczanego tlenu).
Segregacja pozosta艂o艣ci po spalaniu 鈥 osobne gospodarowanie (selektywna zbi贸rka, przechowywanie i transport) popio艂em dennym, osobne pozosta艂o艣ciami po FGT. Stosowanie specjalnych system贸w obs艂ugi, pojemnik贸w. Popi贸艂 denny poddaje si臋 dalszej obr贸bce otrzymuj膮c materia艂 do dalszego wykorzystania.
Ocena py艂贸w z etapu wst臋pnego odpylania (mo偶liwo艣膰 odzysku bezpo艣rednio lub po obr贸bce).
Separacja metali z popio艂u (je艣li jest praktyczna i op艂acalna). Separacja metali odbywa si臋 za pomoc膮 magnesu 鈥 popi贸艂 jest roz艂o偶ony na ruchomej ta艣mie i wszystkie cz膮steczki magnetyczne przyci膮ga zawieszony magnes. Separacja metali nie偶elaznych odbywa si臋 przy pomocy pr膮d贸w wirowych 鈥 szybko obracaj膮ca si臋 cewka indukuje pole magnetyczne w cz膮steczkach metali nie偶elaznych, kt贸re s膮 wyrzucone z przep艂ywu materia艂u.
Obr贸bka popio艂贸w dennych poprzez odpowiedni膮 kombinacj臋 np. w celu osi膮gni臋cia poziomu wymywania metali i soli:
Suchej i mokrej obr贸bki popio艂贸w dennych 鈥 po oddzieleniu metali, popio艂y denne przechowuje si臋 na otwartej przestrzeni lub pod przykryciem na betonowym pod艂o偶u. W razie potrzeby zrasza si臋 je wod膮, aby zapobiec emisji py艂u. Przed wykorzystaniem np. jako materia艂 budowlany pozostawia si臋 ja na okres dojrzewania (6-20 tygodni). Prowadzi to do zmniejszenia pozosta艂ej reaktywno艣ci i zdolno艣ci do wymywania metali.
Obr贸bki termicznej 鈥 stosowane temperatury mieszcz膮 si臋 w zakresie 1100-2000掳C. Technika ta powoduje zmniejszenie obj臋to艣ci (33-50%), niski stopie艅 wymywania metali, bardzo stabiln膮 pozosta艂o艣膰, kt贸ra mo偶e by膰 poddana recyklingowi. Wymaga jednak du偶ych nak艂ad贸w energetycznych
Przesiewania i kruszenia 鈥 poszczeg贸lne operacje mechaniczne maja na celu przygotowanie materia艂贸w dla budownictwa drogowego i rob贸t ziemnych o zadowalaj膮cych w艂a艣ciwo艣ciach geotechnicznych. Stosuje si臋 r贸偶nego rodzaju rozdrabnianie, kruszenie, rozdzielanie, separacje (skutki: oddzielenie ci臋偶kich i lekkich frakcji, redukcja obj臋to艣ci).
Oczyszczanie pozosta艂o艣ci po FGT np. poprzez zestalanie cementu czy zeszklenie i topnienie.
Redukcja ha艂asu 鈥 emisja ha艂asu ze spalarni odpad贸w jest por贸wnywalna z emisj膮 z przemys艂u ci臋偶kiego i elektrowni. S膮 to zatem ca艂kowicie zamkni臋te budynki. Najwa偶niejszymi 藕r贸d艂ami ha艂asu zewn臋trznego s膮:
Pojazdy do transportu odpad贸w, substancji chemicznych i pozosta艂o艣ci,
Operacje d藕wigu w 艂adowni,
Mechaniczna obr贸bka wst臋pna odpad贸w,
Wentylatory wyci膮gowe, wydobywanie si臋 gaz贸w odlotowych z procesu spalania,
Szumy zwi膮zane z uk艂adem ch艂odzenia,
Ha艂as zwi膮zany z transportem i obr贸bk膮 popio艂贸w dennych,
Ha艂as z turbin.
Sposoby redukcji ha艂asu to np.:
stosowanie izolacji akustycznej budynku,
zamkni臋cie ze wszystkich stron hali, w kt贸rych odbywa si臋 roz艂adunek ci臋偶ar贸wek,
stosowanie wielowarstwowej obudowy kot艂a,
stosowanie cichych zawor贸w w maszynach,
stosowanie izolacji akustycznej, obudowy obiektu, t艂umik贸w do komina, aby zminimalizowa膰 emisj臋 ha艂asu wynikaj膮c膮 z oczyszczania gaz贸w odlotowych (szorowanie, ssanie, komin),
stosowanie obudowy i za艂adunku w bunkrze, aby zminimalizowa膰 emisje ha艂asu wynikaj膮c膮 z usuwania pozosta艂o艣ci (wy艂adowanie popio艂u, za艂adunek, transport),
stosowanie t艂umik贸w (np. do ch艂odzenia powietrznego),
stosowanie specjalnej impregnacji budynku zak艂adu przetwarzania energii.
Zastosowanie zarz膮dzania 艣rodowiskowego.
Planowanie i okre艣lanie niezb臋dnych procedur
Wdro偶enie i dzia艂anie procedur ze szczeg贸lnym uwzgl臋dnieniem:
- struktury i odpowiedzialno艣ci
- szkole艅, 艣wiadomo艣ci, kompetencji
- komunikacji
- zaanga偶owania pracownik贸w
- dokumentacji
- skutecznego sterowania procesem
- programu konserwacji
- gotowo艣ci i reagowania na awarie
- zapewnienia zgodno艣ci z przepisami w zakresie 艣rodowiska
Sprawdzanie i podejmowanie dzia艂a艅 koryguj膮cych (monitoring)
Rozw贸j czystych technologii
Analiza por贸wnawcza, itd.
Istniej膮 bardziej szczeg贸艂owe BAT dla przetwarzania odpad贸w:
- komunalnych
- komunalnych - wst臋pnie obrobionych lub posegregowanych
- niebezpiecznych
- osad贸w 艣ciekowych
- medycznych
BAT dla spalania odpad贸w komunalnych
Przechowywanie wszystkich odpad贸w na zamkni臋tych powierzchniach.
Konieczno艣膰 prasowania odpad贸w lub zastosowanie innych metod zmniejszaj膮cych ryzyko zwi膮zane z zapachem, robactwem, ogniem itp.
Wst臋pna obr贸bka odpad贸w w celu zwi臋kszenia homogeniczno艣ci (a wi臋c poprawa cech spalania)
Rozdrabnianie, kruszenie odpad贸w wielkogabarytowych (np. meble)
Mieszanie
Stosowanie konstrukcji rusztowych z odpowiednim ch艂odzeniem.
Lokalizowanie nowej instalacji tak, 偶eby stosowanie CHP by艂o zmaksymalizowane a poziom eksportowanej energii przekracza艂 1,9MWh/ton臋 odpad贸w.
Zmniejszenie 艣redniego zapotrzebowania elektrycznego instalacji poni偶ej 0,15MWh/ton臋 MSW
BAT dla spalania wst臋pnie obrobionych odpad贸w komunalnych
Sk艂adowanie odpad贸w w zamkni臋tych zbiornikach lub na zamkni臋tych powierzchniach.
Konieczno艣膰 prasowania odpad贸w lub zastosowanie innych metod zmniejszaj膮cych ryzyko zwi膮zane z zapachem, robactwem, ogniem itp.
Wytwarzanie rocznie co najmniej 0,6-1,0MWh/ton臋 odpad贸w.
Zmniejszenie zapotrzebowania na energi臋 poni偶ej 0,2MWh/ton臋 odpad贸w przetworzonych.
BAT dla spalania odpad贸w niebezpiecznych
Etykietowanie, kontrola, pobieranie i testowanie pr贸bek. Procedury analityczne powinny by膰 prowadzone przez odpowiednio wykwalifikowany personel, przy u偶yciu specjalnych procedur. Sprawdza si臋 warto艣膰 opa艂ow膮, temperatur臋 zap艂onu, zawarto艣膰 chlorowc贸w, siarki, PCB, metali ci臋偶kich, radioaktywno艣膰 odpad贸w.
Istotna jest znajomo艣膰 pochodzenia odpad贸w, gdy偶 w niekt贸rych przypadkach trudne jest ustalenie ich w艂a艣ciwo艣ci metodami analitycznymi.
Mieszanie i wst臋pna obr贸bka odpad贸w w celu poprawy homogeniczno艣ci, charakterystyki spalania (ze szczeg贸lnym uwzgl臋dnieniem bezpiecze艅stwa). Rozdrabnianie prowadzi si臋 w atmosferze oboj臋tnej.
Bezpo艣redni wtrysk ciek艂ych i gazowych odpad贸w niebezpiecznych w piecach obrotowych.
Zastosowanie konstrukcji komory spalania zapewniaj膮cej szczelno艣膰, mieszanie i transport odpad贸w, np. piece obrotowe z ch艂odzeniem wodnym.
Zmniejszenie zapotrzebowania na energi臋 poni偶ej 0,3-0,5MWh/ton臋 odpad贸w przetworzonych.
Stosowanie specjalnych technik ograniczenia emisji jodu i bromu (gdy ich st臋偶enie jest znacz膮ce).
BAT dla spalania osad贸w 艣ciekowych
Stosuje si臋 technologie ze z艂o偶em fluidalnym ze wzgl臋du na wy偶sz膮 sprawno艣膰 spalania i mniejsze ilo艣ci gaz贸w odlotowych.
Suszenie osad贸w 艣ciekowych przy pomocy ciep艂a odzyskanego podczas spalania.
BAT dla spalania odpad贸w medycznych
Wykorzystanie innych ni偶 r臋czne systemy obs艂ugi i 艂adowania odpad贸w.
Odbi贸r i sk艂adowanie odpad贸w medycznych w zamkni臋tych pojemnikach (szczelnych i odpornych na przebicia).
Mycie pojemnik贸w na odpady w celu ponownego ich wykorzystania w specjalnych urz膮dzeniach.
Zastosowanie konstrukcji komory spalania zapewniaj膮cej szczelno艣膰, mieszanie i transport odpad贸w np. piece obrotowe z ch艂odzeniem wodnym (lub bez niego).
IV. Podsumowanie
Dalsze prace i projekty badawcze i rozwojowe powinny obejmowa膰:
Informacje dotycz膮ce technik stosowanych przy modernizacji istniej膮cych instalacji a tak偶e koszt贸w,
Bardziej szczeg贸艂owe informacje o kosztach, pozwalaj膮ce na precyzyjniejsz膮 ocen臋 zr贸偶nicowania odno艣nie dost臋pno艣ci techniki w zale偶no艣ci od wielko艣ci zak艂adu i rodzaju odpadu,
Informacje dotycz膮ce mniejszych instalacji,
Informacje dotycz膮ce instalacji przerabiaj膮cych bezpieczne odpady przemys艂owe a tak偶e wp艂yw na instalacje przetwarzaj膮ce mieszaniny odpad贸w (osady 艣ciekowe czy odpady medyczne razem z MSW),
Bardziej szczeg贸艂ow膮 ocen臋 wp艂ywu poszczeg贸lnych cech projektu spalania jak np. projekt paleniska na zapobieganie zanieczyszczeniom,
Poszukiwania nowych technologii,
Poziomy zu偶ycia i emisji amoniaku (do powietrza i wody) dla r贸偶nych system贸w oczyszczania gaz贸w spalinowych oraz ich wzgl臋dn膮 wydajno艣膰 w zakresie redukcji NOx,
Wp艂yw temperatury usuwania py艂u na emisje PCDD/F a tak偶e pozosta艂o艣ci,
Monitoring emisji Hg do powietrza i wody.