1. PRĄDY ELEKTRYCZNE I POLE MAGNETYCZNE
*prawo Ampere’a:
określa wartość pola magnetycznego wokół nieskończonego prostoliniowego przewodnika z prądem.
Linie pola magnetycznego wokół przewodnika mają kształt okręgów, leżących w płaszczyźnie prostopadłej do tego przewodnika. Przewodnik przebija płaszczyznę okręgu w jego środku.
*indukcja magnetyczna: oddziaływanie pola magnetycznego na poruszający się w nim ładunek dodatki Q0.
- jeśli ładunek porusza się w obszarze, w którym jednocześnie istnieje pole elektryczne o natężeniu E i pole magnetyczne o indukcji B, to wypadkowa oddziaływaniu obu pól sprowadza się do siły Lorentza; f= Q0E + Q0(vxB).
*prąd elektryczny: uporządkowany ruch ładunków elektrycznych, który wywołany jest istnieniem napięcia, czyli różnicy potencjałów. W każdym zamkniętym obwodzie mamy źródło i odbiorniki.
*Prąd zmienny prąd elektryczny, dla którego wartość natężenia zmienia się w czasie w dowolny sposób.
*Obwód elektryczny jest to zespół połączonych elektrycznie elementów, tworzących zamkniętą drogę dla przepływu prądu.
*Źródła napięcia :
-oporniki omy
-kondensatory F
-cewki H
*umowny kierunek prądu w obwodzie: od potencjału wyższego (+) do potencjału niższego (-).
*w przewodniku metalowym jest ruch swobodny elektronów, czyli w kierunku przeciwnym do umownego.
*napięcie prądu: różnica potencjałów elektrycznych między dwoma punktami obwodu elektrycznego lub pola elektrycznego. Określa zdolność źródła energii elektrycznej do wykonania pracy.
U=IR [V]
*natężenie prądu: stosunek ładunku przepływającego przez poprzeczny przekrój przewodnika do czasu jego przepływu.
I= $\frac{q}{t}$ [A]
*prawo Ohma: natężenie prądu jest proporcjonalne do napięcia
I=$\frac{U}{R}$
*I prawo Kirchhoffa: w dowolnym węźle obwodu suma natężeń wpływających jest równa sumie natężeń z niego wypływających.
I1+I2=I3+I4
*II prawo Kirchhoffa: w zamkniętym obwodzie suma spadków napięć na oporach jest równa sumie sił elektromotorycznych, występujących w tym obwodzie.
UE=U1+U2
*łączenia oporów:
-szeregowe: Rz=R1+R2+R3
-równoległe: $\frac{1}{\text{Rz}} = \frac{1}{R1} + \frac{1}{R2} + \frac{1}{R3}$
*siły między przewodami z prądem
-pole magnetyczne działa na poruszające się ładunki i na przewody z prądem.
-w otoczeniu przewodu z prądem powstaje pole magnetyczne.
2 równoległe, nieskończenie długie przewodniki, w których płyną prądy I1 i I2 o zgodnych kierunkach, przyciągają się do siebie.
Prąd I1 wytwarza wokół siebie pole magnetyczne o kołowych liniach indukcji. Część z nich jest styczna do 2 przewodnika, przez co przewód 2 znajduje się w polu magnetycznym, wytworzonym przez 1 przewodnik, zatem na przewodnik 2 działa siła elektrodynamiczna pola magnetycznego 1 przewodnika.
Jeśli w dwóch równoległych przewodnikach prąd płynie w przeciwnych kierunkach, to przewodniki odpychają się od siebie.
*solenoid: długa cewka ciasno nawinięta wzdłuż linii śrubowej. Jego długość> średnicy.
*kierunek wektora indukcji magnetycznej pola wzdłuż osi- reguła prawej dłoni.
Palce wskazują kierunek prądu w uzwojeniu, a kciuk kierunek wektora indukcji magnetycznej.
*cewka- dipol magnetyczny.
-cewka w zewnętrznym polu magnetycznym doznaje działania momentu siły.
-cewka wytwarza swoje własne pole magnetyczne.
*prawo Biota- Savarta: podaje wartość indukcji pola magnetycznego pochodzącej od nieskończenie małego kawałka przewodnika, przez który przepływa prąd o natężeniu I.
Aby zastosować to prawo trzeba posłużyć się rachunkiem różniczkowym i całkowym.