Temat: Wojny polsko- rosyjskie w XVIIw.
1598r. – w Rosji zakończyła się dynastia Rurykowiczów
Sprawowali władzę od średniowiecza
Ostatnim władcą był Ivan Groźny, który miał dwóch synów
Fiodor – przejął władzę po Ivanie, ale zmarł w 1598r. bo był chorowity i upośledzony
Dimitr – zginął w niewyjaśnionych okolicznościach kiedy był dzieckiem, najprawdopodobniej został zamordowany, ale nigdy tego nie udowodniono
Bojar (rosyjski magnat) Borys Godunow sprawował władze w Rosji, a polska szlachta chciała wykorzystać słaba sytuacje Rosji i przejąć nad nią kontrolę
1604r. – pojawił się człowiek, który podawał się za Dymitra, chciał tronu rosyjskiego i poprosił o pomoc polska szlachtę
1605r.- pierwsza dymitriada – w Moskwie osadzono na tronie rosyjskim rzekomego Dymitra – dokonała tego polska szlachta, król Zygmunt III Waza nie mieszał się do tego.
1606r – Dymitr zamordowany przez swojego dworzanina – Rosjanie mieli dosyć tego że są odsuwani na drugi plan, król miał polską żone (Maryla Miniszchówna) i samych polaków wokół siebie na dworze.
1606r. – Wasyl Szujski sprawował władze, ale później znów pojawił się kolejny człowiek podający się za Dymitra, jego zona uważała że to on, lecz nie pozwolono polakom na dokonanie drugiej dymi triady
1609r.- Rosja zawarła sojusz ze Szwedami – Zygmunt III Waza potraktował to jako sojusz antypolski, była to bezpośrednia przyczyna wybuchu wojny polsko – rosyjskiej w I Polowie XVII w. (druga przyczyna były dymi triady)
Wojna w I połowie XVII w. :
1610r.- Polacy odnieśli sukces w bitwie pod Kłuszynem, którą dowodził Stefan Żółkiewski, zajeliśmy Moskwę i sprawowaliśmy tam władze aż do 1612r.
Rosjanie mieli dosyć ciągłych walk, byli zmęczeni i było im wszystko jedno dlatego zaproponowali Polsce, że zgodzą się na polskiego króla Władysława IV (syn Zygmunta) pod jednym warunkiem- miał przejść na prawosławie. Zygmunt III Waza jednak nie przyjął tej propozycji z 2 powodów :
Zygmunt był fanatycznym katolikiem- nie wyobrażał sobie żeby jego syn zmienił wyznanie
Poczuł się urażony, że propozycje otrzymał jego syn a nie on sam
1612r. – Rosjanie rozpoczęli powstanie i wygnali polaków z Moskwy
Michał Romanow- zapoczątkował nową dynastie Romanowów, był jednak nie doświadczonym królem co Polska szybko wykorzystała.
1619r. – rozejm w Dewilinie – korzystny dla polaków – na jego mocy otrzynaliśmy Ziemię Smoleńską, Siewierską, Czerniakowską
Rosjanie nie mogli się jednak pogodzić ze stratą, dlatego tez zerwali rozejm w 1632 r. po śmierci Zygmunt III Wazy i próbowali odzyskać Ziemie- nie udawało im się
1634r.- Pokój w Polanowie na mocy którego nadal ziemie należały do nas (smoleńska, siewierska, czerniakowska), a Władysław IV nie będzie się upominał o miejsce na tronie rosyjskim.
Wojna polsko – rosyjska II połowa XVII w.-
Powstanie chmielnickiego – powstanie kozackie, wojna domowa
1654r. – Kozacy, którzy byli traktowani jak poddani Polscy podpisali ugodę w Perejesławiu, na mocy której zostali poddanymi Rosji – była to główna przyczyna wojny, bo Rosjanie czuli się odpowiedzialni za swoich poddanych kozaków.
1655r.- Rosjanie zawiesili działania wojenne – bo rozpoczął się potop szwedzki, odpuścili z czystej kalkulacji sytuacji – zwycięstwo Szwecji nie byłoby im na ręke , bo byli by wtedy za mocni jak dla nich, Rosja chciała osłabienia dwóch państw – tak tez się stało
1660r. – Rosjanie ponownie przystąpili do działań wojennych – chcieli odzyskać swoje ziemie.
Polski sukces pod Połonka (Stefan Czrniecki)
Polski sukces pod Cudnowem (Jerzy Lubomirski)
Potem walki odbywały się na terenie Rosji
1667r.- Pokój w Andruszowie – niekorzystny dla Polaków – mieliśmy trudna sytuację wewnętrzną
Brak pieniędzy na wojne
Brak stałej armi
Rokosz Lubomirskiego
Dlatego na mocy pokoju:
Utraciliśmy Ziemie Smoleńską, Siewierską, Czerniakowską
Podział Ukrainy – Rosja otrzymała jej wschodnia część wraz z Kijowem
1686r. – pokój Grzymułtowskiego w Moskwie- Krzysztof Grzymułtowski został do tego wyznaczony stąd nazwa