Kurs „Super Dieta” Aleksander Łamek

Super Dieta

Moduł 19

Cele cd

Zasady formułowania celów według NLP

Zasada nr 0: Zapisuj cele

Już na samym początku tego kursu zaznaczyłem, że warto wykonywać poszczególne ćwiczenia pisemnie na kartce papieru. Dotyczy to również formułowania celów. Tak naprawdę cel niezapisany jest czymś bardzo ulotnym, o czym my, jak i nasz umysł nieświadomy bardzo szybko zapominamy. Inaczej wygląda to w przypadku celu zapisanego. Już sam wysiłek włożony w jego zapisane jest sygnałem dla naszej nieświadomości, że rzeczywiście ten cel traktujemy poważnie. Kolejnym powodem, dla którego warto zapisywać cele na kartce jest to, że aby spełniał on wszystkie zasady, o których będzie mowa w kilku najbliższych modułach, będzie trzeba go wielokrotnie doskonalić i rozwijać. I trudno to będzie robić tylko w pamięci.

Ćwiczenie 1 Zapisz na kartce wszystkie cele, jakie obecnie posiadasz związane ze zmianą wagi.

Posiadanie celów w postaci pisemnej ma jeszcze ten dodatkowy plus, że można do nich wrócić nawet za wiele lat i porównać tamte zapisy ze stanem faktycznym naszego życia i osiągniętych celów.

Zasada nr 1: Zawsze w pozytywie

Nie chcę być gruby.

Nasza podświadomość nie odczytuje słowa „nie”. W związku z tym powyższy cel oznacza dla niej „chcę być gruby”. To jednak nie jedyny powód, aby nie stosować negacji. Stosując negację automatycznie skupiamy się na tym, czego ona dotyczy (w powyższym przypadku na byciu grubym). Tymczasem powinniśmy skupiać się na tym, co pozytywnego ma nam dać osiągnięcie danego celu.

Dlatego cel z tego przykładu powinien brzmieć „Chcę być szczupły, itp.” Prawda, że brzmi to dużo lepiej?

Ćwiczenie 2 Przejrzyj listę swoich celów (zrobioną w ćwiczeniu 1) i zobacz, czy któreś z nich mają postać negacji. Jeśli tak jest, to zamień je na zdania pozytywne.

Zasada nr 2: Nie chciej tylko bądź

Cel „Chcę być szczupły” kryje pewną pułapkę, którą możemy sobie nie uświadamiać. Otóż programuje on nasz umysł nieświadomy na chcenie bycia szczupłym. Ponieważ nasza podświadomość rozumie wszystko dosłownie, dlatego będzie ona starała się w nas wzbudzać chcenie bycia szczupłym, a nie bycie szczupłym. W rezultacie będziemy coraz bardziej chcieli być osobą szczupłą, co jednak wcale nie musi przełożyć się na konkretne efekty.

Dlatego lepiej powyższy cel sformułować w postaci „Będę szczupły”. Zwróć uwagę, że brzmi on lepiej niż „chcę być szczupły”.

Ćwiczenie 3 Przejrzyj swoje cele i sprawdź, czy któreś z nich zawierają słowo chcę, lub podobne (np. pragnę, marzę). Jeśli takie słowa występują, to usuń je z tych zdań.

Zasada nr 3: W jakim celu?

To, że wyznaczamy sobie jakieś cele, wynika z jakiś powodów. Warto dokładnie sobie te powody uświadomić, gdyż pozwala to nam zyskać większą motywację do realizacji naszych celów. Jeśli np. moim celem jest bycie szczupłym, to może to być podyktowane tym, że chcę móc mieć więcej znajomych, wcisnąć się w stary kostium kąpielowy, itd.

Ćwiczenie 4 Przy każdym ze swoich celów postaw sobie pytanie: W jakim celu pragnę realizować ten cel? Co mi da jego realizacja?

Nie zdziw się, jeśli przy niektórych celach trudno będzie Ci wypisać, co mogą Ci one dać. Najprawdopodobniej oznaczać to będzie, że być może wcale nie są to Twoje cele, ale cele, które zostały Ci narzucone (np. przez rodziców). I właśnie kłopot z odpowiedzią na powyższe pytania może Ci uświadomić, że Ty tak naprawdę wcale nie chcesz realizować tych celów.

Zasada 4: Jak poznasz, że to osiągnąłeś?

Kolejna zasada formułowania celów zakłada, że należy dokładnie sobie wyobrazić (i zapisać) jaki efekt da nam osiągnięcie celu. Co dokładnie nastąpi, gdy cel osiągniemy. Jeśli np. naszym celem jest schudnąć 10 kg., to należy dokładnie opisać jak będziemy wyglądać gdy będziemy mieli o te 10 kg mniej. I co ważne należy do tego wykorzystać wszystkie nasze zmysły. A zatem należy opisać jak będziemy wyglądać, jak będziemy się czuć. To wszystko służy programowaniu naszego umysłu podświadomego. Dzięki dokładnemu opisowi przy użyciu wielu zmysłów nasza podświadomość otrzymuje bardzo silny bodziec do realizacji tego, co sobie ustaliliśmy.

Ćwiczenie 5 Dla każdego swojego celu dokładnie wypisz, jak będzie wyglądać spełnienie tego celu. Co będziesz widzieć, czuć, dotykać, słyszeć, itd.

Dodatkową zaletą tej zasady jest to, że jeżeli będziemy codziennie czytać sobie, to co zapisaliśmy w tym ćwiczeniu, to od razu będzie nas to motywowało do pracy nad osiągnięciem wymarzonych celów.

Zasada nr 5: Co musisz zrobić aby cel osiągnąć?

Samo wyznaczenie sobie celów nie wystarcza, aby je osiągnąć. Następnie trzeba przejść do konkretnego działania, czyli trzeba opracować plan, który pozwoli nam osiągnąć wymarzony cel. Przynajmniej jego ogólne zarysy powinny zostać stworzone już gdy zapisujemy sam cel. Bardzo ważną zaletą tej zasady jest to, że urealnia ona nasz cel. Gdy zaczynamy tworzyć plan do celu, oparty na naszej realnej sytuacji, wtedy zaczynamy wierzyć, że faktycznie dany cel jesteśmy w stanie zrealizować.

Oto przykład do celu „będę szczupły”.

Plan osiągnięcia tego celu. 1. Kupię w księgarni książki na temat diet. 2. Zacznę chodzić na siłownię. 3. Zacznę bardziej aktywnie spędzać czas wolny....

Ćwiczenie 6 Do każdego ze swoich celów napisz plan, dzięki któremu zamierzasz dany cel osiągnąć.

Zasada nr 6: Jak, gdzie i z kim

Ta zasada stanowi swego rodzaju rozwinięcie poprzedniej zasady. Stawia sobie za cel skoncentrowanie się na następujących elementach realizacji celu:

Z kim – Są cele, które możemy osiągnąć samodzielnie. Jednak w większości przypadków będziemy potrzebować wsparcia ze strony innych ludzi. Warto zastanowić się jacy to będą ludzie i wypisać ich listę. Jeśli będą to osoby, których jeszcze nie znamy (np. prawnik, który pomoże nam w rozwiązaniu kwestii prawnych związanych z założeniem firmy), to należy napisać, w jaki sposób zamierzamy takiego prawnika znaleźć (np. sprawdzić w Internecie strony kilku kancelarii prawniczych i następnie do nich zadzwonię, aby przekonać się, która będzie miała najlepszą dla mnie ofertę).

Kiedy – Poszczególne elementy planu mogą być realizowane w różnym okresie czasu. Warto dokładnie ustalić, kiedy co będziemy robić (np. szukaniem prawnika zajmiemy się od przyszłego poniedziałku i decyzję o jego wyborze podejmiemy do piątku).

W jakich sytuacjach - W zależności od tego, czy dany cel jest zupełnie czymś nowym, czy też wiąże się już z innymi naszymi działaniami, to realizacja celu może wymagać od nas udziału w zupełnie nowych sytuacjach (jak np. znalezienie prawnika), lub może pozwolić wykorzystywać sytuacje, z którymi już mieliśmy lub mamy do czynienia.

Gdzie – Realizacja danego celu może odbywać się w jednym miejscu, jak i w wielu miejscach. Należy je wszystkie zidentyfikować, wraz z ustaleniem, jaki dostęp do tych miejsc będziemy posiadać.

Ćwiczenie 7 Do każdego ze swoich celów napisz odpowiedzi do pytań z zasady nr 6.

Zasada nr 7: Ekologia

W całym NLP kładzie się duży nacisk na działanie ekologiczne. Nie chodzi tu jednak o ekologię w kontekście ochrony środowiska.

Ekologia w NLP oznacza, że dane działanie nie czyni nikomu krzywdy.

A więc zasada ta odnosi się zarówno do nas samych, jak i do innych ludzi. Zacznijmy od nas. Niestety często realizacja jakiegoś celu wiąże się z negatywnymi konsekwencjami dla nas (np. własna firma to więcej godzin pracy i większy stres). Dlatego przed podjęciem realizacji każdego celu należy zdać sobie sprawę z tego, czy w wyniku dążenia do niego i jego osiągnięcia spotkać nas mogą jakieś negatywne konsekwencje.

Ćwiczenie 8 Przejrzyj listę swoich celów i przy każdym wypisz jakie negatywne konsekwencje mogą wystąpić podczas ich realizacji oraz gdy już je osiągnie się.

Co jeśli jakiś cel wiąże się z negatywnymi konsekwencjami? Czy należy zrezygnować z jego realizacji? Nic podobnego. Należy zastanowić się nad tym, jak uniknąć tych konsekwencji, lub jeśli jest to niemożliwe, jak ograniczyć skalę ich oddziaływania. Najczęściej wymaga to poczynienia zmian w planie realizacji celu.

Ćwiczenie 9 Przejrzyj listę negatywnych konsekwencji, które wypisałeś w poprzednim ćwiczeniu. Następnie zastanów się i zapisz co możesz zrobić, aby te negatywne konsekwencje nie wystąpiły lub wystąpiły w ograniczonym zakresie.

Gdy już uporamy się z samym sobą możemy przejść do ekologii w stosunku do innych ludzi. Tutaj musimy zadać sobie pytanie: czy moje działania związane z realizacją i osiągnięciem moich celów mogą mieć negatywne skutki dla innych ludzi. Oczywiście nie należy tutaj popadać w przesadę i np. zrezygnować z założenia firmy, gdyż będzie to miało negatywne konsekwencje dla naszych konkurentów.

Ćwiczenie 10 Zastanów się nad tym, jakie negatywne skutki dla innych ludzi mogą nastąpić w wyniku realizacji i osiągnięcia Twoich celów. Następnie znajdź sposoby, aby te skutki zneutralizować.

Zasada nr 8: Zasoby własne

Do realizacji prawie każdego celu potrzebujemy określonych zasobów (pieniędzy, wiedzy, kontaktów, czasu, itd.). Możemy w tym celu korzystać zarówno z zasobów własnych, jak i obcych. Ta zasada polega na skoncentrowaniu się na zasobach własnych. Warto zastanowić się co mamy do dyspozycji przy realizacji konkretnego celu. Z jednej strony pozwoli nam to na ocenienie naszych realnych szans na wykonanie planu realizacji celu. Ponadto uświadomienie sobie, że dysponujemy określonymi przydatnymi zasobami, może nas dodatkowo zmotywować do realizacji celu. Z drugiej strony przejrzenie własnych zasobów może pokazać nam, jakich zasobów nam brakuje i skierować nas ku szukaniu ich w zewnętrznych zasobach.

Ćwiczenie 11 Do każdego ze swoich celów wypisz posiadane zasoby, które możesz wykorzystać do jego realizacji.

Ćwiczenie 12 Wypisz jakich zasobów brakuje Ci do realizacji celów i zastanów się skąd możesz te zasoby uzyskać.

Zasada nr 9: Brak sprzeczności

Abyśmy mogli skutecznie realizować nasze cele, nie mogą być one sprzeczne.

Z jednej strony oznacza to, że dany nasz cel jest spójny z innymi naszymi celami. Jest to bardzo ważne, gdyż jeśli będziemy starali się realizować dwa cele, które się w jakimś stopniu przeciwstawne (np. więcej pracować i spędzać więcej czasu z rodziną), nastąpi wtedy konflikt, który może uniemożliwić nam osiągnięcie któregokolwiek z tych celów.

Ćwiczenie 13 Przejrzyj swoje cele i zastanów się, czy któreś z nich wykluczają się wzajemnie ze sobą. Sprawdź wszelkie możliwe kombinacje.

Jeżeli okaże się, że jakieś cele wykluczają się, wtedy mamy do wyboru kilka możliwości:

• Możemy zrezygnować z realizacji jednego z celów

• Możemy przesunąć realizację jednego z celów na późniejszy termin

• Możemy zmodyfikować jeden z celów lub obydwa tak, aby przestały być ze sobą sprzeczne.

Ćwiczenie 14 Jeżeli jakieś Twoje cele są ze sobą sprzeczne, to zastanów się jak tę sprzeczność rozwiązać.

Sprzeczność może też zachodzić pomiędzy naszą świadomością a podświadomością. Może to wynikać np. z naszych niektórych przekonań, z których nie do końca zdajemy sobie sprawę.

Ktoś kto pragnie być bogaty, może równocześnie mieć w podświadomości zakodowane, że pieniądze są złe. I w takiej sytuacji trudno będzie mu osiągnąć ten cel. Dlatego warto sobie zdać sprawę z ograniczających nas przekonań.

Ćwiczenie 15 Przejrzyj listę swoich celów i zastanów się, czy nie są one sprzeczne z jakimiś przekonaniami, które posiadasz lub podejrzewasz, że posiadasz. Jakie konsekwencje niosą one dla Ciebie i Twoich celów?

Aby ograniczyć oddziaływanie negatywnych przekonań na nasze cele, możemy obejść te przekonania poprzez wprowadzenie modyfikacji celu. W przykładzie z osobą, która pragnie być bogata, ale uważa, że pieniądze są złe, może to polegać na ustaleniu, że gdy stanie się już osobą zamożną, to 20% swoich dochodów będzie przeznaczać na cele społeczne.

Ćwiczenie 16 Jeśli jakieś cele są sprzeczne z Twoimi przekonaniami, to zmodyfikuj te cele w taki sposób, aby można było zneutralizować te przekonania.

Zasada nr 10: Specyficzny i określony (mierzalny)

W określaniu celów liczą się konkretny. Jakbyś zareagował na sytuację gdyby sprzedawczyni w sklepie nie podała Ci ile masz zapłacić za kupowany produkt? Aby zapłacić za produkt musimy wiedzieć ile on kosztuje. Podobnie jest w przypadku celów - aby je osiągnąć muszą one być oparte na konkretnych (mierzalnych) parametrach. Dlatego cel w postaci „będę szczupły” nie jest zbyt doby, gdyż słowo „szczupły” można interpretować w najróżniejszy sposób. Dlatego należy dokładnie określić specyfikę celu.

Wyznaczenie konkretów w celu ma jeszcze tę dodatkową zaletę, że pozwala bardziej precyzyjnie określić plan realizacji celu.

Ćwiczenie 17 Przejrzyj swoje cele i zobacz, czy są one wszystkie mierzalne. Jeżeli tak nie jest, to doprecyzuj je.

Zasada nr 11: Określony w czasie

Kolejna bardzo ważna zasada mówi, że należy dokładnie określić termin osiągnięcia wyznaczonego celu. Termin ten często jest głównym motywatorem zmuszającym nas do realizacji celu. Im bliżej daty, gdy cel powinien być zrealizowany, tym mamy większą presję aby go osiągnąć.

Ćwiczenie 18 Przejrzyj listę swoich celów. Jeżeli nie ustaliłeś przy nich daty, kiedy mają zostać one osiągnięte, to zrób to teraz!

Zasada nr 12: Motywujący

Trudno zacząć realizować cel, który uważamy za nieciekawy. Dlatego ważne jest, aby cel był atrakcyjny dla nas i tym samym motywował nas do podjęcia wysiłku w celu jego realizacji.

Ćwiczenie 19 Sprawdź czy wszystkie Twoje cele są dla Ciebie atrakcyjne. Jeśli uznasz, że jakiś cel jest zbyt mało atrakcyjny, to zastanów się jak go przeformułować, aby zyskał on na atrakcyjności.

Zasada 13: Zależny od Ciebie

Wypisując swoje cele warto również zwrócić uwagę na to, czy są one zależne od nas. Może się zdarzyć, że jakiś cel będzie zależeć od innych ludzi lub sytuacji, na które nie mamy wpływu. W efekcie nie będziemy w stanie takiego celu osiągnąć, a tylko popadniemy we frustrację.

Ćwiczenie 20 Przejrzyj swoje cele i zobacz, czy wszystkie są zależne od Ciebie.

Zasada nr 14: Ustal cele niższego rzędu

Aby osiągnąć większość naszych celów, po drodze musimy zrealizować jakieś mniejsze cele. Cele te często są ustalane przy tworzeniu planu realizacji celu.

Ćwiczenie 21 Przejrzyj swoje cele, zobacz jakie mniejsze cele wypisałeś przy nich. Zastanów się, czy jeszcze jakieś mniejsze cele mogą być potrzebne do tego, aby móc osiągnąć cele główne.

Ćwiczenie 22 Teraz przejdź do tych mniejszych celów. Każdy z nich opisz wykorzystując dotychczasowe 13 zasad wyznaczania celów.

Wykonanie powyższego ćwiczenia może zająć sporo czasu, gdyż może nagle okazać się, że masz do opisania kilkadziesiąt celów. Dlatego możesz na wykonanie tego ćwiczenia dać sobie kilka dni.

Zasada nr 15: Ustal cele wyższego rzędu

Częściowo ta zasada została już zastosowana przy okazji ustalania, co ma nam dać osiągnięcie celu. Tym razem jednak chodzi o to, aby nie poprzestać na tym, ale iść jeszcze dalej i wyznaczyć cele jeszcze wyższego rzędu, aż do najwyższego możliwego poziomu.

Ćwiczenie 23 Wypisz do każdego swojego celu cele wyższego rzędu. Im będzie ich więcej, tym lepiej.

Co nam daje uświadomienie celów wyższego rzędu? Przede wszystkim daje nam dodatkową motywację do realizacji celu podstawowego, gdyż uświadamiamy sobie, że jego osiągnięcie tak naprawdę pozwoli nam od razu zrealizować wiele innych celów.

4

Edukacja i Nauka Aleksander Łamek tel. [phone], e-mail: [e-mail]

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozprowadzanie zabronione.