KLASA GRANITU I RYOLITU

Klasa ta obejmuje skały przesycone krzemionk¹ <minwsk.html>, kwaśne. Ich cechą wspólną jest

występowanie dużych ilości kwarcu <sio2.htm> (10 - 35% obj.) i mała zawartość minerałów ciemnych. Minerałami głównymi są tu <plagioklazy.htm> i ortoklaz <potasowe.htm>, co decyduje o jasnej barwie tych skał. Niektóre drobnoziarniste <budowa.html> skały wulkaniczne <warunki.html> należące do tej klasy odznaczają się ciemniejsza barwą powodowana występowaniem silnie rozproszonych minerałów żelazistych. Skały głębinowe reprezentowane są w tej klasie przez granit, wylewne zaś przez ryolit i dacyt.

GRANIT

Granity, należą do dużej grupy skał plutonicznych określanych mianem granitoidów <granitoidy.html>.Do grupy

tej należą również skały głębinowe z innych klas, m.in. <granodioryt.html> i <tonalit.html>.

Granity są skałami głębinowymi przesyconymi krzemionk¹ <minwsk.html>, w których skład mineralogiczny

wchodzą: kwarc <sio2.htm>, skalenie potasowe <potasowe.htm>, <plagioklazy.htm>, biotyt <lyszczyki.htm> (niekiedy również muskowit <lyszczyki.htm>). Pobocznie występuje tu hornblenda <wstegowe.htm> i pirokseny <lancuch.htm>, akcesorycznie zaś mogą pojawiać się turmaliny i granaty <wyspowe.htm>. Granity zawierające pirokseny krystalizujące w układzie rombowym (np. hipersten) nazywane są granitami czarnokitowymi.

Barwa skał granitowych może być różna. Najczęściej są one jasnoszare lub szare, czasem

różowe, czerwone, a nawet brunatnoczerwone. Odznaczaja się strukturą fanerytow¹ <budowa.html>, równoziarnist¹ <budowa.html>, czasem porfirowat¹ <budowa.html> i tekstur¹ <budowa.html> masywną, bezładną.

W Polsce granity (wraz z granodiorytami) występują na Dolnym Śląsku w postaci potężnych

masywów (np. masyw Strzelin - Otmuchów, masyw Strzegom - Sobótka, masyw Karkonoszy) oraz w Tatrach.

DACYTY

Dacyty są wylewnymi <warunki.html> odpowiednikami tonalitów <granit.html>. Charakteryzują się dobrze wykształconymi

strukturami porfirowymi <budowa.html>. Prakryształy reprezentowane są tu głównie przez <plagioklazy.htm> i kwarc <sio2.htm>, którym towarzyszy biotyt <lyszczyki.htm>, a niekiedy hornblenda <wstegowe.htm>.

RYOLITY

Ryolity są skałami wylewnymi <warunki.html> przesyconymi krzemionk¹ <minwsk.html>. Związane są one z magmami

granitowymi, co decyduje o tym, że ich chemizm oraz skład mineralny zbliżony jest do granitów <granit.html>. Charakteryzują się one strukturą porfirow¹ <budowa.html> z prakryształami kwarcu <sio2.htm>, plagioklazów <plagioklazy.htm> lub ortoklazu <potasowe.htm>. Ciasto skalne jest mikrokrystaliczne lub szkliste (częściowo lub całkowicie), co częstokroć utrudnia ustalenie składu mineralogicznego ryolitów. Tekstura <budowa.html> tych skał jest masywna i bezładna bądź kierunkowa. Ich ciemniejsza od granitów barwa jest wynikiem obecności rozproszomych minerałów ciemnych, zaś czerwonawe zabarwienie może pochodzić od utlenionego żelaza.

Ze skał ryolitowych powstają najczęściej gleby lekkie, wykazujące niedobór wapnia,

magnezu i fosforu.