Słowniczek gracza

Czasem w listach początkujących graczy znajdujemy narzekania, że w recenzjach używamy rozmaitych fachowych wyrażeń, które dość często są niezbyt zrozumiałe dla tych, którzy dopiero niedawno weszli do klanu

gierc - menów. Aby temu zaradzić, sporządziłem mini-słowniczek najczęściej występujących w naszych tekstach określeń. Podkreślam też od razu, że podane tu wyjaśnienia są bardzo "łopatologiczne". Nie chcieliśmy podawać suchych ani skomplikowanych definicji, wyrażonych w drętwym, naukowym języku. Ten tekst ma tylko jedno zadanie: umożliwić beginnerom zrozumienie sensu danego pojęcia. Nie burzcie się więc, że definicje są niekiedy niezbyt szczegółowe albo jakieś takie... dziwne. To w końcu nie encyklopedia PWN, a ściąga dla początkujących

graczy. Lepiej mieć o jakimś temacie choćby ogólne pojęcie, niż nie rozumieć nic... I jeszcze coś. Znaczek "-> XXX" oznacza, że dane pojęcie jest omówione w tymże słowniczku, więc jeśli go nie rozumiesz, poszukaj odpowiedniego hasła. W nawiasie podano inne określenia które są lub były używane są zamiast głównego.

1 ==============================================================

16 bitowa paleta kolorów -> high-color

2D - (two dimensions - 2 wymiary) - określenie gry, w której grafika powstaje tylko ze składania -> backgroundów i -> sprite'ów. Przykładem jest Diablo2, Starcraft, Baldur's Gate.

32 bitowa paleta kolorów -> true color

3D - (three dimensions - 3 wymiary) ogólne określenie grafiki trójwymiarowej w grach. Przykładem gry 3D jest np. Tomb Raider, Quake.

3DFx - kiedyś oznaczało to po prostu -> akcelerator grafiki. Obecnie oznacza to

(nieistniejącą już) firmę produkującą -> chipsety do -> akceleratorów.

3DNow! - Rozszerzenie funkcji -> CPU które pojawiło się w roku 1998 z procesorami K6-2 firmy AMD. Gry -> 3D chodzą szybciej, gdy korzystają z tego rozszerzenia, niż gdy tego nie robią. Oczywiście najpierw gra musi umieć zeń korzystać, z czym bywa różnie (przeważnie źle). 3DNow! obecne jest we wszystkich procesorach AMD. Patrz także -> MMX -> SSE

A ==============================================================

Akcji gra (action game) - bardzo pojemny worek, do którego można wrzucić praktycznie każdą grę, w której na plan pierwszy wysunięta jest dynamiczna akcja. Dlatego też mianem tym można określić np. MK4, Tomb Raider, Postal, Virtua Cop itp. Ale jakoś przyjęło się, by za "action game" uznawać przede wszystkim rozmaite strzelaniny i nawalanki.

Add-on (addon) - dodatek do gry. Może to być tak dodatkowy dysk z misjami

(nazywany wtedy także "packiem" lub "data-dyskiem"), jak i np. malutki programik, który powiedzmy zmienia odgłosy wystrzałów z broni.

Nie mylić z -> patchem!

AI (SI) - skrót od angielskiego zwrotu określającego "sztuczną inteligencję"

(Artificial Intelligence). W grze oznacza to tyle, że "wysoka AI" sprawia, iż komputer zachowuje pozory logicznego działania, potwory nie czekają aż je ustrzelimy itp. Ale naturalnie - ludzkiego umysłu to nie zastąpi. Określenie "AI" spotykamy najczęściej przy strategiach i grach FPP.

Akcelerator grafiki (dawniej:3DFx,VooDoo) - specjalizowana karta graficzna, której zadaniem jest "wyręczanie" procesora i "normalnej" karty grafiki przy tworzeniu grafiki -> 3D. Mówiąc krótko: rzecz, która daje niesamowitego "kopa" grafice wielu gierek, zwiększa ilość -> FPS, dodaje ciekawe efekty wizualne i w ogóle jest to coś, co warto mieć w swoim komputerze. Zresztą większość nowych gier (zwłaszcza -> 3D) i tak nie uruchomi się bez akceleratora...

Aktywna kamera - w czasie gry kamera dynamicznie zmienia położenie, ukazując nam plan gry z wielu różnych ujęć. Np. w grze Incubation czasem widzimy akcję oczyma wroga, kiedy indziej z góry, boku itp.

Adventure game - czyli gra przygodowa. Np. Discworld Nior, Głupki z Kosmosu itp.

Arcade game - gra zręcznościowa, wymagająca głównie refleksu. Np. Gex, Frogger.

Artworki (Concept Art) - slangowe określenie na prezentowane niekiedy na łamach pism np. rysowane projekty grafiki, postaci, -> backgroundów itp. z danej gry.

Audio-track - muzyka (choć nie tylko) w grze/programie nagrana tak, jak na normalnym kompakcie z muzyką. Audio-tracki możemy więc odsłuchiwać nawet za pomocą czytników CD w wieżach muzycznych (np. zobaczcie nasz kompakt z Timeshockiem - jest tam mnóstwo dobrej muzyki!).

Avik - popularna nazwa filmów nagranych w formacie avi

(choć w sumie wszystkie filmiki można określać takim mianem i świat się nie zawali, nawet jeśli będą nagrane w innym formacie). Patrz także -> Mpeg

B ==============================================================

Background - tu w znaczeniu: tło w grze, na którym rozgrywa się akcja. Np. niebo, na którego tle leci nasz samolot. Ale rozumiemy przez to statyczne tło, a nie np. animowane chmury czy jakieś inne poruszające się obiekty. Bardzo często wspomina się o nich przy omawianiu przygodówek (patrz -> adventure), ponieważ ładne backgroundy mają tam spore znaczenie.

Beta-testerzy - ludzie zajmujący się testami niemalże gotowych gier

(patrz -> beta-wersja), wykrywający rozmaite -> buraki, sugerujący zmiany, poprawki itp.

Beta-wersja - gra jeszcze w fazie testów, korekt, poprawek itp. "pieszczot",

ale już wyglądająca praktycznie tak, jak jej wersja finalna. Oprócz beta-wersji są jeszcze wersje alfa, pre-alfa itp., czyli bardzo, bardzo robocze wersje gier, w których na pewno jeszcze wiele rzeczy ulegnie radykalnej zmianie.

Bitmapa - tu: dwuwymiarowa plansza, "płaski" rysunek. Np. jeśli masz jakiś rysunek na ekranie komputera w tle Windows'95 - to jest właśnie bitmapa. Określenie "bitmapowa grafika" oznacza, że grafika w grze nie jest przestrzenna, trójwymiarowa (np. Jazz Jackrabbit 2 ma bitmapową grafikę). Rozmaite grafiki w formacie .gif, .jpg., .bmp itd. to też bitmapy.:)

Bot - tu w znaczeniu: inteligentny (w miarę), kierowany przez komputer, przeciwnik. Występuje głównie w grach -> FPS, i przydaje się gdy np. chcemy sobie pograć w deathmatch w Quake'a, a nie mamy sieci. Bot symuluje wówczas działanie innego - ludzkiego - gracza. Są też boty ma IRCu ale to już zupełnie inna para kaloszy.

BTW - By The Way - skrót oznaczający tyle, co "a przy okazji...".

Bug - patrz -> burak.

Burak (Bug) - slangowe określenie na błędy znalezione w grach. Wielką kolekcją buraków była w swoim czasie gierka Daggerfall, zwana popularnie Buggerfallem;). Celem eliminacji "buraków" autorzy programów wypuszczają -> patche.

C ==============================================================

Capture the Flag - termin głównie z gier FPS. Odmiana -> deathmatchu. Gracze walczą, podzieleni na zespoły, a ich celem jest zdobycie flagi konkurencyjnego zespołu i przeniesienie jej np. do własnej bazy.

Celeron - nazwa nieco zubożonej wersji procesora Pentium 2 i Pentium III, stworzona z myślą o komputerach z -> segmentu value. I choć Celeron ustępuje nieco (5-40% w zależności od powierzonego zadania) mocą obliczeniową P2 i PIII z podobnym -> zegarem to jego cena jest także o wiele niższa.

Chipset

1.Układ wokół którego zbudowano dany -> Akcelerator grafiki. Np. akcelerator X oparty na chipsecie GeForce 256 oznacza, że jest to karta zbudowana na układzie GeForce 256, tj. jej możliwości i osiągi są mniej więcej takie jak wszystkich kart opartych na tym chipsecie.

2.Zestaw układów elektronicznych obsługujących płytę główną. Różne -> rodziny

procesorów posiadają różne chipsety. Jest również parę rodzajów chipsetów do obsługi jednej rodziny procesorów.

Cheat - wprowadzona przez twórców gry "furtka" dla tych, którzy nie dają sobie rady z grą.

Wpisanie określonego kodu sprawia, że życie staje się prostsze..., np. choćby dlatego, że go nie tracimy (w grze);). Patrz też -> solucja, -> tips, -> tips-machine -> trainer.

Combo - (kombo, combos, kombos) - pojęcie to zwykle dotyczy gier karate i innych bijatyk.

Poprzez combo rozumiemy firmowo zdefiniowaną sekwencję ciosów (albo jakiś cios specjalny) uruchamiany poprzez odpowiednią sekwencję klawiszy (np. “gdy zapędzisz przeciwnika w róg ringu, naciśnij dwa raz T, potem E, potem jednocześnie X i Z" - postać wykona combo “ręka noga, mózg na ścianie”;). W niektórych grach istnieje możliwość tworzenia własnych, zdefiniowanych przez siebie, combosów.

Combos - patrz -> Combo

Concept Art Patrz -> Artworki

Cool - słowo zaczerpnięte ze slangu -> sceny. Oznacza ogólny i wysoki (acz nie najwyższy)wyraz uznania. Np. "ten tekst jest cool" znaczy, że tekst się podoba komuś, kto wyraził taką opinię. A jeśli bardzo się podoba - patrz -> rulez.

Coop - Patrz -> Cooperative

Cooperative (Coop) - kolejna odmiana zabawy w trybie -> multiplayer. Gracze walczą w zespole, tak przeciwko komputerowi, jak i np. innemu ludzkiemu zespołowi. Patrz też -> deathmatch -> teamplay.

Cover CD - kompakt dołączony np. do pisma poświęconego grom, którego nie można sprzedawać oddzielnie, zawierający demka, -> mody, -> totalne konwersje, -> artworki,-> gfxy, -> trailery i inne tego rodzaju dobra (jak np. słowniki gracza...).

CPU - tak ogólnie nazywamy "serce" komputera, czyli jego procesor.

Radzimy to wymawiać po angielsku (coś jakby "sipiju”:), nie po polsku.;)

Crack - ehm, to po prostu spiracona wersja gry/programu. (Cracki robią crackerzy, czyli w sumie jedna z odmian hackerów). Ew. crack to program, który usuwa zabezpieczenia uniemożliwiające skopiowanie oryginalnego programu, likwiduje konieczność wprowadzania kodów z instrukcji, sprawia, że program "myśli", iż jest zarejestrowany etc. Ale o tym lepiej się nie rozpisujmy...

Cut-scenki - ogólna nazwa filmików, animacji itp. łączących np. kolejne etapy gry lub przerywających akcję gry. Patrz też -> intro i -> outro.

D ==============================================================

Deathmatch - opcja najczęściej spotykana w grach FPS. Możemy tam walczyć z innymi graczami, bez udziału komputerowych przeciwników (chyba że z -> botami), przez określony z góry czas lub do określonej ilości śmierci. Istnieje wiele odmian deathmatchu, np. -> Capture the Flag -> teamplay.

Demo

1. Pokazówka danej gry często dostępna w Internecie lub na -> Cover CD.

Dema przeznaczone są do sprawdzenia czy dany tytuł spełnia oczekiwania gracza. Patrz także -> Playable

2. Określenie "filmiku" nagranego w grze pokazującego przebieg gry bez możliwości nań wpływu (np. nagrany pojedynek pomiędzy dwoma graczami w trybie -> multiplayer). Często mówi się: "nagraj mi demko". Nie mylić z -> trailerami

Developerzy - Grupa ludzi bezpośrednio pisząca gry. Najsławniejsze grupy developerskie to Black Isle, id software, GoD (Gathering of Developers).

Direct3D (D3D) - Fachowo mówiąc "Środowisko programistyczne" czyli zestaw instrukcji którymi trzeba opisać grafikę gry -> 3D aby wykorzystywała ona -> akcelerator zgodny -> DirectX. Najczęściej jest to sprawa zainstalowania odpowiednich ->Driverów akceleratora i zainstalowania odpowiedniej wersji -> DirectX (którego częścią jest D3D) Patrz także -> OpenGL.

DirectX - zestaw rozszerzeń i sterowników dla systemu Windows dostarczany przez Microsoft. DX pozwala na standaryzację sposobu obsługi funkcji multimedialnych (dźwięku, muzyki, grafiki -> 2D i grafiki -> 3D).

Dzięki temu -> developerzy piszą gry "pod" DirectX podobnie jak producenci sprzętu piszą -> Sterowniki pod DX. Dzięki takiej standaryzacji nie ma już (prawie) problemów z obsługą urządzeń typu -> Akceleratory. Microsoft co pewien czas (zwykle około roku) publikuje nową wersję DX. Aktualna (czerwiec 2001) wersja to 8.0. DirectX składa się z wielu modułów m.in. -> Direct3D (grafika -> 3D) -> DirectDraw (grafika 2D), DirecSound

(Dźwięk), DirectMusic (Muzyka) i inne.

Drive - tu ogólne (choć dość nieprecyzyjne) określenie CD-Romów, stacji dysków itp. ("włożyłem kompakt do drive'a"). Po polsku - napęd.

Driver (Sterownik) - sterownik danego urządzenia. Program pozwalający systemowi Windows (lub każdemu innemu systemowi operacyjnemu) obsługę danego urządzenia ( -> Akceleratora, Monitora, Karty dźwiękowej etc.).

Download - patrz -> Ściągnięcie.

DVD - coś, co zastąpi już niedługo czytniki CD w naszych komputerach. Płytka DVD przypomina do złudzenia normalny dysk CD - ale ma wielokrotnie większą pojemność. Przy czym na czytnikach DVD można odczytywać CDki, a CD-Romy nie mogą odtwarzać płyt DVD.

E ==============================================================

Easter Eggs - Pochodzące z zachodu określenie na ciekawostki wprowadzone do programu (gry) przez -> Developerów podczas tworzenia np. jakieś ukryte

aluzje do innych gier/ filmów/ książek (w tej kategorii czołówkę utrzymuje Fallout 1 i 2), uruchamiane specjalną sekwencją ruchów czy czynności efekty specjalne lub galerie twórców (np. ukryta komnata ze zdjęciami autorów w ostatnim poziomie Quake 2) czy w ostateczności jakieś efekty uzyskiwane w określonym dniu czy godzinie (np. 6 maja każdego roku zamiast normalnego filmiku wprowadzającego jest zupełnie inny). Praktycznie każdy większy program czy gra posiada EE i ich poszukiwanie może się stać całkiem interesującym zajęciem. Nie mylić EE z -> cheatami i -> tipsami.

Edytor - zwykle jest to program dołączony do gry (albo stanowiący jej integralną całość) umożliwiający edycję nowych plansz, grafiki, możliwości sterowanej przez gracza postaci itp. Pojawiają się też edytory pisane przez graczy (macie je np. na naszych Cover CD), które pozwalają ułatwić sobie życie, poprzez np. edycję ilości kasy, surowców itp. Pełnią wtedy rolę -> cheatów.

Efekty atmosferyczne - tak nazywamy występujące w grach symulacje zjawisk pogodowych (mgły, deszczu, padającego śniegu, burzy).

Efekty świetlne - ogólna nazwa na rozmaite widowiskowe efekty (flary, refleksy słońca na wodzie, ogień rzucający odblaski i cienie na ściany, efektowne eksplozje etc.) występujące w grach, zwykle uzyskiwane dzięki wykorzystaniu akceleratorów. Masę takich efektów możecie spotkać np. w G-Police czy Incoming.

Ekonomiczne (gry) - w sumie jest to odmiana gier strategicznych, w których walka odbywa się nie tyle na polach bitew, co poprzez ekonomiczne wykańczanie wroga (produkujemy więcej, lepiej, wykupujemy jego fabryki i akcje etc.). Np. Capitalism, Industry Giant, Railroad Tycoon 2 etc. Mówi się na nie także "handlówki". Spora część gier łączy zresztą (w rozmaitych proporcjach) elementy strategii wojskowej i ekonomicznej (np. Caesar 3).

Patrz także -> strategiczne (gry) -> sim.

Emoticonki - nazywane również emoticons (emotions + icons). To te wszystkie śmieszne znaczki typu: :-), :(, :-/, itp., służące do wyrażanie emocji w tekście (np. ;-) - jest mi wesoło, żartowałem, nie traktujcie tych słów całkiem serio). Prawda, że to duża oszczędność miejsca?:)

Emulator - tu program, dzięki któremu możemy zmienić naszego PC w inny komputer - przynajmniej w takim stopniu, by można było uruchamiać na nich programy stworzone na ów komputer. Co prawda nie bezpośrednio (jak podłączyć magnetofon od C-64 do PC-ta?;), ale autorzy emulatorów zwykle przygotowują trochę oryginalnych programów skonwertowanych w sposób, który umożliwia ich bezproblemowe odpalenie spod emulatora. Na naszych CD zamieściliśmy m.in. emulatory C-64, ZX Spectrum i Amigi.

Engine - tu "engine gry". Jest to, mówiąc ogólnie, "serce" danej gry, ta cała "maszyneria", która wprawia ją w ruch, czyli zajmuje się wyświetlaniem grafiki

(w tym efektów specjalnych), przebiegiem rozgrywki, komunikacją sieciową

(jeżeli gra ją oferuje), obsługą urządzeń zewnętrznych (klawiatury, myszki, joysticki), dźwiękiem itd. Stąd określanie "gra X chodzi na engine Unreala" gwarantuje poniekąd, że będzie w jakimś stopniu podobna do Unreala (jakość ogólnego otoczenia graficznego, podobne możliwości działania postaci itp.). Nie jest to szczególnie wyczerpująca definicja - no ale chyba łapiecie o co chodzi?

Exclusive - coś, co dana redakcja zdobyła dla czytelników na prawach wyłączności (np. jako jedyna ma prawo do zamieszczenia dema danej gry). Ale w większości przypadków exclusive ma dość ograniczony zakres - np. dana redakcja ma prawo zamieścić demko określonej gry jako jedyna... w tym miesiącu, czy jako pierwsza ma prawo zrecenzować jakąś grę. Wiadomo, że twórcom gry bardzo zależy, by ich dzieło dotarło do jak największej

ilości ludzi, stąd raczej niechętnie dają "exclusivy" na prawach absolutnej wyłączności dla danego pisma, bo to zawęża grono odbiorców.

F ==============================================================

Fizyka Gry - sposób w jaki gra interpretuje prawa fizyki. Także mianem fizyki określa się sposób w jaki gra reaguje na kontrolę przez gracza (np. do fizyki gry zalicza się sposób w jaki postać skacze, czy czołg się porusza). Różne gry mają różną fizykę, często specjalnie skrojoną do potrzeb odbiorcy gry. Np. gry -> FPS posiadają inną fizykę poruszania się niż gry -> TPP.

Force Feedback (biofeedback) - najczęściej pisze się o "grach obsługujących joye z feedackiem". Otóż "joye (także pady, kierownice itp.) z feedbackiem" to takie ustrojstwa, które reagują na nasze poczynania w grze - tj. nie chodzi o to, że jeśli poruszymy nim w lewo, to np. samolot wykona zwrot w lewo, ale o to, że jeśli np. otworzymy ogień, to joy drga nam w dłoniach, symulując odrzut broni; jeśli jedziemy samochodem po wertepach, to czujemy jak kierownica skacze nam w rękach dokładnie wtedy gdy samochodem targa kolejny

wstrząs itp. W sumie rzecz może niezbyt ważna, ale rajcująca.

FPP - First Person Perspective. Gry -> 3D, w których obserwujemy akcję oczyma bohatera.

Przyjęło się tak określać gry typu Quake, Doom, Unreal itp., choć np. wiele gier RPG również rozgrywane są w konwencji FPP. Patrz także -> FPS

FPS

1.Frames Per Second (Frame Rate) - Ilość "klatek" (gdyby grę porównać do np. taśmy filmowej, to każda "ramka" (frame) odpowiadałaby jednemu kadrowi na taśmie) gry wyświetlana przez komputer w ciągu sekundy. Zależy to głównie od mocy obliczeniowej danej maszyny. 20 FPS daje już całkiem płynną animację ekranu, bez skoków i szarpnięć. Im więcej FPS "wyciąga" nasz komputer w danej grze, tym lepiej, choć nie należy demonizować tego parametru. Powyżej ok.40 Fps i tak nasze oko już nie nadąża i jest mu obojętne czy jest tam 50 czy 200 Fps.

2.First Person Shooter - Określenie gry FPP polegającej głównie na strzelaniu do "złego, niedobrego wroga". Przykład takiej gry: Quake 3, Unreal, Soldier Of Fortune.

3.First Person Sneaker - Określenie gry FPP w której większą rolę od strzelania odgrywa myślenie i kombinowanie. Przykład: Thief, Deus EX, Metal Gear Solid. (Określenie mało popularne ze względu na to, że nie akronim nie odróżnia tego typu gier od trójwymiarowych strzelanek).

Frame rate = patrz -> FPS.

Freeware - w znaczeniu "wersja freewareowa". Program w pełnej wersji, który otrzymujemy za darmo. Nie mylcie tego np. z pełnymi wersjami gier na naszych kompaktach, które wcale nie są freeware, ponieważ trzeba było zapłacić (sporo..) za licencję na ich zamieszczenie. Program freewareowy to taki, który autor z założenia rozpowszechnia całkowicie za darmo, zadowalając się np. faktem, że komuś się on przyda... Patrz także -> Shareware -> Public Domain

G ==============================================================

Game-maker - program, który umożliwia stworzenie "własnej" gry, poprzez składanie w całość rozmaitych, a już gotowych elementów, wbudowanych w program przez jego autorów (np. mamy do wyboru ileś tam rodzajów pojazdów, broni, map, muzyczek). Naturalnie tak stworzone gry nadają się tylko i wyłącznie do amatorskich zastosowań, niech nikt nie liczy, że jakikolwiek game-maker umożliwi mu stworzenie profesjonalnie wyglądającej gry (i zarobienie na niej pieniędzy) klasy choćby (choćby?!) Quake. Gdyby to

było takie proste... to sami robilibyśmy gry. ;)

GFX - (gfx, Gfx) - skrót od "grafika", w znaczeniu "oprawa graficzna gry". Np. "Gfx tej gry jest w porząsiu".

Ghost-rider - opcja spotykana zwykle w grach typu "wyścigówka". Dzięki temu np. jadąc po trasie na czas, spotykamy... samego siebie. Tj. komputer odtwarza nam na trasie to, jak jechaliśmy np. w poprzednim okrążeniu. Dzięki temu poniekąd możemy ścigać się sami ze sobą...

Głębia kolorów - ilość bitów która jest użyta do generacji koloru. np. 16 bitowa głębia oznacza, że kolor jest dobierany z 16 bitowej palety. Patrz także -> 16 bitowa paleta kolorów -> 32 bitowa paleta kolorów.

God-mode - funkcja często spotykana w grach -> akcji, zazwyczaj wskutek

wpisania -> cheatu. Zwykle daje ona nieśmiertelność, nietykalność itp. W efekcie jesteśmy jak "bogowie" - nic nam nie można zrobić...

H ==============================================================

Hacker - slangowe określenie gościa, który włamuje się do cudzych komputerów (zwykle za pośrednictwem Internetu) w bardzo różnych celach. Jedni po prostu dla sportu, inni zaś chcą. "podprowadzić" cudze dane, czy choćby złośliwie je zniszczyć albo zmodyfikować. W CDA pojawił się kiedyś cykl "Poradnik hackera" (jego powtórna i poprawiona oraz poszerzona znacznie edycja miała miejsce w Action Plus), ale - wbrew nazwie - uczył on tylko jak "oszukiwać" gry, poprzez np. modyfikację ->zgrywek itp.

Hardware - ogólne określenie tych "bebechów" komputera, które możemy np. dotknąć palcem (byle nie pod napięciem ;) - np. obudowa, płyta główna, monitor itp. Istnieje również software - czyli oprogramowanie.

HDD - Hard Disc Drive. Czyli - twardy dysk, twardziel, hadek, hardziel itp. Można też spotkać się z określeniem HD (Hard Disc).

Heks - sześcioboczny element tworzący np. mapę, na której rozgrywa się akcja danej gry. Zwykle tyczy się to gier -> strategicznych i (czasem) -> RPG. Nieraz też grafika tworzona jest z heksów, tj. zostaje "złożona" niczym puzzle z wcześniej zdefiniowanych elementów (nie zawsze zresztą heksagonalnych, np. w Clashu elementy te są kwadratowe i wtedy naturalnie nie mówi już na nie heksy). Z pojęciem heks mogliście się spotkać też w naszym "Poradniku Hackera" - tam oznaczało ono liczbę zapisaną w systemie heksadecymalnym

(szesnastkowym).

Hi-color (16 bitowa paleta kolorów, 16 bitowa głębia kolorów) - tryb, w którym na ekranie może być dostępne naraz 65.536 kolorów. Inaczej -> 16-bitowa paleta kolorów. W grach -> 3D Hi-color może także oznaczać 4096 kolorów i 64 stopnie przezroczystości.

Hi-res - Historycznie popularne określenie grafiki w rozdzielczości rzędu 640x480 (czyli w trybie -> SVGA). Aktualnie za Hi-res uważa się rozdzielczości od 1152x864 punkty.

Host - patrz -> serwer.

I ===============================================================

IMHO - In My Humble Opinion - skrót oznaczający mniej więcej "moim skromnym zdaniem".

IMO - In My Opinion - podobnie do -> IMHO i oznacza "moim zdaniem".

Interface - tu w znaczeniu: panel sterujący gry. Używa się także spolszczonej wersji tego zwrotu (interfejs).

Interaktywna gra - zwykle używamy tego pojęcia na określenie gry stworzonej na podstawie sekwencji wideo (film interaktywny, np. X-files: The Game), gdzie gracz może wpływać na rozwój akcji. Ale tak naprawdę, gdyby bliżej przyjrzeć się tej definicji, to KAŻDA gra jest interaktywna...

Instalka - skrótowe określenie gry zainstalowanej z CD na HDD (np. "instalka wymaga 300 Mb wolnego miejsca na HDD"). Także w ten sposób mówi się o samym procesie instalacji ("instalka przebiega szybko i bez problemów").

Intro - film, animacja itd. wprowadzająca gracza w grę.

IPX/SPX - jeden z protokołów (zestawów zasad) który wykorzystywany jest do komunikacji komputerów podczas gry -> Multiplayer. Portokół wykorzystywany głównie przez starsze gry. Stosowany tylko w sieciach lokalnych. Patrz Także -> Serwer -> TCP/IP -> kabel szeregowy -> Multiplayer

IRC - jedna z rzeczy, którą cieszą się posiadacze Internetu. Wyobraźcie sobie, że siedzicie przed komputerem i piszecie do nas - a jednocześnie (w miarę wysyłania kolejnych zdań) pojawiają się nasze odpowiedzi. Przy czym nasze teksty mogą widzieć wszyscy, którzy siedzą na danym kanale - lub też tylko ci, na których nam zależy. Istnieje mnóstwo rozmaitych kanałów na IRC, przeznaczonych dla zainteresowanych danym tematem (np. anime, sf, świry, muzyka, starwars, seks... też). Jest nawet kanał cd action, na którym w

każdy piątek, od 14 do 16, można pogadać sobie z redaktorami CDA. Ale trzeba mieć dostęp do Internetu, niestety... W sumie: takie Party-Line w wersji

komputerowej, ale dużo lepsze!

Izometryczna grafika - najczęściej spotykacie się z określeniem "grafika w rzucie izometrycznym". Wyobraźcie sobie, że pole gry oglądacie z lotu ptaka, ale nie patrzycie pionowo w dół, a pod kątem (np. 45 stopni). Większość RTS posiada taką właśnie grafikę...

K ==============================================================

Kabel Szeregowy - jedna z metod połączenia dwóch komputerów. Wykorzystuje kabel szeregowy null-modem (ważne!) i porty szeregowe komputera. Przeznaczona głównie do starszych gier. Patrz także -> IPX/SPX -> TCP/IP -> Serwer -> Multiplayer

kB - skrót od Kilobajt. 1024 bajty.

Konfig

1.Popularny skrót od określenia "konfiguracji komputera". Tu w znaczeniu: gra działa na następującym konfigu: P-200, 32 Mb Ram, CDx4, SVGA itp.

2.Plik z zapisanymi przyporządkowaniami klawiszy za pomocą których kontroluje się grę, także samo przyporządkowanie klawiszy jest nazywane Konfigiem.

Kombo - patrz -> Combo.

Kombos - patrz -> Combo.

Konwersja - tu w znaczeniu "konwersja gry". Przeniesienie danej gry z innej platformy sprzętowej na PC (lub z PC na np. PSX). Przykłady: Final Fantasy VII, Resident Evil to konwersje gier PSX-owych na PC. Czasem gry są z założenia produkowane od razu w wersjach na różne platformy sprzętowe (np. gra X wychodzi jednocześnie na N64, PSX i PC) i wtedy nie jest to konwersja. O konwersji mówi się wtedy, gdy gra stworzona na jedną platformę, po jakimś czasie wychodzi też w wersjach na inne komputery/konsole (zwykle tak

jest, gdy dana gra okazuje się wielkim hitem). Nie mylić z -> totalną konwersją.

L ==============================================================

Lamer - (lamerstwo, lamerskie, lame itp.) - kolejne słowo ze slangu scenowców. Po prostu obraźliwy epitet. Lamer to cienias, ćwok, cienki Bolek, patafian, palant, nieuk etc. Zaś np. lamerska grafika - grafika jest do d***,

wygląda jakby robił ją jakiś lamer. I już wiemy wszystko.

LMB - left mouse button - angielski skrót od: Lewy Klawisz Myszki.

LOL - lots of laughs - Określenie mówiące wprost: Kupa śmiechu

Low-res - dawniej popularne określenie grafiki w rozdzielczości rzędu 320x200 (czyli w trybie VGA). Aktualnie Low-res to rozdzielczości do 640x480.

M ==============================================================

Manual

1. to po prostu instrukcja, podręcznik obsługi gry. Jeden z istotnych atutów oryginalnych wersji gier. ;)

2. ręczna skrzynia biegów.

MB - megabajt. Miara "pojemności" pamięci komputera, a także twardego dysku, CD-Romów itp. Dla okrągłości i większej jasności przyjmijmy, że 1 MB = 1000 KB (kilobajtów), a 1000 MB = 1 GB (gigabajt), choć naprawdę to 1 MB = 1024 KB itd.

MHz - określenie szybkości układu (np. procesora). 1 Hz oznacza jeden cykl (np. jedną operację, choćby dodawanie) wykonany w ciągu jednej sekundy. 1 MHz (megahertz) to milion cykli. 1 GHz (gigahertz) to miliard cykli, 1 THz (terahertz) to bilion cykli. Patrz także -> Zegar

MIDI - tu: muzyczki, które wykorzystują brzmienia instrumentów zmagazynowane w pamięci Waszej karty muzycznej (o ile takowe posiada, bo są i takie, które ich nie posiadają). Dzięki temu plik z muzyczką ma minimalną objętość, ale jakość samej muzyki zależy głównie od klasy Waszej karty... i tak czy siak nie brzmi rewelacyjne (choć są pozytywne wyjątki). Większość współczesnych gier z tego powodu nie wykorzystuje już MIDI-muzyczek.

Spotkaliście je np. w Duke Nuke'm 3D, Lucky Luke, Get Medieval. Na naszych CD ostatnio regularnie pojawiają się muzyczki zapisywane w tym formacie. Warto posłuchać! Wystarczy tylko na nie kliknąć...

MMB - middle mouse button - środkowy (trzeci) klawisz myszki. Zwykle umieszczony pomiędzy lewym i prawym ;) ale zdarza się, że jest na boku myszki lub ukryty pod kółeczkiem.

MMORPG - Massive Multilayer Only Role Playing Game - rodzaj gier -> on-line. Jest to komputerowa gra -> RPG rozgrywana w sieci, gracz posiada

na -> serwerze gry swoja postać którą w miarę grania szkoli. Świat gier

MMORPG jest zwykle ogromny (w porównaniu do zwykłych gier cRPG) ze względu na fakt, że w jednej grze może uczestniczyć nawet paręset

(lub nawet tysięcy) graczy. Przykłady: Ultima on-line, Everquest.

MMX - rozszerzenie możliwości -> CPU wprowadzone w 1997 roku przez firmę Intel razem z procesorem Pentium 166 MMX. Rozszerzenie przeznaczone było (podobnie jak późniejsze -> 3DNow! AMD) przeznaczone do współpracy z aplikacjami multimedialnymi (czyli grami..). W praktyce było rzadko wykorzystywane. Wszystkie procesory wyprodukowane po 1997 roku posiadają je wbudowane. Patrz także -> 3DNow! -> SSE

MOD

1. Modyfikacja do gry zwykle stworzona przez graczy. Zwykle modyfikuje zasady gry lub jej -> fizykę. Zobacz także -> scena.

2. (moduł) Plik muzyczny składany z małych kawałków "modułów" muzyki odgrywanych w wcześniej zaprogramowanej kolejności, czasem z jakimiś efektami typu "echo". Format pochodzi historycznie z Amigi. najczęściej spotykane rozszerzenia plików pod którymi

występują mody to *.mod, *.s3m, *.it, *.xm. Zobacz także -> scena.

Moduł - patrz -> mod.

Motion capture - technika, która umożliwia przeniesienie reakcji ludzkiego ciała (tu - jego poruszeń) na postać komputerową. Dzięki temu owa postać w grze porusza się (w zależności od jakości systemu motion capture) w sposób dość naturalny, jak żywy człowiek, a nie kukiełka. Technika ta jest w sumie dużo przyjemniejsza i prostsza (choć dość kosztowna) niż klasyczna komputerowa animacja i zwykle daje dużo lepsze efekty. M.C. najczęściej wykorzystywana jest w grach sportowych, a także rozmaitych grach karate.

MP3 - jedne z formatów zapisu dźwięku. Powiedzmy, że zapisujecie dźwięk na kompie (jak na magnetofonie) po czym "ściskacie" go do formatu mp3. Po co? Nie można zostawić go jako -> wave? Cóż, MP3 jest znacznie oszczędniejszy - na jednym cd można zmieścić nawet wiele godzin muzyki; choć jego jakość może nie być (i zwykle nie jest) tak doskonała jak w wypadku -> audiotracków. Ogólnie: im więcej upchacie muzyki na CD czy HDD – tym gorsza jej jakość.

Mpeg (czytać empeg) - określenie pokrewne do Avik. Oznacza film w formacie *.mpg, *.mpeg i pokrewnymi.

MUD - multi user dungeon. Specyficzna odmiana gier RPG on-line. Rozgrywana (w większości przypadków) w trybie tekstowym. Pojęcie znane fanom RPG i nikomu innemu zasadniczo niepotrzebne.;)

Multiplayer - możliwość jednoczesnej gry więcej niż jednego gracza w danej chwili w tę samą grę. Każdy gra na swoim komputerze, połączonym z innymi w sieć. Tryb multiplayer dzieli się na wiele odmian (-> deathmach itp.). Popularne są multiplayerowe partyjki w gry typu -> RTS, np. Warcraft 2, czy wyścigówki, gry -> FPP itd. Można grać w Internecie jak i w sieci lokalnej - czyli na paru kompach połączonych kabelkami. Fajna sprawa! Obejrzyj także -> TCP/IP -> IPX/SPX -> Serwer -> Kabel szeregowy

N ==============================================================

NPC - Non Player Character, Non Playable Character - Określenie znane głównie z gier RPG.W ten sposób określa się postać w grze, która nie jest sterowana przez człowieka, ale ma jakieś znaczenie w grze (np. jest to ktoś, kto zdradzi smok). Powiedzmy, że w ten sposób możecie jednak określać wszystkie sterowane przez komputer postacie (w tym np. potwory w Q2) w grze i nikt nie powinien się za bardzo krzywić, że bzdury gadacie.

O ==============================================================

OEM - "gra w wersji OEM". Gra, przy której widzicie ten dopisek, to gra firmowo dołączona(jako bonus) do np. zakupionego przez Was akceleratora. Jeśli sprzedawca SAM doda Wam jakąś gierkę, to nie jest ona w wersji OEM. Ale jeśli w firmowym pudełku z akceleratorem znajdziecie np. kompakt z Descentem - to jest to wersja OEM. Często (acz nie zawsze) są one

zmodyfikowane w stosunku do oryginału - np. kod jest zoptymalizowany do współpracy z daną kartą, są dodatkowe misje (albo też jest tylko część oryginalnych misji... zależy).

OFC - OF Course - oznacza po prostu: "oczywiście".

OMG - Oh My God! - "O mój Boże!" (np. OMG TKK - O my God! They killed Kenny!)

On-line gry - gry stworzone z myślą o zabawie w sieci (tu: Internecie). I (zwykle) niemożliwe (lub ew. wyjątkowo mało rajcujące) jest granie w takie gry solo, na pojedynczym (izolowanym od innych) komputerze.

OpenGl - Zestaw komend które mogą być wykorzystane do kreacji grafiki gier -> 3D. Określenie "Gra korzysta z OpenGL" oznacza,

że dana gra potrzebuje -> Akcelerator potrafiący wykorzystać te rozszerzenie.

Jest to najczęściej sprawa -> driverów. Patrz także -> DirectX -> Direct3D.

Outro - film lub animacja kończąca grę.

Overclocking - sposób by nieco przyśpieszyć nasz komputer. Najczęściej poprzez "podkręcenie" procesora z fabrycznej częstotliwości na wyższą (np. Duron 600 MHz podkręcamy na 650MHz). W każdym razie ODRADZAMY samodzielne zabawy w overclockowanie - ryzykujecie poważną awarię sprzętu. Zresztą nawet w wypadku pomyslnego przebiegu tej operacji, overclockowany sprzęt z reguły jest mniej stabilny i jest większa szansa na jego awarie...

P ==============================================================

Patch - czyli "łatka". Jest to jakby upgrade gry, tworzony przez jej twórców i udostępniany bezpłatnie, eliminujący wykryte (za późno) błędy, poprawiający grafikę, czy zmieniający -> fizykę gry lub wyważenie gry itp. Przed instalowaniem patcha należy przeczytać plik -> read me. Niektóre patche muszą być instalowane na konkretną wersję gry (np Sin z 1.01 na 1.03), podczas gdy inne mogą być instalowane na jakąkolwiek wersję (np. Quake2 z jakiejkolwiek wersji (od 3.05 do 3.19) na 3.20).

Pick-up - jest to "znajdźka" która jest często spotykana, np amunicja, czy broń. Patrz także -> Power Up.

Piksel - tu w znaczeniu: najmniejszy element tworzący grafikę w grach. Np. określenie 640x400 oznacza, że grafika w programie zawiera (w każdej linii składającej się na obraz w monitorze) 640 pikseli w poziomie i 400 w pionie. Częste narzekanie na "pikselozę" wynika stąd, że czasami piksele są bardzo duże i są tym samym wyraźnie widoczne.

Platformówka - w sumie odmiana gier zręcznościowych, akcja dzieje się na

rozmaitych - zwykle gdzieś zawieszonych - platformach. Np. Prince of Persia, EarthWorm Jim, Frogger itp.

Playability - mądre angielskie słowo, które tłumaczymy jako "grywalność". A co to jest - to już przecież wiecie.

Playable - w znaczeniu "playable demo". Demko, w które można zagrać, w przeciwieństwie do non-playable, czyli rolling-demek, gdzie skazani jesteśmy tylko na status obserwatorów.

Polygon - element, z którego składa się obiekt w grach -> 3D. Im więcej polygonów zawiera np. dana postać, tym lepiej, bardziej realistycznie i mniej "klockowato" wygląda. I tym bardziej obciążony jest komputer, przez co gra "chodzi" wolniej... Polygon jest najczęściej (99.99% przypadków) trójkątem. Często nazywany jest "poligonem" - brzmi to nieco dziwnie ale oznacza ni mniej ni więcej tylko "poli"="wielo" i "gon"="kąt" czyli "poligon"="wielokąt". Fajny homonim.

Power-up - Element głównie w grach akcji powodujący, że przez pewien czas postać jest w jakiś sposób znacznie wzmocniona np. czasowa nieśmiertelność lub poczwórne zadawane obrażenia. Power-up'y w przeciwieństwie do -> pick-up'ów nie są częstym elementem gry (np w grze FPS amunicja to pick-up, ale niewidzialność to power-up).

Press-pack - zestaw przygotowany przez producenta danej gry, zawierający najczęściej materiały prasowe, reklamy, CD ze screenami z gier itp. Znacznie ułatwia on pracę redaktorom...

Public Domain - rodzaj licencji na program w której jego autor przekazuje swoje dzieło dla potomnych pozwalając na wszystko łącznie z modyfikacją w kodze programu (w

przeciwieństwie do innych licencji) patrz także -> freeware -> shareware.

R ==============================================================

RAM - Random Access Memory. Pamięć komputera przeznaczona dla -> CPU na wykonywanie obliczeń lub przetrzymywanie danych które mają być obliczane. Pamięć RAM spełnia dla komputera to same zadanie co dla Ciebie kartka papieru na matematyce, na niej rozwiązujesz zadania i umieszczasz wynik. Różnica polega na tym, że komputer po otrzymaniu wyniku może pamięć wyczyścić, podczas gdy kartki już się wyczyścić nie da. Np. 128 -> MB RAM.

Raytracing - Odmiana -> renderingu w której oblicza się precyzyjnie stopień pochłaniania i odbijania promieni świetlnych od różnych powierzchni. Efektem Raytracingu jest -> render.

Read me (readme, ridmi itp.) - zwykle plik tekstowy, dołączany do gry/ -> dema/ programu, zawierający skróconą instrukcję obsługi, podpowiedzi, informacje o danym programie, wymagania sprzętowe, errata do -> manuala etc.

Recommended - tu w znaczeniu "recommened configuration" - konfiguracja komputera sugerowana przez piszącego / autora gry, by dany program pokazał pełnię swoich możliwości. Zwykle ze dwa razy mocniejsza niż chętnie podawany na pudełku z grą minimalny konfig (na którym gra wprawdzie działa... ale jak, to lepiej nie mówić). Np. konfig minimalny: PIII-700 MHz, 256 MB RAM, Akcelerator, 1 GB HDD zaś "recommended": P4-1.4 GHz, 512 MB RAM ng1033 GB HDD...

Remake - nowa wersja już istniejącej gry. Zwykle remake'ami są gry znane z komputerów 8-bitowych (np. Space Invaders, Montezuma's Return, Virus, czy Asteroids). Nie należy mylić remake z -> konwersjami, -> totalnymi konwersjami, ani też z -> upgrade'ami gier.

Rendering (Renderowanie) - Proces tworzenia na ekranie grafiki 3D. Np. Quake renderuje daną scenę, a efektem procesu renderingu jest jedna klatka animacji (z czego wniosek, że Quake renderuje wiele klatek na sekundę aby otrzymać płynną animację) . Obejrzyj także -> FPS -> render -> raytracing.

Render - Slangowe określenie obrazka powstałego w procesie -> renderingu

bądź -> raytracingu. Wspaniałe obrazy z programów takich jak 3dStudio, LightWave czy Poser to właśnie rendery.

RMB - right mouse button - angielski skrót od Prawy Klawisz Myszki.

Rozdzielczość - ilość jednocześnie dostępnych na ekranie -> pikseli. Np. 1024x768. Czasem przy określaniu Rozdzielczości podaje się także -> Głębię koloru w bitach np 800x600x32

RPG - Role Playing Games. Dokładna definicja tego rodzaju gier zajęłaby nam pewnie ze stronę... W maksymalnym skrócie: jest to gra, w której wcielamy się w wybraną postać, o określonej profesji. Postać scharakteryzowana jest dziesiątkami parametrów (np. siła, zręczność, inteligencja, szczęście, zdolności przywódcze itp.), które modyfikują nasze poczynania w grze (np. słabeusz nie będzie mógł walczyć ciężkim toporem, głupek nigdy nie opanuje skomplikowanego czaru etc.). Większość RPG osadzona jest w świecie fantasy, choć naturalnie są też takie, których akcja dzieje się np. w realiach cyberpunkowych. Oprócz komputerowych RPG (czyli CRPG) istnieją też RPG, w które możemy grać bez komputera (prawdę powiedziawszy są one zwykle dużo milsze niż gry komputerowe). Lektura Królestwa Chaosu (poświęconego temu gatunkowi) powinna dać wam jakie takie pojęcie o tym, "czym się to je".

Rodzina Procesorów - cała gama procesorów oparta na tym samym jądrze (tzn te same wnętrze, ale różne taktowanie lub doposażenie). Np Rodzina Pentium 2 to procesory Pentium 2, Celeron i Pentium 2 Xeon. Rodzina Pentium III to ofc PIII a także Celeron II i P III Xeon. Rodzina Athlona K75 to Athlon i Duron dla złącza Socket-A. We wnętrzu danej rodziny mogą oczywiście być pewne zmienności np. Pentium III było produkowane jako procesor dla złącza Slot1 i Socket370, ale sam procesor był produkowany w ten sam sposób.

ROM - skrót (Read Only Memory) oznaczający pamięć komputera, w której zapisane są na stałe pewne dane. Użytkownik nie może jej kasować ani też zapisać tam swoich danych.

ROFL - Rolling On (the) Floor Laughing - czyli: tarzam się po podłodze ze śmiechu. Wyraz wesołości lub pogardy (wyśmiania kogoś), zależnie od użycia.

ROTFL patrz -> ROFL

RTFM - Read This Fuckin' Manual, Read The Fuckin' Manual - czyli: przeczytaj tę **instrukcję. Częsta (np. na ->IRCu) i brutalna odpowiedź na pytanie o rzeczy oczywiste (np. "jak odinstalować program?").

RTS - Real Time Strategy, strategia w czasie rzeczywistym. Odmiana gry strategicznej (choć niektórzy stratedzy twierdzą, że to są tylko ambitne zręcznościówki), w której akcja toczy się bez podziału na tury, czyli - w czasie rzeczywistym. Np. Red Alert, Warcraft 2, Earth 2140 itd.

Rulez (rulz, rólz, rules itp) - slang sceny. Wyraz wielkiego uznania: Duke rulez! (Duke rządzi, Duke jest królem, Duke ponad wszystko etc).

S ==============================================================

Save - zapis stanu gry, aby móc ją kontynuować później (bo akurat trzeba iść do szkoły) lub zabezpieczyć się przed ewentualnymi zagrożeniami dla bohatera gry (tzw technika save & restore).

Scena

1. Grupa ludzi korzystających z komputerów do czegoś więcej niż grania. Głównie dotworzenia grafik, muzyki czy prezentacji (tzw Dem i Intr). Scenowcy spotykają się na tzw. Parties gdzie wymieniają się -> Stuffem, urządzają konkursy (tzw Compos lub Kompoty). Zresztą jak chcesz wiedzieć więcej to poczytaj taki kącik w CDA...

2. Grupa fanów grających w jedną grę. Np. Scena Quake 3, Scena Diablo 2. Podobnie jak w/w spotykają się na imprezkach (np Qwakowcy na frag-parties) gdzie grają w konkursach abyustalić kto lepszy, szybszy, ładniejszy etc. Działalność danej sceny często prowadzi do powstawania modyfikacji do gry (tzw. -> modów) lub nawet do -> totalnych konwersji.

Screen - tak popularnie określa się obrazki z gier zamieszczane w gazecie ("dajcie większe screeny!").

Screen-saver - program, który po zdefiniowanym przez użytkownika okresie "bezczynności" włączonego komputera zaczyna wyświetlać na monitorze np. rozmaite animacje, chroniąc go w ten sposób od np. wypalenia "na amen" w kineskopie monitora wyświetlanego non-stop przez parę godzin tekstu. W sumie taki przydatny bajerek.

Screenshot - patrz -> Screen.

Segment Value - Ogólnie określenie segmentu sprzedaży "tanich PC" zwykle rozumianych jako komputer do 1000$ (na zachodzie, gdzie królują zestawy firmowe, nie składaki jak w Polsce). Na segment value przeznaczone są tańsze wersje -> chipsetów graficznych (np. GeForce 2 MX), czy procesorów (np. Intel Celeron, AMD Duron).

Sequel - tak nazywa się kolejną grę z danego cyklu (np. Tomb Raider 2 jest sequelem Tomb Raidera). Ciekawą odmianą sequela jest prequel, czyli kontynuacja gry..., ale dziejąca się PRZED wydarzeniami pokazanymi w poprzednim odcinku. Np. powstające obecnie nowe części Star Wars (filmu) są prequelami znanej nam już gwiezdnej trylogii.Jest też sidequel, czyli gra rozgrywająca się jednocześnie (ale obok) wcześniej opisanych wydarzeń. NP. Shadow ot The Empire jest poniekąd sidequelem, gdyż rozgrywa się (m.in.) podczas wydarzeń opisanych w Imperium Kontratakuje.

Serwer(Host) - nazwa komputera na który synchronizuje i organizuje grę -> multiplayer. Do serwera dołączają się gracze. Serwer może być dedykowany - wtedy nikt nie korzysta zeń do grania lub dwufunkcyjny który poza pilnowaniem rozgrywki służy komuś do grania. Zobacztakże -> TCP/IP -> IPX/SPX -> Kabel Szeregowy -> Multiplayer

SFX

1. Sound/Fx - skrót oznaczający ogólnie warstwę dźwiękowo-muzyczną gry (na określenie

samych efektów używa się wtedy skrótu Fx).

2. Sound EFfects - skrót oznaczający wszelakie dźwięki wydawane przez grę za

wyłączeniem muzyki.

3. Special Effects - efekty specjalne (bardzo szeroko rozumiane) obsługiwane przez grę.

(Rzadko używane w tym znaczeniu)

Shareware - w znaczeniu "wersja shareware". Program (albo jego działający fragment,

np. gra ograniczona do jednej misji), który mamy za darmo do dyspozycji przez określony przez autora czas, by móc ocenić, czy warto nabyć jego legalną kopię. Uwaga: po upływie wyznaczonego czasu należy taki program wykasować z -> HDD, lub zarejestrować. Naturalnie twórcy - znający życie - często na wszelki wypadek wprowadzają do takich wersji dodatkowe ograniczenia (np. niemożność zapisu save czy automatyczne zakończenie funkcjonowania po określonej ilości dni lub uruchomień), ponieważ wielu użytkowników

zupełnie się nie przejmuje warunkami autora... patrz także -> freeware -> public domain

SI - sztuczna inteligencja, patrz -> AI

Sim - rodzaj gier -> ekonomicznych w których poza warstwą ekonomiczną zarządza się

jakimś tworem np. miastem, wesołym miasteczkiem, szpitalem etc. Przykładowe gry to:

Tropico, SimCity 3000, Theme Hospital.

Slideshow

1. tu w znaczeniu: gra działa tak wolno, że widzimy dosłownie poszczególne klatki animacji. Czyli: określenie, że jakaś gra wygląda jak slideshow jest po prostu epitetem. Zobacz także -> FPS

2. W slangu scenowców oznacza demko, w którym oglądamy ileś tam kolejnych scenowych grafik. Zobacz także -> Scena

Solucja - przewodnik po grze, podpowiadający kolejne kroki ku finałowi. Taka mega-ściąga. Zwykle przydaje się przy rozmaitych odmianach gier przygodowych.

Speeche - słyszalne w tle digitalizowane rozmowy, odzywki oddziałów itp. Czasem używa się też określenia "spicze" - ale sami widzicie, że to jakoś nie "brzmi"...

Split-screen - możliwość jednoczesnej gry w dwie osoby (albo i więcej, zależy od gry) naraz na jednej maszynie. Ekran dzieli się wówczas w pionie lub poziomie, tak by każdy gracz mógł widzieć "swój" ekran gry. Efekt spotykany najczęściej w grach zręcznościowych i wyścigowych, choć czasem trafia się i w -> FPS (np. Serious Sam).

Sprite - tu: kawałek jakiejś -> bitmapy, który może poruszać się (sterowany przez komputer lub gracza) po planszy gry, pełniąc rolę np. wrogiego pojazdu. Rozwiązanie spotykane w dawnych zręcznościówkach (choć np. w DN3D postacie też "robione" są na sprite'ach). W dzisiejszych czasach odchodzi się od tego typu rozwiązań, ponieważ są już przestarzałe i - w dobie produkcji -> 3D - gry, w których występują sprite'y nie wyglądają najlepiej... (choć naturalnie

od każdej reguły są wyjątki).

SSE - rozszerzenie możliwości -> CPU wprowadzone przez Intela w roku 1999.

Przeznaczone jest dla obsługi gier 3D i innych w których potrzebna jest duża wydajność (np kompresja filmów do formatu Mpeg 2 lub 4). SSE jest obecne w procesorach Pentium III, Pentium 4 i Athlon 4 (ten akurat z AMD). Patrz także -> 3DNow! -> MMX

Sterownik - patrz -> Driver.

Strategiczne gry - gry w których zamiast bezpośredniego kierowania bohaterem prowadzi się cały organizm: np. armię na zwycięską wojnę lub konglomerat finansowy na pohybel reszcie świata. Zwykle gry strategiczne wymagają odpowiedniego zbilansowania wielu czynników tak, aby osiągnąć zwycięstwo lub po prostu przetrwać. SG dzielą się na -> RTS, -> TBS, -> Ekonomiczne.

Stuff - słowo pochodzące ze slangu scenowców, oznaczające otrzymane materiały (dema, modki itp.), ale używane także przez nas w kontekście "nowy stuff z firmy X to naprawdę porządne giery!".

Suxx - (także sux, suck, saxx, suckz itp.,) - i znów scenowy slang. Dopisanie, że coś jest suxx oznacza wyraz ostatecznej pogardy dla tego czegoś. Np. fanatyczni przeciwnicy Duke'a mogą powiedzieć: Duke suxx! (im więcej x na końcu, tym pogarda większa ;).

SVGA - tak nazywa się typ karty graficznej, który umożliwia wyświetlanie

grafiki w -> hi-res. W ten sposób można też omawiać grafikę gry (grafika SVGA = grafika w hi-res).

Ś ==============================================================

Ściągnięcie (download) - nagranie jakiegoś pliku z sieci (najczęściej Internetu).

Zobacz także -> Upload.

Ścigałki - w CDA nazywamy tak gry, w których wprawdzie siedzimy za sterami samochodu (samolotu, poduszkowca itp.), ale elementy symulacji jazdy potraktowane są zręcznościowo, zaś wrogów możemy eliminować za pomocą uzbrojenia (np. S.C.A.R.S.). Ale jak ktoś chce np. NFS3 określić jako ścigałkę - świat się nie zawali.

T ==============================================================

T&L - (w znaczeniu Hardware T&L czyli sprzętowy T&L) element

nowszych -> akceleratorów (NVidia GeForce, Ati Radeon) który odciąża procesor od liczenia większości operacji na obiektach w grafice 3D. W grach potrafiących go w pełni wykorzystać często udaje się uzyskać ponad dwukrotny przyrost szybkości.

TBS - Turn Based Strategy. Gry strategiczne oparte na system turowy. Najczęściej są to gry wojskowe oparte na heksagonalnej planszy. Przykłady V 4 Vicotry, Battleground Gettysburg,Panzer General.

TCP/IP - Zestaw protokołów sieciowych (czyli zestawów zasad) wykorzystywany do komunikacji pomiędzy komputerami. Wykorzystywany w Internecie i w sieciach lokalnych. TCP/IP jest wykorzystywany współcześnie przez większość gier -> multiplayer. Patrz także -> IPX/SPX -> Kabel Szeregowy -> Serwer -> Multiplayer.

Teamplay - rodzaj gry sieciowej w którym gracze dzielą się na dwie lub więcej drużyn które kolektywnie zbierają punkty i walczą z przeciwną drużyną. Patrz także -> Cooperative.

Tekstura - bitmapa "powlekająca" obiekty 3D. Bez tekstur ściana korytarza w Quake (czy jakikolwiek inny obiekt w grze -> 3D) byłaby po prostu jednobarwną bryłą. Tekstura jest jak kolorowa tapeta położona na gołą, betonową ścianę - czujecie bluesa? Czasami używamy też określenia textura.

Theme-pack - program, który ubarwi nam ekran naszego Windowsa, poprzez np. podmianę -> bitmap w tle, animowane kursory, nowe efekty dźwiękowe itp. Często możecie je znaleźć w naszym Bonusie na CD.

Tips - zasadniczo przyjęło się, że tips znaczy to samo co -> cheat. Ale tak naprawdę tipsy są to rozmaite podpowiedzi do gry (np. rozbij okno w trzeciej planszy - a znajdziesz sekretną lokację), a nie kody do wpisywania. Tym niemniej można cheaty nazywać tipsami - to w sumie żaden błąd.

Tips-machine - popularne określenie programów "bazo-danowych" zawierających tipsy, trainery, cheaty, solucje itp.

Totalna konwersja - poprawki, które zamieniają nam wyjściową grę w coś (teoretycznie) zupełnie odmiennego. Np. istnieją TC (Total Conversion) Quake, w której akcja gry rozgrywa się np. na Gwieździe Śmierci, a zamiast shamblerów atakują nas np. szturmowcy. Ot, takie urozmaicenie

oryginalnej giery, zwykle -> freewareowe (choć są i komercyjne TC).

Patrz także -> scena -> mod.

TPP - Third Person Perspective. Gra -> 3D, w której obserwujemy akcję jakby z "trzeciej osoby", oczyma postaci "stojącej" lub "zawieszonej" gdzieś za plecami bohatera. Najbardziej znane przykłady gier w TPP to Tomb Raider i Rune.

Trailer - Avik -> lub -> Mpeg z filmikiem zapowiadającym grę. Zwykle forma reklamy, coś jak zwiastun filmu w kinach.

Trainer - program, który - po dołączeniu do określonej gry - pozwala nam na rozmaite oszustwa - np. granie z nieskończoną ilością żyć, dostęp do wszystkich etapów itd. itd. Zwracamy uwagę, że zwykle nie ma uniwersalnych trainerów - praktycznie każdy trainer pisany jest z myślą o konkretnym tytule (a nawet o określonej jego wersji). Macie je na naszym CD, w Bonusie 2.

True color - (32 bitowa głębia kolorów, 32 bitowa paleta kolorów. Dawniej była to 24 bitowagłębia/paleta) - zwykle to określenie pojawia się w kontekście "grafika w true color". Oznacza to, że gra wykorzystuje paletę 16.777.216 barw! Jako True color uznaje się grafikę o 24 bitowej i 32 bitowej -> głębi kolorów. W grach -> 3D true color oznacza 16.777.216 kolorów i 256 stopni przezroczystości.

Tutorial - najczęściej etap/misja w grze, w której komputer uczy nas poruszania się w świecie danej gry (obsługa, klawiszologia, funkcja danego przedmiotu itp.). Taki trening przed prawdziwą rozgrywką.

U ==============================================================

Upgrade

1. "ulepszenie, rozbudowanie". W naszych recenzjach używane jest w znaczeniu

"pack z misjami do gry X jest poniekąd upgrade gry Y, gdyż zawiera nowe misje i jednostki, a dodatkowo umożliwia też...". Powiedzmy, że od biedy można (choć nie do końca) utożsamiać upgrade z patchem. Patch jest bowiem zwykle poprawieniem przeoczonych wcześniej błędów, zaś upgrade to wzbogacenie gry o nowe możliwości itp.

2. wymienienie w komputerze jakiejś części na lepszą/szybszą, dołożenie np. pamięci, dokupienie twardego dysku etc. Czyli rozbudowa komputera aby był szybszy i lepszy (przeciwność downgrade'u który oznacza coś dokładnie przeciwnego).

Upload - umieszczenie jakiegoś pliku w sieci (najczęściej Internet). Zobacz także -> Ściągnięcie

V ==============================================================

V - w znaczeniu np. engine v1.0 - czyli wersja (v-ersion) engine numer... Zwykle im wyższy, tym lepiej. Tyczy się to też patchy.

VooDoo

1. Seria -> Chipsetów do -> akceleratorów firmy -> 3DFx. Kiedyś określenie czegoś

mianem "VooDoo" było równoznaczne z określeniem "Akcelerator".

2. Seria dziwnych, często pozornie bezsensownych czynności które trzeba wykonać, aby jakaś gra, program czy urządzenie zadziałało np. kiedyś aby uruchomić w polskim Windows kartę RIVA 128 trzeba było zmienić obsługę klawiatury z polskiej programisty na amerykańską, po czym zainstalować -> drivery karty i znowu zmienić rodzaj klawiatury. Dziwne są drogi komputerów...

Vs. - skrót od versus (czyli "kontra", "przeciwko"). Np. Aliens vs. Predator.

W =============================================================

Wave - czyli popularne "łejwy", to po prostu kawałki muzyki czy ludzkiej mowy, efektów itp. odtwarzane w grze na zasadzie magnetofonu (nagrane - odtworzone). Wadą tego rodzaju zapisu jest raczej duża objętość tak zapisanych dźwięków. Ale i tak większość gier zawiera w sobie sporo tego rodzaju dźwięków (np. teksty oddziałów, rozmowy pilotów, muzykę itp.).

Z===============================================================

Zegar - w najogólniejszym znaczeniu prędkość w MHz (milionach taktów na sekundę) lub GHz (miliardach taktów na sekundę) z jaką pracuje dane urządzenie (najczęściej oznacza to procesor, kartę grafiki i pamięci). Generalnie im więcej tym lepiej (i drożej). np. "ten procesor ma zegar 850 MHz". Zobacz także -> MHz

Zgrywka - czyli -> save gry. Np. w znaczeniu "nie można robić zgrywek podczas misji".

Ż===============================================================

Żabkować - ("gra żabkuje") - oznacza to tyle, że gra się ślimaczy, chodzi wolno i nie wyraźnie skokowo (jak żaba ;). Patrz -> slideshow. Ogólnie to nie jest komplement dla gry, nawet jeśli jest to symulacja żaby. ;)

Draco & friends

modyfikacja Uzurpator