PRAWO PRACY I PRAWO SOCJALNE - WYKAZ ZAGADNIEŃ

I. PRAWO PRACY

l. Pojęcie, przedmiot i właściwości prawa pracy

· cechy pracy dobrowolnie podporządkowanej (m.in. istota podporządkowania,

praca skooperowana, wymóg osobistego wykonywania pracy)

· stosunki prawne objęte przedmiotem prawa pracy

· rodzaje ryzyk podmiotu zatrudniającego

· ekspansja, uniformizacja i dyferencjacja prawa pracy

· funkcje prawa pracy 1 zwłaszcza mechanizmy funkcji ochronnej

2. Zasady prawa pracy

· pojęcie, funkcje i klasyfikacje zasad prawa pracy

. charakter prawny i treść podstawowych zasad prawa pracy

· równe traktowanie w zatrudnieniu

. dyrektywy zawarte w treści art. 300 kp. ( luka techniczna, odpowiednie

stosowanie przepisów kc., niesprzeczność z zasadami prawa pracy)

. zasada prawa pracy w rozumieniu art. 300 kp.

3. Rodzaje norm prawa 'pracy

. rodzaje norm prawa pracy z uwagi na ich moc wiążącą

. charakterystyka mechanizmów normy semidyspozytywnej

. sposoby określania rodzaju norm ( domniemanie semidyspozytywności normy)

4. Źródła prawa pracy

. powszechne i specyficzne źródła prawa pracy

· rola prawa wspólnotowego

. międzynarodowe źródła prawa pracy

· pragmatyki służbowe

. rola aktów instrukcyjnych w prawie pracy

. istota, znaczenie, hierarchia i obligatoryjność specyficznych źródeł prawa pracy . układy zbiorowe pracy - ponadzakładowe i zakladowe ( strony, zawieranie,

rejestracja, rodzaje postanowień, zmiana, rozwiązanie)

. regulaminy pracy, regulaminy wynagradzania i inne

· porozumienia zbiorowe

. relacja postanowień źródeł specyficznych do postanowień umów o pracę

5. Relacje zbiorowego prawa pracy

· związek zawodowy - pojęcie, czlonkostwo, tworzenie

· uprawnienia związków zawodowych

. zakładowa organizacja związkowa - uprawnienia, współpraca kilku organizacji,

uprawnienia działaczy, "organizacja reprezentująca"

· organizacje pracodawców - rodzaje i uprawnienia

. samorząd pracowniczy - organy, ich kompetencje i formy działania

· samorząd zawodowy

. informowanie i przeprowadzanie konsultacji z pracownikami

2

.

europejska rada zakładowa

pojęcie sporu zbiorowego i metody jego rozwiązywania prawo do strajku

.

.

6. Charakterystyka stosunku pracy

· stosunek pracy jako zobowiązanie prawa pracy (pojęcie, cechy, relacja do

zobowiązań prawa cywilnego)

· konstrukcja zatrudnienia pracownika tymczasowego

· pracodawca (rodzaje, wymogi)

· zdolność pracownicza

· skutki zawarcia umowy naruszającej wymogi dotyczące zdolności

7. Stosunki prawne poprzedzające nawiązanie stosunku pracy · problem pracy przymusowej

· ograniczenia swobody prawodawcy przy zatrudnianiu pracowników · relacje w ramach pośrednictwa pracy

· status bezrobotnych i innych osób poszukujących pracy

8. Nawiązanie stosunku pracy

· pojęcie i znaczenie umowy o pracę

· zawieranie umowy o pracę - sposoby, udostępnianie danych osobowych · składniki treści umowy o pracę

· forma umowy i skutki jej niezachowania

· rodzaje umów o pracę

9. Ustanie stosunku pracy

· rozwiązanie stosunku pracy a wygaśnięcie stosunku pracy · przypadki wygaśnięcia stosunku pracy

· dopuszczenie do pracy

· rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem

10. Rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem

· pojęcie i konstrukcje wypowiedzenia umowy o pracę, dopuszczalność

· forma wypowiedzenia

· okresy i terminy wypowiedzenia

· powszechna ochrona przed wypowiedzeniem: wymóg zasadności, konsultacja

związkowa, prawo odwolania się od wypowiedzenia

· ochrona szczególna przed wypowiedzeniem: przeslanki i mechanizmy

· wypowiedzenie umowy przez pracownika a wypowiedzenie dokonane przez

pracodawcę

· wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony a wypowiedzenie innych rodzajów

umów

11. Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia

· rozwiązanie bez wypowiedzenia z winy pracownika - przesianki, skutki

· rozwiązanie bez wypowiedzenia bez winy pracownika z powodu choroby oraz

innych usprawiedliwionych przyczyn nieobecności

· forma i tryb rozwiązania

· rozwiązanie bez wypowiedzenia dokonywane przez pracownika

3

12. Zmiany w stosunku pracy

· wpływ zmian stanu normatywnego na treść stosunku pracy

· jednostronne i dwustronne przekształcenie treści stosunku pracy

· konstrukcja wypowiedzenia warunków pracy i/ lub płacy

· dopuszczalność, forma i tryb wypowiedzenia zmieniającego

· czasowa zmiana treści stosunku pracy

· zmiana pracodawcy - konstrukcja, informowanie, warunki zatrudnienia, źródła

specyficzne w sytuacji przekształcenia

13. Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika

· rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika

· grupowe zwolnienie: pojęcie, tryb konsultacji, porozumienie lub regulamin · zwolnienia indywidualne

· wyłączenie lub osłabienie ochrony szczególnej

· odprawa pieniężna

14. Roszczenia z tytułu wadliwego ustania stosunku pracy

. roszczenia z tytułu wadliwego wypowiedzenia a roszczenia z tytułu wadliwego

rozwiązania bez wypowiedzenia

. orzeczenie o bezskuteczności wypowiedzenia - uwarunkowanie i charakter

prawny

. orzeczenie o przywróceniu do pracy - uwarunkowanie, charakter prawny oraz

wpływ na powstanie stosunku pracy, wynagrodzenie w związku z przywróceniem

do pracy

· orzeczenie o odszkodowaniu

czynniki decydujące o rodzaju wydanego orzeczenia

. uprawnienia pracodawcy w razie wadliwego rozwiązania umowy bez

wypowiedzenia przez pracownika

15. Rodzaje stosunków pracy

· administracyjnoprawne elementy w stosunku pracy powstającym na podstawie

mianowania

· szczególny tryb powoływania i odwoływania osób zatrudnionych na podstawie

powołania

· powiązanie stosunku pracy ze stosunkiem członkostwa w spółdzielczym stosunku

pracy

· stosunek pracy z wyboru

16. Obowiązki pracodawcy i pracownika

· obowiązek wystawienia świadectwa pracy

· sprostowanie świadectwa pracy

· zasadnicze obowiązki podmiotów stosunku pracy

. charakter obowiązków pracodawców - problem roszczeń pracownika z tego

ty tu łu

17. Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracownika · katalog kar porządkowych oraz katalogi kar dyscyplinarnych

· tryb nakładania kar porządkowych oraz środki odwoławcze

· postępowanie dyscyplinarne

4

18. Odpowiedzialność materialna pracownika

. przesłanki odpowiedzialności materialnej (m.in. ujęcie szkody, bezprawność a

wina)

· pojęcie i rola winy w odpowiedzialności materialnej pracowników

. mechanizmy obniżania odszkodowania w ograniczonej odpowiedzialności

materialnej

· odpowiedzialność za szkody wyrządzone umyślnie

· odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w mieniu powierzonym - przesłanki,

zakres i możliwości ograniczenia

· wspólna odpowiedzialność materialna

· odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez kilku pracowników

19. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia

· pojęcie wynagrodzenia za pracę

· sposoby ustalania wynagrodzenia

· metody wynagradzania (czasowa i wynikowe)

· akord i normy pracy

· premia i inne składniki wynagrodzenia ( obligatoryjność składników)

. wynagrodzenie za czas przestoju (inne przypadki niewykonywania pracy)

. ochrona wynagrodzenia za pracę (m.in. mechanizmy ochrony przed

potrąceniami)

. inne świadczenia, w tym: odprawa pośmiertna, odprawa emerytalna (rentowa) . uprawnienia pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy

20. Czas pracy

· pojęcie czasu pracy

· rodzaje czasu pracy ( podstawowy, skrócone, przedłużony), norma dobowa

i średniotygodniowa, w tym pięciodniowy tydzień pracy, rola okresu

rozliczeniowego, ogólny wymiar czasu pracy

· odpoczynek dobowy i tygodniowy

· systemy czasu pracy (podstawowy, równoważny, skróconego tygodnia,

weekendowy, przerywany, zadaniowy), rozkłady czasu pracy

. praca w godzinach nadliczbowych - pojęcie, dopuszczalność, zakazy, sposoby

rekompensaty · praca w niedziele, święta, w porze nocnej - dopuszczalność, rekompensata . sytuacja osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy

21. Urlopy wypoczynkowe i bezpłatne

· pojęcie i rodzaje urlopów

· nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego

· staż urlopowy i wymiar urlopu wypoczynkowego

· urlop proporcjonalny

. udzielanie i wykorzystywanie urlopów, urlop na żądanie · urlopy bezpłatne

22. Ochrona pracy

· pojęcie ochrony pracy

· prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

· podmioty zobowiązane do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków

pracy, podstawowe obowiązki pracodawcy w tym zakresie

.

5

prawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp

profilaktyczna ochrona zdrowia

obowiązki pracodawcy związane z wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi

mechanizmy szczególnej ochrony pracy kobiet

ochrona pracownicy w ciąży

uprawnienia pracownicy w związku z macierzyństwem

uprawnienia pracownika-mężczyzny związane z rodzicielstwem mechanizmy szczególnej ochrony pracowników mlodocianych ochrona pracowników niepelnosprawnych

zadania i uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy

uprawnienia spolecznych inspektorów pracy

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

23. Rozstrzyganie sporów pracowniczych

· postępowanie pojednawcze w sporach pracowniczych · wlaściwość sądów

· zasady postępowania

· rozstrzyganie sporów przez sądy I i II instancji

· przedawnienie roszczeń

II. PRAWO ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

. (PRAWO SOCJALNE)

24. Zagadnienia ogólne

· prawo socjalne (prawo zabezpieczenia spolecznego) - pojęcie i cechy

· formy realizacji świadczeń: ubezpieczenie spoleczne, zaopatrzenie spoleczne,

pomoc spoleczna

· zasady ubezpieczenia spolecznego: przymus, powszechność, wzajemność

· stosunki prawne ubezpieczenia spolecznego

· zdarzenia ubezpieczeniowe - pojęcie i rodzaje (choroba, niezdolność do pracy,

wiek emerytalny, śmierć żywiciela, wypadek przy pracy i choroba zawodowa, brak pracy, zdarzenia rodzinne)

· ubezpieczenia spoleczne w Polsce: rodzaje ubezpieczeń, obowiązek i dobrowol­ność ubezpieczenia, organizacja (ZUS - status, struktura, zadania) i finansowanie (metody: repartycji pokoleniowej i kapitalowa, FUS - fundusze "rodzajowe" i re­zerwowe, wysokość składek, FRD)

25. Świadczenia emerytalne i rentowe

· emerytura: rodzaje, przesianki, wymiar

· renta z ty tulu niezdolności do pracy: przesianki, rodzaje, wymiar; renta

szkoleniowa

· renta rodzinna: wymogi wobec żywiciela i uprawnionych, konstrukcja i wymiar · waloryzacja świadczeń ( pojęcie, kryteria, rodzaje, mechanizm waloryzacji

okresowej)

· zbieg prawa do świadczeń

· dodatki do emerytur i rent

· postępowanie w sprawach emerytur i rent

· zawieszenie, zmniejszenie i przeliczenie świadczenia

6

26. Świadczenia zasiłkowe

· pojęcie i klasyfikacje

· świadczenia pieniężne: przesłanki, okres wypłaty, zasady obliczania i waloryzacja

11 zasiłek chorobowy

21 świadczenie rehabilitacyjne

31 zasiłek wyrównawczy

41 zasiłek macierzyński

51 zasiłek opiekuńczy

61 zasiłek pogrzebowy

71 zasiłek dla bezrobotnych, dodatek szkoleniowy, stypendium dla absolwentów,

świadczenie przedemerytalne

81 świadczenia rodzinne · postępowanie w sprawie zasiłków z tytułu chorób i macierzyństwa oraz świad­

czeń rodzinnych

27. Uprawnienia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych · pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej

· zasady odpowiedzialności za wypadki przy pracy

· świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

· świadczenia rentowe powypadkowe na tle świadczeń ogólnych

Terminy realizacji zagadnień:

20.02 - wykład

- ćwiczenia

6.03 - wykład

- ćwiczenia

2.04 - wykład

17.04 - wykład

- ćwiczenia

7.05 - wykład

- ćwiczenia

8.05 - wykład

- ćwiczenia

22.05 - wykład

- ćwiczenia

.

1-2 8-10(1) 3-4 10(11)-11 5-7 16-18 12-13

20 14-15 24-25 19 i 21 26-27 22-23