1. Pojęcie, przedmiot i właściwości prawa pracy.
• cechy pracy dobrowolnie podporządkowanej (m.in. istota podporządkowania, praca
skooperowana, wymóg osobistego wykonywania pracy),
• stosunki prawne objęte przedmiotem prawa pracy,
• rodzaje ryzyk podmiotu zatrudniającego,
• ekspansja, uniformizacja i dyferencjacja prawa pracy,
• funkcje prawa pracy, zwłaszcza mechanizmy funkcji ochronnej.
2. Zasady prawa pracy.
• pojęcie, funkcje i klasyfikacje zasad prawa pracy,
• charakter prawny i treść podstawowych zasad prawa pracy,
• dyrektywy zawarte w treści art. 300 KP (luka techniczna, odpowiednie stosowanie
przepisów KC, niesprzeczność z zasadami prawa pracy),
• zasada prawa pracy w rozumieniu art. 300 KP.
3. Rodzaje norm prawa pracy.
• rodzaje norm prawa pracy z uwagi na ich moc wiążącą,
• charakterystyka mechanizmów normy semidyspozytywnej,
• sposoby określania rodzaju norm (domniemanie semidyspozytywności normy).
4. Źródła prawa pracy.
• powszechne i specyficzne źródła prawa pracy,
• pragmatyki służbowe,
• rola aktów instrukcyjnych w prawie pracy,
• istota, hierarchia i znaczenie specyficznych źródeł prawa pracy,
• układy zbiorowe pracy - ponadzakładowe i zakładowe (strony, zawieranie, rejestracja,
rodzaje postanowień, zmiana, rozwiązanie),
• regulaminy pracy, regulaminy wynagradzania i inne,
• relacja postanowień źródeł specyficznych do postanowień umów o pracę,
• międzynarodowe źródła prawa pracy.
5. Związki zawodowe, samorząd pracowniczy i zawodowy.
• związek zawodowy - pojęcie, członkowstwo, tworzenie,
• uprawnienia związków zawodowych,
• zakładowa organizacja związkowa - uprawnienia, współpraca kilku organizacji,
uprawnienia działaczy, „organizacja reprezentująca”,
• samorząd pracowniczy - organy, ich kompetencje i formy działania,
• samorząd zawodowy.
6. Charakterystyka stosunku pracy.
• stosunek pracy jako zobowiązanie prawa pracy (pojęcie, cechy, relacja do zobowiązań
prawa cywilnego),
• pracodawca (rodzaje, wymogi),
• zdolność pracownicza,
• skutki zawarcia umowy naruszającej wymogi dotyczące zdolności pracowniczej.
7. Stosunki prawne poprzedzające nawiązanie stosunku pracy.
• problem pracy przymusowej,
• ograniczenia swobody pracodawcy przy zatrudnianiu pracowników,
• stosunek pośrednictwa pracy,
• status bezrobotnych i innych osób poszukujących pracy.
8. Nawiązanie stosunku pracy.
• pojęcie i znaczenie umowy o pracę,
• składniki treści umowy o pracę,
• forma umowy i skutki jej niezachowania,
• rodzaje umów o pracę.
9. Rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem.
• rozwiązanie stosunku pracy a wygaśniecie stosunku pracy,
• rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron,
• pojęcie i konstrukcje wypowiedzenia umowy o pracę,
• forma wypowiedzenia,
• okresy i terminy wypowiedzenia,
• powszechna ochrona przed wypowiedzeniem: wymóg zasadności, konsultacja
związkowa, prawo odwołania od wypowiedzenia,
• ochrona wzmożona przed wypowiedzeniem: przesłanki i mechanizmy,
• wypowiedzenie umowy przez pracownika a wypowiedzenie dokonane przez
pracodawcę,
• wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony a wypowiedzenie innych rodzajów umów,
• zwolnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,
• zwolnienia grupowe: pojęcie, tryb, sposoby realizacji, ochrona.
10. Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia.
• rozwiązanie bez wypowiedzenia z winy pracownika - przesłanki, skutki,
• rozwiązanie bez wypowiedzenia bez winy pracownika z powodu choroby oraz innych
usprawiedliwionych przyczyn nieobecności,
• forma i tryb rozwiązania,
• rozwiązanie bez wypowiedzenia dokonane przez pracownika.
11. Wygaśnięcie stosunku pracy.
• przypadki wygaśnięcia stosunku pracy,
• dopuszczenie do pracy.
12. Roszczenia z tytułu wadliwego ustania stosunku pracy.
• roszczenia z tytułu wadliwego wypowiedzenia a roszczenia z tytułu wadliwego
rozwiązania bez wypowiedzenia,
• orzeczenie o bezskuteczności wypowiedzenia - uwarunkowanie i charakter prawny,
• orzeczenie o przywróceniu do pracy - uwarunkowanie i charakter prawny oraz wpływ
na powstanie stosunku pracy, wynagrodzenie w związku z przywróceniem do pracy,
• orzeczenie o odszkodowaniu.
• czynniki decydujące o rodzaju wydanego orzeczenia,
• uprawnienia pracodawcy w razie wadliwego rozwiązania umowy bez wypowiedzenia
przez pracownika.
13. Zmiana treści stosunku pracy.
• jednostronne i dwustronne przekształcenie treści stosunku pracy,
• konstrukcja wypowiedzenia warunków pracy i/lub płacy,
• dopuszczalność, forma i tryb wypowiedzenia zmieniającego,
• czasowa zmiana treści stosunku pracy.
14. Rodzaje stosunków pracy.
• administracyjnoprawne elementy w stosunku pracy powstającym na podstawie
mianowania,
• szczególny tryb powoływania i odwoływania osób zatrudnionych na podstawie
powołania,
• powiązanie stosunku pracy ze stosunkiem członkowstwa w spółdzielczym stosunku
pracy,
• stosunek pracy z wyboru.
15. Obowiązki pracodawcy i pracownika.
• obowiązek wystawienia świadectwa pracy,
• sprostowanie świadectwa pracy,
• zasadnicze obowiązku podmiotów stosunku pracy,
• charakter obowiązków pracodawcy a problem roszczeń pracownika z tego tytułu.
16. Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna pracownika.
• katalog kar porządkowych oraz katalogi kar dyscyplinarnych,
• tryb nakładania kar porządkowych oraz środki odwoławcze,
• postępowanie dyscyplinarne.
17. Odpowiedzialność materialna pracownika.
• przesłanki odpowiedzialności materialnej (m.in. ujęcie szkody, bezprawność a wina),
• pojęcie i rola winy w odpowiedzialności materialnej pracowników,
• mechanizmy obniżania odszkodowania w ograniczonej odpowiedzialności materialnej,
• odpowiedzialność za szkody wyrządzone umyślnie,
• odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w mieniu powierzonym - przesłanki, zakres i
możliwości ograniczenia,
• wspólna odpowiedzialność materialna,
• odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez kilku pracowników.
18. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia.
• pojęcie wynagrodzenia za pracę,
• sposoby ustalania wynagrodzenia,
• metody wynagradzania (czasowe i wynikowe),
• akord i normy pracy,
• premia i inne składniki (które są obligatoryjne),
• wynagrodzenie za czas przestoju (inne przypadki niewykonywania pracy),
• ochrona wynagrodzenia za pracę (m.in. mechanizmy ochrony przed potrąceniami),
• odprawa pośmiertna, odprawa emerytalna (rentowa),
• uprawnienia pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy.
19. Czas pracy.
• pojęcie czasu pracy,
• rodzaje norm czasu pracy (podstawowa, skrócona),
• rozkłady czasu pracy (m.in. równoważny czas pracy),
• praca w godzinach nadliczbowych - pojęcie, dopuszczalność, zakazy, sposoby
rekompensacji,
• praca w niedziele, święta, dodatkowe dni wolne od pracy, w porze nocnej -
dopuszczalność, rekompensata,
20. Urlopy wypoczynkowe i bezpłatne.
• pojęcie i rodzaje urlopów,
• nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego,
• staż urlopowy i wymiar urlopu wypoczynkowego,
• udzielenie i wykorzystanie urlopów, zasada proporcjonalnego wymiaru,
• urlopy bezpłatne.
21. Ochrona pracy.
• pojęcie ochrony pracy,
• prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
• podmioty zobowiązane do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
podstawowe obowiązki pracodawcy w tym zakresie,
• prawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp,
• profilaktyczna ochrona zdrowia,
• mechanizmy szczególnej ochrony pracy kobiet,
• ochrona pracownicy w ciąży,
• uprawnienia pracownicy w związku z macierzyństwem,
• mechanizmy szczególnej ochrony pracowników młodocianych,
• ochrona pracowników niepełnosprawnych,
• zadania i uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy,
• uprawnienia społecznych inspektorów pracy.
22. Uprawnienia z tytułów wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
• pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej,
• zasady odpowiedzialności za wypadki przy pracy,
• świadczenia pracodawcy z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
• wypadek w drodze do/z pracy,
• świadczenia rentowe powypadkowe na tle świadczeń ogólnych.
23. Rozstrzyganie sporów w prawie pracy.
• spory indywidualne i zbiorowe,
• postępowanie pojednawcze w sporach pracowniczych,
• rozstrzyganie sporów przez sądy I, II instancji,
• przedawnienie roszczeń,
• metody rozwiązywania sporów zbiorowych,
• prawo do strajku.
24. Ubezpieczenie społeczne pracowników.
A. Zagadnienia ogólne.
• prawo socjalne, pojęcie, cechy,
• formy realizacji świadczeń: ubezpieczenie społeczne, zaopatrzenie społeczne, pomoc
społeczna,
• zasady ubezpieczenia społecznego: przymus, powszechność, wzajemność, zasady
dotyczące wymiaru świadczeń - „w/g potrzeb”, „w/g wkładu”,
• stosunki prawne ubezpieczenia społecznego,
• zdarzenia ubezpieczeniowe - pojęcie i rodzaje (choroba, niezdolność do pracy, wiek
emerytalny, śmierć żywiciela, wypadek przy pracy, choroba zawodowa, brak pracy,
zdarzenia rodzinne),
• ubezpieczenia społeczne w Polsce - rodzaje ubezpieczeń, obowiązek i dobrowolność
ubezpieczenia, organizacja (z???, status, struktura, zadania) i finansowanie (FUS -
fundusze „rodzajowe” i rezerwowe, wysokość składek, FRD),
B. Świadczenia emerytalne i rentowe.
• emerytura: rodzaje, przesłanki, wymiar,
• renta z tytułu niezdolności do pracy - przesłanki, rodzaje, wymiar; renta szkoleniowa,
• renta rodzinna: wymogi wobec żywiciela i uprawnionych, konstrukcja i wymiar,
• waloryzacja świadczeń (pojęcie, kryteria, rodzaje, mechanizm waloryzacji okresowej),
• zbieg prawa do świadczeń,
• dodatki do emerytury i rent,
• postępowanie w sprawach emerytur i rent,
• zawieszenie, zmniejszenie i przeliczenie świadczenia.
C. Świadczenia zasiłkowe.
• pojęcie i klasyfikacje,
• świadczenia pieniężne: przesłanki, okres wypłaty, zasady obliczania i waloryzacja,
1/ zasiłek chorobowy,
2/ świadczenie rehabilitacyjne,
3/ zasiłek wyrównawczy,
4/ zasiłek porodowy,
5/ zasiłek macierzyński,
6/ zasiłek opiekuńczy,
7/ zasiłki: rodzinny, pielęgnacyjny i wychowawczy,
8/ zasiłek pogrzebowy,
9/ zasiłek dla bezrobotnych, dodatek szkoleniowy, stypendium dla absolwentów, zasiłek
przedemerytalny i świadczenie przedemerytalne.
• postępowanie w sprawie zasiłków z tytułu chorób i macierzyństwa oraz zasiłków
rodzinnych pielęgnacyjnych i wychowawczych.
- 1 -