PRAWO zbiór norm prawnych obowiązujących na terenie danego państwa.

NORMA PRAWNA reguła postępowania ustanowiona przez państwo, często nie posiadająca sankcji.

KONCEPCJA TRÓJELEMENTOWA:

- Hipoteza - określa zastosowanie danej normy

- Dyspozycja - wykazuje obowiązujący sposób zachowania, czyli co należy robić a co jest zabronione

-Sankcja - określa ujemne skutki związane z niezastosowaniem się do dyspozycji.

NORMY:

- imperatywne - bezwzględnie obowiązujące zawierają one niepodważalny nakaz państwa, od wypełnienia którego nie można się uchylić, np. prawo administracyjne, prawo karne, finansowe, konstytucyjne.

- normy dyspozytywne - względnie obowiązujące, polegają na tym, że strony umowy zobowiązują się w trakcie jej trwania postępować zgodnie z normami dyspozytywnymi w sprawach, których norma dotyczy a nie zostały uregulowane inaczej np. prawo cywilne.

KONCEPCJA NORM SPRĘŻONYCH: norma sankcjonowana, norma sankcjonująca

PRZEPIS PRAWA najmniejsza samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego, wskazująca sposób postępowania. Często wyodrębniony formalnie, wyróżniony wizualnie i opatrzony nazwą indywidualizującą (artykuł, paragraf, ustęp). Zdaniokształtny fragment jednostki redakcyjnej. Przepis prawa i norma prawna to dwie różne rzeczy. Elementy treści normy prawnej mogą być zawarte w wielu przepisach i to nie tylko jednej ustawy.

WYKŁADNIA PRAWA interpretacja prawa; proces zmierzający do ustalenia znaczenia norm prawnych z przepisów prawnych.

- funkcjonalna - na podstawie funkcji przepisu

- celowościowa - na podstawie celu, jaki ma realizować przepis

- językowa - na podstawie analizy języka przepisu

ŹRÓDŁA PRAWA:

-Konstytucja

-Ratyfikowana umowa międzynarodowa i prawo wspólnotowe

-Ustawy

-Rozporządzenie

-Akty prawa miejscowego

STOSUNEK PRAWNY to stosunek społeczny, który został uregulowany przez prawo.

5 ELEMENTÓW STOSUNKU SPOŁECZNEGO:

-Prawo podmiotowe - przyznana i zabezpieczona przez normy prawa cywilnego możność zachowania się w określony sposób.

-Obowiązek podlegający prawu podmiotowemu

-Podmiot prawa

-Podmiot obowiązku

-Przedmiot stosunku prawnego

PODMITY STOSUNKÓW OGÓLNOPRAWNYCH:

- osoba fizyczna - jest to każdy człowiek od narodzenia aż do śmierci, każdy człowiek ma zdolność prawną czyli możność bycia podmiotem prawa. Wyjątkiem jest Nasciturus - jest to dziecko poczęte lecz nie narodzone, które może być spadkobiercą pod warunkiem że narodzi się żywe.

ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNEJ jest to możność zmiany własnej sytuacji prawnej.

PEŁNA ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH są to osoby, które ukończyły 18 lat i nie zostały ubezwłasnowolnione. O ubezwłasnowolnieniu decyduje sąd gdy istnieją ku temu przesłanki.

Przyczyny ubezwłasnowolnienia:

- choroba psychiczna

- niedorozwój umysłowy

- lub innego rodzaju zaburzenia psychiczne w tym narkomania, pijaństwo jeżeli osoba ta nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.

Osoba, która ukończyła lat 18 może zostać ubezwłasnowolniona całkowicie lub częściowo. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekuna a dla ubezwłasnowolnionego częściowo kuratelę.

Osoby o ograniczonej zdolności do czynności prawnej: 13-18 lat i osoby częściowo ubezwłasnowolnione.

Osoby nie posiadające zdolności do czynności prawnej są to osoby całkowicie ubezwłasnowolnione i te, które nie ukończyły lat 13.

ZDOLNOŚĆ PRAWNA to zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków; od urodzenia aż do śmierci.

BEZPRAWNOŚĆ CZYNNOŚCI czynność prawna sprzeczna z ustawą mająca na celu jej obejście oraz sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest nieważna, chyba że przepis przewiduje inne skutki

CZYNNOŚCI PRAWNE:

>ZE WZGLĘDU NA STRONY

-jednostronne - dochodzą do skutku poprzez złożenie oświadczenia woli przez tylko jedną stronę (testament)

-umowne - dochodzą do skutku przez zgodne oświadczenia dwóch lub więcej podmiotów

-uchwały - czynności organów działających kolegialnie

>ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPOWANIE DODATKOWYCH ELEMENTÓW:

-konsensualna - wymaga jedynie złożenia oświadczenia woli np. zlecenie

-realna - obok oświadczenia woli konieczne jest faktyczne wydanie rzeczy np. umowa użyczenia przechowania, przewozu

>ZE WZGLĘDU NA SKUTEK PRAWNY:

-zobowiązujące - pociąga za sobą powstanie zobowiązania

-rozporządzające - pociąga za sobą zniesienie, obciążenie lub przeniesienie prawa

-zobowiązująco-rozporządzajace - np. sprzedaż

FORMY CZYNNOŚCI PRAWNEJ sposób, w jaki czynność prawna zostaje wyrażona na zewnątrz.

-forma ustna

-forma pisemna

-forma szczególna

>forma aktu notarialnego

>forma pisemna z podpisami notarialnie potwierdzonymi

OŚWIADCZENIE WOLI - każde zachowanie się podmiotu, które w sposób czytelny dla osób trzecich ujawnia jego wolę.

WADY OŚWIADCZENIA WOLI:

-Brak świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli. Nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub innego nawet stanu krótkotrwałego. Może to być:

>Wysoka temperatura

>Szok

>Przerażenie

>Wylew

-Pozorność - nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie dla pozoru … Oświadczenie woli powinno być swobodne zrozumiałe i na serio. Pozorność może polegać na tym, że składający w ogóle nie chce wywołać skutków prawnych lub wywołać inne niż by to wynikało z czynności prawnej.

-Błąd - składający oświadczenie ma mylne wyobrażenie o rzeczywistości.

~Pomyłka to inne określenie tego co się chciało określić.

W razie dokonania czynności pod wpływem błędu możemy uchylić się od skutków prawnych. O ile błąd został wywołany przez inną osobę nawet bez jej winy. Nie dotyczy to sytuacji gdy składający wie, że pod wpływem błędu działa. Błąd musi być istotny. Mianowicie gdyby osoba składająca oświadczenie pod wpływem błędu wiedziała, że pod jego wpływem działa nie złożyłaby oświadczenia o danej treści.

-Podstęp druga strona wywołuje złożenie oświadczenia o danej treści. Też można się uchylić od takiego oświadczenia. Podstęp nie musi dotyczyć samej treści oświadczenia a jedynie sfery motywacyjnej. Nie musi on być obiektywnie istotny ale istotny z punktu widzenia składającego oświadczenie.

-Przymus lub groźba. Można się uchylić. Dotyczy przymusu psychicznego bowiem oświadczenie pod przymusem fizycznym w ogóle nie jest oświadczeniem. Groźba musi być bezwzględna. Składający oświadczenie woli nie widzi innego wyjścia.

Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby następuje przez złożenie oświadczenia na piśmie uprawnienie to wygasa w razie błędu z upływem 1 roku od jego odkrycia a w razie groźby od jego ustania.

DODATKOWE ZASTRZEŻENIA UMOWNE:

-Warunek jest to zastrzeżenie dokonane w czynności prawnej mocą, którego ten kto dokonuje danej czynności uzależnia jej skuteczność od zdarzenia przyszłego i nie pewnego.

-Termin zastrzeżenie dokonane w czynności prawnej mocą, którego ten, kto dokonuje danej czynności uzależnia jej skuteczność od zdarzenia przyszłego i pewnego.

PRZEDSTAWICIELSTWO osoba, która dokonuje czynności prawnej w imieniu reprezentowanego. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie czynność wykonywana przez przedstawiciela wywołuje bezpośrednie skutki prawne dla reprezentowanego. Przedstawiciel jest mocodawcą.

Przedstawicielstwo:

-ogólne - do wszystkich czynności zwykłego zarządu

-szczególne - do dokonania konkretnej czynności prawnej

Pełnomocnictwo powinno być udzielane na piśmie pod rygorem nieważności.

PEŁNOMOCNIK działa w imieniu i na rachunek mocodawcy; może być w każdej chwili odwołane; wygasa najpóźniej z chwilą śmierci mocodawcy lub pełnomocnika.

UMOWA zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów zmierzająca do powstania zmiany lub zniesienia wzajemnych praw i obowiązków o charakterze majątkowym. Dochodzi do skutku poprzez złożenie zgodnych oświadczeń woli, tzn. poprzez świadome działania (i czynne działania) z zamiarem wywołania skutków majątkowych.

ZANIM ZAWRZEMY UMOWĘ NALEŻY:

-zapoznać się z jej regulacją w kodeksie cywilnym

-ustalić czy umowa ma charakter obrotu powszechnego, czy gospodarczego

-przeanalizować przepisy

PODZIAŁ UMÓW:

-Umowy wzajemne - oświadczenie jednej strony jest odpowiednikiem świadczenia drugiej. Oświadczenia są ekwiwalentne (równowartościowe).

-Umowy konsensualne - zostaje zawarte gdy dwie lub więcej stron złożą zgodne oświadczenia woli. Staje się skuteczna przez samo porozumienie (np. sprzedaż, zlecenie)

-Umowy realne - umowa dochodzi do skutku nie tylko poprzez oświadczenia woli, lecz także konieczne jest wydanie rzeczy, np. umowa przechowania i składu.

-Umowy nazwane - są nazwane i uregulowane w KC. Strony je zawierające mogę tylko określić istotne postanowienia umowy, bo inne uregulowania (nie określone w umowie) znajdują się w KC. Przykłady: sprzedaż, zamiana, dzierżawa, umowa zlecenia, umowa o dzieło

-Umowy nienazwane - wynikają z zasady swobody umów. Strony muszą określić wszystkie elementy umowy. Umowy te nie są regulowane w KC, np. umowa KNOW-HOW

-Umowy mieszane - łączą w sobie kilka elementów z umów nazwanych, np. umowa z gościem hotelowym

ZASADA SWOBODY UMÓW strony mogą ułożyć stosunek prawny wg własnego uznania, byleby jego treść i cel nie sprzeciwiały się naturze stosunku (jego właściwościom) przepisu prawa i zasadom współżycia społecznego.

UMOWA PRZEDWSTĘPNA tzn. umowa o umowę. W umowie tej strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości umowy oznaczonej (umowy finalnej, przyrzeczonej). Robią to gdy:

- z pewnych względów zawarcie umowy finalnej jest niewygodne lub niemożliwe, np. uzyskanie kredytu

- umowa przedwstępna powinna zawierać wszystkie elementy umowy przyrzeczonej (powinna być sporządzona w tej samej formie). Powinna wskazywać datę zawarcia umowy finalnej

- może wiązać się z wpłatą zadatku lub zaliczki (w przypadku wycofania się sprzedającego można żądać podwójnej wypłaty zadatku)

ŚWIADCZENIE zachowanie się dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania, zadośćuczyniające godnemu ochrony interesowi wierzyciela

SKUTKI NIEWYKONANIA UMOWY:

-Słabszy - obowiązek naprawy wynikłej szkody

-Silniejszy - przymusowe zawarcie umowy (sądownie)

Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od momentu kiedy umowa finalna miałaby być zawarta.

TRYBY ZAWIERANIA UMOWY:

-Oferta - wystawienie towaru na widok publiczny z podaniem ceny. Umowa zawierana jest w dwóch etapach: przedstawienie oferty i jej przyjęcie.

-Negocjacje - strony ustalają wszystkie elementy umowy między sobą, także cenę

-Przetarg albo aukcja

AUKCJA - wygrywa oferta najkorzystniejsza, a poprzednia przestaje wiązać gdy ktoś złoży wyższą. Umowa zostaje zawarta z chwilą przybicia.

PRZETARG- oferta przestaje wiązać gdy ktoś złożył korzystniejszą (wybrana korzystniejszą), nie znaczy najtańszą. Oferta przestaje wiązać, gdy zamknięto przetarg bez wybrania żadnej. Od udziału w aukcji, przetargu często może być wymagane wniesienie WADIUM (rodzaj zabezpieczenia pieniężnego organizatora aukcji/przetargu - skutki jak przy zadatku)

W przypadku, gdy osoba, która wygrała aukcję rozmyśli się wadium przepada, a gdy organizator się rozmyśli można żądać dwukrotności wadium.

UNIEWAŻNIENIE PRZETARGU/AUKCJI - gdy strona biorąca udział w aukcji lub przetargu dowie się, że jakaś osoba trzecia bezprawnie, niezgodnie z zasadami współżycia społecznego wpłynęła na wynik aukcji/przetargu, może żądać jej i jego unieważnienia. Termin: miesiąc od dowiedzenia się o przyczynie, ale nie później niż rok od zawarcia umowy.

ZASADA WALUTOWOŚCI - zobowiązania na terytorium RP wyrażane są w złotówkach.

SKUTKI NIEWYKONANIA UMOWY, nienależytego wykonania zobowiązania -

A. dłużnik powinien wykonać umowę:

-zgodnie z jej treścią

-zgodnie z prawem

-zgodnie z zasadami współżycia społecznego

-zgodnie ze zwyczajami

B. Wierzyciel może żądać osobistego spełnienia świadczenia gdy:

-wynika to z treści umowy

-z własności stosunku

-z przepisów prawa

C. Miejsce spełnienia świadczenia:

-określa umowa

-jeżeli nie określa to:

>świadczenia pieniężne - miejsce zamieszkania, siedziba wierzyciela

>świadczenia niepieniężne, miejsce zamieszkania, siedziba dłużnika

D. Termin spełnienia świadczenia powinien być określony w umowie. Jeżeli nie jest podany, to bez zbędnej zwłoki po wezwaniu do spełnienia świadczenia ±14 dni

Dłużnik może nie wykonać zobowiązania wcale lub wykonać je była jak, ale zawsze powoduje to dla dłużnika skutki prawne:

-domaganie się spełnienia zobowiązania w drodze prawnej - egzekucja

-możliwość odstąpienia od umowy

-uzyskanie świadczenia zastępczego na koszt dłużnika

E. Oprócz powyższych skutków, w pewnych przypadkach kiedy powstaje szkoda można od dłużnika dochodzić odszkodowania. Muszą być spełnione 2 elementy:

-musi wyniknąć szkoda

-musi być wynikiem zaniedbania dłużnika

(między tymi elementami musi istnieć ciąg przyczynowo-skutkowy)

Odszkodowania można dochodzić:

>Na zasadach ogólnych

>Przewidując je jako kara umowna:

-ryczałtowanie odszkodowania

-wyłącza odszkodowanie na zasadach ogólnych

-jest niezależna od wysokości szkody

OPÓŹNIENIE jest to działanie nie zawinione. W przypadku takim wierzyciel może domagać się wypełnienia zobowiązania bez odszkodowania. W przypadku świadczeń pieniężnych może żądać odsetek.

ZWŁOKA - to zawinione działanie dłużnika (może spełnić, a nie chce). Wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia i odszkodowania, może od umowy odstąpić i żądać odszkodowania.

Przez umowę sprzedaży, sprzedający zobowiązuje się przenieść własność rzeczy i rzecz wydać. Kupujący może odebrać i zapłacić za rzecz.

Przedawnienie roszczeń

-roszczenia pieniężne mogą ulec przedawnieniu (3 lata, ale mogą być krótsze)

-z nadejściem terminu przedawnienia (jego upływem) dłużnik może uchylić się od spełnienia świadczenia podnosząc zarzut przedawnienia

Bieg terminu przerywa się:

-przez każdą czynność przed sądem

-w przypadku uznania roszczenia

UMOWA SPRZEDAŻY sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i rzecz wydać. Kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić cenę. Przepisy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz KC.

-FORMA UMOWY dowolna, chyba że przepisy mówią inaczej.

-TRYB UMOWY umowa, negocjacje, aukcje, przetarg

-TREŚĆ UMOWY przedmiot umowy, określenie ceny

-CENA określona w kwocie pieniężnej, wiele podstaw do jej określenia (cena min., średnia, sztywna, rynkowa itd.)

WYDANIE RZECZY

-sposób opakowania - powinien zapewnić rzeczy jej całość i nienaruszalność

-wydanie rzeczy - powinno nastąpić wraz z dokumentami i instrukcją obsługi

-czas i miejsce wydania - określa umowa, a jeżeli nie to przepisy KC

W przypadku, gdy umowa nie określa kto ponosi koszty:

-koszty wydania - sprzedający

-koszty odebrania - kupujący

-pozostałe koszty po połowie

W przypadku, gdy kupujący rzeczy nie odebrał, dopuszcza się zwłoki:

-oddanie rzeczy na przechowanie - odpłatne na koszt kupującego

-sprzedaje rzecz na rachunek kupującego

Zapłata ceny:

-niezwłocznie po wezwaniu, chyba ze umowa określa inaczej

-jeżeli nie ma określonego miejsca to w siedzibie wierzyciela

RĘKOJMIA odpowiedzialność sprzedającego względem kupującego za wady fizyczne oraz prawne sprzedawanej rzeczy. Sprzedawca odpowiada za wadę, jeżeli:

-wada zmniejszyła wartość rzeczy

-wada zmniejszyła użyteczność rzeczy

-rzecz została wydana w stanie niezupełnym

WADY PRAWNE mamy z nimi do czynienia w sytuacji, gdy rzecz stanowi własność osoby trzeciej i jest obciążona prawem osoby trzeciej

ZWOLNIENIE OD ODPOWIEDZIALNOŚCI - sprzedawca jest zwolniony, gdy kupujący wiedział o wadzie

MODYFIKACJE w umowie uprawnienia z rękojmi można rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć, ale wyłączenie jest bezskuteczne, jeżeli sprzedający podstępnie wadę zataił.

CHWILA POWSTANIA WADY Sprzedawca nie odpowiada za wady, które wystąpiły po przejściu niebezpieczeństwa kupującego, chyba że wynikły one z przyczyny tkwiącej uprzednio rzeczy sprzedanej

JEŻELI NIE MA WAD TO KUPUJĄCY:

-może żądać obniżenia ceny (w stosunku do utraty wartości)

-może odstąpić od umowy, ale:

>nie w przypadku, gdy sprzedawca niezwłocznie nie usunie wady/nie wymieni rzeczy na nową

>może odstąpić od razu, jak rzecz była naprawiana lub wymieniana od razu

-może żądać usunięcia wady

-może żądać wymiany rzeczy wolnej od wady

TERMINY REKLAMACYJNE Zawiadomić sprzedawcę w terminie miesiąca os wykrycia wady, albo miesiąca, kiedy mógł ją wykryć. Ten termin na rękojmi wynosi 1 rok dla rzeczy ruchomych, 3 lata dla nieruchomości.

OBOWIĄZKI KUPUJĄCEGO Z TYTUŁU RĘKOJMI:

-przed odesłaniem rzeczy do innej miejscowości skontaktować się ze sprzedawcą

-jeżeli wysyłka nie jest możliwa przechować rzecz

-jeżeli istnieje niebezpieczeństwo pogorszenia rzeczy to nawet sprzedać rzecz

GWARANCJA istnieje, gdy mamy dokument gwarancyjny. Bardzo często jej ważność uzależniona jest od posiadania dowodu zakupu. Warunki gwarancji wynikają z treści dokumentu, a jeżeli nie to z pomocą przychodzi KC lub ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. W razie wątpliwości poczytuje się, że gwaranci zobowiązują się usunąć wadę lub dostarczyć rzecz wolną od wad, jeżeli powstała ona w okresie gwarancji.

TERMIN GWARANCJI:

-1 rok - KC

-2 lata - przepisy unijne

---