prawo miedzynarodowe sciaga9, Turystyka i rekreacja wykłady, Elementy prawa międzynarodowego


Prawo Międzynarodowe

04.10.2000

I. Prawo międzynarodowe publiczne

II. Prawo międzynarodowe prywatne

III. Umowa międzynarodowa ratyfikowana

Zgodnie z konstytucją źródłami prawa w Polsce są:

Patrząc na ten przepis z punktu widzenia prawa międzynarodowego nasuwa się uwaga że ten cytowany tu zapis konstytucyjny jest rozwiązaniem restryktywnym bo pomija zasady prawa międzynarodowego i zwyczaj międzynarodowy. Innymi słowy zgodnie z konstytucją RP poza umowne prawo międzynarodowe nie jest źródłem tego prawa. Rozwiązania takiego nie przyjmuje prawo Norweskie, Greckie, Tureckie, Węgierskie.

I. Prawo międzynarodowe publiczne - to zespół norm regulujących stosunki między państwami a także między państwami i innymi podmiotami prawa międzynarodowego nie zależnymi od siebie i nie podlegającej wspólnej władzy państwowej. Chodzi tu zatem o podmioty nie będące państwami a mające zdolność do działania w stosunkach międzynarodowych. Np. Ruch Narodowo Wyzwoleńczy. Z definicji tej wynika że obecnie nie stosuje się w zasadzie dla określenia prawa międzynarodowego terminu prawa narodów (US GENTIUM). Jeśli jest ten termin używany to w terminie tym słowo naród traktowane jest jako synonim państwa.

Funkcje prawa międzynarodowego

Regulowanie stosunków zewnętrznych państwa

Oddziaływania na stosunki wewnętrzne

Sposób realizacji tych stosunków jest dwojaki:

      1. Bezpośredni wtedy kiedy normy prawa międzynarodowego nadają się do bezpośredniego stosowania (Seef-egrency)

      2. Pośredni kiedy normy nadają się do stosowania po implementacji

II. Prawo międzynarodowe prywatne To nazwa ustawy która została uchwalona 25 listopada 1965 roku. Ustawa ta jest rozwiązaniem kolizyjnym ponieważ zawiera przepisy których zadaniem jest wykazanie określonego systemu prawnego polskiego lub obcego. Właściwego dla dokonania oceny prawnej konkretnej sytuacji majątkowej lub osobistej. Jest to zatem prawo wewnętrznie regulujące stosunki cywilne w tym także z zakresu prawa pracy z tzw. elementem obcym.

Podmioty prawa międzynarodowego dzieli się na

Zorganizowane

Podmioty terytorialne

Suwerenne:

Nie suwerenne

W podmiotach nie zorganizowanych może być jednostka. Jednostka w prawie międzynarodowym jest traktowana wyjątkowo. Jest tak dlatego że przyjęcie podmiotowości w prawie międzynarodowym łączy się z rezygnacją z części suwerenności danego państwa. Z tego wynika wniosek że podmiotowość taka może być kiedy suwerenność danego państwa jest zawieszona. Tak było w przypadku Niemiec w czasie II WŚ co pozwoliło na osądzenie Niemców w procesie Norymberskim (1945).

Jednostka jest podmiotem prawa międzynarodowego kiedy jednostka jest funkcjonariuszem organizacji międzynarodowej i wchodzi w spór z tą organizacją.

Na podstawie koncepcji z 4 listopada 1950 roku o ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności jednostka po wyczerpaniu dróg odwoławczych w danym kraju może domagać się rozstrzygnięcia danej sprawy przez Trybunał Spraw Człowieka.

Organizacje międzynarodowe

Następujące cechy określają podmiotowość organizacji międzynarodowych w prawie:

  1. Prawo do zawarcia umów międzynarodowych

  2. Przywileje i immunitety przysługujące tym organizacją

  3. Bierne prawo negacji. Jest to prawo do ustalania przedstawicielstw danego państwa przez organizacje międzynarodową

  4. Możliwość występowania z roszczeniami przeciw obcym państwom

  5. Możliwość ponoszenia odpowiedzialności za szkody wyrządzone własnym działaniem

Strona wojująca - stan prawny określający sytuacje strony wojującej nie jest do końca jasny w prawie międzynarodowym. Wynika to z niesprecyzowanych określeń zawartych w artykułach genewskich z 1949 i protokołach dodatkowych z 1977. problemy wynikające z powyższych przepisów dają się zamknąć w pytaniu czy członek strony wojującej jest kombatantem? Jeśli tak to korzysta z pełnej ochrony prawnej prawa międzynarodowego? Przyjmuje się że strona wojująca jest podmiotem prawa gdy:

  1. Jest zorganizowana

  2. Sprawuje kontrolę nad danym terenem

  3. Przestrzega praw i zwyczajów wojennych

18.10.2000

T: Pastwo jako podmiot prawa międzynarodowego

Z punktu widzenia prawa międzynarodowego państwo to składowa czterech elementów:

    1. ludność

    2. terytorium

    3. rząd

    4. państwo - musi być zdolne do utrzymywania stosunków z innymi państwami

  1. Rząd to synonim władzy państwowej. Cechą tej władzy mysi być to że jest ona suwerenna.

  2. Czy o suwerenności państwa można mówić w stosunku do innych państw karłowatych?

Zagadnienie to dotyczyło dwóch państw (Lichtensteinu i San Marino). Statua tych państw był niejasny do początku 50 lat. W tym bowiem czasie Lichtenstein 1950 i San Marino 1954 stały się stronami Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Fakt ten przesądził wątpliwości czy państwa te są suwerenne. Uznano bowiem MTS jest dowodem na suwerenność państwa

        1. Co to znaczy państwo suwerenne?

O suwerenności można mówić w ujęciu prawnym i faktycznym.

Faktycznym oznacza niezależność gospodarczą i polityczną

Prawnym oznacz niezależność władzy państwowej od jakiekolwiek władzy.

T: Prawo zasadnicze i nabyte państw

Prawa zasadnicze - to takie prawa które przysługują państwu od chwili powstania tego państwa. Tych praw jest pięć:

  1. Prawo do istnienia

  2. Prawo do niezawisłości

  3. Prawo do wolności

  4. Prawo do uczestnictwa w obrocie międzynarodowym

  5. Prawo do czci

Prawa nabyte - to takie które wynikają dla państwa z umów międzynarodowych np. prawo do eksploatacji mórz, wykorzystania przestrzeni kosmicznej itp.

T: Powstanie państwa

Podmiot prawa międzynarodowego zgodnie z tym prawem ma prawo w ukształtowanie się w państwo zasada ta nie dotyczy organizacji międzynarodowych. Jednakże z prawem międzynarodowym sprzeczne są te działania które podjęte są w celu uniemożliwieniu powstania państwa. Wniosek ten wynika z tzw. prawa do samostanowienia wyrażonego w artykule I Paktu Praw Człowieka i Obywatela. Są dwa modele powstania państwa:

  1. w drodze pokoju np. dane państwo przekazuje władzę ruchowi emancypującemu

  2. w drodze walki narodowo wyzwoleńczej - przyjmuje się w prawie międzynarodowym że dane działanie ma cechy walki narodowo-wyzwoleńczej wówczas gdy dotychczasowa władza nie respektuje prawa do samostanowienia.

Państwo powstaje gdy dotychczasowa władza zanika

Od strony formalnej państwo powstaje gdy:

  1. nastąpiło oderwanie części terytorium od innego państwa

  2. rozpad państwa

  3. w wyniku połączenia kilku państw (Zambizar+Tanganica+Pemba=Tanzania)

  4. powstanie na terytorium nie podlegającym żadnemu państwu (Kamerun)

T: Upadek państwa

Są trzy sposoby upadku państwa:

  1. Inkorporacja jedno państwo włączone jest do innego państwa (Polska 1775)

  2. Rozpadnięcie państwa na kilka państw (Monarchia Austro-Węgier)

  3. Połączenie się kilku państw ( Tanzania)

T: Ciągłość państwa (identyczność państwa)

Kwestia ta dotyczy zagadnienia czy można mówić o tym samym państwie jeśli zmieniają się granice, ustrój itp.? W prawie międzynarodowym przyjmuje się że państwo zachowuje swoja identyczność mimo:

  1. czasowej okupacji terytorium (Polska II WŚ)

  2. mimo rewolucyjnej zmiany rządów (państwa socjalistyczne - bez ZSRR)

  3. mimo istotnych zmian granic (Polska po II WŚ)

T: Sukcesja

Sukcesja jest to przejście zobowiązań międzynarodowych z jednego państwa na inne państwo. Sukcesja może następować w określonych przypadkach:

  1. kiedy przedmiotem sukcesji jest całość terytoriów

  2. kiedy przedmiotem sukcesji jest część terytoriów jeśli przedmiotem sukcesji jest część terytorium państwa działa wówczas zasada przesuwalności granic traktatowych. Oznacz to że w tej części terytoriów obowiązują prawa i zobowiązania wiążące poprzednie państwo.

Wprowadzono cztery koncepcie:

    1. Teoria tabula raza (czysta karta). Zgonie z tą koncepcją nowo powstałe państwo nie jest związane z poprzednimi umowami międzynarodowymi

    2. Prawo wyboru. Polega na tym że nowe państwo wybiera te umowy z pośród zawartych dotychczas z którymi chce być związana

    3. Prawo kontynuacji z połączeniu z prawem do wypowiedzenia. Nowo powstałe państwo ma prawo do wypowiedzenia tych umów z którymi nie chce być związana w nowej sytuacji

    4. Prawo do Prawo to działa w ten sposób iż dwustronne właściwie utrzymuje się w mocy a umowy wielostronne wiąże się na zasadzie wzajemności

    5. Powyższe umowy nie dotyczą umów określających obowiązki

    6. Umowy graniczne oraz tzw. zlokalizowane. Chodzi tu a takie umowy które mówią o wolności np. żeglugi na rzece.

Powyższe koncepcie przeniknęły do Konwencji Wiedeńskiej. W koncepcji tej przestrzega się tezy „tabula raza” w raz z ratyfikacją w przypadku państw nowo powstałych oraz koncepcji zobowiązań międzynarodowych w odniesieniu do pewnych zjednoczonych lub podzielonych państw.

08.11.2000

T: Umowy międzynarodowe

Umowa międzynarodowa to jeden z możliwych terminów przydawanym porozumienia międzynarodowym. Równoważne tytuły to:

Zwyczajowo niektóre nazwy umów międzynarodowych są powszechnie wykorzystywane. Tak było w przypadku np. Karty Narodów Zjednoczonych. Nie ma innego odpowiednika tej nazwy.

Umowa międzynarodowa jest najlepszym sposobem zawarcia zobowiązań międzynarodowych w formie określonych i uwzględnionych miedzy stronami postanowień i przepisów.

W prawie międzynarodowym wykształciła się odrębna dziedzina tego prawa zwana prawem traktatowym. Gałąź ta zajmuje się kwestia skutecznością i obowiązywaniem umów międzynarodowych. Na prawo traktatowe składa się wiele kwestii a 3 są najważniejsze:

      1. konwencja Wiedeńska z 23 maja 1969 r. „O Prawie Dekretów”

      2. konwencja Wiedeńska z 1 marca 1986 r. „O Prawie Traktatów między państwami a organizacjami międzynarodowymi lub miedzy organizacjami międzynarodowymi” (konwencja ta jeszcze nie weszła w życie)

      3. konwencja Wiedeńska z 22 sierpnia 1978 r. „O sukcesie państw w odniesieniu do traktatów.

Z pośród tych trzech największe znaczenie ma „ „ W prawie międzynarodowym podkreśla się że istota umowy międzynarodowej jest zgodne oświadczenie woli dwóch lub więcej podmiotów prawa międzynarodowych oraz że to oświadczenie woli jest zgodne do wywołania skutków w prawie międzynarodowym z powyższego zapisu. Nie należy wnioskować że umowa międzynarodowa nie może mieć formy pisemnej. Umowa międzynarodowa może mieć postać ustną. Może być aktem dwu lub wielostronnym. Niektóre kwestie dotyczące problematyki umów międzynarodowych dla potrzeb wynikających z tych konwencji wyłączają formę pisemną. Tak czyni konwencja Wiedeńska o ochronie traktatów. Konwencja ta jednocześnie przesądza że termin umowa międzynarodowa nie musi być objęty jednym dokumentem. Umowa międzynarodowa może składać się z jednego lub paru powiązanych ze sobą dokumentów.

Umową międzynarodową nie jest np. umowa koncesyjna zawarta między rządem kraju a spółka która ½ stanowi własność W-B. Ten przypadek jest o tyle charakterystyczny że na te umowę można spojrzeć np. można dopatrzyć się w niej podwójnego charakteru.

  1. Umowa ta może być potraktowana jako kontakt między rządem Iranu a spółką

  2. Jako kontakt zawarty między rządami Iranu i W-B ze względu że W-B ma ½ udziału w spółce.

Podać trzeba że fakt zawarcia umowy miedzy podmiotami prawa międzynarodowego nie przesądza o tym że umowa ta ma charakter międzynarodowy. Jest tak dlatego że np. państwa mogą zawarcia w przepisach prawa międzynarodowego. Może to być:

A zatem umowa taka może być umową o zakup broni. Według prawa polskiego wewnętrznego to prawo wewnętrzne musi być powiązane z naszym prawem.

Jeżeli taka umowa nie jest umowa międzynarodową to jest umowa cywilnoprawną ze wszelkimi konsekwencjami. Teoretycznie taka umowa może być miedzy BŚ a konkretnym państwem. Przyjmuje się aby przy zawieraniu takich umów wyraźnie określić jakiemu prawu ta umowa zostanie poddana (lokalnemu czy międzynarodowemu), w tym przypadku mówimy że postanowienia takiej umowy podlegają regulacji prawa międzynarodowego.

Umowami międzynarodowymi także nie są deklaracje polityczne, komunikaty polityczne. Nie oznacza to jednak że taka deklaracja czy komunikat nie może wywołać skutków w prawie.

Prawo międzynarodowe jest na tyle elastyczne że określone prawem umowa międzynarodowa międzynarodowych zawartych w sposób ograniczony, nieprecyzyjny lub mający postać deklaracji.

T: Budowa umowy międzynarodowej

Prawo międzynarodowe nie stawia żadnych wymagań co do formy umowy międzynarodowej. Typowa umowa międzynarodowa składa się z 3 elementów:

      1. wstęp zwany niekiedy preambułą zawiera zazwyczaj wyszczególnienie powodów dla których umowa została zawarta

      2. dyspozycja umowy termin zbiorczy obejmuje te cześć umowy która nie jest wstępem ani postanowieniami końcowymi. Dyspozycja to część merytoryczna umowy które strony akceptują.

      3. podpisanie umowy ma charakter końcowy, operacyjny, techniczny, dotyczą kwestii takich jak: przystąpienie do umowy, wprowadzenie umowy, składanie zastrzeżeń do umowy, weryfikowana liczba podpisów do ratyfikacji, czasem umowa zawiera datę z upływem której będzie ona wygasać.

T: Rodzaje umów międzynarodowych

Przy określaniu umów międzynarodowych bierze się dwa kryteria:

Podział ten ma niewielkie znaczenie praktyczne, ma on raczej walory poznawcze.

Rodzaje umów ze względu na klasyfikacje materialną

  1. Traktaty normotwórcze i kontrakty - idea tego typu umów międzynarodowych wywodzą się z doktryny praw międzynarodowych 19 wiecznych. W tym czasie bowiem zawierano głównie umowy wielostronne w czasie tworzenia kwestii międzynarodowych. Treścią tych umów były postanowienia które dotyczyły grupy lub wszystkich państw. Z tego powodu umowy te tworzyły przepisy wiążące te państwa (przepisy normatywne). Cechy te nie powodowały umowy dwu stronne które jedynie uwzględniały interesy państw podpisujących umowę. Również i współcześnie można podać przykłady takich umów normatywnych których cecha jest to że wywołują one skutki wobec państw trzecich. Taką role przypisuje się traktatowi transarktycznemu z 1959 r. A także Konwencji Narodów Zjednoczonych. Cecha tą obiatę jest też Konwencja Wiedeńska z 1961 r. O stosunkach dyplomatycznych.

Niekiedy u podstaw wprowadzenia koncesji leży zamiar nadania jej charakteru uniwersalnego to znaczy takiego z którego wynikało by związanie postanowieniami umowy także tych państw które do konwencji nie przystąpiły. Konwencie te zawierane są w ramach tzw. prawa karnego międzynarodowego i dotyczą one zasad wyłączności odpowiedzialności za pewne kategorie zachowań opartym na tzw. jurysdykcji uniwersalnej. Np. konwencja z 1941 o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa. Podstawą uznania tej konwencji za uniwersalną jest przekonanie że zbrodnia ludobójstwa jest sprzeczna z duchem i celem Narodów Zjednoczonych.

15.11.2000

Umowy międzynarodowe są to takie umowy które w swej treści realizują postanowienia dotyczące postanowienia człowieka. Wyróżnienie tych umów związane jest takiego powodu że wywołują one szczególny skutek prawny. Skutkiem tym niemożliwości wygaśnięcia bądź stosowania umowy z powodu naruszenia traktatu przez jedną ze stron umowy. Tak jest np. w odniesieniu do Konwencji o Ochronie Praw o Podstawowych Wolności.

Umowy generalne i partykularne (szczególne, ogólne) są to te wszystkie umowy które dotyczą stosunków międzynarodowych, komunikacji powietrznej, sytuacji prawnej mórz itp. Np. konwencja o morzu terytorialnym i strefie przybrzeżnej z 1958 roku. Podstawą wyodrębnienia tego podziału jest statua Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. Doktryna prawa międzynarodowego nie jest w stanie jakie są kryteria odróżniające umowy szczególne od ogólnych. Z tego powodu podział ten nie ma żadnego znaczenia praktycznego. Wystarczył by podział na umowy o charakterze normatywnym i kon

Umowy tworzące organizacje międzynarodowe

Umowy tworzące organizacje międzynarodowe przeciwstawiają się im umowy normatywne to znaczy to znaczy takie którym towarzyszą powinności określonego zachowania się. Podział ten jest nie ostry w praktyce traktatowej bowiem ponieważ nie ma umów tworzących organizacji międzynarodowe które by nie miały charakteru normatywnego. W podziale tym idzie zatem o uwypuklenie faktu że głównym zadaniem tworzących umowy międzynarodowe jest powołanie tych organizacji oraz określenie ich struktury i zadań ich funkcjonowania. Tak jest np. z Kartą Narodów Zjednoczonych z 26 czerwca 1945 roku.

Klasyfikacje formalne opierają się na kryteriach których pogląd zależy wyłącznie od osoby dokonującej takiej klasyfikacji. Podziałów wedle tego kryterium nie może być wiele najczęściej wyróżnia się umowy ze względu na:

  1. Rodzaj stron umowy czy strona umowy jest państwo czy organizacja międzynarodowa. Ściśle mówiąc iż należało by tu dodać że w podziale tym chodzi o umowy zawierane przez wszystkie podmioty prawa międzynarodowego.

  2. Ze względu na liczbę stron umowy (dwustronne i jednostronne - bilateralne i )

  3. Ze względu na procedurę zawarcia według tego kryterium umowa może być zawarta w trybie prostym lub złożonym

  4. Regulacje miedzy umowami według tego kryterium mówi się o umowach głównych i wykonawczych. W tym znaczeniu że ustanie umowy głównej jest nie możliwe po zaakceptowaniu umowy głównej.

  5. Na sposób przyjęcia do umowy z tego punktu widzenia wyróżnia się trzy rodzaje umów:

    1. Zamknięte to znaczy takie które nie przewidują przystąpienia do ruchu innych państw aniżeli tych które są stronami umowy.

    2. Otwarte zawierają możliwość przystąpienia do umowy innych państw.

    3. Warunkowo otwarte to takie w których przystąpienie do nich uzależnione jest od spełnienia warunków w umowie (państwa demokratyczne)

T: Zawarcie umowy międzynarodowej

Prawo międzynarodowe określiło kolejne etapy za zrealizowanie których umożliwia się w prawie międzynarodowym skuteczne nabycie praw i obowiązków.

Etap I to negocjowanie, przyjęcie i umocowanie umowy.

Etap II to wyrażenie zgody przez państwo na związanie się umową.

Etap III jest kontynuacją etapu II i polega na ratyfikacji (zawiadomieniu) o tej decyzji pozostałym stroną umowy.

Etap IV to jest etap wejścia w życie umowy wobec państw które wyraziły zgodę na związanie się umową.

Etapy te prowadzą do wniosku że nie ma jednolitej procedury zawierania umów międzynarodowych. To znaczy procedura ta stanowi wypadkową prawa międzynarodowego i prawa wewnętrznego. I tak np. realizowanie umów odbywa się na płaszczyźnie międzynarodowej jednakże wytwór negocjatorów, udzielenie instrukcji negocjacyjnych to kwestia prawa wewnętrznego. Z drugiej strony wywarcie zgody na związanie się umową jest regulowane przez prawo wewnętrzne dlatego państwa jednakże podpisując umowę wywołują skutki w prawie międzynarodowym. Można zatem powiedzieć że procedura zawierania umów międzynarodowych ma dwojaki aspekt (procedura zewnętrzna lub wewnętrzna). W zakresie procedur wewnętrznych istnieją dość duże zróżnicowanie w poszczególnych państwach. Za zwyczaj procedury te uwarunkowane są w konstytucjach jednakże regulacja ta nie jest kompletna. Tak jest w przypadku konstytucji RP. W konstytucji był zwrot „zawieranie umów” nie obejmuje całej procedury do jej zawarcia ale odnosi się do jednego z jej etapów. Konstytucje poszczególnych państw zawierają zapisy wskazujące podmioty kompetentne do zawierania umów międzynarodowych. Ogrom tych zapisów prowadzi do wniosku że rozdział tych kompetencji jest różny w zależności od tego jaki charakter ma państwo to znaczy czy jest państwem jednolitym czy federacją. W państwach federacyjnych nie ma jednolitego systemu przyznawania kompetencji do zawierania umów międzynarodowych. Np. w Szwajcarii, USA, Niemczech prawo do zawierania umów międzynarodowych mają ograniczony na poziomie federacyjnym jak i regionalnych stanów. W Rosji z kolii prawo do zawierania umów międzynarodowych ma tylko władza centralna.

Podział kompetencji zależy także czy w danym państwie pozostawia się w gestii organów wykonawczych czy też czy jak to ma miejsce w systemach prezydenckich w gestii prezydenta albo rządu. W większości państw zawieranie istotnych umów dla danego państwa uzależnione jest o uprzednio wybranej zasady parlamentu. Formą wyrażania tej zgody jest ustawa.

Do tej kategorii umów należy umowy do których należy zawieranie sojuszy międzynarodowych i dokonywanie istotnych zmian terytorialnych a także zawieranie umów w rezultacie których państwo ponosi się do roszczeń finansowych. W niektórych państwach zgoda parlamentu może być wyrażona milcząco np. w Holandii. W niektórych systemach z kolei uzależniona może być przeprowadzonym referendum np. w Szwajcarii. W Polsce generalnie upoważnienie do zawierania umowy międzynarodowej ma art., 146 konstytucji ma Rada Ministrów. To konstytucja przewiduje dwa istotne momenty do zawarcia umowy:

  1. Termin zawierania umowy - zawieranie umowy oznacza te elementy umowy które kończą się na podpisaniu umowy.

  2. Ratyfikacja albo zatwierdzenie umowy

Konstytucja RP przewiduje także że ratyfikacje umowy dokonuje prezydent zaś umowę zatwierdza Rada Ministrów. Prezydent nie tylko ratyfikuje umowę ale także ją wypowiada. O fakcie ratyfikowania i wypowiadania umowy prezydent powiadamia Sejm i Senat. W stosunku do umów które mogą być zawierane bez uprzedniej zgody wystarczy że Prezes Rady Ministrów zawiadomi Sejm o tym że przedłożył prezydentowi umowę do ratyfikacji.

Z tego wynika że zawieranie umów w Polsce w większości przypadków poddane jest kontroli parlamentu. O tym jakie umowy wymagają zgody Parlamentu stanowi art. 89 ustęp I Konstytucji RP. Są to umowy o:

Konstytucja w artykule 90 przewiduje szczególna procedurę zawierania tych umów międzynarodowych na podstawie których organizacja międzynarodowa lub organowi międzynarodowemu będzie przekazana część kompetencji państwa. Tak jest obecnie w odniesieniu do Konwencji Rzymskiej z 97 roku o Międzynarodowym Trybunale Konstytucyjnym.

W chwili obecnej trwają prace nad przygotowaniem ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikacje tej konwencji. Zgoda ta musi być wyrażona w sposób kwalifikowany to znaczy musi głosować za przyjęciem tej ustawy co najmniej 50% posłów Senacie zaś 2/3 głosów senatorów w obecności co najemniej 50% senatorów. Polska dopuszcza również zgodnie z art. 125 konstytucji wyrażenie zgody na ratyfikacje ustawy międzynarodowej w referendum.

W jakim trybie ta zgoda ma być wyrażona? O referendach decyduje Sejm w formie podjętej uchwały przez siebie. Umowy międzynarodowe które nie wymagają uprzedniej zgody parlamentu lub referendum muszą być zatwierdzone przez Radę Ministrów. W przypadku umów prostych międzynarodowych polegających np. na wymianie dokumentów zgoda na ta wymianę musi być wyrażona przed wymianą tych dokumentów. Umowa międzynarodowa zawiera wymóg ogłoszenia jej w odpowiedni sposób w tzw. dzienniku urzędowym (dziennik ustaw). Zgodnie z konstytucją RP z chwilą ogłoszenia tej umowy w dzienniku ustaw staje się ona częścią krajowego porządku i może być bezpośrednio stosowana. Od tej reguły jest tylko jeden wyjątek. To te umowy które stosowane w Polsce poprzedzać musi wydanie odpowiedniej ustawy. Obecnie taka ustawa jest przygotowywana z związku z wprowadzenie Międzynarodowego Trybunału Karnego.

22.11.2000

T: Procedura międzynarodowa, zawieranie umów międzynarodowych

Procedura międzynarodowa składa się z kilku etapów. Obejmuje fazy od negocjacji po tzw. umocowanie umowy (tekstu).

  1. Negocjacje - są prowadzone po to aby uzgodnić treść umowy, sposób prowadzenia negocjacji. Ich forma zależy od woli państwa zainteresowanego umową. Negocjacje te mogą mieć formę ustawy, mogą też być formułowane na piśmie. Negocjacje mogą być prowadzone za pośrednictwem państw 3. ten ostatni przypadek dotyczy negocjacji które są na konferencjach międzynarodowych. W praktyce międzynarodowej dopuszczalne jest uzgodnienie tekstu uwzględnianej umowy przed przystąpieniem do konferencji. Taka konferencja nazywa się konferencją kodyfikacyjną. Przebieg takiej konferencji może być dwojaki:

Negocjacje mogą tylko prowadzić upoważnione do tego osoby. Formalnie osoby te maja status reprezentanta państwa czyli są jego pełnomocnikami.

  1. Charakter prawny pełnomocnika - O tym kto ma prawo reprezentować państwa w negocjacjach międzynarodowych decyduje prawo wewnętrzne danego państwa. To prawo określa też jakie inne czynności związane z zawieraniem umów może podejmować pełnomocnik. Pewien wpływ kto może być pełnomocnikiem w negocjacjach ma prawo wewnętrzne, określa ono kompetencje traktatowe. Otóż w świetle prawa międzynarodowego (konwencja o Prawie Traktatów) kompetencje te posiadają prezydent, premier, minister spraw zagranicznych. O tym która z tych osób pełni role wiodącą przy zatwierdzaniu tych osób ostatecznie decyduje prawo wewnętrzne które to prawo określa taką konwencję w zależności od panującego w tym kraju systemu politycznego. Np. we Francji ograniczeniem do zawierania umów międzynarodowych jest prezydent. Pełnomocnikiem mogą tez być inne osoby których zadaniem jest podejmowanie czynności związanych z przygotowaniem umowy, ale warunkiem formalnym jest to że osoby te muszą złożyć swoje pełnomocnictwo przed podjęciem decyzji. Warunek ten nie jest przestrzegany w sposób bezwzględny. Konwencja o Prawie Traktatów dopuszcza możliwość udziału osób w procesie zawierania umowy bez złożenia pełnomocnictwa jeżeli z okoliczności wynika że dana osoba reprezentuje dane państwo tymi ,innymi regułami, osobami które są niezbędne przy zawieraniu umowy są zazwyczaj ministrowie resortowi jednak tylko w tedy kiedy treść takiej umowy obejmuje zakres działalności danego ministra.

  2. Przyjęcie tekstu - umowy kończy proces negocjacji. Pod pojęciem przyjęcie tekstu umowy rozumie się stan który iż strony umowy akceptują zarówno stronę tej umowy jak i jej poszczególne postanowienia. W praktyce umów wewnętrznych przyjęcie tekstu jest równoznaczne z wyrażeniem zgody przez wszystkie zainteresowane państwa na formę i treść umowy. Przyjęcie tekstu umowy powinno być jednomyślne. Pamiętać należy iż w praktyce międzynarodowej osiągana jest ona wyłącznie umowach dwustronnych. Z kolei kiedy występuje ona w umowach wielostronnych w przypadku kiedy występuje brak jednomyślności może jednak następować ale pod warunkiem że następuje to w drodze głosowania. Konwencja O Prawie Traktatowym wymaga a żeby za przyjęciem umowy głosowało co najmniej 2/3 państw obecnych.

Od tej zasady dopuszczalny jest wyjątek że procedura ta nie obowiązuje jeśli strony umowy nie postanowiły inaczej. Konsekwencją prawną przyjęcia tekstu umowy jest to że rozpoczyna się etap stosowania postanowień wynegocjowanych w umowie. Chodzi tu o postanowienia- umocowanie umowy.

d) Umocowanie tekstu umowy - jest to skrót myślowy obejmujący różne postacie. Najczęściej jest ono poprzez podpisanie umowy lub przez wymianę dokumentów które składają się na tekst umowy. W przypadku parafowania umowy wymagane jest podpisanie tej umowy co w praktyce oznacza potwierdzenie parafy. Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia że uzgodnienia zawarte w tekście umowy są ostateczne, oznacza to zatem że od momentu umocowania umowy nie może być ona już zmieniona. Prawo międzynarodowe wymienia ponad to po umocowaniu umowy państwa, strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności które mogły by udaremnić przedmiot i cel traktatu. Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.

Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.

Skutkiem umocowania jest konieczność przyjęcia za uzgodnienie zawarte w tekście umowy za ostateczne , definitywne. Oznacza to zatem, że od momentu umocowania umowy tekst tej umowy nie może być już zmieniony. Prawo m. wymaga ponadto, aby po umocowaniu umowy państwa strony umowy powstrzymały się od wszelkich czynności, które mogłyby udaremnić podmiot i cel traktatów.

Wyrażanie zgody na związanie się umową międzynarodową

Wyodrębnienie tego etapu zostało dokonane ze względu na przypadki nieratyfikowania umowy która wcześniej została umocowana. Przykładem takiego stanu rzeczy było odrzucenie przez USA Traktatu Wersalskiego z 1919 roku. Płynąca z tych stanów faktycznych zasada powoduje następujące konsekwencje. W zasadzie może dojść do sytuacji kiedy upłynie znaczący okres czasu między podpisaniem umowy a jej ratyfikowaniem. Np. Polska związała się postanowieniami Paktu Praw Człowieka dopiero po 10latach od ich podpisaniu. Wyjątkiem jest kiedy umowa sama określa termin w którym ma być ona ratyfikowana.

Sposób związania się umową może być rozpatrywany w dwóch płaszczyznach:

  1. W typie prostym - jest to uproszczona forma związania się z umową. W zasadzie ogranicza się do złożenia podpisu pod ta umową.

  2. W typie złożonym wyróżnia się dwa etapy

      1. podpisanie umowy (umocowanie)

      2. wyrażenie zgody na związanie się ta umową - wyrażenie zgody może być poprzez:

      3. ratyfikacje

      4. zatwierdzenie

      5. przyjęcie

      6. itp.

    W tym trybie zatem państwo składa dwa oświadczenia woli

    06.12.2000

    W samym procesie zawierania umów możemy wyróżnić dwie płaszczyzny:

                    1. Płaszczyznę międzynarodową

                    2. Płaszczyznę krajową

    T: Stosowanie i wykładnia umów międzynarodowych

    Stosowanie prawa międzynarodowego nosi nazwę MODUS OPERANDI

    Zgodnie z Konwencją Wiedeńską O Prawie Traktatów traktat wiąże strony i powinien być wykonywany w dobrej wierze. Zgoda ta jest znana pod nazwa „świętości umowy” PACYA SUNT SERVANDA. Z zasady tej wynikają konsekwencje:

    1. Umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo przed zwyczajem międzynarodowym jeśli ten jest sprzeczny z umową.

    2. Nie wykonywanie postanowień umowy przez państw nie może być usprawiedliwiane zasadami wynikającymi z prawa wewnętrznego.

    3. Nie wykonywanie umowy międzynarodowej nie może być usprawiedliwione brakiem prawa wewnętrznego określającej reguły implementacji (wprowadzenie do porządku wewnętrznego)

    Z powyższych konsekwencji wysuwa się wniosek iż nie wykonanie umowy międzynarodowej może grozić odpowiedzialnością międzynarodową.

  • Wyjątek od tej zasady może dotyczyć tylko części tego terytorium tak jak w przypadku kiedy w umowie określono status kanału lub rzeki.

  • Umowa międzynarodowa może dotyczyć terytoriów znajdujących się poza obszarem danego państwa. Np. Umowa o Morzu Pełnym albo traktat dotyczący Antarktyki.

  • Klauzule kolonialne - obecnie klauzule te już w umowach nie występują. W dawniejszych traktatach dotyczyły kwestii czy dana umowa ma zastosowanie w koloni lub terytorium zależnym od państwa.