Naukowcy uczynią myszy przezroczystymi

Dzię­ki za­sto­so­wa­niu od­po­wied­nie­go de­ter­gen­tu całe ciało myszy może się stać prze­zro­czy­ste – in­for­mu­je pismo "Cell". Zda­niem spe­cja­li­stów nowa tech­ni­ka może po­zwo­lić w przy­szło­ści np. śle­dzić wi­ru­sy w ludz­kim or­ga­ni­zmie, a or­ga­ny kroić na cień­kie pla­ster­ki.

Próby uczy­nie­nia nie­przej­rzy­stych na­rzą­dów prze­zro­czy­sty­mi po­dej­mo­wa­ne były już od nie­mal stu lat, jed­nak więk­szość opra­co­wa­nych dotąd tech­nik uszka­dza­ła tkan­ki w stop­niu unie­moż­li­wia­ją­cym pro­wa­dze­nie do­kład­nych badań.

Ba­da­nia ob­ra­zo­we w ro­dza­ju to­mo­gra­fii kom­pu­te­ro­wej czy re­zo­nan­su ma­gne­tycz­ne­go po­zwa­la­ją uwi­docz­nić we­wnętrz­ną struk­tu­rę na­rzą­dów, ale mają ogra­ni­czo­ną roz­dziel­czość. Można też kroić mózg czy płuca na cien­kie pla­ster­ki, ska­no­wać je i na tej pod­sta­wie two­rzyć trój­wy­mia­ro­we mo­de­le za po­mo­cą kom­pu­te­ra – jed­nak czę­sto w pro­ce­sie tym po­ja­wia­ją się nie­do­kład­no­ści. Za­war­te w tkan­kach tłusz­cze roz­pra­sza­ją świa­tło, co spra­wia, że stają się nie­przej­rzy­ste. Ale roz­pusz­cza­jąc tłusz­cze, ba­da­cze nisz­czy­li jed­no­cze­śnie ele­men­ty pod­trzy­mu­ją­ce kształt tka­nek, co zmie­nia­ło je w bez­kształt­ną masę.

Na­ukow­com z Ca­li­for­nia In­sti­tu­te of Tech­no­lo­gy w Pa­sa­de­nie udało się opra­co­wać sku­tecz­ną me­to­dę, skła­da­ją­cą się z trzech eta­pów. Naj­pierw sto­su­je się na­sy­ce­nie tka­nek akry­la­mi­dem pod­trzy­mu­ją­cym kształt tka­nek. Na­stęp­nie do na­czyń krwio­no­śnych wpro­wa­dza­ny jest od­po­wied­ni de­ter­gent usu­wa­ją­cy li­pi­dy. Trze­ci etap po­le­ga na do­da­niu spe­cy­ficz­nych wobec tka­nek barw­ni­ków i ozna­ko­wa­nych czą­ste­czek, po­zwa­la­ją­cych śle­dzić ważne po­łą­cze­nia, roz­po­zna­wać kon­kret­ne ko­mór­ki czy usta­lać ich funk­cje.

Na razie me­to­dę wy­pró­bo­wa­no na pod­da­nych eu­ta­na­zji i po­zba­wio­nych skóry my­szach oraz ludz­kich tkan­kach po­bra­nych pod­czas ope­ra­cji. Przy za­sto­so­wa­niu tej tech­ni­ki nerki, płuca, serce czy je­li­ta gry­zo­ni sta­wa­ły się prze­zro­czy­ste w ciągu trzech dni, zaś całe ciało – w dwa ty­go­dnie.

W przy­pad­ku ludz­kich tka­nek po­bra­nych od osób cho­rych na raka pro­ce­du­ra po­zwa­la­ła do­kład­nie oce­nić za­awan­so­wa­nie cho­ro­by. Zda­niem spe­cja­li­stów nowa tech­ni­ka może mieć w przy­szło­ści wiele za­sto­so­wań - od usta­la­nia do­kład­ne­go prze­bie­gu dłu­gich włó­kien ner­wo­wych wy­cho­dzą­cych z mózgu do śle­dze­nia ukry­wa­ją­cych się w ludz­kim or­ga­ni­zmie wi­ru­sów.

Obec­nie ze­spół pra­cu­je nad ba­da­nia­mi tkan­ki mó­zgo­wej osób zdro­wych oraz cho­rych na de­men­cję. Ma to umoż­li­wić po­rów­na­nie struk­tur utwo­rzo­nych przez ko­mór­ki oraz ich licz­by w spo­sób dotąd nie­osią­gal­ny.