9. Kryminologia kliniczna - termin ten nie jest jednoznacznym i wg Wolfganga i Ferraoutiego jest ona związana z więziennictwem i medycyną a konkretnie z psychiatrią. Wg innych autorów kryminologia kliniczna zajmuje się badaniem osobowości sprawcy przy wykorzystaniu metod lekarskich głównie psychiatrycznych i częściowo antropologicznych. Wg Laingnela, Lawastina do kryminologii klinicznej zaliczyć należy opisy poszczególnych przestępstw, np. kradzieży, morderstw, a także zjawiska recydywy.

Termin kryminologia kliniczna wynika z podziałów kryminologii dokonywanych przez francuskiego autora, który dzieli kryminologię na ogólną i kliniczną. Wyróżnia również działy ze względu na stosowane metody badawcze (biologiczne, psychologiczne i socjologiczne). Początek kryminologii klinicznej dała szkoła antropologii kryminalnej (Lombroso). Kryminologia kliniczna mieści się w ramach etiologii kryminalnej i profilaktyki kryminologicznej. Metody posługiwania kryminologii klinicznej nie są nowe i należą do nich : wywiad środowiskowy, ogólne badania lekarskie i specjalistyczne, np. neurologiczne, psychiatryczne, a także badania psychologiczne - należą one od dawna do klasycznych sposobów ustalania społecznych czynników przestępstwa oraz stanu zdrowia sprawcy i jego znaczenia w genezie czynu.

11. Przedstaw płaszczyzny wykorzystania kryminologii do walki z przestępczością oraz uzasadnij, że jest ona wykorzystywana w pracach ustawodawczych ? Etologia, symptomatologia, statystyka przestępczości, prognozy kryminologiczne to elementy szeroko rozumianej kryminologii. Umiejętne ich wykorzystanie przy dobrej znajomości procesów społecznych pozwala na prognozowanie w zakresie :

> powstawania i rozwoju nowych form przestępczości,

> wpływ zmian społecznych na zachowania przestępcze,

^ zmiany kierunków polityki społeczno-godpodarczej i i ich wpływ na

przestępczość, ^ zmiany powyższych czynników i ich wpływ na sfery życia rodzinnego i

społecznego.

Zjawiska te mogą posłużyć na przygotowanie stosownych oddziaływań profilaktycznych w dziedzinie zapobiegania przestępczości. Mato również chociażby wpływ na działalność ustawodawczą. przykładem tego może być nowy kodeks, który w odniesieniu do kodeksu karnego z 1969 roku uwzględniając zmiany społeczno-godspodarcze wyeliminował część czynów uznanych w przeszłości za działalność przestępczą (np. handel dewizami - uprzednio odpowiedzialność karna, obecnie zjawisko dopuszczone prawnie).

Uwzględniając dorobek kryminologii ustawodawca wprowadził do kodeksu karnego przestępstwa np. przestępstwa komputerowe - nieznane pod rządami starego kodeksu.

12. Przedstaw płaszczyzny wykorzystania kryminologii do walki z przestępczością oraz na przykładzie działań podejmowanych na terenie ZK i AS. Uzasadnij, że jest ona pomocna w rozwiązywaniu indywidualnych spraw karnych ?

Umiejętne wykorzystywanie osiągnięć kryminologii a w szczególności wiedzy z zakresu etiologii i symptomatologii jest bardzo przydatne w walce z przestępczością : /prawo karne materialne/. Na płaszczyźnie prowadzonego śledztwa:

znajomość struktury i mechanizmów działania grup przestępczych /jakie osoby, grupy: w jaki

sposób dokonują przestępstw

znajomość czynników psychicznych /pobudka-motyw/ tj. dlaczego i w jakim celu popełniono

przestępstwo

znajomość kryminologii pozwala wstawić wersję przebiegu zdarzeń, celu działania sprawcy

oraz obszar poszukiwań sprawcy przestępstwa •

osobowość sprawcy, jej znajomość może decydować o prowadzeniu przesłuchania - przepisy

kpk bardzo eksponują tę kwestię. Na płaszczyźnie orzekania przez sędziów /prawo karne procesowe/

jaką karę zastosować, aby spełniała ona postulaty prewencji ogólnej /społeczeństwo/:

szczególnej /wobec sprawcy/

na decyzję sędziego wpływa znajomość kryminologii w zakresie okoliczności obiektywnych i

subiektywnych. Na płaszczyźnie prawa karnego wykonawczego

znajomość kryminologii jest niezbędna chociażby w zakresie ustalania przyczyn

przestępczości jednostki