tekstylia bis
słownik młodej polskiej kultury
„Tekstylia bis” są kontynuacją antologii Piotra Mareckiego, Igora Stokfiszewskiego i Michała Witkowskiego pt. Tekstylia. O „rocznikach siedemdziesiątych” wydanej przez „Ha!art” w 2002 roku w Krakowie, która była jedną z najszerzej dyskutowanych książek o młodej literaturze polskiej. Celem redaktorów „Tekstyliów bis” jest stworzenie całościowego przewodnika po młodej kulturze. Słownik składa się z działów opisujących zjawiska z zakresu najnowszego filmu fabularnego, kina niezależnego, animacji, dokumentu, teatru, dramatu, poezji, prozy, fantastyki, malarstwa, rzeźby, instalacji, performance`u, akcji, fotografii, street artu, net artu, architektury, dizajnu, muzyki współczesnej, hip-hopu, muzyki alternatywnej, komiksu, idei.
Poeci tekstylni:
CECKO MARCIN (1981) - poeta, lider awangardowych formacji muzycznych, aktor. Zawodowo obecnie zajmuje się fotografią. Prowadzi bloga Pozytyw- próba dziennika fotograficznego.
Wydał tomiki:
rozbiorek, 2001
pląsy, 2003
mów, 2006
Działalność artystyczna Cecki układa się w szeroko zakrojony projekt liryczno- teatralno- muzyczno-netowy. Autor wykorzystuje potencjał sceniczny oraz nowe media do tworzenia i prezentacji swoich projektów. W 2002 roku podpisał Manifest neolingwistyczny. Dziecięcą radość sprawia mu odkrywanie w słowach kolejnych znaczeń, powiązań i wewnętrznych kombinacji, jakie dają się wykorzystać w autorskiej projekcji- wystawiania języka na pokaz. Już w pierwszymtomiku zdradził dekonstrukcyjne podejście do języka. Jego cel to zwielokrotnianie sposobów realizacji tekstu. Ważną rolę odgrywają również różne formy przekazu, multimedialność i sztuka oralna. Poezję wykonuje także na scenie, stawia na głos. Książka mów oprócz krótkich liryków i epigramatów zawiera slamy napisane do spektaklu Cokolwiek się zdarzy, kocham cię. Do wybranych utworów zespół Pustki skomponował muzykę, brzmią one jak piosenki, autorskie remiksy. Autor mieszka obecnie w Warszawie.
CYRANOWICZ MARIA, emce, Mera de Cyrano (1974)- poetka, krytyczka literacka, zwolenniczka awangardowych pomysłów na poezję lingwistyczną, redaktorka kilku czasopism m.in. nieistniejących już Mebli i Wakatu. Współredaktorka antologii Gada!zabić?:pa]n[tologia neolingwizmu. Laureatka Nagrody dla Młodych Krytyków im. Ludwika Frydego 1999.
Wydała:
neutalizacje 1997
i magii nacja 2001
piąty element to fiksja 2004
psychodelicje 2006
Autorka wykorzystuje w poezji stylizacje na język dziecięcy, odznaczający się przejęzyczeniami, nieskładnymi formami i zdrobnieniami. Ich funkcja polega na wyjaskrawieniu dźwiękowej substancji języka. Od wydania trzeciego tomu dba o typograficzne zaciekawienie czytelnika- książki cechuje troska o całość. Autorka sięga po tradycję wczesnej awangardy oraz liberackie chwyty. Dopracowuje kroje czcionek, niemal tęczową kolorystykę, skłania się ku nieoczywistemu formatowaniu tekstu, czyniąc z tomików obiekty artystyczne.
W i magii nacji tworzy kaleki język dziecięcych światów, korzystający z postromantycznego wzorca wrażliwości. W wierszach pojawiają się głosy nadwrażliwców, osób nieprzystosowanych, neurotycznych, skazanych na klęskę w racjonalnym świecie.
W tomiku piąty element to fiksja nie ma już zagubienia w świecie. Na pierwszy plan wysuwa się racjonalizm maszyny produkującej teksty. Poetka ujawnia fascynację maszyną, odziedziczoną po futurystach i Awangardzie Krakowskiej. Za cel poetycki stawia syntetyczność uczuć. Osiągnęła go poprzez specyficzny zapis, który ustala mechaniczny, jednostajny rytm.
W ostatnim tomiku połączyła dwie zasady: paranoiczne stany umysłowe, dziecięco bezbronny język z szaleńczą konsekwencją maszyny. Słowne układanki, zdrobnienia, miękkie neologizmy, w których do głosu dochodzą opresywne elementy życia społecznego ustawiła na planszy zimnej racjonalności rozkładu znaczeń.
HONET ROMAN (1974)- poeta, redaktor dwumiesięcznika literacko-artystycznego Studium, krytyk literacki, współredaktor Antologii nowej poezji polskiej 1990-1999.
Autor książek poetyckich:
alicja 1996
Pójdziesz synu do piekła 1998
serce(wiersz pewnego lata) 2002
Poezja Honeta wynika z przerażenia faktem, jakim jest życie i zafascynowania nim jako ciemną stroną księżyca. Rozwija wczesnomodernistczne ekscytacje pustką i nicością, prowadząc obserwacje różnych etapów przechodzenia bytu w niebyt. Wydobywa z obszaru życia na światło dzienne treści, zwykle zakryte przed nami mniej dostępne dla naszej świadomości. Kluczek do czytania jego wierszy są psychoanaliza i surrealistyczna technika. W tomiku alicja podkreśla stałą nadobecność gnijącej materii, ciężkiego zapowiadającego rozpad oddechu, przestrzeni mglistych, mało przezroczystych dla wzroku. Opisywał strach przed nicością. W drugim tomiku Pójdziesz synu do piekła wzmocnił religijne kontekst, rozpisane w heretyckim, lekko zbuntowanym języku. W ostatnim tomie zbliża się do naoczności, erotyzmu, czułej delikatności w figurach retorycznych. Jest to model poezji, w której nie do odróżnienia staje się martwe od żywego a przed poezją stoi problem wyrażania i przedstawiania.
LIPSZYC JAROSŁAW (1975)- poeta, redaktor pisma Meble.
Autor książek:
bólion w kostce 1997
poczytalnia 2000
Pisze poezję, która za wszelką cenę usiłuje podważyć swoje reguły, a tym samym wszelkie reguły produkowania sensów. Jego poezja jest radykalnie eksperymentująca, jest poezją metatekstu, ma swoje ostrze polityczne. Lipszyc nie stroni od komentarzy społecznych. Interesuje się psychicznym stanem języka możliwością wyzwolenia się od symbolicznego porządku społecznego, jaką zdaje się stwarzać retorycznymi kopiami mowy paranoików, schizofreników, artystów.
W debiutanckim tomiku klimaty depresji, apatii i psychoz obramował sytuacjami różnych kraks życiowych i społecznymi warunkami opresji. Najczęściej mówi o codziennych zderzeniach z rzeczywistością, wystawiających na próbę siły i energię podmiotu w podstawowych i męczących sprawach np. wstawanie z łóżka. W jego poezji widoczne jest pomieszanie różnych stylów. Pojawiają się tu także obrazy tortur i makabry. Charakterystycznym dla pierwszego tomiku jest także niekontrolowany, histeryczny pęd języka.
W kolejnym tomie poczytalnia zrobił więcej miejsca na iluzoryczną krytykę języka jako zideologizowanego medium dominujących dyskursów polityczno-społecznych. Jeśli uderza w społeczne zafałszowanie i władzę dominującego porządku, nienaruszoną zostawia przestrzeń języka, chroniąc go przed krytyką.
MARTA PODGÓRNIK, Ekierhardt Anna (1979)- poetka, krytyczka
Autorka książek:
Próby negocjacji 1996
Paradiso 2000
Długi maj 2004
Dwa do jeden 2006
"poezje wybrane" Opium i Lament 2005
Adam Wiedemann napisał "poezja polska ma na imię Marta" ( ze względu na jej popularność). Koncentrowała się na miłosnych przygodach kobiecego podmiotu piszącego. Cechował się krzykliwą zadziornością, bezpruderyjnością oraz wyrazistym, bezpośrednim sposobem opisywania emocji i erotycznych wrażeń. Posługiwała się zwykle krótkimi, nagle odcinanymi wersami, imitującymi swobodę i improwizowany tryb monologu, nie stroniła też od podkręceń stylu i fajerwerków. Chciała osiągnąć efekt improwizacyjnej kolokwialności. Stosowała rytmizowanie i rymowane konstrukcje.
W tomiku Długi maj uspokoiła i wyciszyła frazę starając się z daleka obchodzić zły świat.
Trzecią książkę Dwa do jeden, odróżniła od poprzednich. Postawiła w niej na ironiczne historyjki, np. o taksówkarzu, który przewidział własną śmierć. Płynnie przechodziła z opowieści do metafory. Częściej dopuszczała do głosu męski podmiot, co spowodowało, że wyzwoliła się z opozycji męskie- kobiece. Wzmocniła formalny rygor wierszy, niektóre stawały się wyliczanką, inne efektownie eksponowały brzmienia. Największym jej sukcesem jest udana próba poszerzenia formuły poezji miłosnej. Połączyła efektowną iluzję szczerości oraz spotęgowaną sztuczność formalną wiersza. Obecnie mieszka w Gliwicach.
Jej pisanie zbliżać się może do pisania Adama Pluszki i Agnieszki Wolny- Hamkało.
SIWCZYK KRZYSZTOF (1977)-poeta
Autor książek:
Dzikie dzieci 1995
Emil i my 1999
Wiersze dla palących 2001
W państwie środka 2005
List otwarty 1995-2005
Odświeżył język poetycki, dając popis mitologizacji młodzieńczych wzruszeń, związanych z wchodzeniem w dorosłość. Opisywał kolonijne pierwsze razy, erotyczne wtajemniczenia, niepokojące spotkania z samotnością i starością.
W drugiej książce diametralnie zmienił strategię. Nie zrezygnował jednak ze swoich zasadniczych tematów, jakimi były: erotyczna zmysłowość ciała, mozolne próby ustalenia, czym jest życie i jego zupełnie nieuchwytny sens oraz fascynacja człowiekiem jako istotą religijną, która nie potrafi obejść się bez Boga.
Emil i my to poszukiwanie absolutnego punktu odniesienia dla języka. Posiłkując się heretyckimi zaprzeczeniami i negatywną teologią, otwierał tekst na związki semiotyki z mistyką.
W Wierszach dla palących krążył wokół kartezjańskiej z ducha problematyki widzenia, wiary, wiedzy i związków oka z ciałem.
W Danych dniach zakreślił specyficzną panoramę tego, co nazywamy życiem i związkami miłosnymi. Konstruował w nich postawę bohatera, powoli wycofującego się z życia, bezużytecznie spędzającego czas. Najmocniej akcentował niechęć do ekonomiczno- praktycznej krzątaniny oraz do wymogów produktywności, jakie narzuca cywilizacja. Pokazywał fantomowy, na granicy groteski i czarnego humoru żywot bohatera, usiłującego nawiązać kontakt z innymi ludźmi. Dał w ten sposób portret schyłkowości gatunku ludzkiego.
W Zdaniach z treścią doprowadził do fuzji dwóch porządków językowych- traktatu parafilozoficznego i poematu miłosnego. Siwczyk zalicza się do grupy poetów takich jak Andrzej Sosnowski, Tadeusz Pióro, Maciej Malecki, którzy radykalnie kwestionują dotychczasowy status poezji i przypisywane jej ocalające i upamiętniające funkcje.
WENCEL WOJCIECH (1972)- poeta. eseista, krytyk literacki.
Opublikował książki poetyckie:
Wiersze 1995
Oda chorej duszy 2000
Ziemia Święta 2002
Imago mundi. Poemat 2005
Reprezentuje poetycki nurt religijny- neoklasycyzujący. Używa form metrycznych i rymów. Powolna ewolucja środków wyrazu. Autor próbuje godzić poetycki klasycyzm z chrześcijańską poezją religijną. Pracuje jako redaktor działu literackiego czasopisma Fronda, pisze felietony do tygodnika Wprost.
Inni poeci: Winiarski Jakub, Więcek Mariusz, Wójcik Michał, Siwek Marcin, Zawada Filip, Chruściel Ewa