Procesy można podzielić na
rodzaje, stosując różne kryteria podziału.
Poszczególne klasyfikacje
procesów nie wykluczają się, wręcz przeciwnie uzupełniają.
1. Ze
względu na wagę zadań wykonywanych w organizacji
Procesy podstawowe,
których efektem jest produkt (usługa) skierowany na rynek
zewnętrzny. Z takich produktów firmy „żyją”, uzyskują
przychody ze sprzedaży
Procesy pomocnicze
(wspierające),
ich efektem jest produkt lub usługa skierowana do wnętrza
przedsiębiorstwa, czasami tez do otoczenia. Dzięki tym procesom
możliwy jest sprawny przebieg procesów podstawowych np. księgowość
w firmie produkcyjnej)
2. Ze
względu na rangę stanowisk decyzyjnych
Procesy zarządcze,
mają one charakter koncepcyjny, ich efektem jest usługa o
charakterze niematerialnym (np. podejmowanie decyzji, planowanie w
przedsiębiorstwie),
Procesy wykonawcze,
sprowadzają się do wykonywania poleceń (decyzji), (np.
wystawienie faktury, wykonywanie ciągu operacji w procesie
technologicznym, ściąganie należności w firmie produkcyjnej)
3. Ze
względu na znaczenie dla organizacji
Procesy strategiczne
(kluczowe), są to
procesy podstawowe, pomocnicze, zarządcze, które w największym
stopniu wpływają na sukces strategiczny danej organizacji
(gwarantują przewagę strategiczną),
Procesy operacyjne,
są to procesy, które umożliwiają organizacji bieżące
funkcjonowanie
4. Ze
względu na nadrzędność i podrzędność
Procesy główne,
Procesy podrzędne
(tzw. subprocesy)
Przykładowo:
Proces główny:
rozwój nowego produktu
Subprocesy:
badanie rynku, analiza konkurentów, określenie koncepcji wyrobu,
projektowanie wyrobu, testowanie wyrobu, projektowanie procesu
produkcji
5. Ze
względu na przestrzenno-organizacyjną alokację (przebieg):
Procesy wewnątrzfunkcyjne,
są to procesy zawierające się w obrębie jednej funkcji, np. w
zaopatrzeniu lub w jednej komórce organizacyjnej, np. w magazynie,
Procesy międzyfunkcyjne,
są to procesy przebiegające przez różne komórki różnych
funkcji przedsiębiorstwa, np. realizacja zamówienia klienta
6. Ze
względu na tworzenie wartości dodanej dla klienta:
Procesy tworzące wartość
dodaną,
Procesy nie tworzące
wartości dodanej, ale przyczyniające się do jej powstanie, np. w
późniejszym czasie,
Procesy nie dodające
wartości dodanej
7. Ze
względu na miejsce w łańcuchu wartości:
Procesy innowacyjne
(badanie potrzeb klienta, projektowanie wyrobu),
Procesy operacyjne
(wytwarzanie wyrobu i dostarczanie go klientowi),
Procesy obsługi
posprzedażnej
(obsługa klienta po dostarczeniu mu produktu i/lub usługi)
Grupa
procesów operacyjnych
1. Zrozumienie rynków i
klientów
2. Opracowanie oferty
handlowej
3. Wytwarzanie produktów i
usług
4. Marketing i sprzedaż
5. Produkcja i dostawy w
przedsiębiorstwach przemysłowych
6. Fakturowanie i obsługa
klienta
Grupa
procesów zarządczych
7. Zarządzanie zasobami
ludzkimi i rozwój personelu