WEWNĘTRZNE PROCESY

RZĘŹBIĄCE ZIEMIĘ

CZYM SĄ PROCESY GEOLOGICZNE

Wszystkie zjawiska, w wyniku, których
zachodzą zmiany na powierzchni skorupy
ziemskiej lub w jej wnętrzu, określa się
mianem procesów geologicznych.

Źródłem tych procesów jest energia:

• - wewnętrzna –pochodząca z wnętrza

Ziemi (jądra)

• - zewnętrzna – pochodząca

od Słońca

Procesy wewnętrzne i zewnętrzne nieprzerwanie,

z różnym natężeniem i siłą, działają

na powierzchnię Ziemi. Ich skutki widoczne

są na ogół po dziesiątkach, setkach czy nawet

tysiącach lat, choć niektóre z nich (np. trzęsienia

ziemi) trwają zaledwie kilka sekund i natychmiast

powodują olbrzymie zmiany w obrazie powierzchni

Ziemi.

CZYNNIKI WEWNĘTRZNE

Inaczej zwane endogenicznymi, to przede
wszystkim bardzo wysokie ciśnienie górotworu i
wysoka temperatura, panująca w głębszych
strefach skorupy ziemskiej.

Zaliczamy do nich:

- trzęsienia ziemi,
- wulkanizm,
- plutonizm,
- ruchy górotwórcze (orogenezy),
- ruchy lądotwórcze (epejrogenezy).

TRZĘSIENIE ZIEMI

  to naturalny, krótkotrwały i gwałtowny wstrząs litosfery,

powstały pod powierzchnią Ziemi.
Ognisko terzęsienia Ziemi nazywamy - HIPOCENTRUM
rozchodzi się w postaci fal sejsmicznych.
Punkt na powierzchni Ziemi, w którym siła wstrząsów jest
największa nosi nazwę - EPICENTRUM.

WULKANIZM

to wszystkie zjawiska związane z działalnością wulkanów,
a zatem z wydobywaniem się płynnych, stałych i gazowych
produktów wulkanicznych: magmy (nazywanej lawą po
wydobyciu na powierzchnię), materiału piroklastycznego
(rozdrobnione siłą wybuchu okruchy skalne), gazów
wulkanicznych.

TERMINY ZWIĄZANE Z

WULKANIZMEM

• erupcja – wybuch wulkanu
• efuzja – erupcja wulkanu polegająca na spokojnym wypływie lawy

z krateru wulkanicznego (typ hawajski np. Mauna Kea, Mauna Loa)

• eksplozja – erupcja wulkanu polegająca na nagłym wyrzuceniu

produktów wulkanicznych, często połączona z rozerwaniem stożka
wulkanicznego (typ wezuwiański, np. Wezuwiusz)

PLUTONIZM

to ogół zjawisk związanych z podziemnym przemieszczaniem się
magmy i tworzeniu z niej skał głębinowych.

RUCHY

GÓROTWÓRCZE (OROGENICZNE)

to wielkoskalowe ruchy skorupy
ziemskiej, trwające miliony lat
i prowadzące do powstania gór

GÓRY FAŁDOWE

• utworzonE w wyniku sfałdowania warstw

skalnych w strefach subdukcji.

GÓRY ZRĘBOWE

utworzone w wyniku rozcięcia terenu licznymi uskokami,
biegnącymi w różnych kierunkach

GÓRY WULKANICZNE

tworzące się głównie w wyniku wydobywania się
na powierzchnię Ziemi lawy oraz materiału piroklastycznego.

Obecna budowa skorupy ziemskiej jest więc
wynikiem wielu procesów geologicznych,
jakie zachodziły w przeszłości i zachodzą
współcześnie na powierzchni i wewnątrz
skorupy ziemskiej. Wszystkie procesy
zachodzące w głębi skorupy ziemskiej i na
jej powierzchni są czynnikami
skałotwórczymi.