Podstawowe wymogi bezpieczeństwa i higieny pracy dla budynków
Obiekty budowlane, w których znajdują się pomieszczenia pracy, powinny spełniać wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Przebudowa obiektu budowlanego, w którym znajdują się pomieszczenia pracy, powinna uwzględniać poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy (dotyczy to także części obiektu budowlanego, w której znajdują się pomieszczenia pracy).
Pracodawca jest zobowiązany:
zapewnić, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym prze widuje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, pozytywnie zaopiniowanych przez uprawnionych rzeczoznawców, zgodnie z odrębnymi przepisami
utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące się w nich pomieszczenia pracy, a także tereny i urządzenia z nimi związane w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
zapewniać pomieszczenia pracy, odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników.
W szczególności budynki powinny być tak projektowane i budowane, aby zapewniały:
bezpieczeństwo budowy i użytkowania, bezpieczeństwo pożarowe oraz niezbędne warunki zdrowotne,
układ funkcjonalny dostosowany do przeznaczenia budynku,
ochronę środowiska,
ochronę pomieszczeń i otaczającej przestrzeni przed czynnikami uciążliwymi
(np. hałasem i drganiami),
niezbędne izolacje cieplne i przeciwwilgociowe oraz optymalny stopień przeszklenia,
ochrony sąsiedztwa budynku (np. zapewnienie dopływu światła dziennego
do sąsiednich budynków, dojazd do dróg publicznych, zaopatrzenie w wodę,
odprowadzenie ścieków itp.).
Zakłady produkcyjne powinny być wyposażone w urządzenia likwidujące szkodliwe oddziaływanie prowadzonych w nich procesów produkcyjnych, i szczególnie w urządzenia:
do oczyszczania ścieków,
do tłumienia hałasu
służące do hermetyzacji aparatury, przewodów itp.,
zapobiegające oddziaływaniu substancji promieniotwórczych i innych czynników szkodliwych dla zdrowia.
do odpylania i oczyszczania gazów odlotowych.
Opiniowanie dokumentacji projektowej
Zgodnie z art. 20 ust. [ Ustawa z dn. 7.07.1994 Prawo budowlane Dz. U. z 2006r. nr 156 poz.1118 (z późn. zmianami) ] do podstawowych obowiązków projektanta między innymi należy:
- zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób posiadających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z uwzględnieniem specyfiki projektowanego obiektu budowlanego,
- sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
- uzyskanie wymaganych opinii, urządzeń i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów.
Projekt powinien posiadać opinie pod względem:
- zgodności z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy, zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, spełnienia wymagań higienicznych i zdrowotnych.
Projekty nowo budowanych lub przebudowywanych obiektów budowlanych albo ich części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, podlegają opiniowaniu pod względem zgodności z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii przez rzeczoznawcę do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy. Rzeczoznawca opiniuje projekty, biorąc pod uwagę specyfikę, charakter i przeznaczenie obiektu budowlanego lub jego części, a zwłaszcza warunki wynikające z części technologicznej projektu. Opiniowanie polega w szczególności na sprawdzeniu przez rzeczoznawcę zgodności przyjętych rozwiązań z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, wymaganiami ergonomii oraz z Polskimi Normami, a także na sprawdzeniu, czy przyjęte rozwiązania likwidują bądź ograniczają zagrożenia, jakie może spowodować projektowany proces technologiczny.
Rzeczoznawca opiniuje projekty architektoniczno - budowlane technologiczne i inne, których rozwiązania mają wpływ na stan bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeżeli jednostka projektowania, projektant lub inwestor nie zgadza się z opinią wydana przez rzeczoznawcę, może w terminie 14 dni od dnia otrzymania opinii zwrócić się do okręgowego inspektora pracy, właściwego ze względu na lokalizację projektowanego obiektu budowlanego, o ocenę prawidłowości rozwiązań przyjętych w projekcie. Stanowisko okręgowego inspektora pracy jest ostateczne.
Przekazanie obiektu budowlanego do użytkowania
O zamiarze przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego po ukończeniu budowy inwestor jest obowiązany powiadomić organy:
- Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
- Państwowej Inspekcji Pracy,
- Państwowej Straży Pożarnej.
Organy te zajmują stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym.
Do powiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor obowiązany jest dołączyć:
• oryginał dziennika budowy,
• oświadczenie kierownika budowy dotyczące:
- zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,
- doprowadzenia do należytego stanu i porządku terenu budowy a także - w razie korzystania - ulicy sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu,
oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli
eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego
zagospodarowania,
protokoły badań i sprawdzeń,
inwentaryzację geodezyjną powykonawczą,
potwierdzenie, zgodne z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy.
W razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku oświadczenie kierownika budowy, o którym mowa powyżej, powinno być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego, jeżeli został ustanowiony.
WAŻNE: Do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę albo zgłoszenie, można przystąpić po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu. Niezajęcie stanowiska przez organy wymienione powyżej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu lub uwag.
Kontrole obiektu budowlanego
Obiekt budowlany - właściciel lub zarządca - poddaje okresowej kontroli:
• raz w roku - polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego sprawności:
- elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działanie czynników występujące podczas użytkowania obiektu,
- instalacji urządzeń służących ochronie środowiska,
- instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych),
• raz na 5 lat - polegającej na sprawdzeniu stanu sprawności technicznej
i wartości użytkowej całego obiektu budowlanego, estetyki obiektu oraz jego
otoczenia (kontrola powinna obejmować m.in. badanie instalacji elektrycznej
i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz
uziemień, instalacji i aparatów).
UWAGA: Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych i piorunochronnych oraz gazowych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji odpowiednich urządzeń energetycznych lub gazowych, określone w przepisach szczególnych.
Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych powinny przeprowadzać osoby:
- posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim - w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych,
- posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności - w odniesieniu do przewodów kominowych, o których mowa powyżej, oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.