PRACE WYKONYWANE W OGRODZIE PRZEZ CAŁY ROK
WIOSNA
Opis ogólny:
To najpiękniejsza a zarazem i najpracowitsza pora roku dla każdego ogrodnika.
W tym czasie zakwitają drzewa owocowe, większość krzewów oraz roślin cebulowych.
W marcu zakwitają między innymi przebiśniegi, krokusy, prymulki, forsycje a jeśli pogoda dopisze to nawet dzikie odmiany tulipanów oraz szafirki.
Kwiecień to pora kwitnienia szachownic, żonkili i narcyzów, hiacyntów, magnolii.
W maju swój pełny rozkwit przeżywają tulipany oraz "królowe" tego miesiąca: azalie i rododendrony, kwitną też pięknie pachnące bzy i konwalie.
Prace niezbędne do wykonania:
Zgrabienie resztek po zimie z trawnika, nawożenie jeśli jest to konieczne, przekopanie grządek, wysiew letnich kwiatów, sadzenie i przycinanie drzew i krzewów owocowych(marzec).W kwietniu można sadzić krzewy kwitnące; np. róże oraz krzewy iglaste. W tym miesiącu rozmnaża się (np. poprzez podział starszych okazów) i sadzi byliny. Z kwiatów letnich wysiewa się w kwietniu nasturcje, słoneczniki, aksamitki, nagietki i fasolę ozdobną. W maju sadzi się w dalszym ciągu iglaki; jest to również chyba najlepszy okres na sadzenie różaneczników - szczególnie jeśli chodzi nam o konkretny kolor i odmianę. Najlepiej kupić krzew właśnie kwitnący - daje to gwarancję, że posadzony okaz prawdopodobnie zakwitnie w przyszłym roku i napewno w kolorze jaki zaplanowaliśmy. Unikniemy w ten sposób przykrych niespodzianek. Po przekwitnięciu bzów należy ściąć ich kwiatostany, które szpecą roślinę i niepotrzebnie osłabiają. Z kwiatów letnich w maju wysiewamy nasturcje. Na wiosnę najlepiej również tępić chwasty zanim zaczną kwitnąć a potem się rozsiewać.
MARZEC - rozpoczyna się nowy sezon. To dobra pora na sadzenie krzewów ozdobnych zrzucających liście (w tym róż) oraz krzewów owocowych takich jak maliny czy jeżyny. Z drzew można sadzić morele i brzoskwinie. Wczesną wiosną, po ustąpieniu mrozów należy zdjąć warstwę ochronną z miejsc obsadzonych roślinami cebulowymi.
W tym miesiącu należy wysadzić lilie oraz dzielić starsze rośliny. Można również zacząć sadzić byliny. Należy przeprowadzić zabiegi pielęgnacyjne takie jak; przycinanie krzewów ozdobnych i owocowych, prześwietlenie drzew pestkowych. Pod drzewami, krzewami i na grządkach warto rozłożyć kompost, przeprowadzić nawożenie trawnika - jeśli to konieczne. Z grządek usunąć warstwę ściółki, glebę spulchnić i przekopać z kompostem. Pod koniec miesiąca można wysiać wprost do gruntu kwiaty odporne na chłody takie jak nagietek, mak polny, chaber, maczek kalifornijski czy ślazówka. Należy przeflancować siewki kwiatów dwuletnich takich jak bratki, stokrotki, dzwonki i niezapominajki. Bardziej zapaleni ogrodnicy mogą wysiać do pojemników i trzymać w chłodnym pomieszczeniu kwiaty letnie np. nasturcje, tytoń ozdobny, aksamitki, szałwię czy astry letnie.
Rośliny kwitnące w marcu: przebiśniegi, sasanki, krokusy, pierwiosnki, żonkile, cebulice, tulipany botaniczne, forsycje.
KWIECIEŃ - to najwyższa pora aby zabrać się za wiosenne porządki. Przede wszystkim należy zagrabić i usunąć zanieczyszczenia na trawniku i grządkach oraz przeprowadzić nawożenie. Należy również, gdy się nieco ociepli, usunąć okrycia zimowe z krzewów oraz bardziej wrażliwych bylin i traw. Z krzewów róż usunąć kopce, okopać je oraz przyciąć usuwając jednocześnie uszkodzone i chore pędy. Cięcie należy przeprowadzić tak by najwyższe oko pędu było skierowane na zewnątrz. W kwietniu przeprowadza się również cięcia pielęgnacyjne i prześwietlające innych krzewów i drzew. Krzewy kwitnące wiosną należy ciąć zaraz po przekwitnięciu. Ten miesiąc to również odpowiednia pora na dzielenie i sadzenie bylin kwitnących latem i jesienią. Starsze, rozrośnięte kępy dzieli się na mniejsze i sadzi na nowo. Można już też wysiać prosto do gruntu bardziej wytrzymałe na chłody rośliny jednoroczne takie jak : nasturcje, kosmosy, ślazówki, nagietki, słoneczniki czy kocanki oraz zioła takie jak pietruszka, koper, kminek i kolendra.
Jeśli planujemy wysadzenie drzew lub krzewów owocowych należy to zrobić najpóźniej w II połowie kwietnia- wtedy są większe szanse, że dobrze się przyjmą. Pod koniec miesiąca należy posadzić cebule hiacyntów i krokusy.
Kwiaty kwitnące w kwietniu: krokusy, żonkile, pierwiosnki, narcyzy, hiacynty, cebulice, szachownice, tulipany.
Krzewy kwitnące w kwietniu: forsycja, pigwowiewc, złotolin, no i oczywiście na przełomie kwietnia i maja drzewa i krzewy owocowe a efekt jest taki, że jeśli nam warunki pozwalają warto posadzić parę egzemplarzy !
MAJ - W maju przypadają tzw. "zimni ogrodnicy" (12-14 maja), po których w naszym klimacie nie powinny już występować przymrozki. Po tym czasie można już wysadzić do gruntu sadzonki roślin wrażliwych na chłody.
Po przekwitnięciu można prześwietlić krzewy kwitnące wiosną. Należy również usunąć zwiędłe kwiaty hiacyntów, narcyzy, żonkili, cebulic czy tulipanów zanim zawiążą się nasiona co osłabia cebulki.
Można jeszcze sadzić drzewa i krzewy oraz byliny, zwłaszcza jeśli były sprzedawane w pojemnikach. Maj to najlepsza pora na sadzenie iglaków oraz azalii i rododendronów.
W drugiej połowie tego miesiąca można wysadzić sadzonki kwiatów jednorocznych wrażliwych na chłody oraz najpopularniejsze rośliny balkonowe takie jak pelargonie, petunie czy surfinie. Można też wysiać do gruntu nasiona roślin szybko rosnących takich jak nagietki, chabry, powoje, czarnuszki czy maczki kalifornijskie. Można w ten sposób "załatać" dziury w rabatach powstałe po przekwitnięciu wczesno wiosennych roślin cebulawych. Wysadza się również bulwy dalii i cebulki mieczyków.
Maj to odpowiednia pora na zakładanie trawnika lub łąki kwietnej. W drugiej połowie maja, kiedy skończą się nocne przymrozki można wysiać bezpośrednio do gruntu nasiona niektórych warzyw: fasoli, groszku, rzodkiewki, dyni cukinii lub kabaczków. Nasiona przed wysiewem można moczyć przez kilka godzin w letniej wodzie. Najlepiej wysiewać warzywa partiami w odstępach czasowych około 10 dni - wtedy zapewnimy sobie ciągłość plonów.
Kwiaty kwitnące w maju: tulipany, konwalie, barwinki, floksy szydlaste, bratki, niezapominajki, stokrotki, miesięcznice.
W maju kwitnie wiele krzewów ozdobnych takich jak migdałek, tamaryszek, żarnowiec, mahonia, szczodrzeniec czy bez lilak. No i oczywiście najbardziej efektowne rododendrony i azalie. W dalszym ciągu kwitną drzewa i krzewy owocowe.
LATO
Opis ogólny:
Pora w której w pełni można się cieszyć z posiadania choćby najmniejszego ogródka. Jeśli rosną w nim drzewa i krzewy jagodowe to pod koniec czerwca i w lipcu możemy cieszyć się pierwszymi plonami. Rozkwitają teraz kwiaty letnie, ale też niektóre krzewy. Na początek lata przypada najobfitsze kwitnienie róż, w czerwcu kwitną irysy, w lipcu zaczynają kwitnąć wilce, ostóżki, lędźwiany a póżniej pod koniec lipca i w sierpniu hortensje. Przez całe lato kwitną aksamitki, pelargonie, werbeny.
Prace niezbędne do wykonania:
żywopłotów, nawożenie jeśli jest to konieczne, zbiór pierwszych plonów (np. truskawek). Na początku lata w czerwcu można rozmnażać wiele gatunków krzewów ozdobnych przez ukorzenienie wierzchołków pędów. wtym czsie można również rozmnażać byliny i wysiewac kwiaty dwuletnie takie jak bratki, stokrotki i malwy. W czasie upałów oraz suszy należy pamiętać o częstym podlewaniu roślin. Przycinaie pędów przekwitniętych kwiatów i usuwanie kwiatostanów przekwitających krzewów (nie jest to praca niezbędna, ale warto to robić nie tylko ze względów estetycznych; w niektórych przypadkach może spowodować powtórne kwitnienie (np.ostróżki). W sierpiu jest najlepsza pora na sadzenie roślin cebulowych takich jak tulipany, przbiśniegi, korkusy czy narcyze. Można też posadzić lilie, irysy i byliny wcześniej kwitnące. Jest to też dobra pora na sadzenie drzew i krzewów iglastych i roślin wiecznie zielonych
CZERWIEC - to pora wczesnego lata. Czerwiec jest z reguły miesiącem pogodnym a więc w przypadku bezdeszczowej pogody należy regularnie podlewać ogród. Dodatkowo należy nawozić rośliny i spulchniać glebę oraz regularnie pielić chwasty aby nie dopuścić do kwitnienia i wydawania nasion. Jeżeli zamiast trawnika mamy łąkę to na czerwiec przypada pierwsze koszenie. Trawnik należy kosić regularnie już od maja. Inne ważne prace na czerwiec to dzielenie i wysiew bylin, wykopywanie cebul tupilanów i narcyzy (przynajniej co 2 lata). Wykopane cebulki należy oczyścić i przechowywać w chłodnym miejscu aż do czasu sadzenia (czyli września/października). Należy również usuwać przekwitłe kwiatostany krzewów ozdobnych - np. lilaków. Zapewni to obfite kwitnięcie w przyszłym roku. W czerwcu wysiewa się kwiaty dwuletnie takie jak bratki, stokrotki, malwy czy laki oraz sporządza sadzonki pędowe drzew i krzewów liściastych zrucających liście. Jeśli w ogródku jest oczko wodne to do czerwca należy poczekać z sadzeniem roślin wodnych.
Kwiaty kwitnące w czerwcu: piwonie, irysy, goździki, dzwonki, ostróżki, maki, orliki, łubiny, liliowce, przymiotno.
Krzewy i drzewa kwitnące w czerwcu: kalina, róże, czarny bez, głogi, jaśminowce, wejgelia, żylistek, robinia.
LIPIEC- do najważniejszych prac w tym miesiącu należy pielegnacja bylin oraz kwiatów jednorocznych polegajaca na podlewaniu, odchwaszczaniu, nawożeniu i usuwaniu przekwitłych kwiatów.
Na przełomie czerwca i lipca należy wykopać cebule narcyzów, haicyntów i szafirków. Cebule tulipanów można wykopywać co 2 lata. wykopane cebulki należy oczyścić i umieścić w przewiewnych pojemnikach w chłodnych pomieszczeniach - np. w piwnicy. Lipiec jest porą dzielenia i przesadzania kosaćców bródkowych oraz wysiewu takich bylin jak orliki, łubiny, goździki czy gipsówki.
W drugiej połowie lipca można sadzić młode sadzonki truskawki i poziomki.
Jeżeli zamiat trawnika zdecydowaliśmy się na łąkę kwietną to w lipcu należy wykonac drugie koszenie. Trawnik należy strzyc regularnie ale nie zapominając, że wyższa trawa bardziej zacienia glebę, która w mniejszym stopniu ulega wysuszeniu - więc nie należy trawy strzyc zbyt nisko i zbyt często.
Lipiec to tradycyjnie miesiąc urlopów - jeżeli wyjeżdżamy na dłużej warto przed wyjazdem mocniej podlać ogród lub zapewnić roślinom opiekę zaprzyjaźnionej (i znającej się za rzeczy) osoby.
Kwiaty kwitnące w lipcu : lilie, malwy, dzwonki, ostróżki, powoje, lawenda, przymiotno, mieczyki, liliowce, słoneczniki,lobelie, aksamitki, nagietki, rozchodniki, chabry, firletki, gipsówka.
Krzewy kwitnące w lipcu : róże, hortensje, pięciorniki. W lipcu i sierpniu bardzo efektownie wyglądają perukowce o puszystych różowych lub bordowych owocostanach i czerwonych liściach.
Pnącza kwitnące w lipcu : clematisy, lędźwiany, fasola ozdobna, wilce.
Drzewa kwitnące w lipcu : oczywiście pachnąca i miododajna lipa !
SIERPIEŃ- to pełnia lata; obficie kwitną kwiaty letnie, z których wiele nadaje się do tworzenia bukietów. W sierpinu z reguły dopisuje pogoda a więc w pełni można korzystać z uroków posiadania ogrodu ale też nie należy zpominać o ogrodzie przed wyjazem urlopowym. Sierpień to też miesiąc w którym każdy ogrodnik ma wiele zajęć. Należy w tym czasie regularnie podlewać i nawozić rośliny - zwłaszcza w czasie suszy i upałów. Dotyczy to również trawnika, który nie powinien być koszony zbyt nisko, by nie dopuścić do jego wysuszenia.
Jeśli zamiast trawnika założyliśmy łąkę kwiatową to można ją w tym miesiącu skosić. Zabiegi pielęgnacyjne na rabatach polegają na spulchnianiu ziemi oraz odchwaszczaniu i podlewaniu tych roślin, które tego potrzebują. Należy usuwać przekwitające kwiaty róż i bylin aby pobudzić je do dalszego kwitnięcia.
Przekwitłe pędy lawendy przyciąć. Jednoroczne kwiaty letnie mogą być raz zasilone, natomiast pod koniec sierpnia przestaje się nawozić byliny.
Inne prace, które przeprowadza się w sierpniu:
- rozłożenie pod drzewami warstwy kompostu o grubości od 1 do 2 cm. lub wysiew nawozów zielonych takich jak np. gryka, rzepak, wyka.
- wysadzić na stałe miejsce rośliny dwuletnie,
- przyciąć żywopłoty liściaste,
- przeprowadzić po zebraniu owoców letnie cięcie krzewów jagodowych takich jak porzeczki, agrest, maliny czy jeżyny oraz drzew pestkowych takich jak morele, brzoskwinie czy śliwki,
- sadzenie drzew i krzewów iglastych i wiecznie zielonych - II połowa miesiąca,
- wysadzić wcześnie kwitnące byliny oraz cebulki szachownicy cesarskiej, narcyzy, krokusów, przebiśniegów, bulw lilii białej, kosaćców bródkowych czy pustynnika - na przełomie sierpnia i września.
- pobieranie i ukorzenianie sadzonek krzewów wiecznie zielonych i innych np. berberysow czy szczodrzeńca - szczegóły w temacie: rozmnażanie roślin
- zbiór nasion kwiatów jednorocznych i bylin.
Kwiaty kwitnące w sierpniu : malwy, ostróżki, powoje, liliowce, czarnuszka damasceńska, lobelie, aksamitki, nagietki, rozchodniki, nasturcje, astry chińskie, dalie, begonie, cynie wytworne, kosmosy, lwie paszcze, dzielżany, floksy wiechowate, krwawniki, nachyłki, pysznogłówki, rudbekie.
Krzewy kwitnące w sierpniu : róże, hortensje, budleja Davida. W lipcu i sierpniu bardzo efektownie wyglądają perukowce o puszystych różowych lub bordowych owocostanach i czerwonych liściach.
Pnącza kwitnące w sierpniu : clematisy, fasola ozdobna, wilce.
Drzewa kwitnące w sierpniu : sumak octowiec.
JESIEŃ
Opis ogólny: Pora zbiorów i kolorów. Powoli ustaje wegetacja większości roślin; przyroda zaczyna przygotowywać się do zimy. W październiku zaczynają opadać z drzew dojrzałe owoce - jeśli posiadamy dość duże drzewa dobrze owocujące - może być nawet problem z obfitością. W listopadzie, w ostatnich latach często można zaobserwować dość szybkie nadejście pogody typowej dla zimy; niskich temperatur i śniegu.
Prace niezbędne do wykonania:
We wrześniu przeprowadza się zbiór większości plonów: warzyw korzeniowych, kapusty, ziół i owoców (np. jabłek i gruszek). Jest to też dobra pora na zakładanie trawnika. W dalszym ciągu można sadzić rośliny cebulowe oraz drzewa i krzewy. Zbiera się również orzechy: laskowe można już we wrześniu a włoskie w październiku. W tym miesiący należy również wykopać begonie dalie i mieczyki. Z niektórych kwitnących roślin jednorocznych można zebrać nasiona na przyszły rok. Listopad to pora zabezpiecznia roślin przed mrozem; należy okopcować róże, przykryć ściółką (liścmi, gałązkami świerku) krzewy i byliny (np. lilie, jukki).
WRZESIEŃ- to najlepsza pora aby zadbać o wygląd naszego ogrodu na wiosnę; najpiękniejsze wiosenne kwiaty to rośliny cebulowe - przebiśniegi, krokusy, cebulice, narcyze, szafirki, hiacynty, szachownice no i oczywiście tulipany - i należy je sadzić właśnie teraz. Do posadzenia należy wybrać cebule duże, zdrowe i bez uszkodzeń mechanicznych. Muszą być w stanie spoczynku tzn. nie mieć wyrośniętych liści oraz korzeni. Przed posadzeniem można cebule moczyć w roztworze preparatu grzybobójczego. Cebule należy sadzić piętką do dołu na głębokości odpowiadającej trzykrotnej wysokości cebuli; mniejsze gęściej a większe rzadziej. Jeśli chodzi o czas sadzenia to należy najwcześniej posadzić te, które najwcześniej zakwitają wiosną tzn. przebiśniegi, krokusy i cebulice. Po posadzeniu można cebulki podlewać a po pierwszych przymrozkach okryć torfem, korą lub gałązkami drzew iglastych. Niektóre gatunki roślin cebulowych, takie jak cebulice, śnieżniki lub szafirki po paru latach rozrastają się i tworzą piękne kwitnące grupy. Inne takie jak tulipany lub lilie azjatyckie nie powinny rosnąć w tym samym miejscu dłużej niż 3 lata bo zbyt się zagęszczą i zdrobnieją.
PAŹDZIERNIK - w dalszym ciągu aż do końca miesiąca można sadzić rośliny cebulowe takie jak przebiśniegi, krokusy, cebulice, narcyze, szafirki, hiacynty, szachownice no i oczywiście tulipany. Efekty zobaczymy niestety dopiero wiosną. Do posadzenia należy wybrać cebule duże, zdrowe i bez uszkodzeń mechanicznych. Muszą być w stanie spoczynku tzn. nie mieć wyrośniętych liści oraz korzeni. Przed posadzeniem można cebule moczyć w roztworze preparatu grzybobójczego. Cebule należy sadzić piętką do dołu na głębokości odpowiadającej trzykrotnej wysokości cebuli; mniejsze gęściej a większe rzadziej. Jeśli chodzi o czas sadzenia to należy najwcześniej posadzić te, które najwcześniej zakwitają wiosną tzn. przebiśniegi, krokusy i cebulice. Po posadzeniu można cebulki podlewać a po pierwszych przymrozkach okryć torfem, korą lub gałązkami drzew iglastych.
W tym miesiącu można również po raz ostatni spulchnić i odchwaścić glebę na grządkach i klombach.
Jest to też dobry czas na sadzenie drzew i krzewów zrzucających liście na zimę np.drzew i krzewów owocowych. Do dołka, w którym chcemy umieścić sadzonkę warto wsypać trochę kompostu lub ziemi kupionej w sklepie ogrodniczym.
Październik to dobry czas na dzielenie i sadzenie bylin. Należy wykopać rówież bulwy kwiatów nie zimujących w gruncie takich jak dalie i begonie. Najlepiej to zrobić po pierwszych przymrozkach, gdy części naziemne tych roślin przemarzną i schować do pomieszczenia zabezpieczonego przed mrozem.
LISTOPAD - Jeżeli listopad jest łagodny i gleba nie zamarzła, można jeszcze sadzić odporne na mróz drzewa i krzewy owocowe oraz ozdobne. Można sadzić również byliny ale przycinać je należy dopiero na wiosnę. Listopad to ostatnia pora aby wykopać cebulki kwiatowe roślin nie zimujących w gruncie np. mieczyków i kroksomii. Rośliny wrażliwe na mróz należy zabezpieczyć przed mrozem; lilie, jukki czy bambusy przykryć gałązkami świerkowymi lub słomą, róże okopcować. Więcej na ten temat w artykule
Przygotowanie ogrodu do zimy. Należy pamiętać o regularnym usuwaniu opadłych liści; należy grabić zarówno trawniki jak i miejsca przygotowane pod grządki.
Można wykonać jeszcze ostatnie cięcia pielęgnacyjne. Pod koniec listopada należy przyciąć piękne i popularne pnącza - powojniki (za wyjątkiem tych, które kwitną na przełomie kwietnia i maja). Listopad to również ostatni termin na przekopanie gleby - przy okazji usuwając chwasty. Zabieg taki powoduje poprawienie struktury gleby oraz jej większe nawodnienie.
Rośliny z balkonów i tarasów przenosimy do chłodnych pomieszczeń; np. piwnicy lub ogrodu zimowego.
Na koniec należy zabezpieczyć sprzęt ogrodniczy.
ZIMA
Opis ogólny:
Pora spoczynku dla roślin i odpoczynku dla ogrodnika ale nie należy ulegać złudzniu że odgród zapadł w sen zimowy. Zimą goód nie śpi ale tylko drzemie i nie można go zostawić samemu sobie. Niebezpieczeństwa czychające na hodowalne rośliny to przemarzanie. W pogodny, słoneczny dzień i mroźną noc może dojść do oparzeń słoneczne oraz pęknięcia kory. W śnieżne zimy, na skutek zbyt obfitych opadów śniegu może dość do połamania gałęzi drzew i krzewów.
Prace niezbędne do wykonania:
Przede wszystkim należy zadbać o zabezpieczenie roślin przed zimnem i wiatrem. Najodpowieniejsza pora na te prace to koniec jesieni i początek zimy.
Odśnieżanie, strzepywanie nadmiaru śniegu z gałęzi; co prawda zaśnieżone gałęzie sosny lub innego iglaka wyglądają pięknie ale zbytnie obciążenie może doprowadzić do uszkodzeń a nawet złamań. W czasie odwilży warto sprawdzić i poprawić ochronę roślin oraz stan ogrodzenia by nie dochodziło do wizyt zwierząt, które uszkadzaja korę drzew obgryzając ją.
Bardziej pracowici ogrodnicy moga pobielić drzewa (oczywiście chodzi o drzewa owocowe a nie iglaki).
Ci którzy nie lubią bezczynności mogą zająć się planowaniem prac w przyszłym sezonie (zajęcie dla maniaków ogrodnictwa). Można również zamontować karmniki dla ptaków i dokarmiać je w trudnych zimowych miesiącach - co jest bardzo pouczającym zajęciem jeśli posiada się małoletnie pociechy. W lutym można przeprowadzić cięcia pielęgnacyjne drzew i krzewów oraz wysiać niektóre nasiona np. szałwię, goździki, begonie (lobelii nie polecam - to raczej zajęcie dla zawodowców).
GRUDZIEŃ - Jeśli spadnie śnieg, to najlepiej tak go odgarniać aby więcej było go pod krzewami i drzewami oraz w miejscach, gdzie zimują byliny. Gdy opady śniegu są mocne a śnieg mokry i ciężki to najlepiej strząsać go z gałęzi aby się nie połamały.
Jeżeli wcześniej nie zadbaliśmy o ochronę roślin przed mrozem to można to jeszcze zrobić w grudniu. Więcej na ten temat w artykule
Przygotowanie ogrodu do zimy.
W czasie odwilży można wykonać cięcia pielęgnacyjne drzew oraz podciąć dzikie odrosty drzew owocowych: jabłoni, grusz i śliw. W cieplejsze dni można rozrzucić kompost na grządkach i pozgrabieć resztki opadłych liści.
Pod koniec grudnia rozpoczyna się bielenie drzew owocowych. Zabieg ten ma na celu zapobieżenie pękaniu kory pod wpływem niskiej temperatury.
Grudzień jest najciemniejszym miesiącem w całym roku, słońce świeci tylko 8 godzin na dobę i jeśli śnieg nie spadnie to jest ogólnie dość ponuro. Na szczęście jest na to rada; światełka i inne ozdoby bożonarodzeniowe. Każdy szanujący się właściciel ogródka aranżuje przynajmniej jedną kompozycję świetlną. Najlepiej nadają się do tego oczywiście choinki - jodły, świerki a nawet sosny. Ciekawy efekt można również osiągnąć rozwieszając lampki na ogołoconych koronach drzew liściastych. Co bardziej ambitni ozdabiają lampkami całe szpalery drzew i balkony.
Przy planowaniu ogródka warto pomyśleć o jednym drzewku, które będzie rozświetlać ponure grudniowe i styczniowe wieczory i posadzić je w odpowiednio eksponowanym miejscu.
STYCZEŃ - Najlepszy dla roślin z naszej strefy klimatycznej jest mroźny styczeń, ponieważ są one nastawione na zimowy spoczynek. Niektóre rośliny potrzebują mrozu aby wykiełkować; np. pierwiosnki. Wysiać je należy do skrzynek, przycisnąć nasiona do podłoża aby nie wymyła ich woda i wystawić na zewnątrz. Jeśli wystąpią obfite opady śniegu należy regularnie usuwać śnieg z drzew i krzewów aby nie dopuścić do uszkodzeń spowodowanych nadmiernym obciążeniem. Z ziemi śniegu nie należy usuwać, gdyż chroni przed zimnem.
Styczeń to odpowiedni czas na przeprowadzenie zabiegu bielenia drzew, który zapobiega pękaniu kory na pniach. Przyczyną pękania kory jest silne nagrzewanie się pni w ciągu dnia (zwłaszcza w słoneczne dni) a następnie schładzanie w nocy. Tak gwałtowne zmiany temperatury powodują naprzemienne rozszerzanie i kurczenie się tkanki kory a w rezultacie tworzenie się podłużnych pęknięć. Bielenie pni wapnem powoduje, że w ciągu dnia słabiej się nagrzewają bowiem biały kolor odbija promienie słoneczne.
Co pewien czas należy sprawdzać stan zabezpieczenia roślin; sprawdzić osłony i okrycia ochraniające przed zimnem i szkodnikami. Jeżeli ziemia nie jest zmarznięta można rozrzucić resztki starego kompostu.
Pod koniec stycznia może zakwitnąć w ogrodzie ciemiernik biały - roślina alpejska, która nie boi się chłodu ani śniegu. Ciemiernik należy posadzić w miejscu zacisznym i niezbyt słonecznym w glebie bogatej w wapno, wilgotnej i gliniastej.
LUTY - W lutym dni stają się coraz dłuższe i przyroda zaczyna przygotowywać się powoli do wiosny. Jeśli występują opady śniegu to należy go podgarniać pod drzewa i krzewy a przy opadach intensywnych należy strząsać śnieg z gałęzi w celu zabezpieczenia przed złamaniem. Luty bywa czasem bardzo mroźny - taka pogodę najlepiej okryć rośliny włókniną czy tekturą.
Jeżeli pogoda pozwala to rozpoczynamy nawożenie gleby. Pod koniec lutego przeprowadza się cięcia pielęgnacyjne drzew i krzewów - wyciąć należy gałęzie uschnięte, połamane i dotknięte chorobą. Można wysiać do pojemników nasiona roślin jednorocznych o przedłużonym okresie wegetacji takich jak szałwia, lobelia, żeniszek, petunia - więcej w rozdziale
Rozmnażanie roślin.
Od końca lutego przyroda zaczyna się budzić i można już zacząć nawozić np. kompostem drzewa i krzewy a na trawniku rozsypać wapno - nawet wtedy gdy nie stopniał jeszcze śnieg. Po takim zabiegu trawa zacznie pięknie rosnąć. Pod koniec lutego zaczyna się wysiewać pod szkłem lub folią warzywa takie jak marchew, por czy rzodkiew.