Ewa Siodłowska

Agata Skrzynecka

II rok zintegrowana

st. stacjonarne

Plan metodyczny zajęć z edukacji środowiskowej dla kasy III.

Temat: Sekrety wody

1. Ogólne informację potrzebne dla nauczyciela do wykonania doświadczenia.

Co nauczyciel powinien wiedzieć -wyjaśnienie pojęć:

• Woda - życiodajna substancja bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina. Potrzebuje jej i słoń, i bakteria; nie można jej niczym zastąpić. Aby być zdrowym, każdy z przeszło pięciu miliardów ludzi musi codziennie przyjąć w posiłkach i napojach około dwóch i pół litra wody. Gdyby jej nie było, nie istniałoby życie. Brak wody uniemożliwia uprawę ziemi i hodowlę zwierząt. Bez wody nie ma żywności, a bez żywności nie ma życia.

• Stan skupienia wody - woda występuje najczęściej w postaci cieczy, jednak może być ona również ciałem stałym (lód lub śnieg), a także gazem (para wodna).Prawie wszystkie substancje mogą przechodzić z jednego stanu skupienia w inny.

• Para wodna - występuje w każdej temperaturze. Im większa powierzchnia swobodna tym woda szybciej paruje. Para wodna tworzy się przez parowanie i powyżej 100o C czyli temp. wrzenia oraz przez zamianę lodu w parę (sublimacja). Woda parując tworzy obłoki pary w formie chmur, które z chłodzone opadają na ziemię pod postacią deszczu.

Bibliografia:

• Mała Encyklopedia Powszechna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,

Warszawa 1970

• Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 1995, tom 2

Warszawa 1997, tom 6

• Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna, Wydawnictwa „Gutenberga”, Kraków,

REPRINT nakładem Wydawnictwa „Kurpisz”, Poznań 1996,

Tom III

Tom XVIII

II. Doświadczenie przeprowadzane na podstawie pakietu:

• - „Wesoła szkoła” Karty pracy ucznia. Kształcenie zintegrowane w klasie 3.

str. 14 i 15.

- „Wesoła szkoła” Przewodnik metodyczny, część 2. Kształcenie zintegrowane w klasie 3.

str. 13.

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A.

• - „Przygoda z klasą” Środowisko. Zeszyt ćwiczeń. Nauczanie zintegrowane 3.

str. 10, 11, 12, 13, 18.

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A.

III. Doświadczenie: Wykonanie eksperymentu z parowaniem.

Do doświadczenia potrzebny jest czajnik z wodą oraz lusterko. Najlepiej sprawdzi się czajnik elektryczny, ze względu na wygodę oraz na bezpieczeństwo dzieci.

Czynności nauczyciela

Czynności ucznia

Nauczyciel nalewa wodę do czajnika. Zaprasza dzieci do podejścia do biurka, na którym ustawiony jest czajnik. Włącza czajnik i czeka wraz z uczniami, aż woda się zagotuje. Prosi uczniów o zachowanie odpowiedniej odległości od czajnika. Prosi uczniów o uważne obserwowanie czajnika z wodą. Nauczyciel zwraca szczególną uwagę i ostrzega dzieci by uważały na czajnik z gotującą się wodą. Zastrzega dotykania czajnika rączką, pozwala tylko dotknąć przez tworzywo, które ochroni skórę przed poparzeniem np. mała kuchenna ściereczka.. Nauczyciel nie pozwala także tego eksperymentu wykonywać samemu tylko pod nadzorem osoby dorosłej. Po zagotowaniu się wody, nauczyciel prosi uczniów o przedstawienie sowich obserwacji przyglądającemu się czajnikowi z gotującą się wodą. Nauczyciel włącza jeszcze raz czajnik by woda ponownie się zagotowała. Lusterko „wkłada” w parę unoszącą się nad czajnikiem. Pokazuje dzieciom zjawisko jakie zaobserwowały-parę. Pokazuje dzieciom parę wodną w postaci kropelek, które są widoczne na lusterku. Nauczyciel pyta się dzieci czy może wiedzą dlaczego po chwili zaczęła unosić się para nad czajnikiem? Czym to było spowodowane? Nauczyciel pokazuje dzieciom lusterko z kropelkami wody. Pozwala na spróbowanie wody, poprzez dotknięcie palcem kropelek z lusterka. Nauczyciel prosi o wymienienie cech pary wodnej, jaką dzieci zaobserwowały. Nauczyciel przedstawia dzieciom inne właściwości oraz zjawiska pary wodnej, które nie zostały jeszcze wymienione. Woda paruje stale. Paruje woda np. z prania, roślin, kałuż, ale tego nie dostrzegany, bo para jest niewidoczna. Nauczyciel po wysłuchaniu spostrzeżeń dzieci i zebraniu ich w całość, podaje uczniom prawidłowy i końcowy wniosek: podgrzewana woda w temperaturze 100 stopni wrze i gwałtownie paruje, zmieniając się w bezbarwny i niewidzialny gaz. Para wodna powstaje w wyniku parowania wody. Woda w środowisku naturalnym paruje nieustannie zwykle jest to niewidoczne. Unosząca się para wodna tworzy chmury. Nauczyciel rozdaje karty obserwacji.

Dzieci obserwują czajnik z gotującą się wodą . Uczniowie opowiadają swoje spostrzeżenia. Na początku nic się nie działo, ale odczekując chwile można było dostrzec unoszącą się parę nad czajnikiem. Uczniowie stwierdzają, że unosząca się para nad czajnikiem świadczyła o ugotowanej już wodzie. Zjawisko to było spowodowane wysoką temperaturą wody. Dzieci wymieniają cechy jakie zaobserwowały pary wodnej: bezbarwna, bezzapachowa, bezsmakowa, gorąca. Dzieci zapisują w kartach pracy swoje wnioski.

3

---