Świętego Tomasza i Książęca, Wyspy (São Tomé e Príncipe, Demokratyczna Republika Wysp Świętego Tomasza i Książęcej), państwo w Afryce na wyspach w Zat. Gwinejskiej; składa się z 2 gł. wysp — Św. Tomasza i Książęcej oraz drobnych przybrzeżnych; 1 tys. km² (W. Św. Tomasza 854 km²); 137 tys. mieszk. (2002), ludy Bantu (Bubi); stol. São Tomé; j.u. portug.; republika. Górzyste, pochodzenia wulk.; klimat podrównikowy wilgotny. Plantacyjna uprawa kakaowca (eksport ziarna), ponadto kawowca, palmy kokosowej i oleistej, bananów, waniliowca, na potrzeby wewn. — gł. manioku; hodowla trzody chlewnej; rybołówstwo; przemysł olejarski, młynarski, rybny, drzewny. — Bezludne wyspy odkryte 1471 przez Portugalczyków; od 1522 kolonia portug., od 1951 prowincja zamor.; od 1975 niepodległa republika; system monopartyjny i związki z krajami komunist.; w latach 80. trudności gosp. i wzrost nastrojów opozycyjnych; od 1990 demokratyzacja systemu: nowa konstytucja, legalizacja opozycji, 1991 wybory; współpraca z krajami Europy Zach. (gł. Portugalią i Francją).

---