RENOWACJA PRZEZ PODSIEW
Renowacja przez podsiew to znana od dawna metoda polegająca na podsiewie wartościowych gatunków traw i motylkowatych po uprzednim mechanicznym zniszczeniu - w co najmniej 50% - starej darni za pomocą brony ciężkiej zębatej lub bramy talerzowej lub też - przy bardziej zwartej darni - glebogryzarką. Równie ważnym czynnikiem jest termin podsiewu, najlepiej jest go wykonać wczesną wiosną lub też po pierwszym pokosie w okresie. Po wykonaniu podsiewu należy dokładnie ugnieść ziemię (najlepiej wałem łąkowym - jest to szczególnie ważne na terenach posusznych).
Renowację tą metodą zaleca się w przypadku dużego rozluźnienia lub uszkodzenia darni (po zimie lub zalewie), gdy udział śmiałka darniowego lub też sitów kształtuje się poniżej 20%, a ponad 50% stanowią zioła i chwasty dwuliścienne, nie występują trawy wysokie i rośliny motylkowate, a powierzchnia użytku jest dość równa.
Po ocenie stanu zadarnienia ruń należy nisko przykosić, usunąć skoszoną zielonkę i zbronować powierzchnię łąki. Na glebach bardzo lekkich, gdy darń jest silnie przerzedzona, należy wcześniej zastosować bronę z ostrymi zębami, natomiast na glebach zwięzłych w pierwszej kolejności stosujemy bronę talerzową, a potem zwykłą. Bronowanie wykonuje się wzdłuż i w poprzek łąki używając - zależnie od rodzaju gleby - bron lekkich, średnich lub ciężkich.
Zniszczenie zwartej starej darni z nieskoszoną runią, wymaga zastosowania glebogryzarki na głębokość do 5 cm w celu pocięcia darni na drobne kawałki i przemieszania jej z wierzchnią warstwą gleby. Dotyczy to także przykoszonych kęp śmiałka darniowego i grubołodygowych i szerokolistnych chwastów. Mało przydatny, a nawet szkodliwy może być tu kultywator lub brona talerzowa. Korzystny wpływ na efekt podsiewu może mieć wcześniejsze zastosowanie selektywnych herbicydów niszczących chwasty dwuliścienne.
Na skuteczność podsiewu wpływa stopień zruszenia darni i termin jego wykonania. Najlepszy jest termin wczesnowiosenny lub też po I pokosie - w czerwcu, w okresie tzw. opadów świętojańskich. Wykonanie całego zabiegu powinno nastąpić w ciągu 1-2 dni (dobrze ugniatamy glebę wałem ciężkim, zwłaszcza na glebach pobagiennych w środowiskach posusznych).
Podsiewu dokonuje się po upływie 7-10 dni od oprysku herbicydem. W skład mieszanek do podsiewu wchodzą najczęściej gatunki traw wysokich szybko kiełkujących (kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa, kupkówka pospolita, stokłosa bezostna i rajgras wyniosły) i życica trwała (w przypadku gleb mineralnych) oraz 4-6 kg/ha koniczyny białej (na pastwiska), białoróżowej lub komonicy zwyczajnej, które wzbogacają paszę w białko i cenne mikroelementy. Dobór gatunków jest bardzo istotny, gdyż młode roślinki podczas rozwoju napotykają na dużą konkurencję ze strony odrastającej starej darni.
Wysiew nasion w omawianej metodzie renowacji, w ilości 50% pełnej dawki, w sposób tradycyjny odbywa się rzutowo na darń, ręcznie lub zwykłym siewnikiem zbożowym, ale po wymontowaniu redlić i przewodów nasiennych. Wskazane jest też posiewne zabronowanie lekką broną, powodujące otrząśnięcie delikatnych nasion z liści i łodyg pozostałej runi oraz częściowe wymieszanie z glebą. Powinno się też zwałować podsianą powierzchnię, a po wschodach traw, w fazie ich krzewienia, nawozić. Dawki nawożenia: 50 kg N/ha na glebach mineralnych, 30-4O kg N/ha na glebach organicznych, 50-60 kg K2O/ha i 70-90 kg P2O5/ha. Nawożenie ma na celu pobudzenie traw do krzewienia.
Wielkim postępem w podsiewach na użytkach zielonych są agregaty siewne do siewu bezpośrednio w darń, wyposażone w specjalne redlice nożowe lub frezujące które wycinają w niej wąskie szczelinki w których umieszczają nasiona traw i motylkowatych.
Nacinanie darni redlicami nożowymi umożliwia szczelinowe umieszczenie nasion w darni, która jest nacinana nożem umieszczonym pod spodem ślizgowego urządzenia wysiewającego. Nasiona wyrzucone w szczelinę są dociskane sprężystym prętem. Uszkodzenie darni jest tu minimalne i nie osłabia siły konkurencyjnej pozostałych roślin.
Nieco inaczej działa redlica frezująca, której frezowanie polega na wycinaniu w darni bruzdek o szerokości 2-8 cm za pomocą bębna z płaskimi zębami wyposażonymi w naprzemianległe wygięte końcówki. W te bruzdki, które są już lekko spulchnione wrzucane są mieszanki nasion traw i roślin motylkowatych a następnie dociśnięte kółkami ugniatającymi. Frezowanie osłabia siłę konkurencyjną starej roślinności oraz poprawia warunki kiełkowania nasion na spilśnionej darni .
Te nowoczesne maszyny są bardzo wartościowe i z dużym powodzeniem mogłyby służyć do poprawy łąk w Polsce. Są jednak w naszych warunkach bardzo kosztowne. Koszt samego tylko wysiewu mieszanek traw agregatem w 2001 r. wynosił w północno-wschodniej części Polski około 340 zł/ha.