TURYSTYKA GÓRSKA ZIMĄ
PO CO NAM TO...?
Góry zimą to inny świat. Są całkowicie różne od tego, co spotyka nas, gdy wędrujemy podczas innych pór roku. Górskie pejzaże, ośnieżone chaty, uginające się od ciężaru drzewa, śnieg po kolana, po pas, sople, mroźne powietrze…Odmienne jest też samo wędrowanie. Chodzenie po śniegu jest bardzo męczące. Zabiera nam więcej energii (przydatna czekolada) i wymaga ciągłego skupienia i ogromnej uwagi - czasem jest ślisko, czasem trzeba brnąć w wysokim śniegu. Niebezpieczeństw dostarczają nam także trudne i często zmieniające się warunki atmosferyczne.
To wszystko jednak, zarówno ten 'inny świat', jak i niecodzienne trudności sprawiają, że chcemy wyruszyć zimą w góry. Decydując się na taką wędrówkę bądźmy jednak ostrożni i dobrze się przygotujmy.
Pomocą niech będzie kilka poniższych rad:
BEZPIECZEŃSTWO
Przed wyjściem w góry bezwzględnie sprawdź aktualny komunikat pogodowy i lawinowy (w Polsce zagrożenie lawinowe występuje w Tatrach, Karkonoszach i na Babiej Górze, sporadycznie w innych rejonach) - nigdy nie wyruszaj tam gdzie występuje zagrożenie lawinowe
Gdy warunki pogodowe umożliwiają wyjście na szlaki, przed opuszczeniem miejsca zakwaterowania powiadom gospodarzy (w schronisku lub kwaterze) o rejonie wycieczki i planowanej godzinie powrotu,
Zawsze obserwuj pogodę. Załamanie może przyjść w każdej chwili i nie wolno lekceważyć pierwszych znaków pogorszenia pogody,
Nie przeceniaj swoich sił - przejście szlaku może potrwać kilka razy dłużej niż latem, nie wędruj samotnie,
W przypadku zabłądzenia, staraj się wrócić po własnych śladach do szlaku lub dostać najkrótszą drogą do doliny, nie panikuj, spokojnie przeanalizuj i oceń sytuację.
Najgorsze co możesz zrobić to nie przyznawać się do błędu. Nie sztuką jest chodzić po górach. Sztuką jest z nich wracać cało. Jeśli nie ma żadnych punktów (strumień, most, chaty) do których możesz odnieść swoje położenie, to koniecznie zawróc po swoich śladach do ostatniego oznaczonego szlaku.
Uważaj na niebezpieczeństwa spowodowane przez czynniki pogodowe:
Wiatr - skutkiem jego działania jest utrata - wyższa niż normalnie - ciepła w organizmie ludzkim - bardzo ważna jest ochrona przed nim poprzez noszenie odpowiedniej odzieży,
Mgła - w górach, zwłaszcza na otwartych halach utrudnia, często wręcz uniemożliwia orientację w terenie, ustalenie miejsca pobytu i dalszej drogi,
Niska temperatura - przy wysiłku fizycznym, jakim jest marsz, jazda na nartach czy wspinaczka - powoduje osłabienie organizmu ludzkiego, a w konsekwencji prowadzi do wychłodzenia organizmu, a zimą do odmrożeń.
Warto też przed wędrówką zapoznać się z lokalizacją obiektów, które mogą stanowić awaryjne schronienie na szlaku - szałasy, schrony, koleby, leśniczówki itp.
Planując zimowy biwak zaopatrz się w dobry namiot z sypialnią, tropikiem i najlepiej fartuchami śnieżnymi. Zimą koniecznie trzeba obsypać cały namiot wokoło śniegiem tak, aby stworzyć szczelną komorę powietrzną pod tropikiem. To właśnie powietrze jest izolatorem i pozwala utrzymać w sypialni dość wysoką temperaturę. Jeśli chcesz też wygodnie się wyspać poświęć sporo czasu, aby bardzo dokładnie ubić śnieżną platformę pod namiot.
EKWIPUNEK
Ciepłe wielowarstwowe ubranie
Latarka - zimą bardzo szybko zapada ciemność
Termos z gorącą herbatą
Kijki teleskopowe lub narciarskie (w wysokim śniegu są, nieocenioną pomocą)
Raki i czekan (niezbędne w Tatrach)
Naładowany telefon komórkowy. Dbaj o żywotność baterii - wyłączony w sytuacjach, gdy nie jest potrzebny zachowa dłużej sprawność. Noś go przy ciele odizolowując od
wilgoci, w ciepłym miejscu - np. w przedniej kieszeni spodni.
Gwizdek do wzywania pomocy
Namiot, (jeśli planujesz zimowy biwak)
Śpiwór, (jeśli planujesz zimowy biwak), który zapewnia komfort przy minusowych temperaturach. Można też zabrać dwa śpiwory.
ORIENTACJA W TERENIE
- zimą jest znacznie trudniejsza, uważaj na kilka zdradliwych pułapek:
Pokrywa śniegu może całkowicie zmienić obraz terenu,
Niewidoczne są często oznaczenia szlaków - czasem są zasłonięte przez ciężkie zwisające gałęzie lub całkowicie przysypane śniegiem,
Przetarte trasy przez innych turystów są wygodne, ale nie zawsze prowadzą tam gdzie sobie zaplanowałeś,
Bardzo często szlaki zimowe prowadzą inną trasą niż latem i warto o takich zmianach wiedzieć, a na pewno mieć to na uwadze i kontrolować trasę, aby się nie zgubić.
TURYSTYKA NOCNA
PO CO NAM TO...?
Wędrować nocą przydarza nam się w kilku skrajnie różnych sytuacjach. Czasem bywa, że jesteśmy do tego zmuszeni, bo trasa okazała się za długa lub po prostu się zgubiliśmy. Czasem sami wybieramy taki typ rozrywki, bo jest inaczej, ciekawiej, trudniej, większa adrenalina itd. Bywa też, że startujemy w długodystansowych zawodach, gdzie musimy mierzyć się z trudną nocną trasą.
Zawodnicy zwykle do takich przygód są dobrze przygotowani, ale inaczej jest, kiedy wcale tego nie chcieliśmy lub nie wiemy, co nas może spotkać.
Pomocą, więc niech będzie kilka poniższych rad...
BEZPIECZEŃSTWO
W przypadku zaplanowanej nocnej eskapady powiadom gospodarzy (w schronisku lub kwaterze) o rejonie wycieczki i planowanej godzinie powrotu,
Zadbaj, aby w grupie była osoba, która dobrze zna się na orientacji - nocą jest o wiele trudniejsza niż w dzień,
Zatroszcz się o odpowiedni ekwipunek grupy - w nocy najważniejsza jest oczywiście latarka, generalnie im więcej ich w grupie tym lepiej. Ze światłem wszystko dzieje się szybciej i sprawniej,
Gdy zabłądzisz podczas dziennej wędrówki i przyjdzie ci szukać drogi do miejsca noclegu nocą, staraj się spokojnie analizując sytuację jak najdokładniej określić swoją pozycję. Zdecyduj czy korzystniej jest wrócić na szlak i wybrać najkrótszą trasę powrotną, czy wybrać łatwiejszą orientacyjnie trasę w dół doliny. W dolinie zwykle trafisz na strumyk lub rzekę, która doprowadzi cię do zabudowań. Tam już na pewno będziesz wiedział gdzie jesteś, ale może cię czekać długa okrężna trasa do miejsca noclegu,
W skrajnych przypadkach możesz przenocować i poczekać z dalszą wędrówką do rana. Warto wtedy wiedzieć gdzie znaleźć awaryjne schronienia - szałasy, schrony, koleby, leśniczówki itp.
ORIENTACJA W TERENIE
Nawigacja w nocy jest bardzo trudna. Łatwo przeoczyć nawet najprostsze rozwidlenia dróg czy ścieżek,
Planując nocną wędrówkę wybieraj zawsze najłatwiejszy orientacyjnie wariant trasy. Zwykle jest ona dłuższa, ale najczęściej też pokonujemy ją w szybszym czasie niż inne warianty,
Tradycyjne oznaczenia są przeważnie słabo widoczne i łatwo je ominąć,
Wykorzystaj wszystkie informacje na mapie, koryguj kierunek trasy przy pomocy kompasu, oceniaj właściwie odległość,
Bardzo pomocne są poziomice - zawsze wiesz czy powinieneś iść pod górę czy w dół,
Warto też kierować się charakterystycznymi elementami terenu- rzeka, strumień, linia energetyczna często pozwalają na dokładną lokalizację naszego położenia,
Opracowanie: phm. Marek Woźniczka
Hufiec Siemianowice Śląskie
Konsultacja: pwd. Michał Kowalski
Krotoszyn
2